Suuryasiddhaanta digitalized by Michio Yano version 1.00 February 13,2002 Text Input System (1) Sanskrit characters which should bear diacritical marks when Romanized have been input mostly by capitals. vowels: a, aa, i, ii, u, uu, R, RR, L, e, ai, o, au gutturals: k, kh, g, gh, G palatals: c, ch, j, jh, J linguals: T, Th, D, Dh, N dentals: t, th, d, dh, n labials: p, ph, b, bh, m semivowels: y, r, l, v sibilants: z, S, s aspiration: h anusvAra: M visarga: H Texts used in this e-version: B: The Suurya-siddhaanta with its commentary the GuuDhaartha-prakaazaka, edited by Fits-Edward Hall, Bibliotheca Indica No.79, Calcutta 1854. (reprinted as volume 25 of Bibliotehca Indica, Biblio Verlag, Osnabruck 1980). C: Kaazii saMskRta granthamaalaa 144, Caukhamba Sanskrit SaMsthaana, Fourth edition, 1987. D: With the Commentary of Sudhaakara Dvivedii, ed. by Dr. zrii kRSNa Candra Dvivedii, Sampurnanand Sanskrit University, 1987. Varitants for the part beginning with * are supplied in ( ) . 1.01a acintyaavyaktaruupaaya nirguNaaya guNaatmane/ 1.01b samastajagadaadhaaramuurtaye brahmaNe namaH// 1.02a alpaavaziSTe tu kRte *mayo naama mahaasuraH/(B mayanaama) 1.02b rahasyaM paramaM puNyaM jijJaasur jJaanam uttamam// 1.03a vedaaGgam agryam akhilaM jyotiSaaM gatikaaraNam/ 1.03b aaraadhayan vivasvantaM tapas tepe suduzcaram// 1.04a toSitas tapasaa tena priitas tasmai varaarthine/ 1.04b grahaaNaaM caritaM praadaan mayaaya savitaa svayam// 1.05a viditas te *mayaa bhaavas toSitas tapasaa hy aham/ (D mayaabhaavas) 1.05b dadyaaM kaalaazrayaM jJaanaM grahaaNaaM caritaM mahat// 1.06a na me tejaHsahaH kazcid aakhyaatuM naasti me kSaNaH/ 1.06b madaMzaH puruSo +ayaM te niHzeSaM kathayiSyati// 1.07a ity uktvaantardadhe devaH samaadizyaaMzam aatmanaH/ 1.07b sa pumaan mayam aahedaM praNataM praaJjalisthitam// 1.08a zRNuSvaikamanaaH puurvaM yad uktaM jJaanam uttamam/ 1.08b yuge yuge maharSiiNaaM svayam eva vivasvataa// 1.09a zaastram aadyaM tad evedaM yat puurvaM praaha bhaaskaraH/ 1.09b yugaanaaM parivartena kaalabhedo +atra *kevalaH//(B kevalam) 1.10a lokaanaam antakRt kaalaH kaalo +anyaH kalanaatmakaH/ 1.10b sa dvidhaa sthuulasuukSmatvaan muurtaz caamuurta ucyate// 1.11a praaNaadiH kathito muurtas truTyaadyo +amuurtasaMjJakaH/ 1.11b SaDbhiH praaNair vinaaDii syaat tatSaSTyaa naaDikaa smRtaa// 1.12a naaDiiSaSTyaa tu naakSatram ahoraatraM prakiirtitam/ 1.12b tattriMzataa bhaven maasaH saavano +arkodayais tathaa// 1.13a aindavas tithibhis tadvat saMkraantyaa saura ucyate/ 1.13b maasair dvaadazabhir varSaM divyaM tad aha ucyate// 1.14a suraasuraaNaam anyonyam ahoraatraM viparyayaat/ 1.14b tatSaSTiH SaDguNaa divyaM varSam aasuram eva ca// 1.15a taddvaadazasahasraaNi caturyugam udaahRtam/ 1.15b suuryaabdasaMkhyayaa dvitrisaagarair ayutaahataiH// 1.16a sandhyaasandhyaaMzasahitaM vijJeyaM taccaturyugam/ 1.16b kRtaadiinaaM vyavastheyaM dharmapaadavyavasthayaa// 1.17a yugasya dazamo bhaagaz catustridvyekasaGguNaH/ 1.17b kramaat kRtayugaadiinaaM SaSThaaMzaH sandhyayoH svakaH// 1.18a yugaanaaM saptatiH saikaa manvantaram ihocyate/ 1.18b *kRtaabdasaMkhyaas tasyaante sandhiH prokto jalaplavaH//(B RtaabdasaMkhyaa) 1.19a sasandhayas te manavaH kalpe jJeyaas caturdaza/ 1.19b kRtapramaaNaH kalpaadau sandhiH paJcadazaH smRtaH// 1.20a ittham yugasahasreNa bhuutasaMhaarakaarakaH/ 1.20b kalpo braahmam ahaH proktaM zarvarii tasya taavatii// 1.21a paramaayuH zataM tasya tayaahoraatrasaMkhyayaa/ 1.21b aayuSo +ardhamitaM tasya zeSakalpo +ayam aadimaH// 1.22a kalpaad asmaac ca manavaH SaD vyatiitaaH sasandhayaH/ 1.22b vaivasvatasya ca *manor yugaanaaM trighano gataH//(B manoyugaanaaM) 1.23a aSTaaviMzaad yugaad asmaad yaatam etat kRtaM yugam/ 1.23b ataH kaalaM prasaMkhyaaya saMkhyaam ekatra piNDayet// 1.24a graharkSadevadaityaadi sRjato +asya caraacaram/ 1.24b kRtaadrivedaa divyaabdaaH zataghnaa vedhaso gataaH// 1.25a pazcaad vrajanto +atijavaan nakSatraiH satataM grahaaH/ 1.25b jiiyamaanaas tu lambante tulyam eva svamaargagaaH// 1.26a praaggatitvam atas teSaaM bhagaNaiH pratyahaM gatiH/ 1.26b pariNaahavazaad bhinnaa tadvazaad bhaani bhuJjate// 1.27a ziighragas taany athaalpena kaalena mahataalpagaH/ 1.27b teSaaM tu parivartena pauSNaante bhagaNaH smRtaH// 1.28a vikalaanaaM kalaa SaSTyaa tatSaSTyaa bhaaga ucyate/ 1.28b tattriMzataa bhaved raazir bhagaNo dvaadazaiva te// 1.29a yuge suuryajJazukraaNaam khacatuSkaradaarNavaaH/ 1.29b kujaarkiguruziighraaNaaM bhagaNaaH puurvayaayinaam// 1.30a indo rasaagnitritriiSusaptabhuudharamaargaNaaH/(57753336) 1.30b dasratryaSTarasaaGkaakSilocanaani kujasya tu//(2296832) checked 1.31a budhaziighrasya zuunyartukhaadritryaGkanagendavaH/(17937060) 1.31b bRhaspateH khadasraakSivedaSaDvahnayas tathaa//(364220) 1.32a sitaziighrasya SaTsaptatriyamaazvikhabhuudharaaH/(7022376) 1.32b zaner bhujaGgaSaTpaJcarasavedanizaakaraaH//(146568) 1.33a candroccasyaagnizuunyaazvivasusarpaarNavaa yuge/(488203) 1.33b vaamaM paatasya vasvagniyamaazvizikhidasrakaaH//(232238) 1.34a bhaanaam aSTaakSivasvadritridvidvyaSTazarendavaH/(1582237828) 1.34b bhodayaa bhagaNaiH svaiH svair uunaaH svasvodayaa yuge// 1.35a bhavanti zazino maasaaH suuryendubhagaNaantaram/ 1.35b ravimaasonitaas te tu zeSaaH syur adhimaasakaaH// 1.36a saavahaahaani caandrebhyo dyubhyaH projjhya tithikSayaaH/ 1.36b udayaad udayaM bhaanor bhuumisaavanavaasaraH// 1.37a vasudvyaSTaadriruupaaGkasaptaadritithayo yuge/(1577917828) 1.37b caandraaH khaaSTakhakhavyomakhaagnikhartunizaakaraaH//(1603000080) 1.38a SaDvahnitrihutaazaaGkatithayaz caadhimaasakaaH/(1593336) 1.38b tithikSayaa yamaarthaazvidvyaSTavyomazaraazvinaH//(25082252) 1.39a khacatuSkasamudraaSTakupaJca ravimaasakaaH/(51840000) 1.39b bhavanti bhodayaa bhaanubhagaNair uunitaaH kvahaaH// 1.40a adhimaasonaraatryaarkSacaandrasaavanavaasaraaH/ 1.40b ete sahasraguNitaaH kalpe syur bhagaNaadayaH// 1.41a praaggateH suuryamandasya kalpe saptaaSTavahnayaH/(387) 1.41b kaujasya vedakhayamaa baudhasyaaSTartuvahnayaH//(204, 368) 1.42a khakharandhraaNi jaivasya zaukrasyaarthaguNeSavaH/(900, 535) 1.42b go +agnayaH zanimandasya paataanaam atha vaamataH//(39) 1.43a manudasraas tu kaujasya baudhasyaaSTaaSTasaagaraaH/ (214, 488) 1.43b kRtaadricandraa jaivasya trikhaaGkaaz ca tathaa bhRgos //(D bhRgos tathaa)(174, 903) 1.44a zanipaatasya bhagaNaaH kalpe yamarasartavaH/(662) 1.44b bhagaNaaH puurvam evaatra proktaaz candroccapaatayoH// 1.45a SaNmanuunaaM tu sampiiDya kaalaM tatsandhibhiH saha/ 1.45b kalpaadisandhinaa saardhaM vaivasvatamanos tathaa// 1.46a yugaanaam trighanaM yaataM tathaa kRtayugaM tv idam/ 1.46b projjhya sRSTes tataH kaalaM puurvoktaM divyasaMkhyayaa// 1.47a suuryaabdasaMkhyayaa jJeyaaH kRtasyaante gataa amii/ 1.47b khacatuSkayamaadryagnizararandhranizaakaraaH//(1953720000) 1.48a ata uurdhvam amii yuktaa gatakaalaabdasaMkhyayaa/ 1.48b maasiikRtaa yutaa maasair madhuzuklaadibhir gataiH// 1.49a pRthaksthaas te +adhimaasaghnaaH suuryamaasavibhaajitaaH/ 1.49b labdhaadhimaasakair yuktaa diniikRtya dinaanvitaaH// 1.50a dviSThaas tithikSayaabhyastaaz caandravaasarabhaajitaaH/ 1.50b labdhonaraatrirahitaa laGkaayaam aardharaatrikaH// 1.51a saavano dyugaNaH suuryaad dinamaasaabdapaas tataH/ 1.51b saptabhiH kSayitaH zeSaH suuryaadyo vaasarezvaraH// 1.52a maasaabdadinasaMkhyaaptaM dvitrighnaM ruupasaMyutam/ 1.52b saptoddhRtaavazeSau tu vijJeyau maasavarSau// 1.53a yathaa svabhaganaabhyasto dinaraaziH kuvaasaraiH/ 1.53b vibhaajito madhyagatyaa bhagaNaadir graho bhavet// 1.54a evaM svaziighramandoccaa ye proktaaH puurvayaayinaH/ 1.54b vilomagatayaH paataas tadvac cakraad vizodhitaaH// 1.55a dvaadazaghnaa guror yaataa bhagaNaa vartamaanakaiH/ 1.55b raazibhiH sahitaaH zuddhaaH SaSTyaa syur vijayaadayaH// 1.56a vistareNaitad uditaM