%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% % machine-readable Text of the mahaabhaarata % based on the poona critical edition % % produced by muneo tokunaga % kyoto, japan % % completed on november 14, 1991 % the first revised version(v1): september 16, 1994 % %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% % ITRANS conversion questions to: Avinash Chopde % Please send any comments, corrections, etc about this doc to % avinash@acm.org %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% \documentstyle{article} %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% \def\hash{{\englfont \#}} \input idevn % ITRANS TeX macro subroutines #indianifm=dvng.ifm % ITRANS command #indianfont=\fransdvng % ITRANS command #useshortmarkers % ITRANS command \portraitpage \setlength{\oddsidemargin}{-0.25in} % real margin == this + 1in \setlength{\evensidemargin}{-0.25in} % real margin == this + 1in \setlength{\textwidth}{7.50in} \let\usedvng=\normaldvng % turn this font on in \startsong \def\mybase{\normalbaselineskip=12pt\normalbaselines} \def\EN#1{} % empty operator, swallows up argument %--- counter stuff % Use \SCP to increment counter, and print counter value. % Use \SC to increment counter, and print counter value IF value is % divisible by 10. \newcount\n\newcounter{scounter} \newcommand{\SCP}{\stepcounter{scounter} \arabic{scounter} } \newcommand{\SC}{\stepcounter{scounter}% \n=\value{scounter} \divide \n by 10 \multiply \n by 10\relax% \ifnum\n=\value{scounter} \arabic{scounter} \fi} %--- %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% \font\titled=dvng10 scaled\magstep1 \begin{document} \twocolumn[\centerline{#indian\titled mahaabhaarataM % bhaaga 1 $:$ aadiparva.n % bhaaga 2 $:$ sabhaaparva.n % bhaaga 3 $:$ vanaparva.n % bhaaga 4 $:$ viraaTaparva.n % bhaaga 5 $:$ udyogaparva.n % bhaaga 6 $:$ bhiishhmaparva.n % bhaaga 7 $:$ droNaparva.n % bhaaga 8 $:$ karNaparva.n % bhaaga 9 $:$ shalyaparva.n % bhaaga 10 $:$ sauptikaparva.n % bhaaga 11 $:$ striiparva.n % bhaaga 12 $:$ shaa.ntiparva.n % bhaaga 13 $:$ anushaasanaparva.n bhaaga 14 $:$ ashvamedhikaparva.n % bhaaga 15 $:$ aashramavaasikaparva.n % bhaaga 16 $:$ mausalaparva.n % bhaaga 17 $:$ mahaaprasthaanikaparva.n % bhaaga 18 $:$ svargaarohaNaparva.n #endindian}\bigskip] \startsong \parindent=0pt #indian \mybase% %aashvamedhika parva.n \EN{0140010011}kR^itodakaM tu raajaanaM dhR^ita raashhTraM yudhishhThiraH . {v} \EN{0140010013}puraskR^itya mahaa baahuruttataaraakulendriyaH .. \SC.. \EN{0140010021}uttiirya cha mahii paalo baashhpa vyaakula lochanaH . \EN{0140010023}papaata tiire ga.ngaayaa vyaadhaviddhaiva dvipaH .. \SC.. \hash \EN{0140010031}taM siidamaanaM jagraaha bhiimaH kR^ishhNena choditaH . \EN{0140010033}maivamityabraviichchainaM kR^ishhNaH para balaardanaH .. \SC.. \EN{0140010041}tamaartaM patitaM bhuumau nishvasantaM punaH punaH . \EN{0140010043}dadR^ishuH paaNDavaa raajan.h dharmaatmaanaM yudhishhThiram.h .. \SC.. \EN{0140010051}taM dR^ishhTvaa diina manasaM gata sattvaM janeshvaram.h . \EN{0140010053}bhuuyaH shoka samaavishhTaaH paaNDavaaH samupaavishan.h .. \SC.. \EN{0140010061}raajaa cha dhR^ita raashhTrastaM upaasiino mahaa bhujaH . \EN{0140010063}vaakyamaaha mahaa praaGYo mahaa shoka prapiiDitam.h .. \SC.. \EN{0140010071}uttishhTha kuru shaarduula kuru kaaryamanantaram.h . \EN{0140010073}kshatra dharmeNa kauravya jiteyamavanistvayaa .. \SC.. \EN{0140010081}taaM bhu.nkshva bhaatR^ibhiH saardhaM suhR^idbhishcha janeshvara . \EN{0140010083}na shochitavyaM pashyaami tvayaa dharma bhR^itaaM vara .. \SC.. \EN{0140010091}shochitavyaM mayaa chaiva gaandhaaryaa cha vishaaM pate . \EN{0140010093}putrairvihiino raajyena svapna labdha dhano yathaa .. \SC.. \EN{0140010101}ashrutvaa hita kaamasya vidurasya mahaatmanaH . \EN{0140010103}vaakyaani su mahaa.arthaani paritapyaami durmatiH .. \SC..10 \EN{0140010111}uktavaan.h eshha maaM puurvaM dharmaatmaa divya darshanaH . \EN{0140010113}duryodhanaaparaadhena kulaM te vinashishhyati .. \SC.. \EN{0140010121}svasti ched.h ichchhase raajan.h kulasyaatmanaiva cha . \hash \EN{0140010123}vadhyataameshha dushhTaatmaa mando raaja suyodhanaH .. \SC.. \EN{0140010131}karNashcha shakunishchaiva mainaM pashyatu karhichit.h . \EN{0140010133}dyuuta saMpaatamapyeshhaamapramatto nivaaraya .. \SC.. \EN{0140010141}abhishhechaya raajaanaM dharmaatmaanaM yudhishhThiram.h . \EN{0140010143}sa paalayishhyati vashii dharmeNa pR^ithiviimimaam.h .. \SC.. \EN{0140010151}atha nechchhasi raajaanaM kuntii putraM yudhishhThiram.h . \EN{0140010153}meDhii bhuutaH svayaM raajyaM pratigR^ihNiishhva paarthiva .. \SC.. \EN{0140010161}samaM sarveshhu bhuuteshhu vartamaanaM naraadhipa . \EN{0140010163}anujiivantu sarve tvaaM GYaatayo GYaati vardhana .. \SC.. \EN{0140010171}evaM bruvati kaunteya vidure diirgha darshini . \EN{0140010173}duryodhanamahaM paapamanvavartaM vR^ithaa matiH .. \SC.. \EN{0140010181}ashrutvaa hyasya viirasya vaakyaani madhuraaNyaham.h . \EN{0140010183}phalaM praapya mahad.h duHkhaM nimagnaH shoka saagare .. \SC.. \EN{0140010191}vR^iddhau hi te svaH pitarau pashyaavaaM duHkhitau nR^ipa . \EN{0140010193}na shochitavyaM bhavataa pashyaami iha janaadhipa .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %19 \EN{0140020011}evaM uktastu raaGYaa sa dhR^itaraashhTreNa dhiimataa . {v} \EN{0140020013}tuushhNiiM babhuuva medhaavii taM uvaachaatha keshavaH .. \SC.. \EN{0140020021}atiiva manasaa shokaH kriyamaaNo janaadhipa . \EN{0140020023}sa.ntaapayati vaitasya puurva pretaan.h pitaamahaan.h .. \SC..(?) \hash \EN{0140020031}yajasva vividhairyaGYairbahubhiH svaapta dakshiNaiH . \EN{0140020033}devaa.nstarpaya somena svadhayaa cha pitR^In.h api .. \SC.. \EN{0140020041}tvad.h vidhasya mahaa buddhe naitad.h adyopapadyate . \EN{0140020043}viditaM veditavyaM te kartavyamapi te kR^itam.h .. \SC.. \EN{0140020051}shrutaashcha raaja dharmaaste bhiishhmaad.h bhaagiirathii sutaat.h . \EN{0140020053}kR^ishhNa dvaipaayanaachchaiva naaradaad.h viduraat.h tathaa .. \SC.. \EN{0140020061}nemaamarhasi muuDhaanaaM vR^ittiM tvamanuvartitum.h . \EN{0140020063}pitR^i paitaamahiiM vR^ittimaasthaaya dhuraM udvaha .. \SC.. \EN{0140020071}yuktaM hi yashasaa kshatraM svargaM praaptumasa.nshayam.h . \EN{0140020073}na hi kashchana shuuraaNaaM nihato.atra paraan.h mukhaH .. \SC.. \EN{0140020081}tyaja shokaM mahaa raaja bhavitavyaM hi tat.h tathaa . \EN{0140020083}na shakyaaste punardrashhTuM tvayaa hyasmin.h raNe hataaH .. \SC.. \EN{0140020091}etaavad.h uktvaa govindo dharma raajaM yudhishhThiram.h . \EN{0140020093}viraraama mahaa tejaastaM uvaacha yudhishhThiraH .. \SC.. \EN{0140020101}govinda mayi yaa priitistava saa viditaa mama . \EN{0140020103}sauhR^idena tathaa premNaa sadaa maamanukaMpase .. \SC..10 \EN{0140020111}priyaM tu me syaat.h su mahat.h kR^itaM chakra gadaa dhara . \EN{0140020113}shriiman.h priitena manasaa sarvaM yaavada nandana .. \SC.. \EN{0140020121}yadi maamanujaaniiyaad.h bhavaan.h gantuM tapo vanam.h . \EN{0140020123}na hi shaantiM prapashyaami ghaatayitvaa pitaamaham.h . \EN{0140020125}karNaM cha purushha vyaaghraM sa.ngraameshhvapalaayinam.h .. \SC.. \EN{0140020131}karmaNaa yena muchyeyamasmaat.h kruuraad.h ari.ndama . \EN{0140020133}karmaNastad.h vidhatsveha yena shudhyati me manaH .. \SC.. \EN{0140020141}tamevaM vaadinaM vyaasastataH provaacha dharmavit.h . \EN{0140020143}saantvayan.h su mahaa tejaaH shubhaM vachanamarthavat.h .. \SC.. \EN{0140020151}akR^itaa te matistaata punarbaalyena muhyase . \EN{0140020153}kimaakaashe vayaM sarve pralapaama muhurmuhuH .. \SC.. \EN{0140020161}viditaaH kshatra dharmaaste yeshhaaM yuddhena jiivikaa . \EN{0140020163}yathaa pravR^itto nR^i patirnaadhibandhena yujyate .. \SC.. \EN{0140020171}moksha dharmaashcha nikhilaa yaathaatathyena te shrutaaH . \EN{0140020173}asakR^ichchaiva sa.ndehaat.h chhinnaaste kaamajaa mayaa .. \SC.. \EN{0140020181}ashraddadhaano durmedhaa lupta smR^itirasi dhruvam.h . \EN{0140020183}maivaM bhava na te yuktamidamaGYaanamiidR^isham.h .. \SC.. \EN{0140020191}praayashchittaani sarvaaNi viditaani cha te anagha . \EN{0140020193}yuddha dharmaashcha te sarve daana dharmaashcha te shrutaaH .. \SC.. \EN{0140020201}sa kathaM sarva dharmaGYaH sarvaagama vishaaradaH . \EN{0140020203}parimuhyasi bhuuyastvamaGYaanaad.h iva bhaarata .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %20 \EN{0140030011}yudhishhThira tava praGYaa na samyag.h iti me matiH . {v} \EN{0140030013}na hi kashchit.h svayaM martyaH sva vashaH kurute kriyaaH .. \SC.. \EN{0140030021}iishvareNa niyukto.ayaM saadhvasaadhu cha maanavaH . \EN{0140030023}karoti purushhaH karma tatra kaa paridevanaa .. \SC.. \EN{0140030031}aatmaanaM manyase chaatha paapa karmaaNamantataH . \EN{0140030033}shR^iNu tatra yathaa paapamapaakR^ishhyeta bhaarata .. \SC.. \EN{0140030041}tapobhiH kratubhishchaiva daanena cha yudhishhThira . \EN{0140030043}taranti nityaM purushhaa ye sma paapaani kurvate .. \SC.. \EN{0140030051}yaGYena tapasaa chaiva daanena cha naraadhipa . \EN{0140030053}puuyante raaja shaarduula naraa dushhkR^ita karmiNaH .. \SC.. \EN{0140030061}asuraashcha suraashchaiva puNya hetormakha kriyaam.h . \EN{0140030063}prayatante mahaatmaanastasmaad.h yaGYaaH paraayaNam.h .. \SC.. \EN{0140030071}yaGYaireva mahaatmaano babhuuvuradhikaaH suraaH . \EN{0140030073}tato devaaH kriyaavanto daanavaan.h abhyadharshhayan.h .. \SC.. \EN{0140030081}raaja suuyaashva medhau cha sarva medhaM cha bhaarata . \EN{0140030083}nara medhaM cha nR^i pate tvamaahara yudhishhThira .. \SC.. \EN{0140030091}yajasva vaaji medhena vidhivad.h dakshiNaavataa . \EN{0140030093}bahu kaamaanna vittena raamo daasharathiryathaa .. \SC.. \EN{0140030101}yathaa cha bharato raajaa dauHshhantiH pR^ithivii patiH . \hash \EN{0140030103}shaakuntalo mahaa viiryastava puurva pitaamahaH .. \SC..10 \EN{0140030111}asa.nshayaM vaaji medhaH paavayet.h pR^ithiviimapi . {y} \EN{0140030113}abhipraayastu me kashchit.h taM tvaM shrotumihaarhasi .. \SC.. \EN{0140030121}imaM GYaati badhaM kR^itvaa su mahaantaM dvijottama . \EN{0140030123}daanamalpaM na shakyaami daatuM vittaM cha naasti me .. \SC.. \EN{0140030131}na cha baalaan.h imaan.h diinaan.h utsahe vasu yaachitum.h . \EN{0140030133}tathaivaardra vraNaan.h kR^ichchhre vartamaanaan.h nR^ipaatmajaan.h .. \SC.. \EN{0140030141}svayaM vinaashya pR^ithiviiM yaGYaarthe dvija sattama . \EN{0140030143}karamaahaarayishhyaami kathaM shoka paraayaNaan.h .. \SC.. \EN{0140030151}duryodhanaaparaadhena vasudhaa vasudhaa.adhipaaH . \EN{0140030153}pranashhTaa yojayitvaa.asmaan.h akiirtyaa muni sattama .. \SC.. \EN{0140030161}duryodhanena pR^ithivii kshayitaa vitta kaaraNaat.h . \EN{0140030163}koshashchaapi vishiirNo.asau dhaartaraashhTrasya durmateH .. \SC.. \EN{0140030171}pR^ithivii dakshiNaa chaatra vidhiH prathama kalpikaH . \EN{0140030173}vidvadbhiH paridR^ishhTo.ayaM shishhTo vidhi viparyayaH .. \SC.. \EN{0140030181}na cha pratinidhiM kartuM chikiirshhaami tapo dhana . \EN{0140030183}atra me bhagavan.h samyak.h saachivyaM kartumarhasi .. \SC.. \EN{0140030191}evaM uktastu paarthena kR^ishhNa dvaipaayanastadaa . {v} \EN{0140030193}muhuurtamanusa.nchintya dharma raajaanamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140030201}vidyate draviNaM paartha girau himavati sthitam.h . \EN{0140030203}utsR^ishhTaM braahmaNairyaGYe maruttasya mahii pateH . \EN{0140030205}tad.h aanayasva kaunteya paryaaptaM tad.h bhavishhyati .. \SC..20 \EN{0140030211}kathaM yaGYe maruttasya draviNaM tat.h samaachitam.h . {y} \EN{0140030213}kasmi.nshcha kaale sa nR^ipo babhuuva vadataaM vara .. \SC.. \EN{0140030221}yadi shushruushhase paartha shR^iNu kaara.ndhamaM nR^ipam.h . {v} \EN{0140030223}yasmin.h kaale mahaa viiryaH sa raajaa.a.asiin.h mahaa dhanaH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %22 \EN{0140040011}shushruushhe tasya dharmaGYa raaja R^ishheH parikiirtanam.h . {y} \EN{0140040013}dvaipaayana maruttasya kathaaM prabruuhi me anagha .. \SC.. \EN{0140040021}aasiit.h kR^ita yuge puurvaM manurdaNDa dharaH prabhuH . {v} \EN{0140040023}tasya putro maheshhvaasaH prajaatiriti vishrutaH .. \SC.. \EN{0140040031}prajaaterabhavat.h putraH kshupaityabhivishrutaH . \hash \EN{0140040033}kshupasya putrastvikshvaakurmahii paalo.abhavat.h prabhuH .. \SC.. \EN{0140040041}tasya putra shataM raajann.h aasiit.h parama dhaarmikam.h . \EN{0140040043}taa.nst.h tu sarvaan.h mahii paalaan.h ikshvaakurakarot.h prabhuH .. \SC.. \EN{0140040051}teshhaaM jyeshhThastu vi.nsho.abhuut.h pratimaanaM dhanushhmataam.h . \EN{0140040053}vi.nshasya putraH kalyaaNo vivi.nsho naama bhaarata .. \SC.. \EN{0140040061}vivi.nshasya sutaa raajan.h babhuuvurdasha paJNcha cha . \EN{0140040063}sarve dhanushhi vikraantaa brahmaNyaaH satya vaadinaH .. \SC.. \EN{0140040071}daana dharma rataaH santaH satataM priya vaadinaH . \EN{0140040073}teshhaaM jyeshhThaH khanii netraH sa taan.h sarvaan.h apiiDayat.h .. \SC.. \EN{0140040081}shanii netrastu vikraanto jitvaa raajyamakaNTakam.h . \EN{0140040083}naashaknod.h rakshituM raajyaM naanvarajyanta taM prajaaH .. \SC.. \EN{0140040091}tamapaasya cha tad.h raashhTraM tasya putraM suvarchasam.h . \EN{0140040093}abhyashhiJNchata raajendra muditaM chaabhavat.h tadaa .. \SC.. \EN{0140040101}sa piturvikriyaaM dR^ishhTvaa raajyaan.h nirasanaM tathaa . \EN{0140040103}niyato vartayaamaasa prajaa hita chikiirshhayaa .. \SC..10 \EN{0140040111}brahmaNyaH satya vaadii cha shuchiH shama damaanvitaH . \EN{0140040113}prajaastaM chaanvarajyanta dharma nityaM manasvinam.h .. \SC.. \EN{0140040121}tasya dharma pravR^ittasya vyashiiryat.h kosha vaahanam.h . \EN{0140040123}taM kshiiNa koshaM saamantaaH samantaat.h paryapiiDayan.h .. \SC.. \EN{0140040131}sa piiDyamaano bahubhiH kshiiNa koshastvavaahanaH . \EN{0140040133}aartimaarchhat.h paraaM raajaa saha bhR^ityaiH pureNa cha .. \SC.. \EN{0140040141}na chainaM parihartuM te ashaknuvan.h parisa.nkshaye . \EN{0140040143}samyag.h vR^itto hi raajaa sa dharma nityo yudhishhThira .. \SC.. \EN{0140040151}yadaa tu paramaamaartiM gato.asau sa puro nR^ipaH . \EN{0140040153}tataH pradadhmau sa karaM praaduraasiit.h tato balam.h .. \SC.. \EN{0140040161}tatastaan.h ajayat.h sarvaan.h praatisiimaan.h naraadhipaan.h . \EN{0140040163}etasmaat.h kaaraNaad.h raajan.h vishrutaH sa kara.ndhamaH .. \SC.. \EN{0140040171}tasya kaara.ndhamaH putrastretaa yuga mukhe abhavat.h . \EN{0140040173}indraad.h anavaraH shriimaan.h devairapi su durjayaH .. \SC.. \EN{0140040181}tasya sarve mahii paalaa vartante sma vashe tadaa . \EN{0140040183}sa hi samraaD abhuut.h teshhaaM vR^ittena cha balena cha .. \SC.. \EN{0140040191}avikshin.h naama dharmaatmaa shauryeNendra samo.abhavat.h . \EN{0140040193}yaGYa shiilaH karma ratirdhR^itimaan.h sa.nyatendriyaH .. \SC.. \EN{0140040201}tejasaa.a.aditya sadR^ishaH kshamayaa pR^ithivii samaH . \EN{0140040203}bR^ihaspati samo buddhyaa himavaan.h iva susthiraH .. \SC..20 \EN{0140040211}karmaNaa manasaa vaachaa damena prashamena cha . \EN{0140040213}manaa.nsyaaraadhayaamaasa prajaanaaM sa mahii patiH .. \SC.. \EN{0140040221}yaije haya medhaanaaM shatena vidhivat.h prabhuH . \hash \EN{0140040223}yaajayaamaasa yaM vidvaan.h svayamevaa.ngiraaH prabhuH .. \SC.. \EN{0140040231}tasya putro.atichakraama pitaraM guNavattayaa . \EN{0140040233}marutto naama dharmaGYashchakra vartii mahaa yashaaH .. \SC.. \EN{0140040241}naagaayuta sama praaNaH saakshaad.h vishhNurivaaparaH . \EN{0140040243}sa yakshyamaaNo dharmaatmaa shaata kuMbha mayaanyuta . \EN{0140040245}kaarayaamaasa shubhraaNi bhaajanaani sahasrashaH .. \SC.. \EN{0140040251}meruM parvatamaasaadya himavat.h paarshvottare . \hash \EN{0140040253}kaaJNchanaH su mahaan.h paadastatra karma chakaara saH .. \SC.. \EN{0140040261}tataH kuNDaani paatriishcha piTharaaNyaasanaani cha . \EN{0140040263}chakruH suvarNa kartaaro yeshhaaM sa.nkhyaa na vidyate .. \SC.. \EN{0140040271}tasyaiva cha samiipe sa yaGYa vaaTo babhuuva ha . \EN{0140040273}iije tatra sa dharmaatmaa vidhivat.h pR^ithivii patiH . \EN{0140040273}maruttaH sahitaiH sarvaiH prajaa paalairnaraadhipaH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %27 \EN{0140050011}kathaM viiryaH samabhavat.h sa raajaa vadataaM varaH . {y} \EN{0140050013}kathaM cha jaata ruupeNa samayujyata sa dvija .. \SC.. \EN{0140050021}kva cha tat.h saaMprataM dravyaM bhagavann.h avatishhThate . \EN{0140050023}kathaM cha shakyamasmaabhistad.h avaaptuM tapo dhana .. \SC.. \EN{0140050031}asuraashchaiva devaashcha dakshasyaasan.h prajaapateH . {v} \EN{0140050033}apatyaM bahulaM taata te aspardhanta parasparam.h .. \SC.. \EN{0140050041}tathaivaa.ngirasaH putrau vrata tulyau babhuuvatuH . \EN{0140050043}bR^ihaspatirbR^ihat.h tejaaH saMvartashcha tapo dhanaH .. \SC.. \EN{0140050051}taavapi spardhinau raajan.h pR^ithag.h aastaaM parasparam.h . \EN{0140050053}bR^ihaspatishcha saMvartaM baadhate sma punaH punaH .. \SC.. \EN{0140050061}sa baadhyamaanaH satataM bhraatraa jyeshhThena bhaarata . \EN{0140050063}arthaan.h utsR^ijya digvaasaa vana vaasamarochayat.h .. \SC.. \EN{0140050071}vaasavo.apyasuraan.h sarvaan.h nirjitya cha nihatya cha . \EN{0140050073}indratvaM praapya lokeshhu tato vavre purohitam.h . \EN{0140050075}putrama.ngiraso jyeshhThaM vipra shreshhThaM bR^ihaspatim.h .. \SC.. \EN{0140050081}yaajyastva.ngirasaH puurvamaasiid.h raajaa kara.ndhamaH . \EN{0140050083}viiryeNaapratimo loke vR^ittena cha balena cha . \EN{0140050085}shata kraturiva ojasvii dharmaatmaa sa.nshita vrataH .. \SC.. \EN{0140050091}vaahanaM yasya yodhaashcha dravyaaNi vividhaani cha . \EN{0140050093}dhyaanaad.h evaabhavad.h raajan.h mukha vaatena sarvashaH .. \SC.. \EN{0140050101}sa guNaiH paarthivaan.h sarvaan.h vashe chakre naraadhipaH . \EN{0140050103}sa.njiivya kaalamishhTaM cha sa shariiro divaM gataH .. \SC..10 \EN{0140050111}babhuuva tasya putrastu yayaatiriva dharmavit.h . \EN{0140050113}avikshin.h naama shatrukshit.h sa vashe kR^itavaan.h mahiim.h . \EN{0140050115}vikrameNa guNaishchaiva pitevaasiit.h sa paarthivaH .. \SC.. \EN{0140050121}tasya vaasava tulyo.abhuun.h marutto naama viiryavaan.h . \EN{0140050123}putrastamanuraktaa.abhuut.h pR^ithivii saagaraaMbaraa .. \SC.. \EN{0140050131}spardhate satataM sa sma deva raajena paarthivaH . \EN{0140050133}vaasavo.api maruttena spardhate paaNDu nandana .. \SC.. \EN{0140050141}shuchiH sa guNavaan.h aasiin.h maruttaH pR^ithivii patiH . \EN{0140050143}yatamaano.api yaM shakro na visheshhayati sma ha .. \SC.. \EN{0140050151}so.ashaknuvan.h visheshhaaya samaahuuya bR^ihaspatim.h . \EN{0140050153}uvaachedaM vacho devaiH sahito hari vaahanaH .. \SC.. \EN{0140050161}bR^ihaspate maruttasya maa sma kaarshhiiH kathaM chana . \EN{0140050163}daivaM karmaatha vaa pitryaM kartaa.asi mama chet.h priyam.h .. \SC.. \EN{0140050171}ahaM hi trishhu lokeshhu suraaNaaM cha bR^ihaspate . \hash \EN{0140050173}indratvaM praaptavaan.h eko maruttastu mahii patiH .. \SC.. \EN{0140050181}kathaM hyamartyaM brahmastvaM yaajayitvaa suraadhipam.h . \EN{0140050183}yaajayermR^ityu samyuktaM maruttamavisha.nkayaa .. \SC.. \EN{0140050191}maaM vaa vR^iNiishhva bhadraM te maruttaM vaa mahii patim.h . \EN{0140050193}parijyajya maruttaM vaa yathaa joshhaM bhajasva maam.h .. \SC.. \EN{0140050201}evaM uktaH sa kauravya deva raaGYaa bR^ihaspatiH . \EN{0140050203}muhuurtamiva sa.nchintya deva raajaanamabraviit.h .. \SC..20 \EN{0140050211}tvaM bhuutaanaamadhipatistvayi lokaaH pratishhThitaaH . \EN{0140050213}namuchervishva ruupasya nihantaa tvaM balasya cha .. \SC.. \EN{0140050221}tvamaajahartha devaanaameko viira shriyaM paraam.h . \EN{0140050223}tvaM bibharshhi bhuvaM dyaaM cha sadaiva bala suudana .. \SC.. \EN{0140050231}paurohityaM kathaM kR^itvaa tava deva gaNeshvara . \EN{0140050233}yaajayeyamahaM martyaM maruttaM paaka shaasana .. \SC.. \EN{0140050241}samaashvasihi devesha naahaM martyaaya karhichit.h . \EN{0140050243}grahiishhyaami sruvaM yaGYe shR^iNu chedaM vacho mama .. \SC.. \EN{0140050251}hiraNya retaso.aMbhaH syaat.h parivarteta medinii . \EN{0140050253}bhaasaM cha na raviH kuryaan.h mat.h satyaM vichaled.h yadi .. \SC.. \EN{0140050261}bR^ihaspati vachaH shrutvaa shakro vigata matsaraH . \EN{0140050263}prashasyainaM viveshaatha svameva bhavanaM tadaa .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %26 \EN{0140060011}atraapyudaaharanti imamitihaasaM puraatanam.h . {v} \EN{0140060013}bR^ihaspateshcha sa.vaadaM maruttasya cha bhaarata .. \SC.. \EN{0140060021}deva raajasya samayaM kR^itamaa.ngirasena ha . \EN{0140060023}shrutvaa marutto nR^ipatirmanyumaahaarayat.h tadaa .. \SC.. \EN{0140060031}sa.nkalpya manasaa yaGYaM kara.ndhama sutaatmajaH . \EN{0140060033}bR^ihaspatiM upaagamya vaagmii vachanamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140060041}bhagavan.h yan.h mayaa puurvamabhigamya tapo dhana . \EN{0140060043}kR^ito.abhisa.ndhiryaGYaaya bhavato vachanaad.h guro .. \SC.. \EN{0140060051}tamahaM yashhTumichchhaami saMbhaaraaH saMbhR^itaashcha me . \EN{0140060053}yaajyo.asmi bhavataH saadho tat.h praapnuhi vidhatsva cha .. \SC.. \EN{0140060061}na kaamaye yaajayituM tvaamahaM pR^ithivii pate . {b} \EN{0140060063}vR^ito.asmi deva raajena pratiGYaataM cha tasya me .. \SC.. \EN{0140060071}pitryamasmi tava kshetraM bahu manye cha te bhR^isham.h . {m} \EN{0140060073}na chaasmyayaajyataaM praapto bhajamaanaM bhajasva maam.h .. \SC.. \EN{0140060081}amartyaM yaajayitvaa.ahaM yaajayishhye na maanushham.h . {b} \EN{0140060083}marutta gachchha vaa maa vaa nivR^itto.asmyadya yaajanaat.h .. \SC.. \EN{0140060091}na tvaaM yaajayitaa.asmyadya vR^iNu tvaM yamihechchhasi . \EN{0140060093}upaadhyaayaM mahaa baaho yaste yaGYaM karishhyati .. \SC.. \EN{0140060101}evaM uktastu nR^ipatirmarutto vriiDito.abhavat.h . {v} \EN{0140060103}pratyaagachchhachcha saMvigno dadarsha pathi naaradam.h .. \SC..10 \EN{0140060111}deva R^ishhiNaa samaagamya naaradena sa paarthivaH . \EN{0140060113}vidhivat.h praaJNjalistasthaavathainaM naarado.abraviit.h .. \SC.. \EN{0140060121}raaja R^ishhe naatihR^ishhTo.asi kachchit.h kshemaM tavaanagha . \EN{0140060123}kva gato.asi kuto vedamapriiti sthaanamaagatam.h .. \SC.. \EN{0140060131}shrotavyaM chen.h mayaa raajan.h bruuhi me paarthiva R^ishhabha . \EN{0140060133}vyapaneshhyaami te manyuM sarva yatnairnaraadhipa .. \SC.. \EN{0140060141}evaM ukto maruttastu naaradena maharshhiNaa . \EN{0140060143}vipralaMbhaM upaadhyaayaat.h sarvameva nyavedayat.h .. \SC.. \EN{0140060151}gato.asmya.ngirasaH putraM devaachaaryaM bR^ihaspatim.h . \EN{0140060153}yaGYaarthaM R^itvijaM drashhTuM sa cha maaM naabhyanandata .. \SC.. \EN{0140060161}pratyaakhyaatashcha tenaahaM jiivituM naadya kaamaye . \EN{0140060163}parityaktashcha guruNaa duushhitashchaasmi naarada .. \SC.. \EN{0140060171}evaM uktastu raaGYaa sa naaradaH pratyuvaacha ha . \EN{0140060173}aavikshitaM mahaa raaja vaachaa sa.njiivayann.h iva .. \SC.. \EN{0140060181}raajann.h a.ngirasaH putraH saMvarto naama dhaarmikaH . \EN{0140060183}cha.nkramiiti dishaH sarvaa dig.h vaasaa mohayan.h prajaaH .. \SC.. \EN{0140060191}taM gachchha yadi yaajyaM tvaaM na vaaJNchhati bR^ihaspatiH . \EN{0140060193}prasannastvaaM mahaa raaja saMvarto yaajayishhyati .. \SC.. \EN{0140060201}sa.njiivito.ahaM bhavataa vaakyenaanena naarada . {m} \EN{0140060203}pashyeyaM kva nu saMvartaM sha.nsa me vadataaM vara .. \SC..20 \EN{0140060211}kathaM cha tasmai varteyaM kathaM maaM na parityajet.h . \EN{0140060213}pratyaakhyaatashcha tenaapi naahaM jiivituM utsahe .. \SC.. \EN{0140060221}unmatta veshhaM bibhrat.h sa cha.nkramiiti yathaa sukham.h . {N} \EN{0140060223}vaaraaNasiiM tu nagariimabhiikshNaM upasevate .. \SC.. \EN{0140060231}tasyaa dvaaraM samaasaadya nyasethaaH kuNapaM kvachit.h . \EN{0140060233}taM dR^ishhTvaa yo nivarteta sa saMvarto mahii pate .. \SC.. \EN{0140060241}taM pR^ishhThato.anugachchhethaa yatra gachchhet.h sa viiryavaan.h . \EN{0140060243}tamekaante samaasaadya praaJNjaliH sharaNaM vrajeH .. \SC.. \EN{0140060251}pR^ichchhet.h tvaaM yadi kenaahaM tavaakhyaataiti sma ha . \hash \EN{0140060253}bruuyaastvaM naaradeneti sa.ntaptaiva shatruhan.h .. \SC.. \hash \EN{0140060261}sa chet.h tvaamanuyuJNjiita mamaabhigamanepsayaa . \EN{0140060263}sha.nsethaa vahnimaaruuDhaM maamapi tvamasha.nkayaa .. \SC.. \EN{0140060271}sa tatheti pratishrutya puujayitvaa cha naaradam.h . {v} \EN{0140060273}abhyanuGYaaya raajarshhiryayau vaaraaNasiiM puriim.h .. \SC.. \EN{0140060281}tatra gatvaa yathoktaM sa puryaa dvaare mahaa yashaaH . \EN{0140060283}kuNapaM sthaapayaamaasa naaradasya vachaH smaran.h .. \SC.. \EN{0140060291}yaugapadyena viprashcha sa purii dvaaramaavishat.h . \EN{0140060293}tataH sa kuNapaM dR^ishhTvaa sahasaa sa nyavartata .. \SC.. \EN{0140060301}sa taM nivR^ittamaalakshya praaJNjaliH pR^ishhThato.anvagaat.h . \EN{0140060303}aavikshito mahii paalaH saMvartaM upashikshitum.h .. \SC..30 \EN{0140060311}sainaM vijane dR^ishhTvaa paa.nsubhiH kardamena cha . \hash \EN{0140060313}shleshhmaNaa chaapi raajaanaM shhThiivanaishcha samaakirat.h .. \SC.. \EN{0140060321}sa tathaa baadhyamaano.api saMvartena mahii patiH . \EN{0140060323}anvagaad.h eva taM R^ishhiM praaJNjaliH saMprasaadayan.h .. \SC.. \EN{0140060331}tato nivR^itya saMvartaH parishraantopaavishat.h . \hash \EN{0140060333}shiitalachchhaayamaasaadya nyagrodhaM bahu shaakhinam.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %33 \EN{0140070011}kathamasmi tvayaa GYaataH kena vaa kathito.asmi te . {shh} \EN{0140070013}etad.h aachakshva me tattvamichchhase chet.h priyaM mama .. \SC.. \EN{0140070021}satyaM te bruvataH sarve saMpatsyante mano rathaaH . \EN{0140070023}mithyaa tu bruvato muurdhaa saptadhaa te phalishhyati .. \SC.. \EN{0140070031}naaradena bhavaan.h mahyamaakhyaato hyaTataa pathi . {m} \EN{0140070033}guru putro mameti tvaM tato me priitiruttamaa .. \SC.. \EN{0140070041}satyametad.h bhavaan.h aaha sa maaM jaanaati satriNam.h . {shh} \EN{0140070043}kathayasvaitad.h ekaM me kva nu saMprati naaradaH .. \SC.. \EN{0140070051}bhavantaM kathayitvaa tu mama deva R^ishhi sattamaH . {m} \EN{0140070053}tato maamabhyanuGYaaya pravishhTo havya vaahanam.h .. \SC.. \EN{0140070061}shrutvaa tu paarthivasyaitat.h saMvartaH parayaa mudaa . \EN{0140070063}etaavad.h ahamapyenaM kuryaamiti tadaa.abraviit.h .. \SC.. \EN{0140070071}tato maruttaM unmatto vaachaa nirbhartsayann.h iva . \EN{0140070073}ruukshayaa braahmaNo raajan.h punaH punarathaabraviit.h .. \SC.. \EN{0140070081}vaata pradhaanena mayaa sva chitta vasha vartinaa . \EN{0140070083}evaM vikR^ita ruupeNa kathaM yaajitumichchhasi .. \SC.. \EN{0140070091}bhraataa mama samarthashcha vaasavena cha satkR^itaH . \EN{0140070093}vartate yaajane chaiva tena karmaaNi kaaraya .. \SC.. \EN{0140070101}gR^ihaM svaM chaiva yaajyaashcha sarvaa guhyaashcha devataaH . \EN{0140070103}puurvajena mamaakshiptaM shariiraM varjitaM tvidam.h .. \SC..10 \EN{0140070111}naahaM tenaananuGYaatastvaamaavikshita karhichit.h . \EN{0140070113}yaajayeyaM katha.nchid.h vai sa hi puujyatamo mama .. \SC.. \EN{0140070121}sa tvaM bR^ihaspatiM gachchha tamanuGYaapya chaavraja . \EN{0140070123}tato.ahaM yaajayishhye tvaaM yadi yashhTumihechchhasi .. \SC.. \EN{0140070131}bR^ihaspatiM gataH puurvamahaM saMvarta tat.h shR^iNu . {m} \EN{0140070133}na maaM kaamayate yaajyamasau vaasava vaaritaH .. \SC.. \EN{0140070141}amaraM yaajyamaasaadya maaM R^ishhe maa sma maanushham.h . \EN{0140070143}yaajayethaa maruttaM tvaM martya dharmaaNamaaturam.h .. \SC.. \EN{0140070151}spardhate cha mayaa vipra sadaa via sa hi paarthivaH . \EN{0140070153}evamastviti chaapyukto bhraatraa te bala vR^itrahaa .. \SC.. \EN{0140070161}sa maamabhigataM premNaa yaajyavan.h na bubhuushhati . \EN{0140070163}deva raajaM upaashritya tad.h viddhi muni pu.ngava .. \SC.. \EN{0140070171}so.ahamichchhaami bhavataa sarvasvenaapi yaajitum.h . \EN{0140070173}kaamaye samatikraantuM vaasavaM tvat.h kR^itairguNaiH .. \SC.. \EN{0140070181}na hi me vartate buddhirgantuM brahman.h bR^ihaspatim.h . \EN{0140070183}pratyaakhyaato hi tenaasmi tathaa.anapakR^ite sati .. \SC.. \EN{0140070191}chikiirshhasi yathaa kaamaM sarvametat.h tvayi dhruvam.h . {shh} \EN{0140070193}yadi sarvaan.h abhipraayaan.h kartaa.asi mama paarthiva .. \SC.. \EN{0140070201}yaajyamaanaM mayaa hi tvaaM bR^ihaspati pura.ndarau . \EN{0140070203}dvishhetaaM samabhikruddhaavetad.h ekaM samarthaya .. \SC..20 \EN{0140070211}sthairyamatra kathaM te syaat.h sa tvaM niHsa.nshayaM kuru . \EN{0140070213}kupitastvaaM na hi idaaniiM bhasma kuryaaM sa baandhavam.h .. \SC.. \EN{0140070221}yaavat.h tapet.h sahasraa.nshustishhThera.nshchaapi parvataaH . {m} \EN{0140070223}taaval lokaan.h na labheyaM tyajeyaM sa.ngataM yadi .. \SC.. \EN{0140070231}maa chaapi shubha buddhitvaM labheyamiha karhichit.h . \EN{0140070233}samyag.h GYaane vaishhaye vaa tyajeyaM sa.ngataM yadi .. \SC.. \EN{0140070241}aavikshita shubhaa buddhirdhiiyataaM tava karmasu . {shh} \EN{0140070243}yaajanaM hi mamaapyevaM vartate tvayi paarthiva .. \SC.. \EN{0140070251}saMvidhaasye cha te raajann.h akshayaM dravyaM uttamam.h . \EN{0140070253}yena devaan.h sa gandharvaan.h shakraM chaabhibhavishhyasi .. \SC.. \EN{0140070261}na tu me vartate buddhirdhane yaajyeshhu vaa punaH . \EN{0140070263}vipriyaM tu chikiirshhaami bhraatushchendrasya chobhayoH .. \SC.. \EN{0140070271}gamayishhyaami chendreNa samataamapi te dhruvam.h . \EN{0140070273}priyaM cha te karishhyaami satyametad.h braviimi te .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %27 \EN{0140080011}girerhimavataH pR^ishhThe puJNjavaan.h naama parvataH . {shh} \EN{0140080013}tapyate yatra bhagavaa.nstapo nityaM umaa patiH .. \SC.. \EN{0140080021}vanaspatiinaaM muuleshhu Ta.nkeshhu shikhareshhu cha . \EN{0140080023}guhaasu shaila raajasya yathaa kaamaM yathaa sukham.h .. \SC.. \EN{0140080031}umaa sahaayo bhagavaan.h yatra nityaM maheshvaraH . \EN{0140080033}aaste shuulii mahaa tejaa naanaa bhuuta gaNaavR^itaH .. \SC.. \EN{0140080041}tatra rudraashcha saadhyaashcha vishve atha vasavastathaa . \EN{0140080043}yamashcha varuNashchaiva kuberashcha sahaanugaH .. \SC.. \EN{0140080051}bhuutaani cha pishaachaashchanaasatyaavashvinaavapi . \EN{0140080053}gandharvaapsarasashchaiva yakshaa deva R^ishhayastathaa .. \SC.. \EN{0140080061}aadityaa marutashchaiva yaatu dhaanaashcha sarvashaH . \EN{0140080063}upaasante mahaatmaanaM bahu ruupaM umaa patim.h .. \SC.. \EN{0140080071}ramate bhagavaa.nstatra kuberaanucharaiH saha . \EN{0140080073}vikR^itairvikR^itaakaaraiH kriiDadbhiH pR^ithivii pate . \EN{0140080075}shriyaa jvalan.h dR^ishyate vai baalaaditya sama dyutiH .. \SC.. \EN{0140080081}na ruupaM dR^ishyate tasya sa.nsthaanaM vaa katha.nchana . \EN{0140080083}nirdeshhTuM praaNibhiH kaishchit.h praakR^itairmaa.nsa lochanaiH .. \SC.. \EN{0140080091}noshhNaM na shishiraM tatra na vaayurna cha bhaaskaraH . \hash \EN{0140080093}na jaraa kshut.h pipaase vaa na mR^ityurna bhayaM nR^ipa .. \SC.. \EN{0140080101}tasya shailasya paarshveshhu sarveshhu jayataaM vara . \EN{0140080103}dhaatavo jaata ruupasya rashmayaH savituryathaa .. \SC..10 \EN{0140080111}rakshyante te kuberasya sahaayairudyataayudhaiH . \EN{0140080113}chikiirshhadbhiH priyaM raajan.h kuberasya mahaatmanaH .. \SC.. \EN{0140080121}tasmai bhagavate kR^itvaa namaH sharvaaya vedhase . \EN{0140080123}rudraaya shiti kaNThaaya su ruupaaya su varchase .. \SC.. \EN{0140080131}kapardine karaalaaya haryakshNe varadaaya cha . \EN{0140080133}tryakshNe puushhNo danta bhide vaamanaaya shivaaya cha .. \SC.. \EN{0140080141}yaamyaayaavyakta keshaaya sad.h vR^itte sha.nkaraaya cha . \EN{0140080143}kshemyaaya hari netraaya sthaaNave purushhaaya cha .. \SC.. \EN{0140080151}hari keshaaya muNDaaya kR^ishaayottaaraNaaya cha . \EN{0140080153}bhaaskaraaya su tiirthaaya deva devaaya ra.nhase .. \SC.. \EN{0140080161}ushhNiishhiNe su vaktraaya sahasraakshaaya miiDhushhe . \EN{0140080163}girishaaya prashaantaaya yataye chiira vaasase .. \SC.. \EN{0140080171}bilva daNDaaya siddhaaya sarva daNDa dharaaya cha . \EN{0140080173}mR^iga vyaadhaaya mahate dhanvine atha bhavaaya cha .. \SC.. \EN{0140080181}varaaya saumya vaktraaya pashu hastaaya varshhiNe . \EN{0140080183}hiraNya baahave raajann.h ugraaya pataye dishaam.h .. \SC.. \EN{0140080191}pashuunaaM pataye chaiva bhuutaanaaM pataye tathaa . \EN{0140080193}vR^ishhaaya maatR^i bhaktaaya senaanye madhyamaaya cha .. \SC.. \EN{0140080201}sruva hastaaya pataye dhanvine bhaargavaaya cha . \EN{0140080203}ajaaya kR^ishhNa netraaya viruupaakshaaya chaiva ha .. \SC..20 \EN{0140080211}tiikshNa da.nshhTraaya tiikshNaaya vaishvaanara mukhaaya cha . \EN{0140080213}mahaa dyutaye ana.ngaaya sarvaa.ngaaya prajaavate .. \SC.. \EN{0140080221}tathaa shukraadhipataye pR^ithave kR^itti vaasase . \EN{0140080223}kapaala maaline nityaM suvarNa mukuTaaya cha .. \SC.. \EN{0140080231}mahaa devaaya kR^ishhNaaya tryaMbakaayaanaghaaya cha . \EN{0140080233}krodhanaaya nR^isha.nsaaya mR^idave baahu shaaline .. \SC.. \EN{0140080241}daNDine tapta tapase tathaiva kruura karmaNe . \EN{0140080243}sahasra shirase chaiva sahasra charaNaaya cha . \EN{0140080245}namaH svadhaa svaruupaaya bahu ruupaaya da.nshhTriNe .. \SC.. \EN{0140080251}pinaakinaM mahaa devaM mahaa yoginamavyayam.h . \EN{0140080253}tri shuula paaNiM varadaM tyaMbakaM bhuvaneshvaram.h .. \SC.. \EN{0140080261}tripuraghnaM tri nayanaM tri lokeshaM mahaa ojasam.h . \EN{0140080263}prabhavaM sarva bhuutaanaaM dhaaraNaM dharaNii dharam.h .. \SC.. \EN{0140080271}iishaanaM sha.nkaraM sarvaM shivaM vishveshvaraM bhavam.h . \EN{0140080273}umaa patiM pashu patiM vishva ruupaM maheshvaram.h .. \SC.. \EN{0140080281}viruupaakshaM dasha bhujaM tishhya go vR^ishhabha dhvajam.h . \EN{0140080283}ugraM sthaaNuM shivaM ghoraM sharvaM gaurii shamii iishvaram.h .. \SC.. \EN{0140080291}shiti kaNThamajaM shukraM pR^ithuM pR^ithu haraM haram.h . \EN{0140080293}vishva ruupaM viruupaakshaM bahu ruupaM umaa patim.h .. \SC.. \EN{0140080301}praNamya shirasaa devamana.ngaa.nga haraM haram.h . \EN{0140080303}sharaNyaM sharaNaM yaahi mahaa devaM chaturmukham.h .. \SC..30 \EN{0140080311}evaM kR^itvaa namastasmai mahaa devaaya ra.nhase . \EN{0140080313}mahaatmane kshiti pate tat.h suvarNamavaapsyasi . \EN{0140080315}suvarNamaaharishhyantastatra gachchhantu te naraaH .. \SC.. \EN{0140080321}ityuktaH sa vachastasya chakre kaara.ndhamaatmajaH . {v} \EN{0140080323}tato.atimaanushhaM sarvaM chakre yaGYasya saMvidhim.h . \EN{0140080325}sauvarNaani cha bhaaNDaani sa.nchakrustatra shilpinaH .. \SC.. \EN{0140080331}bR^ihaspatistu taaM shrutvaa maruttasya mahii pateH . \EN{0140080333}samR^iddhimati devebhyaH sa.ntaapamakarod.h bhR^isham.h .. \SC.. \EN{0140080341}sa tapyamaano vaivarNyaM kR^ishatvaM chaagamat.h param.h . \EN{0140080343}bhavishhyati hi me shatruH saMvarto vasumaan.h iti .. \SC.. \EN{0140080351}taM shrutvaa bhR^isha sa.ntaptaM deva raajo bR^ihaspatim.h . \EN{0140080353}abhigamyaamara vR^itaH provaachedaM vachastadaa .