saMkSepaad vyaavahaarikam/ 1.56b madhyamaanayanaM kaaryaM grahaaNaam iSTato yugaat// 1.57a asmin kRtayugasyaante sarve madhyagataa grahaaH/ 1.57b *vinaa tu paatamandoccaan meSaadau tulyataam itaaH (D vinendu)// 1.58a makaraadau zazaaGkoccaM tatpaatas tu tulaadigaH/ 1.58b niraMzatvam gataaz caanye noktaas te mandacaariNaH// 1.59a yojanaani zataany aSTau bhuukarNo dviguNaani tu/ 1.59b tadvargato dazaguNaat padaM bhuuparidhir bhavet// 1.60a lambajyaaghnas trijiivaaptaH sphuTo bhuuparidhiH svakaH/ 1.60b tena dezaantaraabhyastaa grahabhuktir vibhaajitaa// 1.61a kalaadi tat phalaM praacyaaM grahebhyaH parizodhayet/ 1.61b rekhaapratiiciisaMsthaane prakSipet syuH svadezajaa// 1.62a raakSasaalayadevaukaHzailayor madhyasuutragaaH/ 1.62b rohiitakam avantii ca yathaa sannihitaM saraH// 1.63a atiityonmiilanaad indoH pazcaat tadgaNitaagataat/(C atiityonmiilanaad indor dRksiddhir gaNitaagataat/) 1.63b yadaa bhavet tadaa praacyaaM svasthaanaM madhyato bhavet// 1.64a apraapya ca bhavet pazcaad evaM vaapi nimiilanaat/ 1.64b tayor antaranaaDiibhir hanyaad bhuuparidhiM sphuTam// 1.65a SaSTyaa vibhajya labdhais tu yojanaiH praag athaaparaiH/ 1.65b svadezaH paridhau jJeyaH kuryaad dezaantaraM hi taiH// 1.66a vaarapravRttiH praagdeze kSapaardhe +abhyadhike bhavet/ 1.66b taddezaantaranaaDiibhiH pazcaad uune vinirdizet// 1.67a iSTanaaDiiguNaa bhuktiH SaSTyaa bhaktaa kalaadikam/ 1.67b gate zodhyaM yutaM gamye kRtvaa taatkaaliko bhavet// 1.68a bhacakraliptaaziityaMzaM paramaM dakSiNottaram/ 1.68b vikSipyate svapaatena svakraantyantaad anuSNaguH// 1.69a tannavaaMzaM dviguNitaM jiivas triguNitaM kujaH/ 1.69b budhazukraarkajaaH paatair vikSipyante caturguNam// 1.70a evam trighanarandhraarkarasaarkaarkaa dazaahataaH/ 1.70b candraadiinaaM kramaad uktaa madhyavikeSepaliptikaaH// \bigskip [spaSTaadhikaaraH] 2.01a adRzyaruupaaH kaalasya muurtayo bhagaNaazritaaH/ 2.01b ziighramandoccapaataakhyaa grahaaNaaM gatihetavaH// 2.02a tadvaatarazmibhir *baddhaas tais savyetarapaaNibhiH/ (C naddhaas) 2.02b praak pazcaad apakRSyante yathaasannaM svadiGmukham// 2.03a pravahaakhyo marut taaMs tu svoccaabhimukham iirayet/ 2.03b puurvaaparaakRSTaas te *gatiM yaanti pRthagvidhaaH//(C gatiir, pRthagvidhaam) 2.04a grahaat praagbhagaNaardhasthaH praaGmukhaM karSati graham/ 2.04b uccasaMjJo +aparaardhasthas tadvat pazcaanmukhaM graham// 2.05a svoccaapakRSTaa *bhagaNaiH praaGmukhaM yaanti yad grahaaH/ (C bhagaNaat) 2.05b tat teSu dhanam ity uktam RNaM pazcaanmukheSu *ca// (tu) 2.06a *dakSiNottarato +apy evaM paato *raahuH svaraMhasaa/(C dakSiNottarayor, raahuz ca raMhasaa) 2.06b vikSipaty eSa vikSepaM candraadiinaam apakramaat// 2.07a uttaraabhimukhaM paato vikSipaty aparaardhagaH/ 2.07b grahaM praagbhagaNaardhastho yaamyaayaam apakarSati// 2.08a budhabhaargavayoH ziighraat tadvat paato *yadaa sthitaH/ (C yathaasthitaH) 2.08b tacchiighraakarSaNaat tau tu vikSipyete yathoktavat// 2.09a mahatvaan maNDalasyaarkaH svalpam evaapakRSyate/ 2.09b maNDalaalpatayaa candras tato bahv apakRSyate/ 2.10a bhaumaadayo +alpamuurtitvaac chiighramandoccasaJjJakaiH/ (C saMjJitaiH) 2.10b daivatair apakRSyante suduuram ativegitaaH// 2.11a ato dhanarNaM sumahat teSaaM gativazaad bhavet/ 2.11b aakRSyamaaNaas tair evaM vyomni yaanty anilaahataaH// 2.12a *vakraativakraa vikalaa mandaa mandataraa samaa/ (C vakraanuvakraa) 2.12b tathaa ziighrataraa ziighraa grahaaNaam aSTadhaa gatiH// 2.13a tatraatiziighraa ziighraakhyaa mandaa mandataraa samaa/ 2.13b Rjviiti paJcadhaa jJeyaa *yaa vakraa saativakragaa//(C +anyaa vakraadikaa mataa) 2.14a tattadgativazaan nityaM yathaa dRktulyataaM grahaaH/ 2.14b prayaanti tat pravakSyaami sphuTiikaraNam aadaraat// 2.15a raaziliptaaSTamo bhaagaH prathamaM jyaardham ucyate/ 2.15b tat tadvibhaktalabdhonamizritaM tad dvitiiyakam// 2.16a aadyenaivaM kramaat piNDaan bhaktvaa *labdhonasaMyutaaH/(C labdhonitair yutaiH) 2.16b *khaNDakaaH syuz caturviMzajyaardhapiNDaaH kramaad amii//(C khaNDakais) 2.17a tattvaazvino +aGkaabdhikRtaa ruupabhuumidharartavaH/(224, 449, 691) 2.17b khaaGkaaSTau paJcazuunyezaa baaNaruupaguNendavaH//(890, 1105, 1315) 2.18a zuunyalocanapaJcaikaaz chidraruupamuniindavaH/(1520, 1719) 2.18b viyaccandraatidhRtayo guNarandhraambaraazvinaH//(1910, 2093) 2.19a muniSaDyamanetraaNi candraagnikRtadasrakaaH/(2267, 2431) 2.19b paJcaaSTaviSayaakSiiNi kuJjaraazvinagaazvinaH//(2585, 2728) 2.20a randhrapaJcaaSTakayamaa vasvadryaGkayamaas tathaa/(2859, 2978) 2.20b kRtaaSTazuunyajvalanaa nagaadrizazivahnayaH//(3084, 3179) 2.21a SaTpaJcalocanaguNaaz candranetraagnivahnayaH/(3256, 3321) 2.21b yamaadrivahnijvalanaa randhrazuunyaarnavaagnayaH//(3372), 3401) 2.22a ruupaagnisaagaraguNaa vasvagnikRtavahnayaH/(3431, 3438) 2.22b projjhyotkrameNa vyaasaardhaad utkramajyaardhapiNDikaaH// 2.23a munayo randhrayamalaa rasaSaTkaa muniizvaraaH/(7, 29, 66, 117) 2.23b dvyaSTaikaa ruupaSaDdasraaH saagaraarthahutaazanaaH/(182, 261, 354) 2.24a khartuvedaa navaadryarthaa diGnaagaas tryarthakuJjaraaH/(460, 710, 853) 2.24b nagaambaraviyaccandraa ruupabhuudharazaGkaraaH//(1007, 1171) 2.25a zaraarNavahutaazaikaa bhujaGgaakSizarendavaH/(1345, 1528) 2.25b navaruupamahiidhraikaa gajaikaaGkanizaakaraaH//1719, 1918) 2.26a guNaazviruupanetraaNi paavakaagniguNaazvinaH/(2123, 2333) 2.26b vasvarNavaarthayamalaas turaGgartunagaazvinaH//(2548, 2767) 2.27a navaaSTanavanetraaNi paavakaikayamaagnayaH/(2989, 3293) 2.27b gajaagnisaagaraguNaa utkramajyaardhapiNDakaaH//(3438) 2.28a paramaapakramajyaa tu saptarandhraguNendavaH/(1397) 2.28b tadguNaa jyaa trijiivaaptaa taccaapaM kraantir ucyate//(C iSyate) 2.29a grahaM saMzodhya mandoccaat tathaa ziighraad vizodhya ca/ 2.29b zeSaM kendrapadaM tasmaad bhujajyaa koTir eva ca//(C kendraM padaM) 2.30a gataad bhujajyaa viSame gamyaat koTiH pade bhavet/ 2.30b *yugme tu gamyaad baahujyaa koTijyaa tu gataad bhavet//(C same) 2.31a liptaas tattvayamair bhaktaa *labdhaM jyaapiNDikaM gataam/(C labdhaa jyaapiNDikaa gataaH) 2.31b gatagamyaantaraabhyastaM vibhajet tattvalocanaiH//(225) 2.32a tadavaaptaphalaM yojyaM jyaapiNDe *gatasaMjJake/(C gatasaMjJite) 2.32b syaat kramajyaavidhir ayaM utkramajyaasv api smRtaH// 2.33a jyaaM *projjhya zeSaM tattvaazvihataM tadvivaroddhRtam/(C projjhyaanyattattvayamair hatvaa)(225) 2.33b saMkhyaatattvaazvisaMvarge *saMyojya dhanur ucyate//(C saMyojyaM) (225) 2.34a raver mandaparidhyaMzaa manavaH ziitago radaaH/ (14, 32) 3.34b yugmaante viSamaante tu nakhaliptonitaas tayoH// 2.35a yugmaante +arthaadrayaH *khaagnisuraaH suuryaa navaarNavaaH/(C khaagniH suraas)(75, 30, 33, 12, 49) 2.35b oje dvyagaa vasuyamaa radaa rudraa gajaabdayaH// 2.36a kujaadiinaaM *ataH ziighraa yugmaante +arthaagnidasrakaaH/(C tataz zaighryaa)(235) 2.36b guNaagnicandraaH *khanagaa dvirasaakSiiNi go+agnayaH//(C khaagaaz ca)(133, 70, 262, 39) 2.37a ojaante *dvitriyamalaa dvivizve yamaparvataaH/(C dvitrikayamaaH)(132, 72) 2.37b khartudasraa viyadvedaaH ziighrakarmaNi kiirtitaaH//(260,40) 2.38a ojayugmaantaraguNaa bhujajyaa trijyayoddhRtaa/ 2.38b *yugme vRtte dhanarNaM syaad ojaad uunaadhike sphuTam// (C yugmavRtte) 2.39a tadguNe bhujakoTijye bhagaNaaMzavibhaajite/ 2.39b tadbhujajyaaphaladhanur maandaM liptaadikaM phalam// 2.40a *zaighryaM koTiphalaM kendre makaraadau dhanaM smRtam/(C zaighre) 2.40b saMzodhyaM tu *trijiivaayaaM karkyaadau koTijaM phalam//(C trijiivaataH) 2.41a tadbaahuphalavargaikyaan muulaM karNaz calaabhidhaH/ 2.41b trijyaabhyastaM bhujaphalaM calakarNavibhaajitam// 2.42a labdhasya caapaM liptaadiphalaM *zaighryam idaM smRtam/ (C zaighram) 2.42b etad aadye kujaadiinaaM caturthe caiva karmaNi// 2.43a maandaM karmaikam arkendor bhaumaadiinaam athocyate/ 2.43b *zaighryaM maandaM punar maandaM zaighryaM catvaary anukramaat//(C zaighraM) 