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %35 \EN{0140090011}kachchit.h sukhaM svapishhi tvaM bR^ihaspate . kachchin.h manoGYaaH parichaarakaaste . %q {indra} \EN{0140090013}kachchid.h devaanaaM sukha kaamo.asi vipra . kachchid.h devaastvaaM paripaalayanti .. \SC.. \EN{0140090021}sukhaM shaye ahaM shayane mahendra . tathaa manoGYaaH parichaarakaa me . {b} \EN{0140090023}tathaa devaanaaM sukha kaamo.asmi shakra . devaashcha maaM su bhR^ishaM paalayanti .. \SC.. \EN{0140090031}kuto duHkhaM maanasaM dehajaM vaa . paaNDurvivarNashcha kutastvamadya . {i} \EN{0140090033}aachakshva me tad.h dvija yaavad.h etaan.h . nihanmi sarvaa.nstava duHkha kartR^In.h .. \SC.. \EN{0140090041}maruttamaahurmaghavan.h yakshyamaaNam.h . mahaa yaGYenottama dakshiNena . %q {b} \EN{0140090043}taM saMvarto yaajayiteti me shrutam.h . tad.h ichchhaami na sa taM yaajayeta .. \SC.. \EN{0140090051}sarvaan.h kaamaan.h anujaato.asi vipra . yastvaM devaanaaM mantrayase prodhaaH . %q {i} \EN{0140090053}ubhau cha te janma mR^ityuu vyatiitau . kiM saMvartastava kartaa.adya vipra .. \SC.. \EN{0140090061}devaiH saha tvamasuraan.h saMpraNudya . jighaa.nsase adyaapyuta saanubandhaan.h . %q {b} \EN{0140090063}yaM yaM samR^iddhaM pashyasi tatra tatra . duHkhaM sapatneshhu samR^iddha bhaavaH .. \SC.. \EN{0140090071}ato.asmi devendra vivarNa ruupaH . sapatno me vardhate tan.h nishamya . \EN{0140090073}sarvopaayairmaghavan.h sa.nniyachchha . saMvartaM vaa paarthivaM vaa maruttam.h .. \SC.. \EN{0140090081}ehi gachchha prahito jaata vedo . bR^ihaspatiM paridaatuM marutte . {i} \EN{0140090083}ayaM vai tvaa yaajayitaa bR^ihaspatiH . tathaa.amaraM chaiva karishhyati iti .. \SC.. \EN{0140090091}ayaM gachchhaami tava shakraadya duuto . bR^ihaspatiM paridaatuM marut.h te . %q {agni} \EN{0140090093}vaachaM satyaaM puru huutasya kartum.h . bR^ihaspateshchaapachitiM chikiirshhuH .. \SC.. \EN{0140090101}tataH praayaad.h dhuuma keturmahaatmaa . vanaspatiin.h viirudhashchaavamR^idnan.h . {v} \EN{0140090103}kaamaadd.h himaante parivartamaanaH . kaashhThaatigo maatarishvena nardan.h .. \SC..10 \EN{0140090111}aashcharyamadya pashyaami ruupiNaM vahnimaagatam.h . {m} \EN{0140090113}aasanaM salilaM paadyaM gaaM chopaanaya vai mune .. \SC.. \EN{0140090121}aasanaM salilaM paadyaM pratinandaami te anagha . {agni} \EN{0140090123}indreNa tu samaadishhTaM viddhi maaM duutamaagatam.h .. \SC.. \EN{0140090131}kachchit.h shriimaan.h deva raajaH sukhii cha . kachchichchaasmaan.h priiyate dhuuma keto . {m} \EN{0140090133}kachchid.h devaashchaasya vashe yathaavat.h . tad.h bruuhi tvaM mama kaartsnyena deva .. \SC.. \EN{0140090141}shakro bhR^ishaM su sukhii paarthivendra . priitiM chechchhatyajaraaM vai tvayaa saH . {a} \EN{0140090143}devaashcha sarve vashagaastasya raajan.h . sa.ndeshaM tvaM shR^iNu me deva raaGYaH .. \SC.. \EN{0140090151}yad.h arthaM maaM praahiNot.h tvat.h sakaasham.h . bR^ihaspatiM paridaatuM marutte . \EN{0140090153}ayaM gururyaajayitaa nR^ipa tvaam.h . martyaM santamamaraM tvaaM karotu .. \SC.. \EN{0140090161}saMvarto.ayaM yaajayitaa dvijo me . bR^ihaspateraJNjalireshha tasya . {m} \EN{0140090163}naasau devaM yaajayitvaa mahendram.h . martyaM santaM yaajayann.h adya shobhet.h .. \SC.. \EN{0140090171}ye vai lokaa deva loke mahaantaH . saMpraapsyase taan.h deva raaja prasaadaat.h . %q {a} \EN{0140090173}tvaaM ched.h asau yaajayed.h vai bR^ihaspatiH . nuunaM svargaM tvaM jayeH kiirti yuktaH .. \SC.. \EN{0140090181}tathaa lokaa maanushhaa ye cha divyaaH . prajaapateshchaapi ye vai mahaantaH . \EN{0140090183}te te jitaa deva raajyaM cha kR^itsnam.h . bR^ihaspatishched.h yaajayet.h tvaaM narendra .. \SC.. \EN{0140090191}maa.asmaan.h evaM tvaM punaraagaaH katha.nchid.h . bR^ihaspatiM paridaatuM marutte . %q {shhaMvarta} \EN{0140090193}maa tvaaM dhakshye chakshushhaa daaruNena . sa.nkruddho.ahaM paavaka tan.h nibodha .. \SC.. \EN{0140090201}tato devaan.h agamad.h dhuuma ketuH . daahaad.h bhiito vyathito.ashvattha parNavat.h . %q {v} \EN{0140090203}taM vai dR^ishhTvaa praaha shakro mahaatmaa . bR^ihaspateH sa.nnidhau havya vaaham.h .. \SC..20 \EN{0140090211}yat.h tvaM gataH prahito jaata vedo . bR^ihaspatiM paridaatuM marutte . \EN{0140090213}tat.h kiM praaha sa nR^ipo yakshyamaaNaH . kachchid.h vachaH pratigR^ihNaati tachcha .. \SC.. \EN{0140090221}na te vaachaM rochayate marutto . bR^ihaspateraJNjaliM praahiNot.h saH . {a} \EN{0140090223}saMvarto maaM yaajayitetyabhiikshNam.h . punaH punaH sa mayaa prochyamaanaH .. \SC.. \EN{0140090231}uvaachedaM maanushhaa ye cha divyaaH . prajaapaterye cha lokaa mahaantaH . \EN{0140090233}taa.nshchel labheyaM saMvidaM tena kR^itvaa . tathaa.api nechchheyamiti pratiitaH .. \SC.. \EN{0140090241}punarbhavaan.h paarthivaM taM sametya . vaakyaM madiiyaM praapaya svaartha yuktam.h . %q {i} \EN{0140090243}punaryad.h yukto na karishhyate vachaH . tato vajraM saMprahartaa.asmi tasmai .. \SC.. \EN{0140090251}gandharva raaD yaatvayaM tatra duuto . bibhemyahaM vaasava tatra gantum.h . {a} \EN{0140090253}samrabdho maamabraviit.h tiikshNa roshhaH . saMvarto vaakyaM charita brahmacharyaH .. \SC.. \EN{0140090261}yadyaagachchheH punarevaM kathaM chid.h . bR^ihaspatiM paridaatuM marutte . \EN{0140090263}daheyaM tvaaM chakshushhaa daaruNena . sa.nkruddhetyetad.h avaihi shakra .. \SC.. \EN{0140090271}tvamevaanyaan.h dahase jaata vedo . na hi tvad.h anyo vidyate bhasmakartaa . %q {i} \EN{0140090273}tvat.h sa.nsparshaat.h sarva loko bibhety:ashruddheyaM vadase havya vaaha .. \SC.. %q \EN{0140090281}divaM devendra pR^ithiviiM chaiva sarvaam.h . saMveshhTayestvaM sva balenaiva shakra . %q {a} \EN{0140090283}evaM vidhasyeha satastavaasau . kathaM vR^itrastridivaM praag.h jahaara .. \SC.. \EN{0140090291}na chaNDikaa jaggamaa no kareNuH . na vaari somaM prapibaami vahne . {i} \EN{0140090293}na durbale vai visR^ijaami vajram.h . ko me asukhaaya praharen.h manushhyaH .. \SC.. \EN{0140090301}pravraajayeyaM kaalakeyaan.h pR^ithivyaam.h . apaakarshhaM daanavaan.h antarikshaat.h . \EN{0140090303}divaH prahraadamavasaanamaanayam.h . ko me asukhaaya prahareta martyaH .. \SC.. \EN{0140090311}yatra sharyaatiM chyavano yaajayishhyan.h . sahaashvibhyaaM somamagR^ihNad.h ekaH . %q {a} \EN{0140090313}taM tvaM kruddhaH pratyashhedhiiH purastaachchharyaati yaGYaM smara taM mahendra .. \SC.. \EN{0140090321}vajraM gR^ihiitvaa cha pura.ndara tvam.h . saMprahaa R^ishhiishchyavanasyaatighoram.h . \EN{0140090323}sa te vipraH saha vajreNa baahum.h . apaagR^ihNaat.h tapasaa jaata manyuH .. \SC.. \EN{0140090331}tato roshhaat.h sarvato ghora ruupam.h . sapatnaM te janayaamaasa bhuuyaH . \EN{0140090333}madaM naamaasuraM vishva ruupam.h . yaM tvaM dR^ishhTvaa chakshushhii sa.nnyamiilaH .. \SC.. \EN{0140090341}hanurekaa jagatiisthaa tathaikaa . divaM gataa mahato daanavasya . \EN{0140090343}sahasraM dantaanaaM shata yojanaanaam.h . su tiikshNaanaaM ghora ruupaM babhuuva .. \SC.. \EN{0140090351}vR^ittaaH sthuulaa rajata staMbha varNaa . da.nshhTraashchatasro dve shate yojanaanaam.h . \EN{0140090353}sa tvaaM dantaan.h vidashann.h abhyadhaavan.h . jighaa.nsayaa shuulaM udyamya ghoram.h .. \SC.. \EN{0140090361}apashyastvaM taM tadaa ghora ruupam.h . sarve tvanye dadR^ishurdarshaniiyam.h . \EN{0140090363}yasmaad.h bhiitaH praaJNjalistvaM maharshhim.h . aagachchhethaaH sharaNaM daanavaghna .. \SC.. \EN{0140090371}kshatraad.h evaM brahma balaM gariiyo . na brahmataH ki.nchid.h anyad.h gariiyaH . \EN{0140090373}so.ahaM jaanaM brahma tejo yathaavan.h . na saMvartaM gantumichchhaami shakra .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %37 \EN{0140100011}evametad.h brahma balaM gariiyo . na brahmataH ki.nchid.h anyad.h gariiyaH . {i} \EN{0140100013}aavikshitasya tu balaM na mR^ishhye . vajramasmai praharishhyaami ghoram.h .. \SC.. \EN{0140100021}dhR^ita raashhTra prahito gachchha maruttam.h . saMvartena sahitaM taM vadasva . \EN{0140100023}bR^ihaspatiM tvaM upashikshasva raajan.h . vajraM vaa te praharishhyaami ghoram.h .. \SC.. \EN{0140100031}tato gatvaa ghR^ita raashhTro narendram.h . provaachedaM vachanaM vaasavasya . {v} \EN{0140100033}gandharvaM maaM dhR^ita raashhTraM nibodha . tvaamaagataM vaku kaamaM narendra .. \SC.. \EN{0140100041}endraM vaakyaM shR^iNu me raaja si.nha . yat.h praaha lokaadhipatirmahaatmaa . \EN{0140100043}bR^ihaspatiM yaajakaM tvaM vR^iNiishhva . vajraM vaa te praharishhyaami ghoram.h . \EN{0140100045}vachashched.h etan.h na karishhyase me . praahaitad.h etaavad.h achintya karmaa .. \SC.. \EN{0140100051}tvaM chaivaitad.h vettha pura.ndarashcha . vishve devaa vasavashchaashvinau cha . {m} \EN{0140100053}mitra drohe nishhkR^itirvai yathaiva . naasti iti lokeshhu sadaiva vaadaH .. \SC.. \EN{0140100061}bR^ihaspatiryaajayitaa mahendram.h . deva shreshhThaM vajra bhR^itaaM varishhTham.h . \EN{0140100063}saMvarto maaM yaajayitaa.adya raajan.h . na te vaakyaM tasya vaa rochayaami .. \SC.. \EN{0140100071}ghoro naadaH shruuyate vaasavasya . nabhastale garjato raaja si.nha . {gandharva} \EN{0140100073}vyaktaM vajraM mokshyate te mahendraH . kshemaM raaja.nshchintyataameshha kaalaH .. \SC.. \EN{0140100081}ityevaM ukto dhR^ita raashhTreNa raajaa . shrutvaa naadaM nadato vaasavasya . \EN{0140100083}tapo nityaM dharmavidaaM varishhTham.h . saMvartaM taM GYaapayaamaasa kaaryam.h .. \SC.. \EN{0140100091}imamashmaanaM plavamaanamaaraad.h . adhvaa duuraM tena na dR^ishyate adya . {m} \EN{0140100093}prapadye ahaM sharma viprendra tvattaH . prayachchha tasmaad.h abhayaM vipra mukhya .. \SC.. \EN{0140100101}ayamaayaati vai vajrii disho vidyotayan.h dasha . \EN{0140100103}amaanushheNa ghoreNa sadasyaastraasitaa hi naH .. \SC..10 \EN{0140100111}bhayaM shakraad.h vyetu te raaja si.nha . praNotsye ahaM bhayametat.h sughoram.h . {shh} \EN{0140100113}sa.nstaMbhinyaa vidyayaa kshiprameva . maa bhaistvamasmaad.h bhava chaapi pratiitaH .. \SC.. \EN{0140100121}ahaM sa.nstaMbhayishhyaami maa bhaistvaM shakrato nR^ipa . \EN{0140100123}sarveshhaameva devaanaaM kshapitaanyaayudhaani me .. \SC.. \EN{0140100131}disho vajraM vrajataaM vaayuretu . varshhaM bhuutvaa nipatatu kaananeshhu . \EN{0140100133}aapaH plavantvantarikshe vR^ithaa cha . saudaaminii dR^ishyataaM maa bibhastvam.h .. \SC.. \EN{0140100141}atho vahnistraatu vaa sarvataste . kaama varshhaM varshhatu vaasavo vaa . \EN{0140100143}vajraM tathaa sthaapayataaM cha vaayuH . mahaa ghoraM plavamaanaM jala oghaiH .. \SC.. \EN{0140100151}ghoraH shabdaH shruuyate vai mahaa svano . vajrasyaishha sahito maarutena . %q {m} \EN{0140100153}aatmaa hi me pravyathate muhurmuhuH . na me svaasthyaM jaayate chaadya vipra .. \SC.. \EN{0140100161}vajraad.h ugraad.h vyetu bhayaM tavaadya . vaato bhuutvaa hanmi narendra vajram.h . %q {shh} \EN{0140100163}bhayaM tyaktvaa varamanyaM vR^iNiishhva . kaM te kaamaM tapasaa saadhayaami .. \SC.. \EN{0140100171}indraH saakshaat.h sahasaa.abhyetu vipra . haviryaGYe pratigR^ihNaatu chaiva . {m} \EN{0140100173}svaM svaM dhishhNyaM chaiva jushhantu devaaH . sutaM somaM pratigR^ihNantu chaiva .. \SC.. \EN{0140100181}ayamindro haribhiraayaati raajan.h . devaiH sarvaiH sahitaH soma piithii . {shh} \EN{0140100183}mantraahuuto yaGYamimaM mayaa.adya . pashyasvainaM mantra visrasta kaayam.h .. \SC.. \EN{0140100191}tato devaiH sahito deva raajo . rathe yuktvaa taan.h hariin.h vaaji mukhyaan.h . {v} \EN{0140100193}aayaad.h yaGYamadhi raaGYaH pipaasuH . aavikshitasyaaprameyasya somam.h .. \SC.. \EN{0140100201}tamaayaantaM sahitaM deva sa.nghaiH . pratyudyayau sa purodhaa maruttaH . \EN{0140100203}chakre puujaaM deva raajaaya chaagryaam.h . yathaa shaastraM vidhivat.h priiyamaaNaH .. \SC..20 \EN{0140100211}svaagataM te puru huuteha vidvan.h . yaGYo.adyaayaM sa.nnihite tvayi indra . {shh} \EN{0140100213}shoshubhyate bala vR^itraghna bhuuyaH . pibasva somaM sutaM udyataM mayaa .. \SC.. \EN{0140100221}shivena maaM pashya namashcha te astu . praapto yaGYaH sa phalaM jiivitaM me . {m} \EN{0140100223}ayaM yaGYaM kurute me surendra . bR^ihaspateravaro janmanaa yaH .. \SC.. \EN{0140100231}jaanaami te gurumenaM tapo dhanam.h . bR^ihaspateranujaM tigma tejasam.h . {i} \EN{0140100233}yasyaahvaanaad.h aagato.ahaM narendra . priitirme adya tvayi manuH pranashhTaH .. \SC.. \EN{0140100241}yadi priitastvamasi vai deva raaja . tasmaat.h svayaM shaadhi yaGYe vidhaanam.h . %q {shh} \EN{0140100243}svayaM sarvaan.h kuru maargaan.h surendra . jaanaatvayaM sarva lokashcha deva .. \SC.. \EN{0140100251}evaM uktastvaa.ngirasena shakraH . samaadidesha svayameva devaan.h . {v} \EN{0140100253}sabhaaH kriyantaamaavasathaashcha mukhyaaH . sahasrashashchitra bhaumaaH samR^iddhaaH .. \SC.. \EN{0140100261}klR^ipta sthuuNaaH kurutaarohaNaani . gandharvaaNaamapsarasaaM cha shiighram.h . \EN{0140100263}yeshhu nR^ityerann.h apsarasaH sahasrashaH . svargoddeshaH kriyataaM yaGYa vaaTaH .. \SC.. \EN{0140100271}ityuktaaste chakruraashu pratiitaa . diva okasaH shakra vaakyaan.h narendra . \EN{0140100273}tato vaakyaM praaha raajaanamindraH . priito raajan.h puujayaano maruttam.h .. \SC.. \EN{0140100281}eshha tvayaa.ahamiha raajan.h sametya . ye chaapyanye tava puurve narendraaH . \EN{0140100283}sarvaashchaanyaa devataaH priiyamaaNaa . havistubhyaM pratigR^ihNantu raajan.h .. \SC.. \EN{0140100291}aagneyaM vai lohitamaalabhantaam.h . vaishvadevaM bahu ruupaM viraajan.h . \EN{0140100293}niilaM chokshaaNaM medhyamabhyaalabhantaam.h . chalat.h shishnaM mat.h pradishhTaM dvijendraaH .. \SC.. \EN{0140100301}tato yaGYo vavR^idhe tasya raaGYo . yatra devaaH svayamannaani jahruH . \EN{0140100303}yasmin.h shakro braahmaNaiH puujyamaanaH . sadasyo.abhuudd.h harimaan.h deva raajaH .. \SC..30 \EN{0140100311}tataH saMvartashchitya gato mahaatmaa . yathaa vahniH prajvalito dvitiiyaH . \EN{0140100313}havii.nshhyuchchairaahvayan.h deva sa.nghaan.h . juhaavaagnau mantravat.h su pratiitaH .. \SC.. \EN{0140100321}tataH piitvaa balabhit.h somamagryam.h . ye chaapyanye somapaa vai diva okasaH . \EN{0140100323}sarve anuGYaataaH prayayuH paarthivena . yathaa joshhaM tarpitaaH priitimantaH .. \SC.. \EN{0140100331}tato raajaa jaata ruupasya raashiin.h . pade pade kaarayaamaasa hR^ishhTaH . \EN{0140100333}dvijaatibhyo visR^ijan.h bhuuri vittam.h . raraaja vitteshaivaari hantaa .. \SC.. \hash \EN{0140100341}tato vittaM vividhaM sa.nnidhaaya . yathotsaahaM kaarayitvaa cha kosham.h . \EN{0140100343}anuGYaato guruNaa sa.nnivR^itya . shashaasa gaamakhilaaM saagaraantaam.h .. \SC.. \EN{0140100351}evaM guNaH saMbabhuuveha raajaa . yasya kratau tat.h suvarNaM prabhuutam.h . \EN{0140100353}tat.h tvaM samaadaaya narendra vittam.h . yajasva devaa.nstarpayaano vidhaanaiH .. \SC.. \EN{0140100361}tato raajaa paaNDavo hR^ishhTa ruupaH . shrutvaa vaakyaM satyavatyaaH sutasya . {v} \EN{0140100363}manashchakre tena vittena yashhTum.h . tato.amaatyairmantrayaamaasa bhuuyaH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %36 \EN{0140110011}ityukte nR^ipatau tasmin.h vyaasenaadbhuta karmaNaa . {v} \EN{0140110013}vaasudevo mahaa tejaastato vachanamaadade .. \SC.. \EN{0140110021}taM nR^ipaM diina manasaM nihata GYaati baandhavam.h . \EN{0140110023}upaplutamivaadityaM sa dhuumamiva paavakam.h .. \SC.. \EN{0140110031}nirviNNa manasaM paarthaM GYaatvaa vR^ishhNi kulodvahaH . \EN{0140110033}aashvaasayan.h dharma sutaM pravaktuM upachakrame .. \SC.. \EN{0140110041}sarvaM jihmaM mR^ityu padamaarjavaM brahmaNaH padam.h . \hash {vaa} \EN{0140110043}etaavaan.h GYaana vishhayaH kiM pralaapaH karishhyati .. \SC.. \EN{0140110051}naiva te nishhThitaM karma naiva te shatravo jitaaH . \EN{0140110053}kathaM shatruM shariirasthamaatmaanaM naavabudhyase .. \SC.. \EN{0140110061}atra te vartayishhyaami yathaa dharmaM yathaa shrutam.h . \EN{0140110063}indrasya saha vR^itreNa yathaa yuddhamavartata .. \SC.. \EN{0140110071}vR^itreNa pR^ithivii vyaaptaa puraa kila naraadhipa . \EN{0140110073}dR^ishhTvaa sa pR^ithiviiM vyaaptaaM gandhasya vishhaye hR^ite . \EN{0140110075}dharaa haraNa durgandho vishhayaH samapadyata .. \SC..