2.44a madhye ziighraphalasyaardhaM maandam ardhaphalaM tathaa/ 2.44b madhyagrahe *mandaphalaM sakalaM zaighryam eva ca//(C punar maandaM) 2.45a ajaadikendre sarveSaaM *zaighrye maande ca karmaNi/(C maande zaighre) 2.45b dhanaM grahaaNaaM liptaadi tulaadaav rNam eva ca// 2.46a arkabaahuphalaabhyastaa grahabhuktir vibhaajitaa/ 2.46b bhacakrakalikaabhis tu liptaaH karyaa grahe +arkavat// 2.47a svamandabhuktisaMzuddhaa madhyabhuktir nizaapateH/ 2.47b dorjyaantaraadikaM kRtvaa bhuktaav RNadhanaM bhavet// 2.48a grahabhukteH phalaM kaaryaM grahavan mandakarmaNi/ 2.48b dorjyaantaraguNaa bhuktis tattvanetroddhRtaa punaH// (225) 2.49a svamandaparidhikSuNNaa bhagaNaaMzoddhRtaa kalaaH/] 2.49b karkyaadau tu dhanaM tatra makaraadaav RNaM smRtam// 2.50a mandasphuTiikRtaaM bhuktiM projjhya ziighroccabhuktitaH/ 2.50b tacchezaM vivareNaatha hanyaat trijyaantyakarNayoH// 2.51a calakarNahRtaM bhuktau karNe trijyaadhike dhanam/ 2.51b RNam uune +adhike projjhya zeSaM vakragatir bhavet// 2.52a duurasthitaH svaziighroccaad grahaH zithilarazmibhiH/ 2.52b savyetaraakRStatanur bhavet vakragatis tadaa// 2.53a kRtartucandrair vedendraiH zuunyatryekair guNaaSTabhiH/(164, 144, 130, 83) 2.53b zararudraiz caturtheSu kendraaMzair bhuusutaadayaH//(115) 2.54a bhavanti vakriNas tais tu svaiH svaiz cakraad vizodhitaiH/ 2.54b avaziSTaaMzatulyaiH svaiH kendrair ujjhanti vakrataam// 2.55a mahattvaac chiighraparidheH saptame bhRgubhuusutau/ 2.55b aSTame jiivazazaijau navame tu zanaizcaraH// 2.56a kujaarkigurupaataanaaM grahavac chiighrajaM phalam/ 2.56b vaamaM tRtiiyakaM maandaM budhabhaargavayoH phalam// 2.57a svapaatonaad grahaaj jiivaa ziighraad bhRgujasaumyayoH/ 2.57b vikSepaghny antyakarNaaptaa vikSepas trijyayaa vidhoH// 2.58a vikSepaapakramaikatve kraantir vikSepasaMyutaa/ 2.58b digbhede viyutaa spaSTaa bhaaskarasya yathaagataa// 2.59a grahodayapraaNahataa khakhaaSTaikoddhRtaa gatiH/ 2.59b cakraasavo labdhayutaa svaahoraatraasavaH smRtaaH// 2.60a kraanteH kramotkrammajye dve kRtvaa tatrotkramajyayaa/ 2.60b hiinaa trijyaa dinavyaasadalaM taddakSiNottaram// 2.61a kraantijyaa viSuvadbhaaghnii kSitijyaa dvaadazoddhRtaa/ 2.61b trijyaaguNaahoraatraardhakarNaaptaa carajaasavaH// 2.62a tatkaarmukam udakkraantau *dhanazanii pRthaksthite/(C dhanahaanii) 2.62b svaahoraatracaturbhaage dinaraatridale smRte// 2.63a yaamyakraantau viparyaste dviguNe tu dinakSape/ 2.63b vikSepayuktonitayaa kraantyaa bhaanaam api svake// 2.64a bhabhogo +aSTazatiiliptaaH khaazvizailaas tathaa titheH/ 2.64b grahaliptaabhabhogaaptaa bhaani bhuktyaa dinaadikam// 2.65a raviinduyogaliptaabhyo yogaa bhabhogabhaajitaaH/ 2.65b gataa gamyaaz ca SaSTighnyo bhuktiyogaaptanaaDikaaH// 2.66a arkonacandraliptaabhyas tithayo bhogabhaajitaaH/ 2.66b gataa gamyaaz ca SaSTighnyo naaDyo bhuktyantaroddhRtaaH// 2.67a dhruvaaNi zakunir naagaM tRtiiyaM tu catuSpadam/ 2.67b kiMstughnaM tu caturdazyaaH kRSNaayaaz caaparaardhataH// 2.68a bavaadiini tataH sapta caraakhyakaraNaani ca/ 2.68b maase +aSTakRtva ekaikaM karaNaanaaM pravartate// 2.69a tithyardhabhogaM sarveSaaM karaNaanaaM prakalpayet/ 2.69b eSaa sphutagatiH proktaa suuryaadiinaaM khacaariNaam// 3.01a zilaatale +ambusaMzuddhe vajralepe +api vaa same/ 3.01b tatra zaGkvaGgulair iSTaiH samaM maNDalam aalikhet// 3.02a tanmadhye sthaapayec chaGkuM kalpanaadvaadazaaGgulam/ 3.02b tacchaayaagraM spRzed yatra vRtte puurvaaparaardhayoH// 3.03a tatra binduu vidhaayobhau vRtte puurvaaparaabhidhau/ 3.03b tanmadhye timinaa rekhaa kartavyaa dakSiNottaraa// 3.04a yaamyottaradizor madhye timinaa puurvapazcimaa/ 3.04b diGmadhyamatsyaiH saMsaadhyaa vidizas tadvad eva hi// 3.05a caturasraM bahiH kuryaat suutrair madhyaad vinirgataiH/ 3.05b bhujasuutraaGgulais tatra dattair iSTaprabhaa smRtaa// 3.06a praakpazcimaazritaa rekhaa procyate samamaNDale/ 3.06b unaNDale ca viSuvanmaNDale parikiirtyate// 3.07a rekhaa praacyaparaa saadhyaa viSuvadbhaagragaa tathaa/ 3.07b iSTacchaayaaviSuvator madhyam agraabhidhiiyate// 3.08a zaGkucchaayaakRtiyuter muulaM karNo +asya vargataH/ 3.08b projjhya zaGkukRtiM muulaM chaayaa zaGkur viparyayaat// 3.09a triMzatkRtyo yuge bhaanaaM cakraM praak parilambate/ 3.09b tadguNaad bhuudinair bhaktaad dyugaNaad yad avaapyate// 3.10a taddos trighnaa dazaaptaaMzaa vijJeyaa ayanaabhidhaaH/ 3.10b tatsaMskRtaad grahaat kraanticchaayaacaradalaadikam// 3.11a sphuTaM dRktulyataaM gacched ayane viSuvadvaye/ 3.11b praak cakraM calitaM hiine chaayaarkaat karaNaagate// 3.12a antaraaMzair athaavRtya pazcaac cheSais tathaadhike/ 3.12b evaM viSuvatii chaayaa svadeze yaa dinaardhajaa// 3.13a dakSiNottararekhaayaaM saa tatra viSuvatprabhaa// 3.13b zaGkucchaayaahate trijye viSuvatkarNabhaajite/ 3.14a lambaakSajye tayoz caape lambaakSau dakSiNau sadaa/ 3.14b madhyacchaayaa bhujas tena guNitaa tribhamaurvikaa// 3.15a svakarNaaptaa dhanurliptaa nataas taa dakSiNe bhuje/ 3.15b uttaraaz cottare yaamyaas taaH suuryakraantiliptikaaH// 3.16a digbhede mizritaaH saamye vizliSTaaz caakSaliptikaaH/ 3.16b taabhyo +akSajyaa ca tadvargaM projjhya trijyaakRteH padam// 3.17a lambajyaarkaguNaakSajyaa viSuvadbhaatha lambayaa/ 3.17b svaakSaarkanatabhaagaanaaM diksaamye +antaram anyathaa// 3.18a digbhede +apakramaH zeSas tasya jyaa trijyayaa hataa/ 3.18b paramaapakramajyaaptaa caapaM meSaadigo raviH// 3.19a karkyaadau projjhya cakraardhaat tulaadau bhaardhasaMyutaat/ 3.19b mRgaadau projjhya bhagaNaan madhyaahne +arkaH sphuTo bhavet// 3.20a tanmaandam asakRd vaamaM phalaM madhyo divaakaraH/ 3.20b svaakSaarkaapakramayutir diksaamye +antaram anyathaa// 3.21a zeSaM nataaMzaaH suuryasya tadbaahujyaa ca koTijyaa/ 3.21b zaGkumaanaaGgulaabhyaste bhujatrijye yathaakramam// 3.22a koTijyayaa vibhajyaapte chaayaakarNaav ahardale/ 3.22b kraantijyaa viSuvatkarNaguNaaptaa zaGkujiivayaa// 3.23a arkaagraa sveSTakarNaghnii madhyakarNoddhRtaa svakaa/ 3.23b viSuvadbhaayutaarkaagraa yaamye syaad uttaro bhujaH// 3.24a viSuvatyaam vizodhyodaggole syaad baahur uttaraH/ 3.24b viparyayaad bhujo yaamyo bhavet praacyaparaantare// 3.25a maadhyaahniko bhujo nityaM chaayaa maadhyaahnikii smRtaa/ 3.25b lambaakSajiive viSuvacchaayaadvaadazasaGguNe// 3.26a kraantijyaapte tu tau karNau samamaNDalage ravau/ 3.26b saumyaakSonaa yadaa kaantiH syaat tadaa dyudalazravaH// 3.27a viSuvacchaayayaabhyastaH karNo madhyaagrayoddhRtaH/ 3.27b svakraantijyaa trijiivaaghnii lambajyaaptaagramaurvikaa// 3.28a sveSTakarNahataa bhaktaa trijyayaagraaGgulaadikaa/ 3.28b trijyaavargaardhato +agrajyaavargonaad dvaadazaahataat// 3.29a punar dvaadazanighnaac ca labhyate yat phalaM budhaiH/ 3.29b zaGkuvargaardhasaMyuktaviSuvadvargabhaajitaat// 3.30a tadeva karaNii naama taaM pRthak sthaapayed budhaH/ 3.30b arkaghnii viSuvacchaayaagrajyayaa guNitaa tathaa// 3.31a bhaktaa phalaakhyaM tadvargasaMyuktakaraNiipadam/ 3.31b phalena hiinasaMyuktaM dakSiNottaragolayoH// 3.32a yaamyayor vidizoH zaGkur evaM yaamyottare ravau/ 3.32b paribhramati zaGkos tu zaGkur uttarayos tu saH// 3.33a tattrijyaavargavizleSaan muulaM dRgjyaabhidhiiyate/ 3.33b svazaGkunaa vibhajyaapte dRktrijye dvaadazaahate// 3.34a chaayaakarNau tu koNeSu yathaasvaM dezakaalayoH/ 3.34b trijyodakcarajaayuktaa yaamyaayaaM tadvivarjitaa// 3.35a antyaa natotkramajyonaa svahoraatraardhasaGguNaa/ 3.35b trijyaabhaktaa bhavec chedo lambajyaaghno +atha bhaajitaH// 3.36a tribhajyayaa bhavec chaGkus tadvargaM parizodhayet/ 3.36b trijyaavargaat padaM dRgjyaa chaayaakarNau tu puurvavat// 3.37a abhiiSTacchaayayaabhyastaa trijyaa tatkarNabhaajitaa/ 3.37b dRgjyaa tadvargasaMzuddhaat trijyaavargaac ca yat padam/ 3.38a zaGkuH sa tribhajiivaaghnaH svalambajyaavibhaajitaH/ 3.38b chedaH sa trijyayaabhyastaH svaahoraatraardhabhaajitaH// 3.39a unnatajyaa tayaa hiinaa svaantyaa zeSasya kaarmukam/ 3.39b utkramajyaabhir evaM syuH praakpazcaardhanataasavaH// 3.40a iSTaagraaghnii tu lambajyaa svakarNaaGgulabhaajitaa/ 3.40b kraantijyaa saa trijiivaaghnii paramaapakramoddhRtaa// 3.41a taccaapaM bhaadikaM kSetraM padais tatra bhavo raviH/ 3.41b iSTe +ahni madhye praakpazcaad dhRte baahutrayaantare// 3.42a matsyadvayaantarayutes trispRksuutreNa bhaabhramaH/ 3.42b tribhadyukarNaardhaguNaaH svaahoraatraardhabhaajitaaH// 3.43a kramaad ekadvitribhajyaas taccaapaani pRthak pRthak/ 3.43b svaadho +adhaH parizodhyaatha meSaal laGkodayaasavaH// 3.44a khaagaaSTayo +arthago +agaikaaH zaratryaGkahimaaMzavaH/ 3.44b svadezacarakhaNDonaa bhavantiiSTodayaasavaH// 3.45a vyastaa vyastair yutaaH svaiH svaiH karkaTaadyaas tatas trayaH/ 3.45b utkrameNa SaDevaite bhavantiiSTaas tulaadayaH// 3.46a gatabhogyaasavaH kaaryaa bhaaskaraad iSTakaalikaat/ 3.46b svodayaasuhataa bhuktabhogyaa bhaktaaH khavahnibhiH// 3.47a abhiiSTaghaTikaasubhyo bhogyaasuun pravizodhayet/ 3.47b tadvat tadeSyalagnaasuun evaM yaataat tathotkramaat// 3.48a zeSaM cet triMzataabhyastam azuddhena vibhaajitam/ 3.48b bhaagair yuktaM ca hiinaM ca tallagnaM kSitije tadaa// (C bhaagahiinaM ca yuktaM ca) 3.49a praakpazcaan natanaaDiibhis tasmaal laGkodayaasubhiH/ 3.49b bhaanau kSayadhane kRtvaa madhyalagnaM tadaa bhavet// 3.50a bhogyaasuun uunakasyaatha bhuktaasuun adhikasya ca/ 3.50b sampiiNDyaantaralagnaasuun evaM syaat kaalasaadhanam// 3.51a suuryaad uune nizaazeSe lagne +arkaad adhike divaa/ 3.51b bhacakraardhayutaad bhaanor adhikke +astamayaat param// [candragrahaNa] 4.01a saardhaani SaTsahasraaNi yojanaani vivasvataH/ 4.01b viSkambho maNDalasyendoH sahaaziityaa catuzzatam// 4.02a sphuTasvabhuktyaa guNitau madhyabhuktyoddhRtau sphuTau/ 4.02b raveH svabhagaNaabhyastaH zazaaGkabhagaNoddhRtaH// 4.03a zazaaGkakakSaaguNito bhaajito vaa +arkakakSayaa/ 4.03b viSkambhaz candrakakSaayaaM tithyaaptaa maanaliptikaa// 4.04a sphuTendubhuktir bhuuvyaasaguNitaa madhyayoddhRtaa/ 4.04b labdhaM suucii mahiivyaasasphuTaarkazravaNaantaram// 4.05a madhyenduvyaasaguNitaM madhyaarkavyaasabhaajitam/ 4.05b vizodhya labdhaM suucyaaM tu tamo liptaas tu puurvavat// 4.06a bhaanor bhaardhe mahiicchaayaa tattulye +arkasame +api/ 4.06b zazaaGkapaate grahaNaM kiyadbhaagaadhikonake// 4.07a tulyau raazyaadibhiH syaataam amaavaasyaantakaalikau/ 4.07b suuryenduu paurNamaasyante bhaardhe bhaagaadikau samau// 4.08a gataiSyaparvanaaDiinaaM svaphalenonasaMyutau/ 4.08b samaliptau bhavetaaM tau paatas taatkaaliko +anyathaa// 4.09a chaadako bhaaskarasyendur adhaHstho ghanavad bhavet/ 4.09b bhuucchaayaaM praaGmukhaz candro vizaty asya bhaved asau// 4.10a taatkaalikenduvikSepaM chaadyacchaadakamaanayoH/ 4.10b yogaardhaat projjhya yaccheSaM taavac channaM tad ucyate// 4.11a yad graahyam adhike tasmin sakalaM nyuunam anyathaa/ 4.11b yogaardhaad adhike na syaad vikSepe graasasambhavaH// 4.12a graahyagraahakasaMyogaviyogau dalitau pRthak/ 4.12b vikSepavargahiinaabhyaaM tadvargaabhyaam ubhe pade// 4.13a SaSThyaa saMguNya suuryendvor bhuktyantaravibhaajite/ 4.13b syaataaM sthitivimardaardhe naaDikaadiphale tayoH// 4.14a sthityardhanaaDikaabhyastaa gatayaH SaSThibhaajitaaH/ 4.14b liptaadi pragrahe zodhyaM mokSe deyaM punaH punaH// 4.15a tadvikSepaiH sthitidalaM vimardaardhe tathaa +asakRt/ 4.15b saMsaadhyam anyathaa paate talliptaadiphalaM svakam// 4.16a sphuTatithyavasaane tu madhyagrahaNam aadizet/ 4.16b sthityardhanaaDikaahiine graaso mokSas tu saMyute// 4.17a tadvad eva vimardaardhanaaDikaahiinasaMyute/ 4.17b nimiilanonmiilanaakhye bhavetaaM sakalagrahe// 4.18a iSTanaaDiivihiinena sthityardhenaarkacandrayoH/ 4.18b bhuktyantaraM samaahanyaat SaSTyaaptaaH koTiliptikaaH// 4.19a bhaanor grahe koTiliptaa madhyasthityardhasaMguNaaH/ 4.19b sphuTasthityardhasaMbhaktaaH sphuTaaH koTikalaaH smRtaa// 4.20a kSepo bhujas tayor vargayuter muulaM zravas tu tat/ 4.20b maanayogaardhataH projjhya graasas taatkaaliko bhavet// 4.21a madhyagrahaNataz cordhvam iSTanaaDiir vizodhayet/ 4.21b sthityardhaan maukSikaac cheSaM praagvac ccheSaM tu maukSike// 4.22a graahyagraahakayogaardhaac chodhyaaH svacchannaliptikaaH/ 4.22b taadvargaat projjhya tatkaalavikSepasya kRtiM padam// 4.23a koTiliptaa raveH spaSTasthityardhenaahataa hRtaaH/ 4.23b madhyena liptaas tannaaDyaH sthitivad graasanaaDikaaH// 4.24a natajyaa +akSajyayaabhyastaa trijyaaptaa tasya kaarmukam/ 4.24b valanaaMzaa saumyayaamyaaH puurvaaparakapaalayoH// 4.25a raazitrayayutaad graahyaat kraantyaMzair diksamair yutaaH/ 4.25b bhede +antaraaj jyaa valanaa saptatyaGgulabhaajitaa// 4.26a sonnataM dinamadhyaardhaM dinaardhaaptaM phalena tu/ 4.26b chindyaad vikSepamaanaani taany eSaam aGgulaani tu// [suuryagrahaNa] 5.01a madhyalagnasame bhaanau harijasya na sambhavaH/ 5.01b akSodaGmadhyabhakraantisaamye naavanater api// 5.02a dezakaalavizeSeNa yathaavanatisambhavaH/ 5.02b lambanasyaapi puurvaanyadigvazaac ca tathocyate// 5.03a lagnaM parvaantanaaDiinaaM kuryaat svair udayaasubhiH/ 5.03b tajjyaantyaapakramajyaaghnii lambajyaaptodayaabhidhaa// 5.04a tadaa laGkodayair lagnaM madhyasaMjJaM yathoditam/ 5.04b tatkraantyakSaaMzasaMyogo diksaamye +antaram anyathaa// 5.05a zeSaM nataaMzaas tanmaurvii madhyajyaa saabhidhiiyate/ 5.05b madhyodayajyayaabhyastaa trijyaaptaa vargitaM phalam// 5.06a madhyajyaavargavizliSTaM dRkkSepaH zeSataH padam/ 5.06b tattrijyaavargavizleSaan muulaM zaGkuH sa dRggatiH// 5.07a nataaMzabaahukoTijye +asphuTe dRkkSepadRggatii/ 5.07b ekajyaardhagataz chedo labdhaM dRggatijiivayaa// 5.08a madhyalagnaarkavizleSajyaa chedena vibhaajitaa/ 5.08b raviindvor lambanaM jJeyaM praakpazcaad ghaTikaadikam// 5.09a madhyalagnaadhike bhaanau tithyantaat pravizodhayet/ 5.09b dhanam uune +asakRt karma yaavat sarvaM sthiriibhavet// 5.10a dRkkSepaH ziitatigmaaMzvor madhyabhuktyantaraahataH/ 5.10b tithighnatrijyayaa bhakto labdhaM saavanatir bhavet// 5.11a dRkkSepaat saptatihRtaad bhaved vaavanatiH phalam/ 5.11b athavaa trijyayaa bhaktaat saptasaptakasaGguNaat// 5.12a madhyajyaadigvazaat saa ca vijJeyaa dakSiNottaraa/ 5.12b senduvikSepadiksaamye yuktaa vizleSitaanyathaa// 5.13a tayaa sthitivimardaardhagraasaadyaM tu yathoditam/ 5.13b pramaaNaM valanaabhiiSTagraasaadi himarazmivat// 5.14a sthityardhonaadhikaat praagvat tithyaa(?)ntalaal lambanaM punaH/ 5.14b graasamokSodbhavaM saadhyaM tanmadhyaharijaantaram// 5.15a praakkapaale +adhikaM madhyaad bhavet praagrahaNaM yadi/ 5.15b maukSikaM lambanaM hiinaM pazcaardhe tu viparyayaH// 5.16a tadaa mokSasthitidale deyaM pragrahaNe tathaa/ 5.16b harijaantarakaM zodhyaM yatraitat syaad viparyayaH// 5.17a etad uktaM kapaalaikye tadbhede lambanaikataa/ 5.17b sve sve sthitidale yojyaa vimardaardhe +api coktavat// [chedyaka] 6.01a na chedyakam Rte yasmaad bhedaa grahaNayoH sphuTaaH/ 6.01b jJaayante tat pravakSyaami chedyakajJaanam uttamam// 6.02a susaadhitaayaam avanau binduM kRtvaa tato likhet/ 6.02b saptavargaaGgulenaadau maNDalaM valanaazritam// 6.03a graahyagraahakayogaardhasammitena dvitiiyakam/ 6.03b maNDalaM tat samaasaakhyaM graahyaardhena tRtiiyakam// 6.04a yaamyottaraapraacyaparaasaadhanaM puurvavad dizaam/ 6.04b praag indor grahaNaM pazcaan mokSo +arkasya viparyayaat// 6.05a yathaadizaM praagrahaNaM valanaM himadiidhiteH/ 6.05b maukSikaM tu viparyastaM vipariitam idaM raveH// 6.06a valanaagraan nayen madhyaM suutraM yady atra saMspRzet/ 6.06b tatsamaase tato deyau vikSepau graasamaukSikau// 6.07a vikSepaagraat punaH suutraM madhyabinduM pravezayet/ 6.07b tadgraahyabindusaMsparzaad graasamokSau vinirdizet// 6.08a nityazo +arkasya vikSepaaH parilekhe yathaadizam/ 6.08b vipariitaaH zazaaGkasya tadvazaad atha madhyamam// 6.09a valanaM praaGmukhaM deyaM tadvikSepaikataa yadi/ 6.09b bhede pazcaan mukhaM deyam indor