(dharaaharaNa) \hash \EN{0140110081}shata kratushchukopaatha gandhasya vishhaye hR^ite . \EN{0140110083}vR^itrasya sa tataH kruddho vajraM ghoramavaasR^ijat.h .. \SC.. \EN{0140110091}sa vadhyamaano vajreNa pR^ithivyaaM bhuuri tejasaa . \EN{0140110093}vivesha sahasaivaapo jagraaha vishhayaM tataH .. \SC.. \EN{0140110101}vyaaptaasvathaasu vR^itreNa rase cha vishhaye hR^ite . \EN{0140110103}shata kraturabhikruddhastaasu vajramavaasR^ijat.h .. \SC..10 \EN{0140110111}sa vadhyamaano vajreNa salile bhuuri tejasaa . \EN{0140110113}vivesha sahasaa jyotirjagraaha vishhayaM tataH .. \SC.. \EN{0140110121}vyaapte jyotishhi vR^itreNa ruupe atha vishhaye hR^ite . \EN{0140110123}shata kraturabhikruddhastatra vajramavaasR^ijat.h .. \SC.. \EN{0140110131}sa vadhyamaano vajreNa su bhR^ishaM bhuuri tejasaa . \EN{0140110133}vivesha sahasaa vaayuM jagraaha vishhayaM tataH .. \SC.. \EN{0140110141}vyaapte vaayau tu vR^itreNa sparshe atha vishhaye hR^ite . \EN{0140110143}shata kraturabhikruddhastatra vajramavaasR^ijat.h .. \SC.. \EN{0140110151}sa vadhyamaano vajreNa tasminn.h amita tejasaa . \EN{0140110153}aakaashamabhidudraava jagraaha vishhayaM tataH .. \SC.. \EN{0140110161}aakaashe vR^itra bhuute cha shabde cha vishhaye hR^ite . \EN{0140110163}shata kraturabhikruddhastatra vajramavaasR^ijat.h .. \SC.. \EN{0140110171}sa vadhyamaano vajreNa tasminn.h amita tejasaa . \EN{0140110173}vivesha sahasaa shakraM jagraaha vishhayaM tataH .. \SC.. \EN{0140110181}tasya vR^itra gR^ihiitasya mohaH samabhavan.h mahaan.h . \EN{0140110183}ratha.ntareNa taM taata vasishhThaH pratyabodhayat.h .. \SC.. \EN{0140110191}tato vR^itraM shariirasthaM jaghaana bharata R^ishhabha . \EN{0140110193}shata kraturadR^ishyena vajreNeti iha naH shrutam.h .. \SC.. \EN{0140110201}idaM dharma rahasyaM cha shakreNoktaM maharshhishhu . \EN{0140110203}R^ishhibhishcha mama proktaM tan.h nibodha naraadhipa .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %20 \EN{0140120011}dvividho jaayate vyaadhiH shaariiro maanasastathaa . {vaa} \EN{0140120013}parasparaM tayorjanma nirdva.ndvaM nopalabhyate .. \SC.. \EN{0140120021}shariire jaayate vyaathiH shaariiro naatra sa.nshayaH . \EN{0140120023}maanaso jaayate vyaadhirmanasyeveti nishchayaH .. \SC.. \EN{0140120031}shiitoshhNe chaiva vaayushcha guNaa raajan.h shariirajaaH . \EN{0140120033}teshhaaM guNaanaaM saamyaM chet.h tad.h aahuH svastha lakshaNam.h . \EN{0140120035}ushhNena baadhyate shiitaM shiitenoshhNaM cha baadhyate .. \SC.. \EN{0140120041}sattvaM rajastamashcheti trayastvaatma guNaaH smR^itaaH . \EN{0140120043}teshhaaM guNaanaaM saamyaM chet.h tad.h aahuH svastha lakshaNam.h . \EN{0140120045}teshhaamanyatamotseke vidhaanaM upadishyate .. \SC.. \EN{0140120051}harshheNa baadhyate shoko harshhaH shokena baadhyate . \EN{0140120053}kashchid.h duHkhe vartamaanaH sukhasya smartumichchhati . \EN{0140120055}kashchit.h sukhe vartamaano duHkhasya smartumichchhati .. \SC.. \EN{0140120061}sa tvaM na duHkhii duHkhasya na sukhii su sukhasya vaa . \EN{0140120063}smartumichchhasi kaunteya dishhTaM hi balavattaram.h .. \SC.. \EN{0140120071}atha vaa te svabhaavo.ayaM yena paarthaavakR^ishhyase . \EN{0140120073}dR^ishhTvaa sabhaa gataaM kR^ishhNaameka vastraaM rajasvalaam.h . \EN{0140120075}mishhataaM paaNDaveyaanaaM na tat.h sa.nsmartumichchhasi .. \SC.. \EN{0140120081}pravraajanaM cha nagaraad.h ajinaishcha vivaasanam.h . \EN{0140120083}mahaa.araNya nivaasashcha na tasya smartumichchhasi .. \SC.. \EN{0140120091}jaTaa.asuraat.h parikleshashchitra senena chaahavaH . \EN{0140120093}sendhavaachcha pariklesho na tasya smartumichchhasi .. \SC.. \EN{0140120101}punaraGYaata charyaayaaM kiichakena padaa vadhaH . \EN{0140120103}yaaGYasenyaastadaa paartha na tasya smartumichchhasi .. \SC..10 \hash \EN{0140120111}yachcha te droNa bhiishhmaabhyaaM yuddhamaasiid.h ari.ndama . \EN{0140120113}manasaikena yoddhavyaM tat.h te yuddhaM upasthitam.h . \EN{0140120115}tasmaad.h abhyupagantavyaM yuddhaaya bharata R^ishhabha .. \SC.. \EN{0140120121}paramavyakta ruupasya paraM muktvaa sva karmabhiH . \EN{0140120123}yatra naiva sharaiH kaaryaM na bhR^ityairna cha bandhubhiH . \EN{0140120125}aatmanaikena yoddhavyaM tat.h te yuddhaM upasthitam.h .. \SC.. \EN{0140120131}tasminn.h anirjite yuddhe kaamavasthaaM gamishhyasi . \EN{0140120133}etaj.h GYaatvaa tu kaunteya kR^ita kR^ityo bhavishhyasi .. \SC.. \EN{0140120141}etaaM buddhiM vinishchitya bhuutaanaamaagatiM gatim.h . \EN{0140120143}pitR^i paitaamahe vR^itte shaadhi raajyaM yathochitam.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %14 \EN{0140130011}na baahyaM dravyaM utsR^ijya siddhirbhavati bhaarata . {vaa} \EN{0140130013}shaariiraM dravyaM utsR^ijya siddhirbhavati vaa na vaa .. \SC.. \EN{0140130021}baahya dravya vimuktasya shaariireshhu cha gR^idhyataH . \EN{0140130023}yo dharmo yat.h sukhaM chaiva dvishhataamastu tat.h tathaa .. \SC.. \EN{0140130031}dvyaksharastu bhaven.h mR^ityustryaksharaM brahma shaashvatam.h . \EN{0140130033}mameti dvyaksharo mR^ityurna mameti cha shaashvatam.h .. \SC.. \EN{0140130041}brahma mR^ityushcha tau raajann.h aatmanyeva vyavasthitau . \EN{0140130043}adR^ishyamaanau bhuutaani yodhayetaamasa.nshayam.h .. \SC.. \EN{0140130051}avinaasho.asya sattvasya niyato yadi bhaarata . \EN{0140130053}bhittvaa shariiraM bhuutaanaamahi.nsaa pratipadyate .. \SC.. \EN{0140130061}labdhvaa.api pR^ithiviiM sarvaaM saha sthaavara ja.ngamaam.h . \EN{0140130063}mamatvaM yasya naiva syaat.h kiM tayaa sa karishhyati .. \SC.. \EN{0140130071}atha vaa vasataH paartha vane vanyena jiivataH . \EN{0140130073}mamataa yasya dravyeshhu mR^ityoraasye sa vartate .. \SC.. \EN{0140130081}baahyaantaraaNaaM shatruuNaaM svabhaavaM pashya bhaarata . \EN{0140130083}yan.h na pashyati tad.h bhuutaM muchyate sa mahaa bhayaat.h .. \SC.. \EN{0140130091}kaamaatmaanaM na prasha.nsanti loke . na chaakaamaat.h kaachid.h asti pravR^ittiH . \EN{0140130093}daanaM hi vedaadhyayanaM tapashcha . kaamena karmaaNi cha vaidikaani .. \SC.. \EN{0140130101}vrataM yaGYaan.h niyamaan.h dhyaana yogaan.h . kaamena yo naarabhate viditvaa . \EN{0140130103}yad.h yadd.h hyayaM kaamayate sa dharmo . na yo dharmo niyamastasya muulam.h .. \SC..10 \EN{0140130111}atra gaathaaH kaama giitaaH kiirtayanti puraa vidaH . \EN{0140130113}shR^iNu sa.nkiirtyamaanaastaa nikhilena yudhishhThira .. \SC.. \EN{0140130121}naahaM shakyo.anupaayena hantuM bhuutena kenachit.h . \EN{0140130123}yo maaM prayatate hantuM GYaatvaa praharaNe balam.h . \EN{0140130125}tasya tasmin.h praharaNe punaH praadurbhavaamyaham.h .. \SC.. \EN{0140130131}yo maaM prayatate hantuM yaGYairvividha dakshiNaiH . \EN{0140130133}ja.ngameshhviva karmaatmaa punaH praadurbhavaamyaham.h .. \SC.. \EN{0140130141}yo maaM prayatate hantuM vedairvedaanta saadhanaiH . \EN{0140130143}sthaavareshhviva shaantaatmaa tasya praadurbhavaamyaham.h .. \SC.. \EN{0140130151}yo maaM prayatate hantuM dhR^ityaa satya paraakramaH . \EN{0140130153}bhaavo bhavaami tasyaahaM sa cha maaM naavabudhyate .. \SC.. \EN{0140130161}yo maaM prayatate hantuM tapasaa sa.nshita vrataH . \EN{0140130163}tatastapasi tasyaatha punaH praadurbhavaamyaham.h .. \SC.. \hash \EN{0140130171}yo maaM prayatate hantuM mokshamaasthaaya paNDitaH . \EN{0140130173}tasya moksha ratisthasya nR^ityaami cha hasaami cha . \EN{0140130175}avadhyaH sarva bhuutaanaamahamekaH sanaatanaH .. \SC.. \EN{0140130181}tasmaat.h tvamapi taM kaamaM yaGYairvividha dakshiNaiH . \EN{0140130183}dharmaM kuru mahaa raaja tatra te sa bhavishhyati .. \SC.. \EN{0140130191}yajasva vaajimedhena vidhivad.h dakshiNaavataa . \EN{0140130193}anyaishcha vividhairyaGYaiH samR^iddhairaapta dakshiNaiH .. \SC.. \EN{0140130201}maa te vyathaa.astu nihataan.h bandhuun.h viikshya punaH punaH . \EN{0140130203}na shakyaaste punardrashhTuM ye hataa.asmin.h raNaajire .. \SC..20(sa.ndhi) \EN{0140130211}sa tvamishhTvaa mahaa yaGYaiH samR^iddhairaapta dakshiNaiH . \EN{0140130213}loke kiirtiM paraaM praapya gatimagryaaM gamishhyasi .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %21 \EN{0140140011}evaM bahu vidhairvaakyairmunibhistaistapo dhanaiH . {v} \EN{0140140013}samaashvasyata raaja R^ishhirhata bandhuryudhishhThiraH .. \SC.. \EN{0140140021}so.anuniito bhagavataa vishhTara shravasaa svayam.h . \EN{0140140023}dvaipaayanena kR^ishhNena deva sthaanena chaabhibhuuH .. \SC.. \EN{0140140031}naaradenaatha bhiimena nakulena cha paarthivaH . \EN{0140140033}kR^ishhNayaa sahadevena vijayena cha dhiimataa .. \SC.. \EN{0140140041}anyaishcha purushha vyaaghrairbraahmaNaiH shaastra dR^ishhTibhiH . \EN{0140140043}vyajahaat.h shokajaM duHkhaM sa.ntaapaM chaiva maanasam.h .. \SC.. \EN{0140140051}archayaamaasa devaa.nshcha braahmaNaa.nshcha yudhishhThira . \EN{0140140053}kR^itvaa.atha preta kaaryaaNi bandhuunaaM sa punarnR^ipaH . \EN{0140140055}anvashaasata dharmaatmaa pR^ithiviiM saagaraaMbaraam.h .. \SC.. \EN{0140140061}prashaanta chetaaH kauravyaH sva raajyaM praapya kevalam.h . \EN{0140140063}vyaasaM cha naaradaM chaiva taa.nshchaanyaan.h abraviin.h nR^ipaH .. \SC.. \EN{0140140071}aashvaasito.ahaM praag.h vR^iddhairbhavadbhirmuni pu.ngavaiH . \EN{0140140073}na suukshmamapi me ki.nchid.h vyalookamiha vidyate .. \SC.. \EN{0140140081}arthashcha su mahaan.h praapto yena yakshyaami devataaH . \EN{0140140083}puraskR^ityeha bhavataH samaaneshhyaamahe makham.h .. \SC.. \EN{0140140091}himavantaM tvayaa guptaa gamishhyaamaH pitaamaha . \EN{0140140093}bahvaashcharyo hi deshaH sa shruuyate dvija sattama .. \SC.. \EN{0140140101}tathaa bhagavataa chitraM kalyaaNaM bahu bhaashhitam.h . \EN{0140140103}deva R^ishhiNaa naaradena deva sthaanena chaiva ha .. \SC..10 \EN{0140140111}naabhaagadheyaH purushhaH kashchid.h evaM vidhaan.h guruun.h . \EN{0140140113}labhate vyasanaM praapya suhR^idaH saadhu sammataan.h .. \SC.. \EN{0140140121}evaM uktaastu te raaGYaa sarvaiva maharshhayaH . \hash \EN{0140140123}abhyanuGYaapya raajaanaM tathobhau kR^ishhNa phalgunau . \EN{0140140125}pashyataameva sarveshhaaM tatraivaadarshanaM yayuH .. \SC.. \EN{0140140131}tato dharma suto raajaa tatraivopaavishat.h prabhuH . \EN{0140140133}evaM naatimahaan.h kaalaH sa teshhaamabhyavartata .. \SC.. \EN{0140140141}kurvataaM shaucha karmaaNi bhiishhmasya nidhane tadaa . \EN{0140140143}mahaa daanaani viprebhyo dadataamaurdhvadaihikam.h .. \SC.. \EN{0140140151}bhiishhma karNa purogaaNaaM kuruuNaaM kuru nandana . \EN{0140140153}sahito dhR^itaraashhTreNa pradadaavaurdhvadaihikam.h .. \SC.. \EN{0140140161}tato dattvaa bahu dhanaM viprebhyaH paaNDava R^ishhabhaH . \EN{0140140163}dhR^ita raashhTraM puraskR^itya vivesha gaja saahvayam.h .. \SC.. \EN{0140140171}sa samaashvaasya pitaraM praGYaa chakshushhamiishvaram.h . \EN{0140140173}anvashaad.h vai sa dharmaatmaa pR^ithiviiM bhraatR^ibhiH saha .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %17 \EN{0140150011}vijite paaNDaveyaistu prashaante cha dvijottama . {j} \EN{0140150013}raashhTre kiM chakraturviirau vaasudeva dhana.njayau .. \SC.. \EN{0140150021}vijite paaNDaveyaistu prashaante cha vishaaM pate . {v} \EN{0140150023}raashhTre babhuuvaturhR^ishhTau vaasudeva dhana.njayau .. \SC.. \EN{0140150031}vijahraate mudaa yuktau divi deveshvaraaviva . \EN{0140150033}tau vaneshhu vichitreshhu parvataanaaM cha saanushhu .. \SC.. \EN{0140150041}shaileshhu ramaNiiyeshhu palvaleshhu nadiishhu cha . \EN{0140150043}cha.nkramyamaaNau sa.nhR^ishhTaavashvinaaviva nandane .. \SC.. \EN{0140150051}indra prasthe mahaatmaanau remaate kR^ishhNa paaNDavau . \EN{0140150053}pravishya taaM sabhaaM ramyaaM vijahraate cha bhaarata .. \SC.. \EN{0140150061}tatra yuddha kathaashchitraaH parikleshaa.nshcha paarthiva . \EN{0140150063}kathaa yoge kathaa yoge kathayaamaasatustadaa .. \SC.. \EN{0140150071}R^ishhiiNaaM devataanaaM cha va.nshaa.nstaavaahatustadaa . \EN{0140150073}priiyamaaNau mahaatmaanau puraaNaav R^ishhi sattamau .. \SC.. \EN{0140150081}madhuraastu kathaashchitraashchitraartha pada nishchayaaH . \EN{0140150083}nishchayaGYaH sa paarthaaya kathayaamaasa keshavaH .. \SC.. \EN{0140150091}putra shokaabhisa.ntaptaM GYaatiinaaM cha sahasrashaH . \EN{0140150093}kathaabhiH shamayaamaasa paarthaM shaurirjanaardanaH .. \SC.. \EN{0140150101}sa tamaashvaasya vidhivad.h vidhaanaGYo mahaa tapaaH . \EN{0140150103}apahR^ityaatmano bhaaraM vishashraameva saatvataH .. \SC..10 \EN{0140150111}tataH kathaa.ante govindo guDaakeshaM uvaacha ha . \EN{0140150113}saantvayan.h shlakshNayaa vaachaa hetu yuktamidaM vachaH .. \SC.. \EN{0140150121}vijiteyaM dharaa kR^itsnaa savya saachin.h para.ntapa . \EN{0140150123}tvad.h baahu balamaashritya raaGYaa dharma sutena ha .. \SC.. \EN{0140150131}asapatnaaM mahiiM bhu.nkte dharma raajo yudhishhThiraH . \EN{0140150133}bhiima sena prabhaavena yamayoshcha narottama .. \SC.. \EN{0140150141}dharmeNa raaGYaa dharmaGYa praaptaM raajyamakaNTakam.h . \EN{0140150143}dharmeNa nihataH sa.nkhye sa cha raajaa su yodhanaH .. \SC.. \EN{0140150151}adharma ruchayo lubdhaaH sadaa chaapriya vaadinaH . \EN{0140150153}dhaartaraashhTraa duraatmaanaH saanubandhaa nipaatitaaH .. \SC.. \EN{0140150161}prashaantaamakhilaaM paartha pR^ithiviiM pR^ithivii patiH . \EN{0140150163}bhu.nkte dharma suto raajaa tvayaa guptaH kuru udvaha .. \SC.. \EN{0140150171}rame chaahaM tvayaa saardhamaraNyeshhvapi paaNDava . \EN{0140150173}kiM u yatra jano.ayaM vai pR^ithaa chaamitra karshana .. \SC.. \EN{0140150181}yatra dharma suto raajaa yatra bhiimo mahaa balaH . \EN{0140150183}yatra maadravatii putrau ratistatra paraa mama .. \SC.. \EN{0140150191}tathaiva svarga kalpeshhu sabhoddesheshhu bhaarata . \EN{0140150193}ramaNiiyeshhu puNyeshhu sahitasya tvayaa.anagha .. \SC.. \EN{0140150201}kaalo mahaa.nstvatiito me shuura putramapashyataH . \EN{0140150203}bala devaM cha kauravya tathaa.anyaan.h vR^ishhNi pu.ngavaan.h .. \SC..20 \EN{0140150211}so.ahaM gantumabhiipsaami puriiM dvaaravatiiM prati . \EN{0140150213}rochataaM gamanaM mahyaM tavaapi purushha R^ishhabha .. \SC.. \EN{0140150221}ukto bahu vidhaM raajaa tatra tatra yudhishhThiraH . \EN{0140150223}sa ha bhiishhmeNa yadyuktam(?) asmaabhiH shoka kaarite .. \SC.. \EN{0140150231}shishhTo yudhishhThiro.asmaabhiH shaastaa sann.h api paaNDavaH . \EN{0140150233}tena tachcha vachaH samyag.h gR^ihiitaM su mahaatmanaa .. \SC.. \EN{0140150241}dharma putre hi dharmaGYe kR^itaGYe satya vaadini . \EN{0140150243}satyaM dharmo matishchaagryaa sthitishcha satataM sthiraa .. \SC.. \EN{0140150251}tad.h gatvaa taM mahaatmaanaM yadi te rochate arjuna . \EN{0140150253}asmad.h gamana samyuktaM vacho bruuhi janaadhipam.h .. \SC.. \EN{0140150261}na hi tasyaapriyaM kuryaaM praaNa tyaage apyupasthite . \EN{0140150263}kuto gantuM mahaa baaho puriiM dvaaravatiiM prati .. \SC.. \EN{0140150271}sarvaM tvidamahaM paartha tvat.h priiti hita kaamyayaa . \EN{0140150273}braviimi satyaM kauravya na mithyaitat.h katha.nchana .. \SC.. \EN{0140150281}prayojanaM cha nirvR^ittamiha vaase mamaarjuna . \EN{0140150283}dhaartaraashhTro hato raajaa sa balaH sa padaanugaH .. \SC.. \EN{0140150291}pR^ithivii cha vashe taata dharma putrasya dhiimataH . \EN{0140150293}sthitaa samudra vasanaa sa shaila vana kaananaa . \EN{0140150295}chitaa ratnairbahu vidhaiH kuru raajasya paaNDava .. \SC.. \EN{0140150301}dharmeNa raajaa dharmaGYaH paatu sarvaaM vasu.ndharaam.h . \EN{0140150303}upaasyamaano bahubhiH siddhaishchaapi mahaatmabhiH . \EN{0140150305}stuuyamaanashcha satataM bandibhirbharata R^ishhabha .. \SC..30 \EN{0140150311}tan.h mayaa saha gatvaa.adya raajaanaM kuru vardhanam.h . \EN{0140150313}aapR^ichchha kuru shaarduula gamanaM dvaarakaaM prati .. \SC.. \EN{0140150321}idaM shariiraM vasu yachcha me gR^ihe . niveditaM paartha sadaa yudhishhThire . \EN{0140150323}priyashcha maanyashcha hi me yudhishhThiraH . sadaa kuruuNaamadhipo mahaa matiH .. \SC.. \EN{0140150331}prayojanaM chaapi nivaasa kaaraNe . na vidyate me tvad.h R^ite mahaa bhuja . \EN{0140150333}sthitaa hi pR^ithvii tava paartha shaasane . guroH su vR^ittasya yudhishhThirasya ha .. \SC.. \EN{0140150341}iti idaM uktaM sa tadaa mahaatmanaa . janaardanenaamita vikramo.arjunaH . \EN{0140150343}tatheti kR^ichchhraad.h iva vaachamiirayan.h . janaardhanaM saMpratipuujya paarthiva .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %34 \EN{0140160011}sabhaayaaM vasatostasyaaM nihatyaariin.h mahaatmanoH . {j} \EN{0140160013}keshavaarjunayoH kaa nu kathaa samabhavad.h dvija .. \SC.. \EN{0140160021}kR^ishhNena sahitaH paarthaH sva raajyaM praapya kevalam.h . {v} \EN{0140160023}tasyaaM sabhaayaaM ramyaayaaM vijahaara mudaa yutaH .. \SC.. \EN{0140160031}tataH ka.nchit.h sabhoddeshaM svargoddesha samaM nR^ipa . \EN{0140160033}yadR^ichchhayaa tau muditau jagmatuH sva janaavR^itau .. \SC.. \EN{0140160041}tataH pratiitaH kR^ishhNena sahitaH paaNDavo.arjunaH . \EN{0140160043}niriikshya taaM sabhaaM ramyaamidaM vachanamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140160051}viditaM te mahaa baaho sa.ngraame samupasthite . \EN{0140160053}maahaatmyaM devakii maatastachcha te ruupamaishvaram.h .. \SC.. \EN{0140160061}yat.h tu tad.h bhavataa proktaM tadaa keshava sauhR^idaat.h . \EN{0140160063}tat.h sarvaM purushha vyaaghra nashhTaM me nashhTa chetasaH .. \SC.. \EN{0140160071}mama kautuuhalaM tvasti teshhvartheshhu punaH prabho . \hash \EN{0140160073}bhavaa.nshcha dvaarakaaM gantaa na chiraad.h iva maadhava .. \SC.. \EN{0140160081}evaM uktastataH kR^ishhNaH phalgunaM pratyabhaashhata . \EN{0140160083}parishhvajya mahaa tejaa vachanaM vadataaM varaH .. \SC.. \EN{0140160091}shraavitastvaM mayaa guhyaM GYaapitashcha sanaatanam.h . \EN{0140160093}dharmaM svaruupiNaM paartha sarva lokaa.nshcha shaashvataan.h .. \SC.. \EN{0140160101}abuddhvaa yan.h na gR^ihNiithaastan.h me su mahad.h apriyam.h . \EN{0140160103}nuunamashraddadhaano.asi durmedhaashchaasi paaNDava .. \SC..10 \EN{0140160111}sa hi dharmaH su paryaapto brahmaNaH pada vedane . \EN{0140160113}na shakyaM tan.h mayaa bhuuyastathaa vaktumasheshhataH .. \SC.. \EN{0140160121}paraM hi brahma kathitaM yoga yuktena tan.h mayaa . \EN{0140160123}itihaasaM tu vakshyaami tasminn.h arthe puraatanam.h .. \SC.. \EN{0140160131}yathaa taaM buddhimaasthaaya gatimagryaaM gamishhyasi . \EN{0140160133}shR^iNu dharma bhR^itaaM shreshhTha gadataH sarvameva me .. \SC.. \EN{0140160141}aagachchhad.h braahmaNaH kashchit.h svarga lokaad.h ari.ndama . \EN{0140160143}brahma lokaachcha durdharshhaH so.asmaabhiH puujito.abhavat.h .. \SC.. \EN{0140160151}asmaabhiH paripR^ishhTashcha yad.h aaha bharata R^ishhabha . \EN{0140160153}divyena vidhinaa paartha tat.h shR^iNushhvaavichaarayan.h .. \SC.. \EN{0140160161}moksha dharmaM samaashritya kR^ishhNa yan.h maa.anupR^ichchhasi . {br} \EN{0140160163}bhuutaanaamanukaMpaa.arthaM yan.h mohachchhedanaM prabho .. \SC.. \EN{0140160171}tat.h te ahaM saMpravakshyaami yathaavan.h madhu suudana . \EN{0140160173}shR^iNushhvaavahito bhuutvaa gadato mama maadhava .. \SC.. \EN{0140160181}kashchid.h viprastapo yuktaH kaashyapo dharmavittamaH . \EN{0140160183}aasasaada dvijaM ka.nchid.h dharmaaNaamaagataagamam.h .. \SC.. \EN{0140160191}gataagate su bahusho GYaana viGYaana paaragam.h . \EN{0140160193}loka tattvaartha kushalaM GYaataaraM sukha duHkhayoH .. \SC.. \EN{0140160201}jaatii maraNa tattvaGYaM kovidaM puNya paapayoH . \EN{0140160203}drashhTaaraM uchcha niichaanaaM karmabhirdehinaaM gatim.h .. \SC..20 \EN{0140160211}charantaM muktavat.h siddhaM prashaantaM sa.nyatendriyam.h . \EN{0140160213}diipyamaanaM shriyaa braahmyaa kramamaaNaM cha sarvashaH .. \SC.. \EN{0140160221}antardhaana gatiGYaM cha shrutvaa tattvena kaashyapaH . \EN{0140160223}tathaivaantarhitaiH siddhairyaantaM chakra dharaiH saha .. \SC.. \EN{0140160231}saMbhaashhamaaNamekaante samaasiinaM cha taiH saha . \EN{0140160233}yadR^ichchhayaa cha gachchhantamasaktaM pavanaM yathaa .. \SC.. \EN{0140160241}taM samaasaadya medhaavii sa tadaa dvija sattamaH . \EN{0140160243}charaNau dharma kaamo vai tapasvii su samaahitaH . \EN{0140160245}pratipede yathaa nyaayaM bhaktyaa paramayaa yutaH .. \SC.. \EN{0140160251}vismitashchaadbhutaM dR^ishhTvaa kaashyapastaM dvijottamam.h . \EN{0140160253}parichaareNa mahataa guruM vaidyamatoshhayat.h .. \SC.. \EN{0140160261}priitaatmaa chopapannashcha shruta chaaritya samyutaH . \EN{0140160263}bhaavena toshhayachchainaM guru vR^ittyaa para.ntapaH .. \SC.. \EN{0140160271}tasmai tushhTaH sa shishhyaaya prasanno.athaabraviid.h guruH . \EN{0140160273}siddhiM paraamabhiprekshya shR^iNu tan.h me janaardana .. \SC.. \EN{0140160281}vividhaiH karmabhistaata puNya yogaishcha kevalaiH . \EN{0140160283}gachchhanti iha gatiM martyaa deva loke api cha sthitim.h .. \SC.. \EN{0140160291}na kvachit.h sukhamatyantaM na kvachit.h shaashvatii sthitiH . \EN{0140160293}sthaanaachcha mahato bhra.nsho duHkha labdhaat.h punaH punaH .. \SC.. \EN{0140160301}ashubhaa gatayaH praaptaaH kashhTaa me paapa sevanaat.h . \EN{0140160303}kaama manyu pariitena tR^ishhNayaa mohitena cha .. \SC..30 \EN{0140160311}punaH punashcha maraNaM janma chaiva punaH punaH . \EN{0140160313}aahaaraa vividhaa bhuktaaH piitaa naanaa vidhaaH stanaaH .. \SC.. \EN{0140160321}maataro vividhaa dR^ishhTaaH pitarashcha pR^ithag.h vidhaaH . \EN{0140160323}sukhaani cha vichitraaNi duHkhaani cha mayaa.anagha .. \SC.. \EN{0140160331}priyairvivaaso bahushaH sa.vaasashchaapriyaiH saha . \EN{0140160333}dhana naashashcha saMpraapto labdhvaa duHkhena tad.h dhanam.h .. \SC.. \EN{0140160341}avamaanaaH su kashhTaashcha parataH sva janaat.h tathaa . \EN{0140160343}shaariiraa maanasaashchaapi vedanaa bhR^isha daaruNaaH .. \SC.. \EN{0140160351}praaptaa vimaananaashchograa vadha bandhaashcha daaruNaaH . \EN{0140160353}patanaM niraye chaiva yaatanaashcha yama kshaye .. \SC.. \EN{0140160361}jaraa rogaashcha satataM vaasanaani cha bhuurishaH . \EN{0140160363}loke asminn.h anubhuutaani dva.ndvajaani bhR^ishaM mayaa .. \SC.. \EN{0140160371}tataH kadaachin.h nirvedaan.h nikaaraan.h nikR^itena cha . \EN{0140160373}loka tantraM parityaktaM duHkhaartena bhR^ishaM mayaa . \EN{0140160375}tataH siddhiriyaM praaptaa prasaadaad.h aatmano mayaa .. \SC.. \EN{0140160381}naahaM punarihaagantaa lokaan.h aalokayaamyaham.h . \EN{0140160383}aa siddheraa prajaa sargaad.h aatmano me gatiH shubhaa .. \SC.. \EN{0140160391}upalabdhaa dvija shreshhTha tatheyaM siddhiruttamaa . \EN{0140160393}itaH paraM gamishhyaami tataH parataraM punaH . \EN{0140160395}brahmaNaH padamavyagraM maa te abhuud.h atra sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140160401}naahaM punarihaagantaa martya loke para.ntapa . \EN{0140160403}priito.asmi te mahaa praaGYa bruuhi kiM karavaaNi te .. \SC..40 \EN{0140160411}yadi iipsurupapannastvaM tasya kaalo.ayamaagataH . \EN{0140160413}abhijaane cha tad.h ahaM yad.h arthaM maa tvamaagataH . \EN{0140160415}achiraat.h tu gamishhyaami yenaahaM tvaamachuuchudam.h .. \SC.. \EN{0140160421}bhR^ishaM priito.asmi bhavatashchaaritreNa vichakshaNa . \EN{0140160423}paripR^ichchha yaavad.h bhavate bhaashheyaM yat.h tavepsitam.h .. \SC.. \EN{0140160431}bahu manye cha te buddhiM bhR^ishaM saMpuujayaami cha . \EN{0140160433}yenaahaM bhavataa buddho medhaavii hyasi kaashyapa .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %43 \EN{0140170011}tatastasyopasa.ngR^ihya paadau prashnaan.h su durvachaan.h . {vaa} \EN{0140170013}paprachchha taa.nshcha sarvaan.h sa praaha dharma bhR^itaaM varaH .. \SC.. \EN{0140170021}kathaM shariiraM chyavate kathaM chaivopapadyate . {kaashyapa} \EN{0140170023}kathaM kashhTaachcha sa.nsaaraat.h sa.nsaran.h parimuchyate .. \SC.. \EN{0140170031}aatmaanaM vaa kathaM yuktvaa tat.h shariiraM vimuJNchati . \EN{0140170033}shariiratashcha nirmuktaH kathamanyat.h prapadyate .. \SC.. \EN{0140170041}kathaM shubhaashubhe chaayaM karmaNii sva kR^ite naraH . \EN{0140170043}upabhu.nkte kva vaa karma videhasyopatishhThati .. \SC.. \EN{0140170051}evaM sa.nchoditaH siddhaH prashnaa.nstaan.h pratyabhaashhata . {br} \EN{0140170053}aanupuurvyeNa vaarshhNeya yathaa tan.h me vachaH shR^iNu .. \SC.. \EN{0140170061}aayuH kiirti karaaNi iha yaani karmaaNi sevate . {shhiddha} \EN{0140170063}shariira grahaNe anyasmi.nsteshhu kshiiNeshhu sarvashaH .. \SC.. \EN{0140170071}aayuH kshaya pariitaatmaa vipariitaani sevate . \EN{0140170073}buddhirvyaavartate chaasya vinaashe pratyupasthite .. \SC.. \EN{0140170081}sattvaM balaM cha kaalaM chaapyaviditvaa.a.atmanastathaa . \EN{0140170083}ativelaM upaashnaati tairviruddhaanyanaatmavaan.h .. \SC..(\$) \EN{0140170091}yadaa.ayamatikashhTaani sarvaaNyupanishhevate . \EN{0140170093}atyarthamapi vaa bhu.nkte na vaa bhu.nkte kadaachana .. \SC.. \EN{0140170101}dushhTaannaM vishhamaannaM cha so.anyonyena virodhi cha . \EN{0140170103}guru vaa.api samaM bhu.nkte naatijiirNe api vaa punaH .. \SC..10 \EN{0140170111}vyaayaamamatimaatraM vaa vyavaayaM chopasevate . \EN{0140170113}satataM karma lobhaad.h vaa praaptaM vega vidhaaraNam.h .. \SC.. \EN{0140170121}rasaatiyuktamannaM vaa divaa svapnaM nishhevate . \EN{0140170123}apakvaanaagate kaale svayaM doshhaan.h prakopayan.h .. \SC.. \EN{0140170131}sva doshha kopanaad.h rogaM labhate maraNaantikam.h . \EN{0140170133}atha chodbandhanaadiini pariitaani vyavasyati .. \SC.. \EN{0140170141}tasya taiH kaaraNairjantoH shariiraachchyavate yathaa . \EN{0140170143}jiivitaM prochyamaanaM tad.h yathaavad.h upadhaaraya .. \SC.. \EN{0140170151}uushhmaa prakupitaH kaaye tiivra vaayu samiiritaH . \EN{0140170153}shariiramanuparyeti sarvaan.h praaNaan.h ruNaddhi vai .. \SC.. \EN{0140170161}atyarthaM balavaan.h uushhmaa shariire parikopitaH . \EN{0140170163}bhinatti jiiva sthaanaani taani marmaaNi viddhi cha .. \SC.. \EN{0140170171}tataH sa vedanaH sadyo jiivaH prachyavate ksharan.h . \EN{0140170173}shariiraM tyajate jantushchhidyamaaneshhu marmasu . \EN{0140170175}vedanaabhiH pariitaatmaa tad.h viddhi dvija sattama .. \SC.. \EN{0140170181}jaatiii maraNa saMvignaaH satataM sarva jantavaH . \EN{0140170183}dR^ishyante sa.ntyajantashcha shariiraaNi dvija R^ishhabha .. \SC.. \EN{0140170191}garbha sa.nkramaNe chaapi marmaNaamatisarpaNe . \EN{0140170193}taadR^ishiimeva labhate vedanaaM maanavaH punaH .. \SC.. \EN{0140170201}bhinna sa.ndhiratha kledamadbhiH sa labhate naraH . \EN{0140170203}yathaa paJNchasu bhuuteshhu sa.nshritatvaM nigachchhati . \EN{0140170205}shaityaat.h prakupitaH kaaye tiivra vaayu samiiritaH .. \SC..20 \EN{0140170211}yaH sa paJNchasu bhuuteshhu praaNaapaane vyavasthitaH . \EN{0140170213}sa gachchhatyuurdhvago vaayuH kR^ichchhraan.h muktvaa shariiriNam.h .. \SC.. \EN{0140170221}shariiraM cha jahaatyeva niruchchhvaasashcha dR^ishyate . \EN{0140170223}niruushhmaa sa niruchchhvaaso niHshriiko gata chetanaH .. \SC.. \EN{0140170231}brahmaNaa saMparityakto mR^itaityuchyate naraH . \hash \EN{0140170233}srotobhiryairvijaanaati . indriyaarthaan.h shariira bhR^it.h . \hash \EN{0140170235}taireva na vijaanaati praaNamaahaara saMbhavam.h .. \SC.. \EN{0140170241}tatraiva kurute kaaye yaH sa jiivaH sanaatanaH . \hash \EN{0140170243}teshhaaM yad.h yad.h bhaved.h yuktaM sa.nnipaate kvachit.h kvachit.h . \EN{0140170245}tat.h tan.h marma vijaaniihi shaastra dR^ishhTaM hi tat.h tathaa .. \SC.. \EN{0140170251}teshhu marmasu bhinneshhu tataH sa samudiirayan.h . \EN{0140170253}aavishya hR^idayaM jantoH sattvaM chaashu ruNaddhi vai . \EN{0140170255}tataH sa chetano janturnaabhijaanaati ki.nchana .. \SC.. \EN{0140170261}tamasaa saMvR^ita GYaanaH saMvR^iteshhvatha marmasu . \EN{0140170263}sa jiivo niradhishhThaanashchaavyate(?) maatarishvanaa .. \SC.. \EN{0140170271}tataH sa taM mahochchhvaasaM tat.h shariiramachetanam.h .. \SC.. \EN{0140170281}sa jiivaH prachyutaH kaayaat.h karmabhiH svaiH samaavR^itaH . \EN{0140170283}a.nkitaH svaiH shubhaiH puNyaiH paapairvaa.apyupapadyate .. \SC.. \EN{0140170291}braahmaNaa GYaana saMpannaa yathaavat.h shruta nishchayaaH . \EN{0140170293}itaraM kR^ita puNyaM vaa taM vijaananti lakshaNaiH .. \SC.. \EN{0140170301}yathaa.andha kaare kha dyotaM liiyamaanaM tatastataH . \EN{0140170303}chakshushhmantaH prapashyanti tathaa taM GYaana chakshushhaH .. \SC..30 \EN{0140170311}pashyantyevaM vidhaaH siddhaa jiivaM divyena chakshushhaa . \EN{0140170313}chyavantaM jaayamaanaM cha yoniM chaanupraveshitam.h .. \SC.. \EN{0140170321}tasya sthaanaani dR^ishhTaani trividhaani iha shaastrataH . \EN{0140170323}karma bhuumiriyaM bhuumiryatra tishhThanti jantavaH .. \SC.. \EN{0140170331}tataH shubhaashubhaM kR^itvaa labhante sarva dehinaH . \EN{0140170333}ihaivochchaavachaan.h bhogaan.h praapnuvanti sva karmabhiH .. \SC.. \EN{0140170341}ihaivaashubha karmaa tu karmabhirnirayaM gataH . \EN{0140170343}avaak.h sa niraye paapo maanavaH pachyate bhR^isham.h . \EN{0140170345}tasmaat.h su durlabho mokshaatmaa rakshyo bhR^ishaM tataH .. \SC.. \hash \EN{0140170351}uurdhvaM tu jantavo gatvaa yeshhu sthaaneshhvavasthitaaH . \EN{0140170353}kiirtyamaanaani taani iha tattvataH sa.nnibodha me . \EN{0140170355}tat.h shrutvaa naishhThikiiM buddhiM budhyethaaH karma nishchayaat.h .. \SC..(Tshht.h buddhyethaah) \hash \EN{0140170361}taaraa ruupaaNi sarvaaNi yachchaitachchandra maNDalam.h . \EN{0140170363}yachcha vibhraajate loke sva bhaashhaa suurya maNDalam.h . \EN{0140170365}sthaanaanyetaani jaaniihi naraaNaaM puNya karmaNaam.h .. \SC.. \EN{0140170371}karma kshayaachcha te sarve chyavante vai punaH punaH . \EN{0140170373}tatraapi cha visheshho.asti divi niichochcha madhyamaH .. \SC.. \EN{0140170381}na tatraapyasti sa.ntoshho dR^ishhTvaa diiptataraaM shriyam.h . \EN{0140170383}ityetaa gatayaH sarvaaH pR^ithaktve samudiiritaaH .. \SC.. \EN{0140170391}upapattiM tu garbhasya vakshyaamyahamataH param.h . \EN{0140170393}yathaavat.h taaM nigadataH shR^iNushhvaavahito dvija .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %39 \EN{0140180011}shubhaanaamashubhaanaaM cha neha naasho.asti karmaNaam.h . {br} \EN{0140180013}praapya praapya tu pachyante kshetraM kshetraM tathaa tathaa .. \SC.. \EN{0140180021}yathaa prasuuyamaanastu phalii dadyaat.h phalaM bahu . \EN{0140180023}tathaa syaad.h vipulaM puNyaM shuddhena manasaa kR^itam.h .. \SC.. \EN{0140180031}paapaM chaapi tathaiva syaat.h paapena manasaa kR^itam.h . \EN{0140180033}purodhaaya mano hi iha karmaNyaatmaa pravartate .. \SC.. \EN{0140180041}yathaa katma samaadishhTaM kaama manyu samaavR^itaH . \EN{0140180043}naro garbhaM pravishati tachchaapi shR^iNu chottaram.h .. \SC.. \EN{0140180051}shukraM shoNita sa.nsR^ishhTaM striyaa garbhaashayaM gatam.h . \EN{0140180053}kshetraM karmajamaapnoti shubhaM vaa yadi vaa.ashubham.h .. \SC.. \EN{0140180061}saukshmyaad.h avyakta bhaavaachcha na sa kvachana sajjate . \EN{0140180063}saMpraapya brahmaNaH kaayaM tasmaat.h tad.h brahma shaashvatam.h . \EN{0140180065}tad.h biijaM sarva bhuutaanaaM tena jiivanti jantavaH .. \SC.. \EN{0140180071}sa jiivaH sarva gaatraaNi garbhasyaavishya bhaagashaH . \EN{0140180073}dadhaati chetasaa sadyaH praaNa sthaaneshhvavasthitaH . \EN{0140180075}tataH spandayate a.ngaani sa garbhashchetanaanvitaH .. \SC.. \EN{0140180081}yathaa hi loha nishhyando nishhikto biMba vigraham.h . \EN{0140180083}upaiti tadvajjaaniihi garbhe jiiva praveshanam.h .. \SC.. \EN{0140180091}loha piNDaM yathaa vahniH pravishatyabhitaapayan.h . \EN{0140180093}tathaa tvamapi jaaniihi garbhe jiivopapaadanam.h .. \SC.. \EN{0140180101}yathaa cha diipaH sharaNaM diipyamaanaH prakaashayet.h . \EN{0140180103}evameva shariiraaNi prakaashayati chetanaa .. \SC..10 \EN{0140180111}yad.h yachcha kurute karma shubhaM vaa yadi vaa.ashubham.h . \EN{0140180113}puurva deha kR^itaM sarvamavashyaM upabhujyate .. \SC.. \EN{0140180121}tatastat.h kshiiyate chaiva punashchaanyat.h prachiiyate . \EN{0140180123}yaavat.h tan.h moksha yogasthaM dharmaM naivaavabudhyate .. \SC.. \EN{0140180131}tatra dharmaM pravakshyaami sukhii bhavati yena vai . \EN{0140180133}aavartamaano jaatiishhu tathaa.anyonyaasu sattama .. \SC.. \EN{0140180141}daanaM vrataM brahma charyaM yathokta vrata dhaaraNam.h . \EN{0140180143}damaH prashaantataa chaiva bhuutaanaaM chaanukaMpanam.h .. \SC.. \EN{0140180151}sa.nyamashchaanR^isha.nsyaM cha para svaadaana varjanam.h . \EN{0140180153}vyaliikaanaamakaraNaM bhuutaanaaM yatra saa bhuvi .. \SC.. \EN{0140180161}maataa pitroshcha shushruushhaa devataa.atithi puujanam.h . \EN{0140180163}guru puujaa ghR^iNaa shauchaM nityamindriya sa.nyamaH .. \SC.. \EN{0140180171}pravartanaM shubhaanaaM cha tat.h sataaM vR^ittaM uchyate . \EN{0140180173}tato dharmaH prabhavati yaH prajaaH paati shaashvatiiH .. \SC.. \EN{0140180181}evaM satsu sadaa pashyet.h tatra hyeshhaa dhruvaa sthitiH . \EN{0140180183}aachaaro dharmamaachashhTe yasmin.h santo vyavasthitaaH .. \SC.. \EN{0140180191}teshhu tad.h dharma nikshiptaM yaH sa dharmaH sanaatanaH . \EN{0140180193}yastaM samabhipadyeta na sa durgatimaapnuyaat.h .. \SC.. \EN{0140180201}ato niyamyate lokaH pramuhya dharma vartmasu . \EN{0140180203}yastu yogii cha muktashcha saitebhyo vishishhyate .. \SC..20 \hash \EN{0140180211}vartamaanasya dharmeNa purushhasya yathaa tathaa . \EN{0140180213}sa.nsaara taaraNaM hyasya kaalena mahataa bhavet.h .. \SC.. \EN{0140180221}evaM puurva kR^itaM karma sarvo janturnishhevate . \EN{0140180223}sarvaM tat.h kaaraNaM yena nikR^ito.ayamihaagataH .. \SC.. \EN{0140180231}shariira grahaNaM chaasya kena puurvaM prakalpitam.h . \EN{0140180233}ityevaM sa.nshayo loke tachcha vakshyaamyataH param.h .. \SC.. \EN{0140180241}shariiramaatmanaH kR^itvaa sarva bhuuta pitaamahaH . \EN{0140180243}trailokyamasR^ijad.h brahmaa kR^itsnaM sthaavara ja.ngamam.h .. \SC.. \EN{0140180251}tataH pradhaanamasR^ijachchetanaa saa shariiriNaam.h . \EN{0140180253}yayaa sarvamidaM vyaaptaM yaaM loke paramaaM viduH .. \SC.. \EN{0140180261}iha tat.h ksharamityuktaM paraM tvamR^itamaksharam.h . \EN{0140180263}trayaaNaaM mithunaM sarvamekaikasya pR^ithak.h pR^ithak.h .. \SC.. \EN{0140180271}asR^ijat.h sarva bhuutaani puurva sR^ishhTaH prajaa patiH . \EN{0140180273}sthaavaraaNi cha bhuutaani . ityeshhaa paurvikii shrutiH .. \SC.. \hash \EN{0140180281}tasya kaala pariimaaNamakarot.h sa pitaamahaH . \EN{0140180283}bhuuteshhu parivR^ittiM cha punaraavR^ittimeva cha .. \SC.. \EN{0140180291}yathaa.atra kashchin.h medhaavii dR^ishhTaatmaa puurva janmani . \EN{0140180293}yat.h pravakshyaami tat.h sarvaM yathaavad.h upapadyate .. \SC.. \EN{0140180301}sukha duHkhe sadaa samyag.h anitye yaH prapashyati . \EN{0140180303}kaayaM chaamedhya sa.nghaataM vinaashaM karma sa.nhitam.h .. \SC..30 \EN{0140180311}yachcha ki.nchit.h sukhaM tachcha sarvaM duHkhamiti smaran.h . \EN{0140180313}sa.nsaara saagaraM ghoraM tarishhyati su dustaram.h .. \SC.. \EN{0140180321}jaatii maraNa rogaishcha samaavishhTaH pradhaanavit.h . \EN{0140180323}chetanaavatsu chaitanyaM samaM bhuuteshhu pashyati .. \SC.. \EN{0140180331}nirvidyate tataH kR^itsnaM maargamaaNaH paraM padam.h . \EN{0140180333}tasyopadeshaM vakshyaami yaathaatathyena sattama .. \SC.. \EN{0140180341}shaashvatasyaavyayasyaatha padasya GYaanaM uttamam.h . \EN{0140180343}prochyamaanaM mayaa vipra nibodhedamasheshhataH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %34 \EN{0140190011}yaH syaad.h ekaayane liinastuushhNiiM ki.nchid.h achintayan.h . {br} \EN{0140190013}puurvaM puurvaM parityajya sa niraaraMbhako bhavet.h .. \SC.. \EN{0140190021}sarva mitraH sarva sahaH sama rakto jitendriyaH . \EN{0140190023}vyapeta bhaya manyushcha kaamahaa muchyate naraH .. \SC.. \EN{0140190031}aatmavat.h sarva bhuuteshhu yashcharen.h niyataH shuchiH .