bhaanor viparyayaat// 6.10a valanaagraat punaH suutraM madhyabinduM pravezayet/ 6.10b madhyasuutreNa vikSepaM valanaabhimukhaM nayet// 6.11a vikSepaagraal likhed vRttaM graahakaardhena tena yat/ 6.11b graahyavRttaM samaakraantaM tadgrastaM tamasaa bhavet// 6.12a chedyakaM likhataa bhuumau phalake vaa vipazcitaa/ 6.12b viparyayo dizaaM kaaryaH puurvaaparakapaalayoH// 6.13a svacchatvaad dvaadazaaMzo +api grastaz candrasya dRzyate/ 6.13b liptaatrayam api grastaM tiikSNatvaan na vivasvataH// 6.14a svasaMjJitaas trayaH kaaryaa vikSepaagreSu bindavaH/ 6.14b tatra praaGmadhyayor madhye tathaa maukSikamadhyayoH// 6.15a likhen matsyau tayor madhyaan mukhapucchaviniHsRtam/ 6.15b prasaarya suutradvitayaM tayor yatra yutir bhavet// 6.16a tatra suutreNa vilikhec caapaM bindutrayaspRzaa/ 6.16b sa panthaa graahakasyoktaa yenaasau samprayaasyati// 6.17a graahyagraahakayogaardhaat projjhyeSTagraasam aagatam/ 6.17b avaziSTaaGgulasamaaM zalaakaaM madhyabindutaH// 6.18a tayor maargonmukhiiM dadyaad graasataH praaggrahaazritaam/ 6.18b vimuJcato mokSadizi graahakaadhvaanam eva saa// 6.19a spRzed yatra tato vRttaM graahakaardhena saMlikhet/ 6.19b tena graahyaM yadaakraantaM tat tamograstam aadizet// 6.20a maanaantaraardhena mitaaM zalaakaaM graasadiGmukhiim/ 6.20b nimiilanaakhyaaM dadyaat saa tanmaarge yatra saMspRzet// 6.21a tato graahakakhaNDena praagvan maNDalam aalikhet/ 6.21b tadgraahyamaNDalayutir yatra tatra nimiilanam// 6.22a evam unmiilane mokSadiGmukhiiM samprasaarayet/ 6.22b vilikhen maNDalaM praagvad unmiilanam athoktavat// 6.23a ardhaad uune sadhuumraM syaat kRSNam ardhaadhikaM bhavet/ 6.23b vimuJcataH kRSNataamraM kapilaM sakalagrahe// 6.24a rahasyam etad devaanaaM na deyaM yasya kasyacit/ 6.24b supariikSitaziSyaaya deyaM vatsaravaasine// [grahayuti] 7.01a taaraagrahaaNaam anyonyaM syaataaM yuddhasamaagamau/ 7.01b samaagamaH zazaaGkena suuryeNaastamanaM saha// 7.02a ziighre mandaadhike +atiitaH saMyogo bhavitaanyathaa/ 7.02b dvayoH praagyaayinor evaM vakriNos tu viparyayaat// 7.03a praagyaayiny adhike +atiito vakriNy eSyaH samaagamaH/ 7.03b grahaantarakalaaH svasvabhuktiliptaaH samaahataaH// 7.04a bhuktyantareNa vibhajed anulomavilomayoH/ 7.04b dvayor vakriNy athaikasmin bhuktiyogena bhaajayet// 7.05a labdhaM liptaadikaM zodhyaM gate deyaM bhaviSyati/ 7.05b viparyayaad vakragatyor ekasmiMs tu dhanavyayau// 7.06a samaaliptau bhavetaaM tau grahau bhagaNasaMsthitau/ 7.06b vivaraM tadvad uddhRtya dinaadiphalam iSyate// 7.07a kRtvaa dinakSapaamaanaM tathaa vikSepaliptikaaH/ 7.07b natonnataM saadhayitvaa svakaal lagnavazaat tayoH// 7.08a viSuvacchaayayaamyas tadvikSepaad dvaadazoddhRtaat/ 7.08b phalaM svanatanaaDiighnaM svadinaardhavibhaajitam// 7.09a labdhaM praacyaam RNaM saumyaad vikSepaat pazcime dhanam/ 7.09b dakSiNe praakkapaale svaM pazcime tu tathaa kSamaH// 7.10a satribhagrahajakraantibhaagaghnaaH kSepaliptikaaH/ 7.10b vikalaaH svam RNaM kraantikSepayor bhinnatulyayoH// 7.11a nakSatragrahayogeSu grahaastodayasaadhane/ 7.11b zRGgonnatau tu candrasya dRkkarmaadaav idaM smRtam// 7.12a taatkaalikau punaH kaaryau vikSepau ca tayos tataH/ 7.12b diktulye tv antaraM bhede yogaH ziSTaM grahaantaram// 7.13a kujaarkijJaamarejyaanaaM triMzadardhaardhavardhitaaH/ 7.13b viSkambhaaz candrakakSaayaaM bhRgoH SaSTir udaahRtaa// 7.14a tricatuH karNayutyaaptaas te dvighnaas trijyayaa hataaH/ 7.14b sphuTaaH svakarNaas tithyaaptaa bhaveyur maanaliptikaaH// 7.15a chaayaabhuumau viparyaste svacchaayaagre tu darzayet/ 7.15b grahaH svadarpaNaantaHsthaH zaGkvagre sampradizyate// 7.16a paJcahastocchritau zaGkuu yathaadig bhramasaMsthitau/ 7.16b grahaantreNa vikSiptaav adho hastanikhaatagau// 7.17a chaayaakarNau tato dadyaac chaayaagraac chaGkumuurdhagau/ 7.17b chaayaakarNaagrasaMyoge saMsthitasya pradarzayet// 7.18a svazaGkumuurdhagau vyomni grahau dRktulyataam itau/ 7.18b ullekhaM taarakaasparzaad bhede bhedaH prakiirtyate// 7.19a yuddham aMzuvimardaakhyam aMzuyoge parasparam/ 7.19b aMzaad uune +apasavyaakhyaM yuddham eko +atra ced aNuh// 7.20a samaagamo +aMzaad adhike bhavataz ced valaanvitau/ 7.20b apasavye jito yuddhe pihito +aNur adiiptitaan// 7.21a ruukSo vivarNo vidhvasto vijito dakSiNaazritaH/ 7.21b udakstho diiptimaan sthuulo jayii yaamye +api yo balii// 7.22a aasannaav apy ubhau diiptau bhavataz cet samaagamaH/ 7.22b svalpau dvaav api vidhvastau bhavetaaM kuuTavigrahau// 7.23a udakstho dakSiNastho vaa bhaargavaH praayazo jayii/ 7.23b zazaaGkenaivam eteSaaM kuryaat saMyogasaadhanam// 7.24a bhaavaabhaavaaya lokaanaaM kalpaneyaM pradarzitaa/ 7.24b svamaargagaaH prayaanty ete duuram anyonyam aazritaaH// [nakSatragrahayuti] 8.01a procyante liptikaa bhaanaaM svabhogo +atha dazaahataH/ 8.01b bhavanty atiitadhiSNyaanaaM bhogaliptaayutaa dhruvaaH// 8.02a aSTaarNavaaH zuunyakRtaaH paJcaSaSTir nageSavaH/ 8.02b aSTaarthaa abdhayo +aSTaagaa aGgaagaa manavas tathaa// 8.03a kRteSavo yugarasaaH zuunyavaaNaa viyadrasaaH/ 8.03b khavedaaH saagaranagaa gajaagaaH saagarartavaH// 8.04a manavo +atha rasaa vedaa vaizvam aapyaardhabhogagam/ 8.04b aapyasyaivaabhijit praante vaizvaante zravaNasthitiH/ 8.05a tricatuH paadayoH sandhau zraviSThaa zravaNasya tu/ 8.05b svabhogato viyan naagaaH SaTkRtir yamalaazvinaH// 8.06a randhraadrayaH kramaad eSaaM vikSepaaH svaad apakramaat/ 8.06b diGmaasaviSayaaH saumye yaamye paJca dizo nava// 8.07a saumye rasaaH khaM yaamye +agaaH saumye khaarkaas trayodaza/ 8.07b dakSiNe rudrayamalaaH saptatriMzad athottare// 8.08a yaamya +adhyardhatrikakRtaa nava saardhazareSavaH/ 8.08b uttarasyaaM tathaa SaSTis triMzat SaTtriMzad eva hi// 8.09a dakSiNe tv ardhabhaagas tu caturviMzatir uttare/ 8.09b bhaagaaH SaDviMzatiH khaM ca daasraadiinaaM yathaakramam// 8.10a aziitibhaagair yaamyaayaam agastyo mithunaantagaH/ 8.10b viMze ca mithunasyaaMze mRgavyaadho vyavasthitaH// 8.11a vikSepo dakSiNe bhaagaiH khaarNavaiH svaad apakramaat/ 8.11b hutabhugbrahmahRdayau vRSe dvaaviMzabhaagagau// 8.12a aSTaabhis triMzataa caiva vikSiptaav uttareNa tau/ 8.12b golaM labdhvaa pariikSeta vikSepaM dhruvakaM sphuTam// 8.13a vRSe saptadaze bhaage yasya yaamyo +aMzakadvayaat/ 8.13b vikSepo +abhyadhiko bhindyaad rohiNyaaH zakataM tu saH// 8.14a grahavad dyunize bhaanaaM kuryaad dRkkarma puurvavat/ 8.14b grahamelakavac cheSaM grahabhuktyaa dinaani ca// 8.15a eSyo hiine gRhe yogo dhruvakaad adhike tataH/ 8.15b viparyayaad vakragate grahe jJeyaH samaagamaH// 8.16a phaalgunyor bhaadrapadayos tathaivaaSaaDhayor dvayoH/ 8.16b vizaakhaazvinisaumyaanaaM yogataarottaraa smRtaa// 8.17a pazcimottarataaraayaa dvitiiyaa pazcime sthitaa/ 8.17b hastasya yogataaraa saa zraviSThaayaaz ca pazcimaa// 8.18a jyeSThaazravaNamaitraaNaaM baarhaspatyasya madhyamaa/ 8.18b bharaNyaagneyapitryaaNaaM revatyaaz caiva dakSiNaa// 8.19a rohiNyaadityamuulaanaaM praacii saarpasya caiva hi/ 8.19b yathaa pratyavazeSaaNaaM sthuulaa syaad yogataarakaa// 8.20a puurvasyaaM brahmahRdayaad aMzakaiH paJcabhiH sthitaH/ 8.20b prajaapatir vRSaante +asau saumye +aSTatriMzadaMzakaiH// 8.21a apaaMvatsas tu citraayaa uttare +aMzais tu paJcabhiH/ 8.21b bRhat kiJcid ato bhaagair aapaH SaDbhis tathottare// [udayaasta] 9.01a athodayastamayayoH parijJaanaM prakiirtyate/ 9.01b divaakarakaraakraantamuurtinaam aplatejasaam// 9.02a suuryaad abhyadhikaaH pazcaad astaM jiivakujaarjajaaH/ 9.02b uunaaH praagudayaM yaanti zukrajJau vakriNau tathaa// 9.03a uunaa vivasvataH praacyaam astaM candrajJabhaargavaaH/ 9.03b vrajanty abhyadhikaaH pascaad udayaM ziighrayaayinaH// 9.04a suuryaastakaalikau pazcaat praacyaam udayakaalikau/ 9.04b divaa caarkagrahau kuryaad dRkkarmaatha grahasya tu// 9.05a tato lagnaantarapraaNaah kaalaaMzaaH SaSTibhaajitaaH/ 9.05b pratiicyaaM SaDbhayutayos tadval lagnaantaraasavaH// 