(\$) \EN{0140190033}amaaniii nirabhiimaanaH sarvato muktaiva saH .. \SC.. \hash \EN{0140190041}jiivitaM maraNaM chobhe sukha duHkhe tathaiva cha . \EN{0140190043}laabhaalaabhe priya dveshhye yaH samaH sa cha muchyate .. \SC.. \EN{0140190051}na kasyachit.h spR^ihayate naavajaanaati ki.nchana . \EN{0140190053}nirdva.ndvo viita raagaatmaa sarvato muktaiva saH .. \SC.. \hash \EN{0140190061}anamitro.atha nirbandhuranapatyashcha yaH kvachit.h . \EN{0140190063}tyakta dharmaartha kaamashcha niraakaa.nkshii sa muchyate .. \SC.. \EN{0140190071}naiva dharmii na chaadharmii puurvopachitahaa cha yaH . \EN{0140190073}dhaatu kshaya prashaantaatmaa nirdva.ndvaH sa vimuchyate .. \SC.. \EN{0140190081}akarmaa chaavikaa.nkshashcha pashyan.h jagad.h ashaashvatam.h . \EN{0140190083}asvasthamavashaM nityaM janma sa.nsaara mohitam.h .. \SC.. \EN{0140190091}vairaagya buddhiH satataM taapa doshha vyapekshakaH . \EN{0140190093}aatma bandha vinirmokshaM sa karotyachiraad.h iva .. \SC.. \EN{0140190101}agandha rasamasparshamashabdamaparigraham.h . \EN{0140190103}aruupamanabhiGYeyaM dR^ishhTvaa.a.atmaanaM vimuchyate .. \SC..10 \EN{0140190111}paJNcha bhuuta guNairhiinamamuurti mada lepakam.h . \EN{0140190113}aguNaM guNa bhoktaaraM yaH pashyati sa muchyate .. \SC.. \EN{0140190121}vihaaya sarva sa.nkalpaan.h buddhyaa shaariira maanasaan.h . \EN{0140190123}shanairnirvaaNamaapnoti nirindhanaivaanalaH .. \SC.. \hash \EN{0140190131}vimuktaH sarva sa.nskaaraistato brahma sanaatanam.h . \EN{0140190133}paramaapnoti sa.nshaantamachalaM divyamaksharam.h .. \SC.. \EN{0140190141}ataH paraM pravakshyaami yoga shaastramanuttamam.h . \EN{0140190143}yaj.h GYaatvaa siddhamaatmaanaM loke pashyanti yoginaH .. \SC.. \EN{0140190151}tasyopadeshaM pashyaami yathaavat.h tan.h nibodha me . \EN{0140190153}yairdvaaraishchaarayan.h nityaM pashyatyaatmaanamaatmani .. \SC.. \EN{0140190161}indriyaaNi tu sa.nhR^itya manaatmani dhaarayet.h . \hash \EN{0140190163}tiivraM taptvaa tapaH puurvaM tato yoktuM upakramet.h .. \SC.. \EN{0140190171}tapasvii tyakta sa.nkalpo daMbhaaha.nkaara varjitaH . \EN{0140190173}maniishhii manasaa vipraH pashyatyaatmaanamaatmani .. \SC.. \EN{0140190181}sa chet.h shaknotyayaM saadhuryoktumaatmaanamaatmani . \EN{0140190183}tataikaanta shiilaH sa pashyatyaatmaanamaatmani .. \SC.. \hash \EN{0140190191}sa.nyataH satataM yuktaatmavaan.h vijitendriyaH .(\$) \hash \EN{0140190193}tathaa.ayamaatmanaa.a.atmaanaM saadhu yuktaH prapashyati .. \SC.. \EN{0140190201}yathaa hi purushhaH svapne dR^ishhTvaa pashyatyasaaviti . \EN{0140190203}tathaa ruupamivaatmaanaM saadhu yuktaH prapashyati .. \SC..20 \EN{0140190211}ishhiikaaM vaa yathaa muJNjaat.h kashchin.h nirhR^itya darshayet.h . \EN{0140190213}yogii nishhkR^ishhTamaatmaanaM yathaa saMpashyate tanau .. \SC.. \EN{0140190221}muJNjaM shariiraM tasyaahurishhiikaamaatmani shritaam.h . \EN{0140190223}etan.h nidarshanaM proktaM yogavidbhiranuttamam.h .. \SC.. \EN{0140190231}yadaa hi yuktamaatmaanaM samyak.h pashyati deha bhR^it.h . \EN{0140190233}tadaa.asya neshate kashchit.h trailokyasyaapi yaH prabhuH .. \SC.. \EN{0140190241}anyonyaashchaiva tanavo yatheshhTaM pratipadyate . \EN{0140190243}vinivR^itya jaraa mR^ityuu na hR^ishhyati na shochati .. \SC.. \EN{0140190251}devaanaamapi devatvaM yuktaH kaarayate vashii . \EN{0140190253}brahma chaavyayamaapnoti hitvaa dehamashaashvatam.h .. \SC.. \EN{0140190261}vinashyatshhvapi lokeshhu na bhayaM tasya jaayate . \EN{0140190263}klishyamaaneshhu bhuuteshhu na sa klishyati kenachit.h .. \SC.. \EN{0140190271}duHkha shokamayairghoraiH sa.nga sneha samudbhavaiH . \EN{0140190273}na vichaalyeta yuktaatmaa nispR^ihaH shaanta maanasaH .. \SC.. \EN{0140190281}nainaM shastraaNi vidhyante na mR^ityushchaasya vidyate . \EN{0140190283}naataH sukhataraM ki.nchil loke kvachana vidyate .. \SC.. \EN{0140190291}samyag.h yuktvaa yadaa.a.atmaanamaatmayeva prapashyati . \EN{0140190293}tadaiva na spR^ihayate saakshaad.h api shata kratoH .. \SC.. \EN{0140190301}nirvedastu na gantavyo yuJNjaanena katha.nchana . \EN{0140190303}yogamekaanta shiilastu yathaa yuJNjiita tat.h shR^iNu .. \SC..30 \EN{0140190311}dR^ishhTa puurvaa dishaM chintya yasmin.h sa.nnivaset.h pure . \EN{0140190313}purasyaabhyantare tasya manashchaayaM na baahyataH .. \SC.. \EN{0140190321}purasyaabhyantare tishhThan.h yasminn.h aavasathe vaset.h . \EN{0140190323}tasminn.h aavasathe dhaaryaM sa baahyaabhyantaraM manaH .. \SC.. \EN{0140190331}prachintyaavasathaM kR^itsnaM yasmin.h kaaye avatishhThate . \EN{0140190333}tasmin.h kaaye manashchaaryaM na katha.nchana baahyataH .. \SC.. \EN{0140190341}sa.nniyamyendriya graamaM nirghoshhe nirjane vane . \EN{0140190343}kaayamabhyantaraM kR^itsnamekaagraH parichintayet.h .. \SC.. \EN{0140190351}dantaa.nstaalu cha jihvaaM cha galaM griivaaM tathaiva cha . \EN{0140190353}hR^idayaM chintayechchaapi tathaa hR^idaya bandhanam.h .. \SC.. \EN{0140190361}ityuktaH sa mayaa shishhyo medhaavii madhu suudana . \EN{0140190363}paprachchha punarevemaM moksha dharmaM su durvacham.h .. \SC.. \EN{0140190371}bhuktaM bhuktaM kathamidamannaM koshhThe vipachyate . \EN{0140190373}kathaM rasattvaM vrajati shoNitaM jaayate katham.h . \EN{0140190375}tathaa maa.nsaM cha medashcha snaayvasthiini cha poshhati .. \SC.. \EN{0140190381}kathametaani sarvaaNi shariiraaNi shariiriNaam.h . \EN{0140190383}vardhante vardhamaanasya vardhate cha kathaM balam.h . \EN{0140190385}nirojasaaM nishhkramaNaM malaanaaM cha pR^ithak.h pR^ithak.h .. \SC.. \EN{0140190391}kuto vaa.ayaM prashvasiti . uchchhvasityapi vaa punaH . \hash \EN{0140190393}kaM cha deshamadhishhThaaya tishhThatyaatmaa.ayamaatmani .. \SC.. \EN{0140190401}jiivaH kaayaM vahati chechcheshhTayaanaH kalevaram.h . \EN{0140190403}kiM varNaM kiidR^ishaM chaiva niveshayati vai manaH . \EN{0140190405}yaathaatathyena bhagavan.h vaktumarhasi me anagha .. \SC..40 \EN{0140190411}iti saMparipR^ishhTo.ahaM tena vipreNa maadhava . \EN{0140190413}pratyabruvaM mahaa baaho yathaa shrutamari.ndama .. \SC.. \EN{0140190421}yathaa sva koshhThe prakshipya koshhThaM bhaaNDa manaa bhavet.h . \EN{0140190423}tathaa sva kaaye prakshipya mano dvaarairanishchalaiH . \EN{0140190425}aatmaanaM tatra maargeta pramaadaM parivarjayet.h .. \SC.. \EN{0140190431}evaM satataM udyuktaH priitaatmaa nachiraad.h iva . \EN{0140190433}aasaadayati tad.h brahma yad.h dR^ishhTvaa syaat.h pradhaanavit.h .. \SC.. \EN{0140190441}na tvasau chakshushhaa graahyo na cha sarvairapi indriyaiH . \EN{0140190443}manasaiva pradiipena mahaan.h aatmani dR^ishyate .. \SC.. \EN{0140190451}sarvataH paaNi paadaM taM sarvato.akshi shiro mukham.h . \EN{0140190453}jiivo nishhkraantamaatmaanaM shariiraat.h saMprapashyati .. \SC.. \EN{0140190461}sa tad.h utsR^ijya dehaM svaM dhaarayan.h brahma kevalam.h . \EN{0140190463}aatmaanamaalokayati manasaa prahasann.h iva .. \SC.. \EN{0140190471}idaM sarva rahasyaM te mayoktaM dvija sattama . \EN{0140190473}aapR^ichchhe saadhayishhyaami gachchha shishhya yathaa sukham.h .. \SC.. \EN{0140190481}ityuktaH sa tadaa kR^ishhNa mayaa shishhyo mahaa tapaaH . \EN{0140190483}agachchhata yathaa kaamaM braahmaNashchhinna sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140190491}ityuktvaa sa tadaa vaakyaM maaM paartha dvija pu.ngavaH . {vaa} \EN{0140190493}moksha dharmaashritaH samyak.h tatraivaantaradhiiyata .. \SC.. \EN{0140190501}kachchid.h etat.h tvayaa paartha shrutamekaagra chetasaa . \EN{0140190503}tadaa.api hi rathasthastvaM shrutavaan.h etad.h eva hi .. \SC..50 \EN{0140190511}naitat.h paartha su viGYeyaM vyaamishreNeti me matiH . \EN{0140190513}nareNaakR^ita sa.nGYena vidagdhenaakR^itaatmanaa .. \SC.. \EN{0140190521}su rahasyamidaM proktaM devaanaaM bharata R^ishhabha . \EN{0140190523}kachchin.h nedaM shrutaM paartha martyenaanyena kenachit.h .. \SC.. \EN{0140190531}na hyetat.h shrotumarho.anyo manushhyastvaaM R^ite anagha . \EN{0140190533}naitad.h adya su viGYeyaM vyaamishreNaantaraatmanaa .. \SC.. \EN{0140190541}kriyaavadbhirhi kaunteya deva lokaH samaavR^itaH . \EN{0140190543}na chaitad.h ishhTaM devaanaaM martyai ruupanivartanam.h .. \SC.. \EN{0140190551}paraa hi saa gatiH paartha yat.h tad.h brahma sanaatanam.h . \EN{0140190553}yatraamR^itatvaM praapnoti tyaktvaa duHkhaM sadaa sukhii .. \SC.. \EN{0140190561}evaM hi dharmamaasthaaya yo.api syuH paapa yonayaH . \EN{0140190563}striyo vaishyaastathaa shuudraaste api yaanti paraaM gatim.h .. \SC.. \EN{0140190571}kiM punarbraahmaNaaH paartha kshatriyaa vaa bahu shrutaaH . \EN{0140190573}sva dharma ratayo nityaM brahma loka paraayaNaaH .. \SC.. \EN{0140190581}hetumachchaitad.h uddishhTaM upaayaashchaasya saadhane . \EN{0140190583}siddheH phalaM cha mokshashcha duHkhasya cha vinirNayaH . \EN{0140190585}ataH paraM sukhaM tvanyat.h kiM nu syaad.h bharata R^ishhabha .. \SC.. \EN{0140190591}shrutavaan.h shraddadhaanashcha paraakraantashcha paaNDava . \EN{0140190593}yaH parityajate martyo loka tantramasaaravat.h . \EN{0140190595}etairupaayaiH sa kshipraM paraaM gatimavaapnuyaat.h .. \SC.. \EN{0140190601}etaavad.h eva vaktavyaM naato bhuuyo.asti ki.nchana . \EN{0140190603}shhaN maasaan.h nitya yuktasya yogaH paartha pravartate .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %60 \EN{0140200011}atraapyudaaharanti imamitihaasaM puraatanam.h . {vaa} \EN{0140200013}daMpatyoH paartha sa.vaadamabhayaM naama naamataH .. \SC.. \EN{0140200021}braahmaNii braahmaNaM ka.nchij.h GYaana viGYaana paaragam.h . \EN{0140200023}dR^ishhTvaa viviktaasiinaM bhaaryaa bhartaaramabraviit.h .. \SC.. \hash \EN{0140200031}kaM nu lokaM gamishhyaami tvaamahaM patimaashritaa . \EN{0140200033}nyasta karmaaNamaasiinaM kiinaashamavichakshaNam.h .. \SC.. \EN{0140200041}bhaaryaaH pati kR^itaam.h.N llokaan.h aapnuvanti iti naH shrutam.h . \EN{0140200043}tvaamahaM patimaasaadya kaaM gamishhyaami vai gatim.h .. \SC.. \EN{0140200051}evaM uktaH sa shaantaatmaa taaM uvaacha hasann.h iva . \EN{0140200053}subhage naabhyasuuyaami vaakyasyaasya tavaanaghe .. \SC.. \EN{0140200061}graahyaM dR^ishyaM cha shraavyaM cha yad.h idaM karma vidyate . \EN{0140200063}etad.h eva vyavasyanti karma karmeti karmiNaH .. \SC.. \EN{0140200071}mohameva niyachchhanti karmaNaa GYaana varjitaaH . \EN{0140200073}naishhkarmyaM na cha loke asmin.h maurtamityupalabhyate .. \SC.. \EN{0140200081}karmaNaa manasaa vaachaa shubhaM vaa yadi vaa.ashubham.h . \EN{0140200083}janmaadi muurti bhedaanaaM karma bhuuteshhu vartate .. \SC.. \EN{0140200091}rakshobhirvadhyamaaneshhu dR^ishya dravyeshhu karmasu . \EN{0140200093}aatmasthamaatmanaa tena dR^ishhTamaayatanaM mayaa .. \SC.. \EN{0140200101}yatra tad.h brahma nirdva.ndvaM yatra somaH sahaagninaa . \EN{0140200103}vyavaayaM kurute nityaM dhiiro bhuutaani dhaarayan.h .. \SC..10 \EN{0140200111}yatra brahmaadayo yuktaastad.h aksharaM upaasate . \EN{0140200113}vidvaa.nsaH su vrataa yatra shaantaatmaano jitendriyaaH .. \SC.. \EN{0140200121}ghraaNena na tad.h aaghreyaM na tad.h aadyam(?) cha jihvayaa . \EN{0140200123}sparshena cha na tat.h spR^ishyaM manasaa tveva gamyate .. \SC.. \EN{0140200131}chakshushhaa na vishhahyaM cha yat.h ki.nchit.h shravaNaat.h param.h . \EN{0140200133}agandhamarasa sparshamaruupaashabdamavyayam.h .. \SC.. \EN{0140200141}yataH pravartate tantraM yatra cha pratitishhThati . \EN{0140200143}praaNo.apaanaH samaanashcha vyaanashchodaanaiva cha .. \SC.. \hash \EN{0140200151}tataiva pravartante tameva pravishanti cha . \hash \EN{0140200153}samaana vyaanayormadhye praaNaapaanau vicheratuH .. \SC.. \EN{0140200161}tasmin.h supte praliiyete samaano vyaanaiva cha . \hash \EN{0140200163}apaana praaNayormadhye . udaano vyaapya tishhThati . \hash \EN{0140200165}tasmaat.h shayaanaM purushhaM praaNaapaanau na muJNchataH .. \SC.. \EN{0140200171}praaNaan.h aayamyate yena tad.h udaanaM prachakshate . \EN{0140200173}tasmaat.h tapo vyavasyanti tad.h bhavaM brahma vaadinaH .. \SC.. \EN{0140200181}teshhaamanyonya bhakshaaNaaM sarveshhaaM deva chaariNaam.h . \EN{0140200183}agnirvaishvaanaro madhye saptadhaa vihito.antaraa .. \SC.. \EN{0140200191}ghraaNaM jihvaa cha chakshushcha tvak.h cha shrotraM cha paJNchamam.h . \EN{0140200193}mano buddhishcha saptaitaa jihvaa vaishvaanaraarchishhaH .. \SC.. \EN{0140200201}ghreyaM peyaM cha dR^ishyaM cha spR^ishyaM shravyaM tathaiva cha . \EN{0140200203}mantavyamatha boddhavyaM taaH sapta samidho mama .. \SC..20 \EN{0140200211}ghraataa bhakshayitaa drashhTaa sprashhTaa shreotaa cha paJNchamaH . \EN{0140200213}mantaa boddhaa cha saptaite bhavanti parama R^itvijaH .. \SC.. \EN{0140200221}ghreye peye cha deshye cha spR^ishye shravye tathaiva cha . \EN{0140200223}havii.nshhyagnishhu hotaaraH saptadhaa sapta saptasu . \EN{0140200225}samyak.h prakshipya vidvaa.nso janayanti sva yonishhu .. \SC.. \EN{0140200231}pR^ithivii vaayuraakaashamaapo jyotishcha paJNchamam.h . \EN{0140200233}mano buddhishcha saptaita yonirityeva shabditaaH .. \SC.. \EN{0140200241}havirbhuutaa guNaaH sarve pravishantyagnijaM mukham.h . \EN{0140200243}antarvaasaM ushhitvaa cha jaayante svaasu yonishhu . \hash \EN{0140200245}tatraiva cha nirudhyante pralaye bhuuta bhaavane .. \SC.. \EN{0140200251}tataH sa.njaayate gandhastataH sa.njaayate rasaH . \EN{0140200253}tataH sa.njaayate ruupaM tataH sparsho.abhijaayate .. \SC.. \EN{0140200261}tataH sa.njaayate shabdaH sa.nshayastatra jaayate . \EN{0140200263}tataH sa.njaayate nishhThaa janmaitat.h saptadhaa viduH .. \SC.. \EN{0140200271}anenaiva prakaareNa pragR^ihiitaM puraatanaiH . \EN{0140200273}puurNaahutibhiraapuurNaaste abhipuuryanti tejasaa .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %27 \hash \EN{0140210011}atraapyudaaharanti imamitihaasaM puraatanam.h . {br} \EN{0140210013}nibodha dasha hotR^INaaM vidhaanamiha yaadR^isham.h .. \SC.. \EN{0140210021}sarvamevaatra viGYeyaM chittaM GYaanamavekshate . \EN{0140210023}retaH shariira bhR^it.h kaaye viGYaataa tu shariira bhR^it.h .. \SC.. \EN{0140210031}shariira bhR^id.h gaarhapatyastasmaad.h anyaH praNiiyate . \EN{0140210033}tatashchaahavaniiyastu tasmin.h sa.nkshipyate haviH .. \SC.. \EN{0140210041}tato vaachaspatirjaGYe samaanaH paryavekshate . \EN{0140210043}ruupaM bhavati vai vyaktaM tad.h anudravate manaH .. \SC.. \EN{0140210051}kasmaad.h vaag.h abhavat.h puurvaM kasmaat.h pashchaan.h mano.abhavat.h . {braahmaNii} \EN{0140210053}manasaa chintitaM vaakyaM yadaa samabhipadyate .. \SC.. \EN{0140210061}kena viGYaana yogena matishchittaM samaasthitaa . \EN{0140210063}samunniitaa naadhyagachchhat.h ko vainaaM pratishhedhati .. \SC.. \EN{0140210071}taamapaanaH patirbhuutvaa tasmaat.h preshhyatyapaanataam.h . {br} \EN{0140210073}taaM matiM manasaH praahurmanastasmaad.h avekshate .. \SC.. \EN{0140210081}prashnaM tu vaan.h manasormaaM yasmaat.h tvamanupR^ichchhasi . \EN{0140210083}tasmaat.h te vartayishhyaami tayoreva samaahvayam.h .. \SC.. \EN{0140210091}ubhe vaan.h manasii gatvaa bhuutaatmaanamapR^ichchhataam.h . \EN{0140210093}aavayoH shreshhThamaachakshva chhindhi nau sa.nshayaM vibho .. \SC.. \EN{0140210101}manaityeva bhagavaa.nstadaa praaha sarasvatiim.h . \hash \EN{0140210103}ahaM vai kaama dhuk.h tubhyamiti taM praaha vaag.h atha .. \SC..10 \EN{0140210111}sthaavaraM ja.ngamaM chaiva viddhyubhe manasii mama . \EN{0140210113}sthaavaraM mat.h sakaashe vai ja.ngamaM vishhaye tava .. \SC.. \EN{0140210121}yastu te vishhayaM gachchhen.h mantro varNaH svaro.api vaa . \EN{0140210123}tan.h mano ja.ngamaM naama tasmaad.h asi gariiyasii .. \SC.. \EN{0140210131}yasmaad.h asi cha maa vochaH svayamabhyetya shobhane . \EN{0140210133}tasmaad.h uchchhvaasamaasaadya na vakshyasi sarasvati .. \SC.. \EN{0140210141}praaNaapaanaantare devii vaag.h vai nityaM sma tishhThati . \EN{0140210143}preryamaaNaa mahaa bhaage vinaa praaNamapaanatii .(prp) \hash \EN{0140210145}prajaa patiM upaadhaavat.h prasiida bhagavann.h iti .. \SC.. \EN{0140210151}tataH praaNaH praadurabhuud.h vaachamaapyaayayan.h punaH . \EN{0140210153}tamaad.h uchchhvaasamaasaadya na vaag.h vadati karhichit.h .. \SC.. \EN{0140210161}ghoshhiNii jaata nirghoshhaa nityameva pravartate . \EN{0140210163}tayorapi cha ghoshhiNyornirghoshhaiva gariiyasii .. \SC.. \EN{0140210171}gauriva prasravatyeshhaa rasaM uttama shaalinii . \EN{0140210173}satataM syandate hyeshhaa shaashvataM brahmavaadinii .. \SC.. \EN{0140210181}divyaadivya prabhaavena bhaaratii gauH shuchi smite . \EN{0140210183}etayorantaraM pashya suukshmayoH syandamaanayoH .. \SC.. \EN{0140210191}anutpanneshhu vaakyeshhu chodyamaanaa sisR^ikshayaa . \EN{0140210193}kiM nu puurvaM tato devii vyaajahaara sarasvatii .. \SC.. \EN{0140210201}praaNena yaa saMbhavate shariire . praaNaad.h apaanaMpratipadyate cha . \EN{0140210203}udaana bhuutaa cha visR^ijya deham.h . vyaanena sarvaM divamaavR^iNoti .. \SC..20 \EN{0140210211}tataH samaane pratitishhThati ihaityeva puurvaM prajajalpa chaapi . \EN{0140210213}tasmaan.h manaH sthaavaratvaad.h vishishhTam.h . tathaa devii ja.ngamatvaad.h vishishhTaa .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %21 \EN{0140220011}atraapyudaaharanti imamitihaasaM puraatanam.h . {br} \EN{0140220013}subhage sapta hotR^INaaM vidhaanamiha yaadR^isham.h .. \SC.. \EN{0140220021}ghraaNaM chakshushcha jihvaa cha tvak.h shrotraM chaiva paJNchamam.h . \EN{0140220023}mano buddhishcha saptaite hotaaraH pR^ithag.h aashritaaH .. \SC.. \EN{0140220031}suukshme avakaashe santaste na pashyanti itaretaram.h . \EN{0140220033}etaan.h vai sapta hotR^I.nstvaM svabhaavaad.h viddhi shobhane .. \SC.. \EN{0140220041}suukshme avakaashe santaste kathaM naanyonya darshinaH . {braahmaNii} \EN{0140220043}kathaM svabhaavaa bhagavann.h etad.h aachakshva me vibho .. \SC.. \EN{0140220051}guNaaGYaanamaviGYaanaM guNi GYaanamabhiGYataa . {br} \EN{0140220053}paraspara guNaan.h ete na vijaananti karhichit.h .. \SC.. \EN{0140220061}jihvaa chakshustathaa shrotraM tvan.h mano buddhireva cha . \EN{0140220063}na gandhaan.h adhigachchhanti ghraaNastaan.h adhigachchhati .. \SC.. \EN{0140220071}ghraaNaM chakshustathaa shrotraM tvan.h mano buddhireva cha . \EN{0140220073}na rasaan.h adhigachchhanti jihvaa taan.h adighachchhati .. \SC.. \EN{0140220081}ghraaNaM jihvaa tathaa shrotraM tvan.h mano buddhireva cha . \EN{0140220083}na ruupaaNyadhigachchhanti chakshustaanyadhigachchhati .. \SC.. \EN{0140220091}ghraaNaM jihvaa cha chakshushcha shrotraM buddhirmanastathaa . \EN{0140220093}na sparshaan.h adhigachchhanti tvak.h cha taan.h adhigachchhati .. \SC.. \EN{0140220101}ghraaNaM jihvaa cha chakshushcha tvan.h mano buddhireva cha . \EN{0140220103}na shabdaan.h adhigachchhanti shrotraM taan.h adhigachchhati .. \SC..10 \EN{0140220111}ghraaNaM jihvaa cha chakshushcha tvak.h shrotraM buddhireva cha . \hash \EN{0140220113}sa.nshayaan.h naadhigachchhanti manastaan.h adhigachchhati .. \SC.. \EN{0140220121}ghraaNaM jihvaa cha chakshushcha tvak.h shrotraM manaiva cha . \hash \EN{0140220123}na nishhThaamadhigachchhanti buddhistaamadhigachchhati .. \SC.. \EN{0140220131}atraapyudaaharanti imamitihaasaM puraatanam.h . \EN{0140220133}indriyaaNaaM cha sa.vaadaM manasashchaiva bhaamini .. \SC.. \EN{0140220141}na ghraati maaM R^ite ghraaNaM rasaM jihvaa na budhyate . {manas} \EN{0140220143}ruupaM chakshurna gR^ihNaati tvak.h sparshaM naavabudhyate .. \SC.. \EN{0140220151}na shrotraM budhyate shabdaM mayaa hiinaM katha.nchana . \EN{0140220153}pravaraM sarva bhuutaanaamahamasmi sanaatanam.h .. \SC.. \EN{0140220161}agaaraaNi iva shuunyaani shaantaarchishhaivaagnayaH . \hash \EN{0140220163}indriyaaNi na bhaasante mayaa hiinaani nityashaH .. \SC.. \EN{0140220171}kaashhThaani ivaardra shushhkaaNi yatamaanairapi indriyaiH . \EN{0140220173}guNaarthaan.h naadhigachchhanti maaM R^ite sarva jantavaH .. \SC.. \EN{0140220181}evametad.h bhavet.h satyaM yathaitan.h manyate bhavaan.h . {indriyaaNi} \EN{0140220183}R^ite asmaan.h asmad.h arthaa.nstu bhogaan.h bhu.nkte bhavaan.h yadi .. \SC.. \EN{0140220191}yadyasmaasu praliineshhu tarpaNaM praaNa dhaaraNam.h . \EN{0140220193}bhogaan.h bhu.nkte rasaan.h bhu.nkte yathaitan.h manyate tathaa .. \SC.. \EN{0140220201}atha vaa.asmaasu liineshhu tishhThatsu vishhayeshhu cha . \EN{0140220203}yadi sa.nkalpa maatreNa bhu.nkte bhogaan.h yathaa.arthavat.h .. \SC..20 \EN{0140220211}atha chen.h manyase siddhimasmad.h artheshhu nityadaa . \EN{0140220213}ghraaNena ruupamaadatsva rasamaadatsva chakshushhaa .. \SC.. \EN{0140220221}shrotreNa gandhamaadatsva nishhThaamaadatsva jihvayaa . \EN{0140220223}tvachaa cha shabdamaadatsva buddhyaa sparshamathaapi cha .. \SC.. \EN{0140220231}balavanto hyaniyamaa niyamaa durbaliiyasaam.h . \EN{0140220233}bhogaan.h apuurvaan.h aadatsva nochchhishhTaM bhoktumarhasi .. \SC.. \EN{0140220241}yathaa hi shishhyaH shaastaaraM shrutyarthamabhidhaavati . \EN{0140220243}tataH shrutaM upaadaaya shrutaarthaM upatishhThati .. \SC.. \EN{0140220251}vishhayaan.h evamasmaabhirdarshitaan.h abhimanyase . \EN{0140220253}anaagataan.h atiitaa.nshcha svapne jaagaraNe tathaa .. \SC.. \EN{0140220261}vaimanasyaM gataanaaM cha jantuunaamalpa chetasaam.h . \EN{0140220263}asmad.h arthe kR^ite kaarye dR^ishyate praaNa dhaaraNam.h .. \SC.. \EN{0140220271}bahuun.h api hi sa.nkalpaan.h matvaa svapnaan.h upaasya cha . \EN{0140220273}bubhukshayaa piiDyamaano vishhayaan.h eva dhaavasi .. \SC.. \EN{0140220281}agaaramadvaaramiva pravishya . sa.nkalpa bhogo vishhayaan.h avindan.h . \hash \EN{0140220283}praaNa kshaye shaantiM upaiti nityam.h . daaru kshaye agnirjvalito yathaiva .. \SC.. \EN{0140220291}kaamaM tu naH sveshhu guNeshhu sa.ngaH . kaama cha naanyonya guNopalabdhiH . \EN{0140220293}asmaan.h R^ite naasti tavopalabdhiH . tvaamapyR^ite asmaan.h na bhajeta harshhaH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %29 \EN{0140230011}atraapyudaaharanti imamitihaasaM puraatanam.h . {br} \EN{0140230013}subhage paJNcha hotR^INaaM vidhaanamiha yaadR^isham.h .. \SC.. \EN{0140230021}praaNaapaanaavudaanashcha samaano vyaanaiva cha . \hash \EN{0140230023}paJNcha hotR^In.h athaitaan.h vai paraM bhaavaM vidurbudhaaH .. \SC.. \EN{0140230031}svabhaavaat.h sapta hotaaraiti te puurvikaaH matiH . \hash {braahmaNii} \EN{0140230033}yathaa vai paJNcha hotaaraH paro bhaavastathochyataam.h .. \SC.. \EN{0140230041}praaNena saMbhR^ito vaayurapaano jaayate tataH . {br} \EN{0140230043}apaane saMbhR^ito vaayustato vyaanaH pravartate .. \SC.. \EN{0140230051}vyaanena saMbhR^ito vaayustadodaanaH pravartate . \EN{0140230053}udaane saMbhR^ito vaayuH samaanaH saMpravartate .. \SC.. \EN{0140230061}te apR^ichchhanta puraa gatvaa puurva jaataM prajaa patim.h . \hash \EN{0140230063}yo no jyeshhThastamaachakshva sa naH shreshhTho bhavishhyati .. \SC.. \EN{0140230071}yasmin.h praliine pralayaM vrajanti . sarve praaNaaH praaNa bhR^itaaM shariire . {brahmaa} \EN{0140230073}yasmin.h prachiirNe cha punashcharanti . sa vai shreshhTho gachchhata yatra kaamaH .. \SC.. \EN{0140230081}mayi praliine pralayaM vrajanti . sarve praaNaaH praaNa bhR^itaaM shariire . {praaNa} \EN{0140230083}mayi prachiirNe cha punashcharanti . shreshhTho hyahaM pashyata maaM praliinam.h .. \SC.. \EN{0140230091}praaNaH praliiyata tataH punashcha prachachaara ha . \hash {braahmaNa} \EN{0140230093}samaanashchaapyudaanashcha vacho.abruutaaM tataH shubhe .. \SC.. \EN{0140230101}na tvaM sarvamidaM vyaapya tishhThasi iha yathaa vayam.h . \EN{0140230103}na tvaM shreshhTho.asi naH praaNaapaano hi vashe tava . \hash \EN{0140230105}prachachaara punaH praaNastamapaano.abhyabhaashhata .. \SC..10 \EN{0140230111}mayi praliine pralayaM vrajanti . sarve praaNaaH praaNa bhR^itaaM shariire . \EN{0140230113}mayi prachiirNe cha punashcharanti . shreshhTho hyahaM pashyata maaM praliinam.h .. \SC.. \EN{0140230121}vyaanashcha taM udaanashcha bhaashhamaaNamathochatuH . \EN{0140230123}apaana na tvaM shreshhTho.asi praaNo hi vashagastava .. \SC.. \EN{0140230131}apaanaH prachachaaraatha vyaanastaM punarabraviit.h . \EN{0140230133}shreshhTho.ahamasmi sarveshhaaM shruuyataaM yena hetunaa .. \SC.. \EN{0140230141}mayi praliine pralayaM vrajanti . sarve praaNaaH praaNa bhR^itaaM shariire . \EN{0140230143}mayi prachiirNe cha punashcharanti . shreshhTho hyahaM pashyata maaM praliinam.h .. \SC.. \EN{0140230151}praaliiyata tato vyaanaH punashcha prachachaara ha . \EN{0140230153}praaNaapaanaavudaanashcha samaanashcha tamabruvan.h . \EN{0140230155}na tvaM shreshhTho.asi no vyaana samaano hi vashe tava .. \SC.. \hash \EN{0140230161}prachachaara punarvyaanaH samaanaH punarabraviit.h . \EN{0140230163}shreshhTho.ahamasmi sarveshhaaM shruuyataaM yena hetunaa .. \SC.. \EN{0140230171}mayi praliine pralayaM vrajanti . sarve praaNaaH praaNa bhR^itaaM shariire . \EN{0140230173}mayi prachiirNe cha punashcharanti . shreshhTho hyahaM pashyata maaM praliinam.h .. \SC.. \EN{0140230181}tataH samaanaH praalilye punashcha prachachaara ha . \EN{0140230183}praaNaapaanaavudaanashcha vyaanashchaiva tamabruvan.h . \EN{0140230185}samaana na tvaM shreshhTho.asi vyaanaiva vashe tava .. \SC.. \hash \EN{0140230191}samaanaH prachachaaraathodaanastaM uvaacha ha . \hash \EN{0140230193}shreshhTho.ahamasmi sarveshhaaM shruuyataaM yena hetunaa .. \SC.. \EN{0140230201}mayi praliine pralayaM vrajanti . sarve praaNaaH praaNa bhR^itaaM shariire . \EN{0140230203}mayi prachiirNe cha punashcharanti . shreshhTho hyahaM pashyata maaM praliinam.h .. \SC..20 \EN{0140230211}tataH praaliiyatodaanaH punashcha prachachaara ha . \EN{0140230213}praaNaapaanau samaanashcha vyaanashchaiva tamabruvan.h . \EN{0140230215}udaana na tvaM shreshhTho.asi vyaanaiva vashe tava .. \SC.. \hash \EN{0140230221}tatastaan.h abraviid.h brahmaa samavetaan.h prajaa patiH . \EN{0140230223}sarve shreshhThaa na vaa shreshhThaaH sarve chaanyonya dharmiNaH . \EN{0140230225}sarve sva vishhaye shreshhThaaH sarve chaanyonya rakshiNaH .. \SC.. \EN{0140230231}ekaH sthirashchaasthirashcha visheshhaat.h paJNcha vaayavaH . \EN{0140230233}ekaiva mamaivaatmaa bahudhaa.apyupachiiyate .. \SC.. \hash \EN{0140230241}parasparasya suhR^ido bhaavayantaH parasparam.h . \EN{0140230243}svasti vrajata bhadraM vo dhaarayadhvaM parasparam.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %24 \EN{0140240011}atraapyudaaharanti imamitihaasaM puraatanam.h . {braahmaNa} \EN{0140240013}naaradasya cha sa.vaadaM R^ishherdevamatasya cha .. \SC.. \EN{0140240021}jantoH sa.njaayamaanasya kiM nu puurvaM pravartate . \hash {Devamata} \EN{0140240023}praaNo.apaanaH samaano vaa vyaano vodaanaiva cha .. \SC.. \hash \EN{0140240031}yenaayaM sR^ijyate jantustato.anyaH puurvameti tam.h . \hash {Naarada} \EN{0140240033}praaNa dva.ndvaM cha viGYeyaM tiryagaM chordhvagaM cha yat.h .. \SC.. \EN{0140240041}kenaayaM sR^ijyate jantuH kashchaanyaH puurvameti tam.h . \hash {D} \EN{0140240043}praaNa dva.ndvaM cha me bruuhi tiryag.h uurdhvaM cha nishchayaat.h .. \SC.. \EN{0140240051}sa.nkalpaajjaayate harshhaH shabdaad.h api cha jaayate . {N} \EN{0140240053}rasaat.h sa.njaayate chaapi ruupaad.h api cha jaayate .. \SC.. \EN{0140240061}sparshaat.h sa.njaayate chaapi gandhaad.h api cha jaayate . \EN{0140240063}etad.h ruupaM udaanasya harshho mithuna saMbhavaH .. \SC.. \EN{0140240071}kaamaat.h sa.njaayate shukraM kaamaat.h sa.njaayate rasaH . \EN{0140240073}samaana vyaana janite saamaanye shukra shoNite .. \SC.. \EN{0140240081}shukraat.h shoNita sa.nsR^ishhTaat.h puurvaM praaNaH pravartate . \EN{0140240083}praaNena vikR^ite shukre tato.apaanaH pravartate .. \SC.. \EN{0140240091}praaNaapaanaavidaM dva.ndvamavaak.h chordhvaM cha gachchhataH . \EN{0140240093}vyaanaH samaanashchaivobhau tiryag.h dva.ndvatvaM uchyate .. \SC.. \EN{0140240101}agnirvai devataaH sarveti vedasya shaasanam.h . \hash \EN{0140240103}sa.njaayate braahmaNeshhu GYaanaM buddhi samanvitam.h .. \SC..10 \EN{0140240111}tasya dhuumastamo ruupaM rajo bhasma su retasaH . \EN{0140240113}sattvaM sa.njaayate tasya yatra prakshipyate haviH .. \SC.. \EN{0140240121}aaghaarau samaano vyaanashcheti yaGYa vido viduH . \EN{0140240123}praaNaapaanaavaajya bhaagau tayormadhye hutaashanaH . \EN{0140240125}etad.h ruupaM udaanasya paramaM braahmaNaa viduH .. \SC.. \EN{0140240131}nirdva.ndvamiti yat.h tvetat.h tan.h me nigadataH shR^iNu .. \SC.. \EN{0140240141}ahoraatramidaM dva.ndvaM tayormadhye hutaashanaH . \EN{0140240143}etad.h ruupaM udaanasya paramaM braahmaNaa viduH .. \SC.. \EN{0140240151}ubhe chaivaayane dva.ndvaM tayormadhye hutaashanaH . \EN{0140240153}etad.h ruupaM udaanasya paramaM braahmaNaa viduH .. \SC.. \EN{0140240161}ubhe satyaanR^ite dva.ndvaM tayormadhye hutaashanaH . \EN{0140240163}etad.h ruupaM udaanasya paramaM braahmaNaa viduH .. \SC.. \EN{0140240171}ubhe shubhaashubhe dva.ndvaM tayormadhye hutaashanaH . \EN{0140240173}etad.h ruupaM udaanasya paramaM braahmaNaa viduH .. \SC.. \EN{0140240181}sachchaasachchaiva tad.h dva.ndvaM tayormadhye hutaashanaH . \EN{0140240183}etad.h ruupaM udaanasya paramaM braahmaNaa viduH .. \SC.. \EN{0140240191}prathamaM samaano vyaano vyasyate karma tena tat.h . \EN{0140240193}tR^itiiyaM tu samaanena punareva vyavasyate .. \SC.. \EN{0140240201}shaantyarthaM vaamadevaM cha shaantirbrahma sanaatanam.h . \EN{0140240203}etad.h ruupaM udaanasya paramaM braahmaNaa viduH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %20 \EN{0140250011}atraapyudaaharanti imamitihaasaM puraatanam.h . {braahmaNa} \EN{0140250013}chaaturhotra vidhaanasya vidhaanamiha yaadR^isham.h .. \SC.. \EN{0140250021}tasya sarvasya vidhivad.h vidhaanaM upadekshyate . \EN{0140250023}shR^iNu me gadato bhadre rahasyamidaM uttamam.h .. \SC.. \EN{0140250031}karaNaM karma kartaa cha mokshaityeva bhaamini . \hash \EN{0140250033}chatvaaraite hotaaro yairidaM jagad.h aavR^itam.h .. \SC.. \hash \EN{0140250041}hotR^INaaM saadhanaM chaiva shR^iNu sarvamasheshhataH . \EN{0140250043}ghraaNaM jihvaa cha chakshushcha tvak.h cha shrotraM cha paJNchamam.h . \EN{0140250045}mano buddhishcha saptaite viGYeyaa guNa hetavaH .. \SC.. \EN{0140250051}gandho rasashcha ruupaM cha shabdaH sparshashcha paJNchamaH . \EN{0140250053}mantavyamatha boddhavyaM saptaite karma hetavaH .. \SC.. \EN{0140250061}ghraataa bhakshayitaa drashhTaa sprashhTaa shrotaa cha paJNchamaH . \EN{0140250063}mantaa boddhaa cha saptaite viGYeyaaH kartR^i hetavaH .. \SC.. \EN{0140250071}sva guNaM bhakshayantyete guNavantaH shubhaashubham.h . \EN{0140250073}ahaM cha nirguNo.atreti saptaite moksha hetavaH .. \SC.. \EN{0140250081}vidushhaaM budhyamaanaanaaM svaM sva sthaanaM yathaa vidhi . \EN{0140250083}guNaaste devataa bhuutaaH satataM bhuJNjate haviH .. \SC.. \EN{0140250091}adan.h hyavidvaan.h annaani mamatvenopapadyate . \EN{0140250093}aatmaarthaM paachayan.h nityaM mamatvenopahanyate .. \SC.. \EN{0140250101}abhakshya bhakshaNaM chaiva madya paanaM cha hanti tam.h . \EN{0140250103}sa chaannaM hanti tachchaannaM sa hatvaa hanyate budhaH .. \SC..10 \EN{0140250111}attaa hyannamidaM vidvaan.h punarjanayati iishvaraH . \EN{0140250113}sa chaannaajjaayate tasmin.h suukshmo naama vyatikramaH .. \SC.. \EN{0140250121}manasaa gamyate yachcha yachcha vaachaa nirudhyate . \EN{0140250123}shrotreNa shruuyate yachcha chakshushhaa yachcha dR^ishyate .. \SC.. \EN{0140250131}sparshena spR^ishyate yachcha ghraaNena ghraayate cha yat.h . \EN{0140250133}manaH shhashhThaani sa.nyamya havii.nshhyetaani sarvashaH .. \SC.. \EN{0140250141}guNavat.h paavako mahyaM diipyate havya vaahanaH . \EN{0140250143}yoga yaGYaH pravR^itto me GYaana brahma manodbhavaH .(manodbhavah) \hash \EN{0140250145}praaNa stotro.apaana shastraH sarva tyaaga su dakshiNaH .. \SC.. \EN{0140250151}karmaanumantaa brahmaa me kartaa.adhvaryuH kR^ita stutiH . \EN{0140250153}kR^ita prashaastaa tat.h shaastramapavargo.asya dakshiNaa .. \SC.. \EN{0140250161}R^ichashchaapyatra sha.nsanti naaraayaNa vido janaaH . \EN{0140250163}naaraayaNaaya devaaya yad.h abadhnan.h pashuun.h puraa .. \SC.. \EN{0140250171}tatra saamaani gaayanti taani chaahurnidarshanam.h . \EN{0140250173}devaM naaraayaNaM bhiiru sarvaatmaanaM nibodha me .