9.06a ekaadazaamarejyasya tithisaGkhyaarkajasya ca/ 9.06b astaaMzaa bhuumiputrasya daza saptaadhikaas tataH// 9.07a pazcaad astamayo +aSTaabhir udayaH praaGmahattayaa/ 9.07b praag astam udayaH pazcaad alpatvaad dazabhir bhRgoH// 9.08a evaM budho dvaadazabhiz caturdazabhir aMzakaiH/ 9.08b vakrii ziighragatiz caarkaat karoty astmayodayau// 9.09a ebhyo +adhikaiH kaalabhaagair dRzyaa nyuunair adarzanaaH/ 9.09b bhavanti loke khacaraa bhaanubhaagrastamuurtayaH// 9.10a tatkaalaaMzaantarakalaa bhuktyantaravibhaajitaaH/ 9.10b dinaadi tatphalaM labdhaM bhuktiyogena vakriNaH// 9.11a tallagnaasuhate bhuktii aSTaadazazatoddhRte/ 9.11b syaataaM kaalagatii taabhyaaM dinaadi gatagamyayoH// 9.12a svaatyagastyamRgavyaadhacitraajyeSThaaH punarvasuH/ 9.12b abhijid brahmahRdayaM trayodazabhir aMzakaiH// 9.13a hastazravaNaphaalgunyaH zraviSTaa rohiNiimaghaaH/ 9.13b caturdazaaMzakair dRzyaa vizaakhaazvinidaivatam// 9.14a kRttikaamaitramuulaani saarpaM raudrarkSam eva ca/ 9.14b dRzyante paJcadazabhir aaSaaDhaad dvitayaM tathaa// 9.15a bharaNiitiSyasaumyaani saukSmyaat triHsaptakaaMzakaiH/ 9.15b zeSaaNi saptadazabhir dRzyaadRzyaani bhaani tu// 9.16a aSTaadazazataabhyastaa dRzyaaMzaaH svodayaasubhiH/ 9.16b vibhajya labdhaaH kSetraaMzaas tair dRzyaadRzyataathavaa// 9.17a praag eSaam udayaH pazcaad asto dRkkarma puurvavat/ 9.17b gataiSyadivasapraaptir bhaanubhuktyaa sadaiva hi// 9.18a abhijid brahmahRdayaM svaatiivaiSNavavaasavaaH/ 9.18b ahirbudhnyam udaksthatvaan na lupyante +arkarazmibhiH// [candrazRGgonna] 10.01a udayaastavidhiH praagvat kartavyaH ziitagor api/ 10.01b bhaagair dvaadazabhiH pazcaad dRzyaH praag yaaty adRzyataam// 10.02a raviindvoH SaDbhayutayoH praagval lagnaantaraasavaH/ 10.02b ekaraazau raviindvoz ca kaaryaa vivaraliptikaaH// 10.03a tannaaDikaahate bhuktii raviindvoH SaSTibhaajite/ 10.03b tatphalaanvitayor bhuuyaH kartavyaa vivaraasavaH// 10.04a evaM yaavat sthiriibhuutaa raviindvor antaraasavaH/ 10.04b taiH praaNair astametiinduH zukle +arkaastamayaat param// 10.05a bhagaNaardhaM raver dattvaa kaaryaas tadvivaraasavaH/ 10.05b taiH praaNaiH kRSNapakSe tu ziitaaMzur udayaM vrajet// 10.06a arkendvoH kraantivizleSo diksaamye yutir anyathaa/ 10.06b tajjyendur arkaad yatraasau vijJeyaa dakSiNottaraa// 10.07a madhyaahnenduprabhaakarNasaGguNaa yadi sottaraa/ 10.07b tadaarkaghnaakSajiivaayaaM zodhyaa yojyaa ca dakSiNaa// 10.08a zeSaM lambajyayaa bhaktaM labdho baahuH svadiGmukhaH/ 10.08b koTiH zaGkus tayor vargayuter muulaM zrutir bhavet// 10.09a suuryonaziitagor liptaaH zuklaM navazatoddhRtaaH/ 10.09b candrabimbaaGgulaabhyastaM hRtaM dvaadazabhiH sphuTam// 10.10a dattvaarkasaMjJitaM binduM tato baahuM svadiGmukham/ 10.10b tataH pazcaan mukhii koTiM karNaM koTyagramadhyagam// 10.11a koTikarNayutaad bindor bimbaM taatkaalikaM likhet/ 10.11b karNasuutreNa diksiddhiM prathamaM parikalpayet// 10.12a zuklaM karNena tadbimbayogaad antarmukhaM nayet/ 10.12b zuklaagrayaamyottarayor madhye matsyau prasaadhayet// 10.13a tanmadkhyasuutrasaMyogaad bindutrispRg likhed dhanuH// 10.13b praagbimbaM yaadRg eva syaat taadRk tatra dine zazii// 510.14a koTyaa dik saadhanaat tiryaksuutraante zRGgam unnatam/ 10.14b darzayed unnataaM koTiM kRtvaa candrasya saakRtiH// 10.15a kRSNe SaDbhayutaM suuryaM vizodhyendos tathaasitam/ 10.15b dadyaad vaamaM bhujaM tatra pazcimaM maNDalaM vidhoH// [paata] 11.01a ekaayanagatau syaataaM suuryacandramasau yadaa/ 11.01b tadyutau maNDale kraantyos tulyatve vaidhRtaabhidhaH// 11.02a vipariitaayanagatau candraarkau kraantiliptikaa/ 11.02b samaas tadaa vyatiipaato bhagaNaardhe tayor yutau// 11.03a tulyaaMzujaalasamparkaat tayos tu pravahaahataH/ 11.03b taddRkkrodhabhavo vahnir lokaabhaavaaya jaayate// 11.04a vinaazayati paato +asmin lokaanaam asakRd yataH/ 11.04b vyatiipaataH prasiddho +ayaM saJjJaabhedena vaidhRtaH// 11.05a sa kRSNo daaruNavapur lohitaakSo mahodaraH/ 11.05b sarvaaniSTakaro raudro bhuuyo bhuuyaH prajaayate// 11.06a bhaaskarendvor bhacakraantaz cakraardhaavadhisaMsthayoH/ 11.06b dRktulyasaadhitaaMzaadiyuktayoH svaav apakramau// 11.07a athaujapadagasyendoH kraantir vikSepasaMskRtaa/ 11.07b yadi syaad adhikaa bhaanoH kraanteH paato gatas tadaa// 11.08a uunaa cet syaat tadaa bhaavii vaamaM yugmapadasya ca/ 11.08b padaanyatvaM vidhoH kraantivikSepaac ced vizudhyati// 11.09a kraantyor jye trijyayaabhyaste parakraantijyayoddhRte/ 11.09b taccaapaantaram ardhaM vaa yojyaM bhaavini ziitagau// 11.10a zodhyaM candraad gate paate tatsuuryagatitaaDitam/ 11.10b candrabhuktyaa hRtaM bhaanau liptaadi zazivat phalam// 11.11a tadvacchazaaGkapaatasya phalaM deyaM viparyayaat/ 11.11b karmaitad asakRt taavad yaavad kraantii same tayoH// 11.12a kraantyoH samatve paato +atha prakSiptaaMzonite vidhau/ 11.12b hiine +ardharaatrikaad yaato bhaavii taatkaalike +adhike// 11.13a sthiriikRtaardharaatrendvor dvayor vivaraliptikaaH/ 11.13b SaSTighnyaz candrabhuktyaaptaaH paatakaalasya naaDikaaH// 11.14a raviindumaanayogaardhaM SaSTyaa saGguNya bhaajayet/ 11.14b tayor bhuktyantareNaaptaM sthityardhaM naaDikaadi tat// 11.15a paatakaalaH sphuTo madhyaH so +api sthityardhavarjitaH/ 11.15b tasya sambhavakaalaH syaat tat saMyukto +antyasaaMjJitaH// 11.16a aadyantakaalayor madhyaH kaalo jJeyo +atidaaruNaH/ 11.16b prajvalaj jvalanaakaaraH sarvakarmasu garhitaH// 11.17a ekaayanagataM yaavad arkendvor maNDalaantaram/ 11.17b sambhavas taavad evaasya sarvakarmavinaazakRt// 11.18a snaanadaanajapazraaddhavratahomaadikarmabhiH/ 11.18b praapyata sumahacchreyas tatkaalajJaanatas tathaa// 11.19a raviindvos tulyataa kraantyor viSuvatsannidhau yadaa/ 11.19b dvir bhaved dhi tadaa paataH syaad abhaavo viparyayaat// 11.20a zasaaGkaarkayuter liptaa bhabhogena vibhaajitaaH/ 11.20b labdhaM saptadazaanto +anyo vyatiipaatas tRtiiyakaH// 11.21a saarpendrapauSNyadhiSNyaanaam antyaaH paadaa bhasandhayaH/ 11.21b tadagrabheSv aadyapaado gaNDaantaM naama kiirtyate// 11.22a vyatiipaatatrayaM ghoraM gaNDaantatritayaM tathaa/ 11.22b etad bhasandhitritayaM sarvakarmasu varjayet// 11.23a ity etat paramaM puNyaM jyotiSaaM caritaM hitam/ 11.23b rhasyaM mahad aakhyaataM kim anyacchrotum icchasi// [bhuugola] 12.01a athaarkaaMzasamudbhuutaM praNipatya kRtaaJjaliH/ 12.01b bhaktyaa paramayaabhyarcya papracchedaM mayaasuraH// 12.02a bhagavan kimpramaaNaa bhuuH kim aakaaraa kim aazrayaa/ 12.02b kiMvibhaagaa kathaM caatra saptapaataalabhuumayaH// 12.03a ahoraatravyavasthaaM ca vidadhaati kathaM raviH/ 12.03b kathaM paryeti vasudhaaM bhuvanaani vibhaavayan// 12.04a devaasuraaNaam anyonyam ahoraatraM viparyayaat/ 12.04b kim atha tat kathaM vaa syaad bhaanor bhagaNapuuraNaat// 12.05a pitryaM maasena bhavati naaDiiSaSTyaa tu maanuSam/ 12.05b tad eva kila sarvatra na bhavet kena hetunaa// 12.06a dinaabdamaasahoraaNaam adhipaa na samaaH kutaH/ 12.06b kathaM paryeti bhagaNaH sagraho +ayaM kim aazrayaH// 12.07a bhuumer uparyuparyuurdhvaaH kim utsedhaaH kim antaraaH/ 12.07b graharkSakakSaaH kiMmaatraaH sthitaaH kena krameNa taaH// 12.08a griiSme tiivrakaro bhaanur na hemante tathaavidhaH/ 12.08b kiyatii tatkarapraaptir maanaani kati kiM ca taiH// 12.09a evaM me saMzayaM chindhi bhagavan bhuutabhaavana/ 12.09b anyo na tvaam Rte chettaa vidyate sarvadarzivaan// 12.10a iti bhaktyoditaM zrutvaa mayoktaM vaakyam asya hi/ 12.10b rahasyaM param adhyaayaM tataH praaha punaH sa tam// 12.11a zRNuSvaikamanaa bhuutvaa guhyam adhyaatma saMjJitam/ 12.11b pravakSyaamy atibhaktaanaaM naadeyaM vidyate mama// 12.12a vaasudevaH paraM brahma tanmuurtiH puruSaH paraH/ 12.12b avyakto nirguNaH zaantaH paJcaviMzaat paro +avyayaH// 12.13a prakRtyantargato devo bahir antaz ca sarvagaH/ 12.13b saGkarSaNo +apaH sRSTvaadau taasu viiryam avaasRjat// 12.14a tadaNDam abhavad dhaimaM sarvatra tamasaavRtam/ 12.14b tatraaniruddhaH prathamaM vyaktiibhuutaH sanaatanaH// 12.15a hiraNyagarbho bhagavaan eSa chandasi paThyate/ 12.15b aadityo hy aadibhuutatvaat prasuutyaa suurya ucyate// 12.16a paraM jyotis tamaH paare suuryo +ayaM saviteti ca/ 12.16b paryeti bhuvanaan eSa bhaavayan bhuutabhaavanaH// 12.17a prakaazaatmaa tamohantaa mahaan ity eSa vizrutaH/ 12.17b Rco +asya maNDalaM saamaanyustraamuurtir yajuuMSi ca// 12.18a trayiimaho +ayaM bhagavaaN kaalaatmaa kaalakRd vibhuH/ 12.18b sarvaatmaa sarvagaH suukSmaH sarvam asmin pratiSThitam// 12.19a rathe vizvamaye cakraM kRtvaa saMvatsaraatmakam/ 12.19b chandaaMsy azvaaH sapta yuktaaH paryaTaty eSa sarvadaa// 12.20a tripaadam amRtaM guhyaM paado +ayaM prakaTo +abhavat/ 12.20b so +ahaGkaaraM jagatsRSTyai brahmaaNam asRjat prabhuH// 12.21a tasmai vedaan varaan dattvaa sarvalokapitaamaham/ 12.21b pratiSThaapyaaNDamadhye +atha svayaM paryeti bhaavayan// 12.22a atha sRSTyaaM manaz cakre brahmaahaGkaaramuurtibhRt/ 12.22b manasaz candramaa jajJe suuryo +akSNos tejasaaM nidhiH// 12.23a manasaH khaM tato vaayur agnir aapo dharaa kramaat/ 12.23b guNaikavRddhyaa paJcaiva mahaabhuutaani jajJire// 12.24a agniiSomau bhaanucandrau tatas tv aGgaarakaadayaH/ 12.24b tejobhuukhaambuvaatebhyaH kramazaH paJca jajJire// 12.25a punar dvaadazadhaatmaanaM vyabhajad raazisaJjJakam/ 12.25b nakSatraruupiNaM bhuuyaH saptaviMzaatmakaM vazii// 12.26a tataz caraacaraM vizvaM nirmame devapuurvakam/ 12.26b uurdhvamadhyaadharebhyo +atha srotobhyaH prakRtiiH sRjan// 12.27a guNakarmavibhaagena sRSTvaa praagvad anukramaat/ 12.27b vibhaagaM kalpayaamaasa yathaasvaM vedadarzanaat// 12.28a grahanakSatrataaraanaaM bhuumer vizvasya vaa vibhuH/ 12.28b devaasuramanuSyaaNaaM siddhaanaaM ca yathaakramam// 12.29a brahmaaNDam etat suSiraM tatredaM bhuurbhuvaadikam/ 12.29b kaTaahadvitayasyeva sampuTaM golakaakRti// 12.30a brahmaaNDamadhye paridhir vyomakakSaabhidhiiyate/ 12.30b tanmadhye bhramaNaM bhaanaam adho +adhaH kramazas tathaa// 12.31a mandaamarejyabhuuputrasuuryazukrendujendavaH/ 12.31b paribhramanty adho+adhaHsthaaH siddhhavidyaadharaa ghanaaH// 12.32a madhye samantaad aNDasya bhuugolo vyomni tiSThati/ 12.32b bibhraanaH paramaaM zaktiM brahmaNo dhaaraNaatmakaam// 12.33a tadantarapuTaaH sapta naagaasurasamaazrayaaH/ 12.33b divyauSadhirasopetaa ramyaaH paataalabhuumayaH// 12.34a anekaratnanicayo jaambuunadamayo giriH/ 12.34b bhuugolamadhyago merur ubhayatra vinirgataH// 12.35a upariSTaat sthitaas tasya sendraa devaa maharSayaH/ 12.35b adhastaad asuraas tadvad dviSanto +anyonyam aazritaaH// 12.36a tataH samantaat paridhiH krameNaayaM mahaarNavaH/ 12.36b mekhaleva sthito dhaatryaa devaasuravibhaagakRt// 12.37a samantaan merumadhyaat tu tulyabhaageSu toyadheH/ 12.37b dviipiSu dikSu puurvaadinagaryo devanirmitaaH// 12.38a bhuuvRttapaade puurvasyaaM yamakoTiiti vizrutaa/ 12.38b bhadraazvavarSe nagarii svarNapraakaaratoraNaa// 12.39a yaamyaayaaM bhaarate varSe laGkaa tadvan mahaapurii/ 12.39b pazcime ketumaalaakhye romakaakhyaa prakiirtitaa// 12.40a udak siddhapurii naama kuruvarSe prakiirtitaa/ 12.40b tasyaaM siddhaa mahaatmaano nivasanti gatavyathaaH// 12.41a bhuuvRttapaadavivaraas taaz caanyonyaM pratiSThitaaH/ 12.41b taabhyaz cottarago merus taavaan eva suraazrayaH// 12.42a taasaam uparigo yaati viSuvastho divaakaraH/ 12.42b na taasu viSuvacchaayaa naakSasyonnatir iSyate// 12.43a meror ubhayato madhye dhruvataare nabhaH sthite/ 12.43b nirakSadezasaMsthaanaam ubhaye kSitijaazraye// 12.44a ato naakSatrocchrayas taasu dhruvayoH kSitijasthayoH/ 12.44b navatir lambakaaMzaas tu meraavakSaaMzakaas tathaa/ 12.45a meSaadau devabhaagasthe devaanaaM yaati darzanam/ 12.45b asuraaNaaM tulaadau tu suuryas tadbhaagasaJcaraH// 12.46a atyaasannatayaa tena griiSme tiivrakaraa raveH/ 12.46b devabhaage suraaNaaM tu hemante mandataanyathaa// 12.47a devaasuraa viSuvati kSitijasthaM divaakaram/ 12.47b pazyanty anyonyam eteSaaM vaamasavye dinakSape// 12.48a meSaadaav uditaH suuryas triin raaziin udaguttaram/ 12.48b saJcaran praagaharmadhyaM puurayen meruvaasinaam// 12.49a *karkyaadiin saJcaraMz tadvad ahnaH pazcaardham eva saH/(C karkaadiin) 12.49b tulaadiiMs triin mRgaadiiMz ca tadvad eva suradviSaam// 12.50a ato dinakSape teSaam anyonyaM hi viparyayaat/ 12.50b ahoraatrapramaaNaM ca bhaanor bhagaNapuuraNaat// 12.51a dinakSapaardham eteSaam ayanaante viparyayaat/ 12.51b uparyaatmaanam anyonyaM kalpayanti suraasuraaH// 12.52a anye +api samasuutrasthaa manyante +adhaH parasparam/ 12.52b bhadraazvaketumaalasthaa laGkaasiddhapuraazritaaH// 12.53a sarvatraiva mahiigole svasthaanam upari sthitam/ 12.53b manyante khe yato golas tasya kvordhavaM kva vaadhaH// 12.54a alpakaayatayaa lokaaH svasthaanaat sarvato mukham/ 12.54b pazyanti vRttaam apy etaaM cakraakaaraaM vasundharaam// 12.55a savyaM bhramati devaanaam apasavyaM suradviSaam/ 12.55b upariSTaad bhagolo +ayaM vyakSe pazcaan mukhaH sadaa// 12.56a atas tatra dinaM triMzannaaDikaM zarvadii tathaa/ 12.56b haanivRddhii sadaa vaamaM suraasuravibhaagayoH// 12.57a meSaadau tu sadaa vRddhir udaguttarato +adhikaa/ 12.57b devaaMze ca kSapaahaanir vipariitaM tathaasure// 12.58a tulaadau dyunizor vaamaM kSayavRddhii tayor ubhe/ 12.58b dezakraantivazaan nityaM tadvijJaanaM puroditam// 12.59a bhuuvRttaM kraantibhaagaghnaM bhagaNaaMzavibhaajitam/ 12.59b avaaptayojanair arko vyakSaad yaaty uparisthitaH// 12.60a paramaapakramaad evaM yojanaani vizodhayet/ 12.60b bhuuvRttapaadaac cheSaaNi yaani syur yojanaani taiH// 12.61a ayanaante vilomena devaasuravibhaagayoH/ 12.61b naaDiiSaSTyaa sakRd aharnizaapy asmin sakRt tathaa// 12.62a tadantare +api SaSTyante kSayavRddhii aharnizoH/ 12.62b parato vipariito +ayaM bhagolaH parivartate// 12.63a uune bhuuvRttapaade tu dvijyaapakramayojanaiH/ 12.63b dhanur mRgasthaH savitaa devabhaage na dRzyate// 12.64a tathaa caasurabhaage tu mithune karkaTe sthitaH/ 12.64b naSTacchaayaa mahiivRttapaade darzanam aadizet// 12.65a ekajyaapakramaaniitair yojanaiH parivarjite/ 12.65b bhuumikakSaacaturthaaMze vyakSaac cheSais tu yojanaiH// 12.66a dhanur mRgaalikumbheSu saMsthito +arko na dRzyate/ 12.66b devabhaage +asuraaNaaM tu vRSaadye bhacatuSTaye// 12.67a merau *meSaadicakraardhe devaaH pazyanti bhaaskaram/(D -cakaardhe) 12.67b sakRd evoditaM tadvad asuraaz ca tulaadigam// 12.68a bhuumaNDalaat paJcadaze bhaage deve +atha vaasure/ 12.68b upariSTaad vrajaty arkaH saumyayaamyaayanaantagaH// 12.69a tadantaraalayoz cchaayaa yaamyodak sambhavaty api/ 12.69b meror abhimukhaM yaati parataH svavibhaagayoH// 12.70a bhadraazvoparigaH kuryaad bhaarate tuudayaM raviH/ 12.70b raatryardhaM ketumaale tu kuraav astamayaM tadaa// 12.71a bhaarataadiSu varSeSu tadvad eva paribhraman/ 12.71b madhyodayaardharaatryastakaalaan kuryaat pradakSiNam// 12.72a dhruvonnatir bhacakrasya natir meruM prayaasyataH/ 12.72b nirakSaabhimukhaM yaatur vipariite natonnate// 12.73a bhacakraM dhruvayor baddham aakSiptaM pravahaanilaiH/ 12.73b paryety ajasraM tannaddhaa grahakakSaa yathaakramam// 12.74a sakRd udgatam abdaardhaM pazyanty arkaM suraasuraaH/ 12.74b pitaraH zazigaaH pakSaM svadinaM ca naraa bhuvi// 12.75a *upariSTasya mahatii kakSaalpaadhaHsthitasya ca/(C upariSThasya) 12.75b mahatyaa kakSayaa bhaagaa mahaanto +alpaas tathaalpayaa// 12.76a kaalenaalpena bhagaNaM bhuGkte +alpabhramaNaazritaH/ 12.76b grahaH kaalena mahataa maNDale mahati bhraman// 12.77a svalpayaato bahuun bhuGkte bhagaNaan ziitadiidhitiH/ 12.77b mahatyaa kakSayaa gacchan tataH svalpaM zanaizcaraH// 12.78a mandaad adhaH krameNa syuz caturthaa divasaadhipaaH/ 12.78b varSaadhipatayas tadvat tRtiiyaaz ca prakiirtitaaH// 12.79a uurdhvakrameNa zazino *maasaanaam adhipaaH smRtaaH/(D masaanaam) 12.79b horezaaH suuryatanayaad adho+adhaH kramazas tathaa// 12.80a bhaved bhakakSaa tiikSNaaMzor bhramaNaM SaSTitaaDitam/ 12.80b sarvopariSTaad bhramati yojanais tair bhamaNDalam// 12.81a kalpoktacandrabhagaNaa guNitaaH zazikakSayaa/ 12.81b aakaazakakSaa saa jJeyaa karavyaaptis tathaa raveH// 12.82a saiva yatkalpabhagaNair bhaktaa tadbhramaNaM bhavet/ 12.82b kuvaasarair vibhajyaahnaH sarveSaaM praaggatiH smRtaa// 12.83a bhuktiyojanajaa saGkhyaa sendor bhramaNasaGguNaa/ 12.83b svakakSaaptaa tu saa tasya tithyaaptaa gatiliptikaa// 12.84a kakSaa bhuukarNaguNitaa mahiimaNDalabhaajitaa/ 12.84b tatkarNaa bhuumikarNonaa grahoccyaM svaM daliikRtaaH// 12.85a khatrayaabdhidvidahanaaH kakSaa tu himadiidhiteH/(32430 12.85b jJaziighrasyaaGkakhadvitritkRtazuunyendavas tathaa//(1043209) 12.86a zukraziighrasya saptaagnirasaabdhirasaSaDyamaaH/(2664637) 12.86b tato +arkabudhazukraaNaaM khakhaarthaikasuraarNavaaH//(4331500) 12.87a kujasyaapy aGkazuunyaaGkaSaDvedaikabhujaGgamaaH/(8146909) 12.87b candroccasya kRtaaSTaabdhivasudvitryaSTavahnayaH//(38328484) 12.88a kRtartumunipaJcaadriguNenduviSayaa guroH/(51375764) 12.88b svarbhaanor vedatarkaaSTadvizailaarthakhakuJjaraaH//(80572864) 12.89a paJcavaaNaakSinaagarturasaadryarkaaH zanes tataH/(127668255) 12.89b bhaanaaM ravikhazuunyaaGkavasurandhrazaraazvinaH//(25980012) 12.90a khavyomakhatrayakhasaagraSaTkanaagavyomaaSTazuunyayamaruupanagaaSTacandraaH/(18712080864000000) 12.90b brahmaaNDasampuTaparibhramaNaM samantaad abhyantare dinakarasya karaprasaaraH// [jyotiSopaniSad] 13.01a atha gupte zucau deze snaataH zucir alaGkRtaH/ 13.01b sampuujya bhaaskaraM bhaktyaa grahaan bhaany atha guhyakaan// 13.02a paaramparyopadezena yathaajJaanaM guror mukhaat/ 13.02b aacaaryaH ziSyabodhaarthaM sarvaM pratyakSadarzivaan// 13.03a bhuubhagolasya racanaaM kuryaad aazcaryakaariNiim/ 13.03b abhiiSTaM pRthiviigolaM kaarayitvaa tu daaravam// 13.04a daNDaM tanmadhyagaM meror ubhayatra vinirgatam/ 13.04b aadhaarakakSaadvitayaM kakSaa vaiSuvatii tathaa// 13.05a bhagaNaaMzaaGgulaiH kaaryaa dalitais tisra eva taaH/ 13.05b svaahoraatraardhakarNaiz ca tatpramaaNaanumaanataH// 13.06a kraantivikSepabhaagaiz ca dalitair dakSiNottaraiH/ 13.06b svaiH svair apakramais tisro meSaadiinaam apakramaat// 13.07a kakSaaH prakalpayet taaz ca karkyaadiinaaM viparyayaat/ 13.07b tadvat tisras tulaadiinaaM mRgaadiinaaM vilomataH// 13.08a yaamyagolaazritaaH kaaryaaH kakSaadhaaraad dvayor api/ 13.08b yaamyodaggolasaMsthaanaaM bhaanaam abhijitas tathaa// 13.09a saptarSiiNaam agastyasya brahmaadiinaaM ca kalpayet/ 13.09b madhye vaiSuvatii kakSaa sarveSaam eva saMsthitaa// 13.10a tadaadhaarayuter uurdhvam ayane viSuvadvayam/ 13.10b viSuvatsthaanato bhaagaiH sphuTair bhagaNasaJcaraat// 13.11a kSetraaNy evam ajaadiinaaM tiryagjyaabhiH prakalpayet/ 13.11b ayanaad ayanaM caiva kakSaa tiryak tathaaparaa// 13.12a kraantisaJjJaa tayaa suuryaH sadaa paryeti bhaasayan/ 13.12b candraadyaaz ca svakaiH paatair apamaNDalam aazritaiH// 13.13a tato +apakRSTaa dRzyante vikSepaanteSv apakramaat/ 13.13b udayakSitije lagnam astaM gacchac ca tadvazaat// 13.14a laGkodayair yathaasiddhaM khamadhyopari madhyamam/ 13.14b madhyakSitijayor madhye yaa jyaa saantyaabhidhiiyate// 13.15a jJeyaa caradalajyaa ca viSuvat kSitijaantaram/ 13.15b kRtvopari svakaM sthaanaM madhye kSitijamaNDalam// 13.16a vastracchannaM bahis caapi lokaalokena veSTitam/ 13.16b amRtasraavayogena kaalabhramaNasaadhanam// 13.17a tuGgabiijasamaayuktaM golayantraM prasaadhayet/ 13.17b gopyam etat prakaazoktaM sarvagamyaM bhaved iha// 13.18a tasmaad guruupadezena racayed golam uttamam/ 13.18b yuge yuge samucchinnaa racaneyaM vivasvataH// 13.19a prasaadaat kasyacid bhuuyaH praadur bhavati kaamataH/ 13.19b kaalasaMsaadhanaarthaaya tathaa yantraaNi saadhayet// 13.20a ekaakii yojayed biijaM yantre vismayakaariNi/ 13.20b zaGkuyaSTidhanuzcakraiz chaayaayantrair anekadhaa// 13.21a guruupadezaad vijJeyaM kaalajJaanam atandritaiH/ 13.21b toyayantrakapaalaadyair mayuuranaravaanaraiH// 13.21c sasuutrareNugarbhaiz ca samyak kaalaM prasaadhayet// 13.22a paaradaaraambusuutraaNi zulvatailajalaani ca/ 13.22b biijaani paaMsavas teSu prayogaas te +api durlabhaaH// 13.23a taamrapaatram adhazchidraM nyastaM kuNDe +amalaambhasi/ 13.23b SaSTir majjaty ahoraatre sphuTaM yantraM kapaalakam// 13.24a narayantraM tathaa saadhu divaa ca vimale ravau/ 13.24b chaayaasaMsaadhanaiH proktaM kaalasaadhanam uttamam// 13.25a grahanakSatracaritaM jJaatvaa golaM ca tattvataH/ 13.25b grahalokam avaapnoti paryaayeNaatmavaan naraH// [maana] 14.01a braahmaM divyaM tathaa pitryaM praajaapatyaM guros tathaa/ 14.01b sauraM ca saavanaM caandram aarkSaM maanaani vai nava// 14.02a caturbhir vyavahaaro +atra sauracaandraarkSasaavanaiH/ 14.02b baarhaspatyena SaSTyabdaM jJeyaM naanyais tu nityazaH// 14.03a saureNa dyunizor maanaM SaDaziitimukhaani ca/ 14.03b ayanaM viSuvaccaiva saMkraanteH puNyakaalataa// 14.04a tulaadi SaDaziityahnaaM SaDaziitimukhaM kramaat/ 14.04b taccatuSTayam eva syaad dvisvabhaaveSu raaziSu// 14.05a SaDviMze dhanuSo bhaage dvaaviMze nimiSasya ca/ 14.05b mithunaaSTaadaze bhaage kanyaayaas tu caturdaza// 14.06a tataH zeSaaNi kanyaayaa yaany ahaani tu SoDaza/ 14.06b kratubhis taani tulyaani pitRRNaaM dattam akSayam// 14.07a bhacakranaabhau viSuvaddvitayaM samasuutragam/ 14.07b ayanadvitayaM caiva catasraH prathitaas tu taaH// 14.08a tadantareSu saMkraantidvitayaM dvitayaM punaH/ 14.08b nairantaryaat tu saMkraanter jJeyaM viSNupadiidvayam// 14.09a bhaanor makarasaGkraanteH SaNmaasaa uttaraayaNam/ 14.09b karkyaades tu tathaiva syaat SaNmaasaa dakSiNaayanam// 14.10a dviraazinaatha Rtavas tato +api ziziraadayaH/ 14.10b meSaadayo dvaadazaite maasaas tair eva vatsaraH// 14.11a arkamaanakalaaH SaSTyaa guNitaa bhuktibhaajitaaH/ 14.11b tadardhanaaDyaH saGkraanter arvaak puNyaM tathaa pare// 14.12a arkaad viniHsRtaH praaciiM yad yaaty aharahaH zazii/ 14.12b tac caandramaanam aMzais tu jJeyaa dvaadazabhis tithiH// 14.13a tithiH karaNam udvaahaH kSauraM sarvakriyaas tathaa/ 14.13b vratopavaasayaatraaNaaM kriyaa caandreNa gRhyate// 14.14a triMzataa tithibhir maasaz caandraH pitryam ahaH smRtam/ 14.14b nizaa ca maasapakSaantau tayor madhye vibhaagataH// 14.15a bhacakrabhramaNaM nityaM naakSatraM dinam ucyate/ 14.15b nakSatranaamnaa maasaas tu jJeyaaH parvaantayogataH// 14.16a kaartikyaadiSu saMyoge kRttikaadi dvayaM dvayam/ 14.16b antyopaantyau paJcamaz ca tridhaa maasatrayaM smRtam// 14.17a vaizaakhaadiSu kRSNe ca yogaH paJcadaze tithau/ 14.17b kaarttikaadiini varSaaNi guror astodayaat tathaa// 14.18a udayaad udayaM bhaanoH saavanaM tat prakiirtitam/ 14.18b saavanaani syur *etena yajJakaalavidhis tu taiH//(D etana) 14.19a suutakaadiparicchedo dinamaasaabdapaas tathaa/ 14.19b madhyamaa grahabhuktis tu saavanenaiva gRhyate// 14.20a suraasuraaNaam anyonyam ahoraatraM viparyayaat/ 14.20b yatproktaM tad bhaved divyaM bhaanor bhagaNapuuraNaat// 14.21a manvantaravyavasthaa ca praajaapatyam udaahRtam/ 14.21b na tatra dyunizor bhedo braahmaM kalpaH prakiirtitam// 14.22a etat te paramaakhyaataM rahasyaM paramaadbhutam/ 14.22b brahmaitat paramaM puNyaM sarvapaapapraNaazanam// 14.23a divyaM caarkSaM grahaaNaaM ca darzitaM jJaanam uttamam/ 14.23b vijJaayaarkaadilokeSu sthaanaM praapnoti zaasvatam// 14.24a ity uktvaa mayam aamantrya samyak tenaabhipuujitaH/ 14.24b divam aacakrame +arkaaMzaH praviveza svamaNDalam// 14.25a mayo +atha divyaM tajJaanaM jJaatvaa saakSaad vivasvataH/ 14.25b kRtakRtyam ivaatmaanaM mene nirdhuutakalmaSam// 14.26a jJaatvaa tam RSayaz caatha suuryalabdhavaraM mayam/ 14.26b paribabrur upetyaatho jJaanaM papracchur aadaraat// 14.27a sa tebhyaH pradadau priito grahaaNaaM caritaM mahat/ 14.27b atyadbhutatamaM loke rahasyaM brahmasammitam//