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %17 \EN{0140260011}ekaH shaastaa na dvitiiyo.asti shaastaa . yathaa niyukto.asmi tathaa charaami . {br} \EN{0140260013}hR^idyeshha tishhThan.h purushhaH shaasti shaastaa . tenaiva yuktaH pravaNaad.h ivodakam.h .. \SC.. \EN{0140260021}eko gururnaasti tato dvitiiyo . yo hR^ichchhayastamahamanubraviimi . \EN{0140260023}tenaanushishhTaa guruNaa sadaiva . paraabhuutaa daanavaaH sarvaiva .. \SC.. \hash \EN{0140260031}eko bandhurnaasti tato dvitiiyo . yo hR^ichchhayastamahamanubraviimi . \EN{0140260033}tenaanushishhTaa baandhavaa bandhumantaH . sapta R^ishhayaH sapta divi prabhaanti .. \SC.. \EN{0140260041}ekaH shrotaa naasti tato dvitiiyo . yo hR^ichchhayastamahamanubraviimi . \EN{0140260043}tasmin.h gurau guru vaasaM nirushhya . shakro gataH sarva lokaamaratvam.h .. \SC.. \EN{0140260051}eko dveshhTaa naasti tato dvitiiyo . yo hR^ichchhayastamahamanubraviimi . \EN{0140260053}tenaanushishhTaa guruNaa sadaiva . loka dvishhTaaH pannagaaH sarvaiva .. \SC.. \EN{0140260061}atraapyudaaharanti imamitihaasaM puraatanam.h . \EN{0140260063}prajaapatau pannagaanaaM deva R^ishhiiNaaM cha saMvidam.h .. \SC.. \EN{0140260071}deva R^ishhayashcha naagaashchaasuraashcha prajaa patim.h . \hash \EN{0140260073}paryapR^ichchhann.h upaasiinaaH shreyo naH prochyataamiti .. \SC.. \EN{0140260081}teshhaaM provaacha bhagavaan.h shreyaH samanupR^ichchhataam.h . \EN{0140260083}omityekaaksharaM brahma te shrutvaa praadravan.h dishaH .. \SC.. \EN{0140260091}teshhaaM praadravamaaNaanaaM upadeshaarthamaatmanaH . \EN{0140260093}sarpaaNaaM dashane bhaavaH pravR^ittaH puurvameva tu .. \SC.. \EN{0140260101}asuraaNaaM pravR^ittastu daMbha bhaavaH svabhaavajaH . \EN{0140260103}daanaM devaa vyavasitaa damameva mahaR^ishhayaH .. \SC..10 \EN{0140260111}ekaM shaastaaramaasaadya shabdenaikena sa.nskR^itaaH . \EN{0140260113}naanaa vyavasitaaH sarve sarpa deva R^ishhi daanavaaH .. \SC.. \EN{0140260121}shR^iNotyayaM prochyamaanaM gR^ihNaati cha yathaa tatham.h . \EN{0140260123}pR^ichchhatastaavato bhuuyo gururanyo.anumanyate .. \SC.. \EN{0140260131}tasya chaanumate karma tataH pashchaat.h pravartate . \EN{0140260133}gururboddhaa cha shatrushcha dveshhTaa cha hR^idi sa.nshritaH .. \SC.. \EN{0140260141}paapena vicharam.h.N lloke paapa chaarii bhavatyayam.h . \EN{0140260143}shubhena vicharam.h.N lloke shubha chaarii bhavatyuta .. \SC.. \EN{0140260151}kaama chaarii tu kaamena yendriya sukhe rataH . \hash \EN{0140260153}vrata vaarii sadaivaishha yendriya jaye rataH .. \SC.. \hash \EN{0140260161}apeta vrata karmaa tu kevalaM brahmaNi shritaH . \EN{0140260163}brahma bhuutashcharam.h.N lloke brahma chaarii bhavatyayam.h .. \SC.. \EN{0140260171}brahmaiva samidhastasya brahmaagnirbrahma sa.nstaraH . \EN{0140260173}aapo brahma gururbrahma sa brahmaNi samaahitaH .. \SC.. \EN{0140260181}etad.h etaadR^ishaM suukshmaM brahma charyaM vidurbudhaaH . \EN{0140260183}viditvaa chaanvapadyanta kshetraGYenaanudarshinaH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %18 \EN{0140270011}sa.nkalpa da.nsha mashakaM shoka harshha himaatapam.h . {br} \EN{0140270013}mohaandha kaara timiraM lobha vyaala sariisR^ipam.h .. \SC.. \EN{0140270021}vishhayaikaa.atyayaadhvaanaM kaama krodha virodhakam.h . \EN{0140270023}tad.h atiitya mahaa durgaM pravishhTo.asmi mahad.h vanam.h .. \SC.. \EN{0140270031}kva tad.h vanaM mahaa praaGYa ke vR^ikshaaH saritashcha kaaH . \hash {braahmaNii} \EN{0140270033}girayaH parvataashchaiva kiyatyadhvani tad.h vanam.h .. \SC.. \EN{0140270041}na tad.h asti pR^ithag.h bhaave ki.nchid.h anyat.h tataH samam.h . \EN{0140270043}na tad.h astyapR^ithag.h bhaave ki.nchid.h duurataraM tataH .. \SC.. \EN{0140270051}tasmaadd.h hrasvataraM naasti na tato.asti bR^ihattaram.h . \EN{0140270053}naasti tasmaad.h duHkhataraM naastyanyat.h tat.h samaM sukham.h .. \SC.. \EN{0140270061}na tat.h pravishya shochanti na prahR^ishhyanti cha dvijaaH . \EN{0140270063}na cha bibhyati keshhaa.nchit.h tebhyo bibhyati ke cha na .. \SC.. \EN{0140270071}tasmin.h vane sapta mahaa drumaashcha . phalaani saptaatithayashcha sapta . \EN{0140270073}saptaashramaaH sapta samaadhayashcha . diikshaashcha saptaitad.h araNya ruupam.h .. \SC.. \hash \EN{0140270081}paJNcha varNaani divyaani pushhpaani cha phalaani cha . \EN{0140270083}sR^ijantaH paadapaastatra vyaapya tishhThanti tad.h vanam.h .. \SC.. \EN{0140270091}suvarNaani dvi varNaani pushhpaaNi cha phalaani cha . \EN{0140270093}sR^ijantaH paadapaastatra vyaapya tishhThanti tad.h vanam.h .. \SC.. \EN{0140270101}chaturvarNaaNi divyaani pushhpaaNi cha phalaani cha . \EN{0140270103}sR^ijantaH paadapaastatra vyaapya tishhThanti tad.h vanam.h .. \SC..10 \EN{0140270111}sha.nkaraaNitri varNaani pushhpaaNi cha phalaani cha . \EN{0140270113}sR^ijantaH paadapaastatra vyaapya tishhThanti tad.h vanam.h .. \SC.. \EN{0140270121}surabhiiNyeka varNaani pushhpaani cha phalaanicha . \EN{0140270123}sR^ijantaH paadapaastatra vyaapya tishhThanti tad.h vanam.h .. \SC.. \EN{0140270131}bahuunyavyakta varNaani pushhpaaNi cha phalaanicha . \EN{0140270133}visR^ijantau mahaa vR^ikshau tad.h vanaM vyaapya tishhThataH .. \SC.. \EN{0140270141}eko hyagniH sumanaa braahmaNo.atra . paJNchendriyaaNi samidhashchaatra santi . \EN{0140270143}tebhyo mokshaaH sapta bhavanti diikshaa . guNaaH phalaanyatithayaH phalaashaaH .. \SC.. \EN{0140270151}aatithyaM pratigR^ihNanti tatra sapta maharshhayaH . \EN{0140270153}architeshhu praliineshhu teshhvanyad.h rochate vanam.h .. \SC.. \EN{0140270161}pratiGYaa vR^ikshamaphalaM shaantichchhaayaa samanvitam.h . \EN{0140270163}GYaanaashrayaM tR^ipti toyamantaH kshetraGYa bhaaskaram.h .. \SC.. \EN{0140270171}yo.adhigachchhanti tat.h santasteshhaaM naasti bhayaM punaH . \EN{0140270173}uurdhvaM chaavaak.h cha tiryak.h cha tasya naanto.adhigamyate .. \SC.. \EN{0140270181}sapta striyastatra vasanti sadyo . avaan.h mukhaa bhaanumatyo janitryaH . \EN{0140270183}uurdhvaM rasaanaaM dadate prajaabhyaH . sarvaan.h yathaa sarvamanityataaM cha .. \SC.. \EN{0140270191}tatraiva pratitishhThanti punastatrodayanti cha . \EN{0140270193}sapta sapta R^ishhayaH siddhaa vasishhTha pramukhaaH saha .. \SC.. \EN{0140270201}yasho varcho bhagashchaiva vijayaH siddhi tejasii . \EN{0140270203}evamevaanuvartante sapta jyotii.nshhi bhaaskaram.h .. \SC..20 \EN{0140270211}girayaH parvataashchaiva santi tatra samaasataH . \EN{0140270213}nadyashcha sarito vaari vahantyo brahma saMbhavam.h .. \SC.. \EN{0140270221}nadiinaaM sa.ngamastatra vaitaanaH samupahvare . \EN{0140270223}svaatma tR^iptaa yato yaanti saakshaad.h daantaaH pitaamaham.h .. \SC.. \EN{0140270231}kR^ishaashaaH suvrataashaashcha tapasaa dagdha kilbishhaaH . \EN{0140270233}aatmanyaatmaanamaaveshya brahmaaNaM samupaasate .. \SC.. \EN{0140270241}R^ichamapyatra sha.nsanti vidyaa.araNyavido janaaH . \EN{0140270243}tad.h araNyamabhipretya yathaa dhiiramajaayata .. \SC..(?) \hash \EN{0140270251}etad.h etaadR^ishaM divyamaraNyaM braahmaNaa viduH . \EN{0140270253}viditvaa chaanvatishhThanta kshetraGYenaanudarshitam.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %25 \EN{0140280011}gandhaan.h na jighraami rasaan.h na vedmi . ruupaM na pashyaami na cha spR^ishaami . {br} \EN{0140280013}na chaapi shabdaan.h vividhaan.h shR^iNomi . na chaapi sa.nkalpaM upaimi ki.nchit.h .. \SC.. \EN{0140280021}arthaan.h ishhTaan.h kaamayate svabhaavaH . sarvaan.h dveshhyaan.h pradvishhate svabhaavaH . \EN{0140280023}kaama dveshhaavudbhavataH svabhaavaat.h . praaNaapaanau jantu dehaan.h niveshya .. \SC.. \EN{0140280031}tebhyashchaanyaa.nsteshhvanityaa.nshcha bhaavaan.h . bhuutaatmaanaM lakshayeyaM shariire . \EN{0140280033}tasmi.nstishhThan.h naasmi shakyaH katha.nchit.h . kaama krodhaabhyaaM jarayaa mR^ityunaa cha .. \SC.. \EN{0140280041}akaamayaanasya cha sarva kaamaan.h . avidvishhaaNasya cha sarva doshhaan.h . \EN{0140280043}na me svabhaaveshhu bhavanti lepaaH . toyasya bindoriva pushhkareshhu .. \SC.. \EN{0140280051}nityasya chaitasya bhavanti nityaa . niriikshamaaNasya bahuun.h svabhaavaan.h . \EN{0140280053}na sajjate karmasu bhoga jaalam.h . divi iva suuryasya mayuukha jaalam.h .. \SC.. \EN{0140280061}atraapyudaaharanti imamitihaasaM puraatanam.h . \EN{0140280063}adhvaryu yati sa.vaadaM taM nibodha yashasvini .. \SC.. \EN{0140280071}prokshyamaaNaM pashuM dR^ishhTvaa yaGYa karmaNyathaabraviit.h . \EN{0140280073}yatiradhvaryumaasiino hi.nseyamiti kutsayan.h .. \SC.. \EN{0140280081}tamadhvaryuH pratyuvaacha naayaM chhaago vinashyati . \EN{0140280083}shreyasaa yokshyate janturyadi shrutiriyaM tathaa .. \SC.. \EN{0140280091}yo hyasya paarthivo bhaagaH pR^ithiviiM sa gamishhyati . \EN{0140280093}yad.h asya vaarijaM ki.nchid.h apastat.h pratipadyate .. \SC.. \EN{0140280101}suuryaM chakshurdishaH shrotre praaNo.asya divameva cha . \EN{0140280103}aagame vartamaanasya na me doshho.asti kashchana .. \SC..10 \EN{0140280111}praaNairviyoge chhaagasya yadi shreyaH prapashyasi . \hash {yati} \EN{0140280113}chhaagaarthe vartate yaGYo bhavataH kiM prayojanam.h .. \SC.. \EN{0140280121}anu tvaa manyataaM maataa pitaa bhraataa sakhaa.api cha . \EN{0140280123}mantrayasvainaM unniiya paravantaM visheshhataH .. \SC.. \EN{0140280131}yaivamanumanyera.nstaan.h bhavaan.h prashhTumarhati . \hash \EN{0140280133}teshhaamanumataM shrutvaa shakyaa kartuM vichaaraNaa .. \SC.. \EN{0140280141}praaNaa.apyasya chhaagasya praapitaaste sva yonishhu . \hash \EN{0140280143}shariiraM kevalaM shishhTaM nishcheshhTamiti me matiH .. \SC.. \EN{0140280151}indhanasya tu tulyena shariireNa vichetasaa . \EN{0140280153}hi.nsaa nirveshhTu kaamaanaamindhanaM pashu sa.nGYitam.h .. \SC.. \EN{0140280161}ahi.nsaa sarva dharmaaNaamiti vR^iddhaanushaasanam.h . \EN{0140280163}yad.h ahi.nsraM bhavet.h karma tat.h kaaryamiti vidmahe .. \SC.. \EN{0140280171}ahi.nseti pratiGYeyaM yadi vakshyaamyataH param.h . \hash \EN{0140280173}shakyaM bahu vidhaM vaktuM bhavataH kaarya duushhaNam.h .. \SC.. \EN{0140280181}ahi.nsaa sarva bhuutaanaaM nityamasmaasu rochate . \EN{0140280183}pratyakshataH saadhayaamo na parokshaM upaasmahe .. \SC.. \EN{0140280191}bhuumergandha guNaan.h bhu.nkshva pibasyaapomayaan.h rasaan.h . {a} \EN{0140280193}jyotishhaaM pashyase ruupaM spR^ishasyanilajaan.h guNaan.h .. \SC.. \EN{0140280201}shR^iNoshhyaakaashajaM shabdaM manasaa manyase matim.h . \EN{0140280203}sarvaaNyetaani bhuutaani praaNeti cha manyase .. \SC..20 \hash \EN{0140280211}praaNaadaane cha nityo.asi hi.nsaayaaM vartate bhavaan.h . \EN{0140280213}naasti cheshhTaa vinaa hi.nsaaM kiM vaa tvaM manyase dvija .. \SC.. \EN{0140280221}aksharaM cha ksharaM chaiva dvaidhii bhaavo.ayamaatmanaH . {y} \EN{0140280223}aksharaM tatra sadbhaavaH svabhaavaH ksharochyate .. \SC.. \hash \EN{0140280231}praaNo jihvaa manaH sattvaM svabhaavo rajasaa saha . \EN{0140280233}bhaavairetairvimuktasya nirdva.ndvasya niraashishhaH .. \SC.. \EN{0140280241}samasya sarva bhuuteshhu nirmamasya jitaatmanaH . \EN{0140280243}samantaat.h parimuktasya na bhayaM vidyate kvachit.h .. \SC.. \EN{0140280251}sadbhireveha sa.vaasaH kaaryo matimataaM vara . {a} \EN{0140280253}bhavato hi mataM shrutvaa pratibhaati matirmama .. \SC.. \EN{0140280261}bhagavan.h bhagavad.h buddhyaa pratibuddho braviimyaham.h . \EN{0140280263}mataM mantuM kratuM kartuM naaparaadho.asti me dvija .. \SC.. \hash \EN{0140280271}upapattyaa yatistuushhNiiM vartamaanastataH param.h . {br} \EN{0140280273}adhvaryurapi nirmohaH prachachaara mahaa makhe .. \SC.. \EN{0140280281}evametaadR^ishaM mokshaM su suukshmaM braahmaNaa viduH . \EN{0140280283}viditvaa chaanutishhThanti kshetraGY . enaanudarshitaa .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %28 \EN{0140290011}atraapyudaaharanti imamitihaasaM puraatanam.h . {br} \EN{0140290013}kaartaviiryasya sa.vaadaM samudrasya cha bhaamini .. \SC.. \EN{0140290021}kaartaviiryaarjuno naama raajaa baahu sahasravaan.h . \EN{0140290023}yena saagara paryantaa dhanushhaa nirjitaa mahii .. \SC.. \EN{0140290031}sa kadaachit.h samudraante vicharan.h bala darpitaH . \EN{0140290033}avaakirat.h shara shataiH samudramiti naH shrutam.h .. \SC.. \EN{0140290041}taM samudro namaskR^itya kR^itaan.h . jaliruvaacha ha . \EN{0140290043}maa mun.h . cha viira naaraachaan.h bruuhi kiM karavaaNi te .. \SC.. \EN{0140290051}mad.h aashrayaaNi bhuutaani tvad.h visR^ishhTairmaheshhubhiH . \EN{0140290053}vadhyante raaja shaarduula tebhyo dehyabhayaM vibho .. \SC.. \EN{0140290061}mat.h samo yadi sa.ngraame sharaasana dharaH kvachit.h . {a} \EN{0140290063}vidyate taM mamaachakshva yaH samaasiita maaM mR^idhe .. \SC.. \EN{0140290071}maharshhirjamadagniste yadi raajan.h parishrutaH . {shh} \EN{0140290073}tasya putrastavaatithyaM yathaavat.h kartumarhati .. \SC.. \EN{0140290081}tataH sa raajaa prayayau krodhena mahataa vR^itaH . \EN{0140290083}sa tamaashramamaagamya ramamevaanvapadyata .. \SC.. \EN{0140290091}sa raama pratikuulaani chakaara saha bandhubhiH . \EN{0140290093}aayaasaM janayaamaasa raamasya cha mahaatmanaH .. \SC.. \EN{0140290101}tatastejaH prajajvaala raajasyaamita tejasaH . \EN{0140290103}pradahad.h ripu sainyaani tadaa kamala lochane .. \SC..10 \EN{0140290111}tataH parashumaadaaya sa taM baahu sahasriNam.h . \EN{0140290113}chichchheda sahasaa raamo baahu shaakhamiva drumam.h .. \SC.. \EN{0140290121}taM hataM patitaM dR^ishhTvaa sametaaH sarvabaandhavaaH . \EN{0140290123}asiin.h aadaaya shaktiishcha bhaargavaM paryavaarayan.h .. \SC.. \EN{0140290131}raamo.api dhanuraadaaya rathamaaruhya sa tvaraH . \EN{0140290133}visR^ijan.h . shara varshhaaNi vyadhamat.h paarthivaM balam.h .. \SC.. \EN{0140290141}tatastu kshatriyaaH kechijjamadagniM nihatya cha . \EN{0140290143}vivishurgiri durgaaNi mR^igaaH si.nhaarditeva .. \SC.. \hash \EN{0140290151}teshhaaM sva vihitaM karma tad.h bhayaan.h naanutishhThataam.h . \EN{0140290153}prajaa vR^ishhalataaM praaptaa braahmaNaanaamadarshanaat.h .. \SC.. \EN{0140290161}taite dramiDaaH kaashaaH puNDraashcha shabaraiH saha . \hash \EN{0140290163}vR^ishhalatvaM parigataa vyutthaanaat.h kshatra dharmataH .. \SC.. \EN{0140290171}tatastu hata viiraasu kshatriyaasu punaH punaH . \EN{0140290173}dvijairutpaaditaM kshatraM jaamadagnyo nyakR^intata .. \SC.. \EN{0140290181}eva vi.nshati medhaante raamaM vaag.h ashariiriNii . \EN{0140290183}divyaa provaacha madhuraa sarva loka parishrutaa .. \SC.. \EN{0140290191}raama raama nivartasva kaM guNaM taata pashyasi . \EN{0140290193}kshatra bandhuun.h imaan.h praaNairviprayojya punaH punaH .. \SC.. \EN{0140290201}tathaiva taM mahaatmaanaM R^ichiika pramukhaastadaa . \EN{0140290203}pitaamahaa mahaa bhaaga nivartasvetyathaabruvan.h .. \SC..20 \EN{0140290211}piturvadhamamR^ishhya.nstu raamaH provaacha taan.h R^ishhiin.h . \EN{0140290213}naarhanti iha bhavanto maaM nivaarayitumityuta .. \SC.. \EN{0140290221}naarhase kshatra bandhuu.nstvaM nihantuM jayataaM vara . \hash {pitarah} \EN{0140290223}na hi yuktaM tvayaa hantuM braahmaNena sataa nR^ipaan.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %22 \EN{0140300011}atraapyudaaharanti imamitihaasaM puraatanam.h . {pitarah} \EN{0140300013}shrutvaa cha tat.h tathaa kaaryaM bhavataa dvija sattama .. \SC.. \EN{0140300021}alarko naama raaja R^ishhirabhavat.h su mahaa tapaaH . \EN{0140300023}dharmaGYaH satya sa.ndhashcha mahaatmaa su mahaa vrataH .. \SC.. \EN{0140300031}sa saagaraantaaM dhanushhaa vinirjitya mahiimimaam.h . \EN{0140300033}kR^itvaa su dushhkaraM karma manaH suukshme samaadadhe .. \SC.. \EN{0140300041}sthitasya vR^iksha muule atha tasya chintaa babhuuva ha . \EN{0140300043}utsR^ijya su mahad.h raajyaM suukshmaM prati mahaa mate .. \SC.. \EN{0140300051}manaso me balaM jaataM mano jitvaa dhruvo jayaH . {a} \EN{0140300053}anyatra baaNaan.h asyaami shatrubhiH parivaaritaH .. \SC.. \EN{0140300061}yad.h idaM chaapalaan.h muurteH sarvametachchikiirshhati . \EN{0140300063}manaH prati su tiikshNaagraan.h ahaM mokshyaami saayakaan.h .. \SC.. \EN{0140300071}neme baaNaastarishhyanti maamalarka katha.nchana . {manas} \EN{0140300073}tavaiva marma bhetsyanti bhinna marmaa marishhyasi .. \SC.. \EN{0140300081}anyaan.h baaNaan.h samiikshasva yaistvaM maaM suudayishhyasi . \EN{0140300083}tat.h shrutvaa sa vichintyaatha tato vachanamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140300091}aaghraaya su bahuun.h gandhaa.nstaan.h eva pratigR^idhyati . {a} \EN{0140300093}tasmaad.h ghraaNaM prati sharaan.h pratimokshyaamyahaM shitaan.h .. \SC.. \EN{0140300101}neme baaNaastarishhyanti maamalarka katha.nchana . \hash {ghraaNa} \EN{0140300103}tavaiva marma bhetsyanti bhinna marmaa marishhyasi .. \SC..10 \EN{0140300111}anyaan.h baaNaan.h samiikshasva yaistvaM maaM suudayishhyasi . \EN{0140300113}tat.h shrutvaa sa vichintyaatha tato vachanamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140300121}iyaM svaaduun.h rasaan.h bhuktvaa taan.h eva pratigR^idhyati . {a} \EN{0140300123}tasmaajjihvaaM prati sharaan.h pratimokshyaamyahaM shitaan.h .. \SC.. \EN{0140300131}neme baaNaastarishhyanti maamalarka katha.nchana . \hash {j} \EN{0140300133}tavaiva marma bhetsyanti bhinna marmaa marishhyasi .. \SC.. \EN{0140300141}anyaan.h baaNaan.h samiikshasva yaistvaM maaM suudayishhyasi . \EN{0140300143}tat.h shrutvaa sa vichintyaatha tato vachanamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140300151}sR^ishhTvaa tvag.h vividhaan.h sparshaa.nstaan.h eva pratigR^idhyati . {a} \EN{0140300153}tasmaat.h tvachaM paaTayishhye vividhaiH ka.nka patrabhiH .. \SC.. \EN{0140300161}neme baaNaastarishhyanti maamalarka katha.nchana . {Tvach} \EN{0140300163}tavaiva marma bhetsyanti bhinna marmaa marishhyasi .. \SC.. \EN{0140300171}anyaan.h baaNaan.h samiikshasva yaistvaM maaM suudayishhyasi . \EN{0140300173}tat.h shrutvaa sa vichintyaatha tato vachanamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140300181}shrutvaa vai vividhaan.h shabdaa.nstaan.h eva pratigR^idhyati . {a} \EN{0140300183}tasmaat.h shrotraM prati sharaan.h pratimokshyaamyahaM shitaan.h .. \SC.. \EN{0140300191}neme baaNaastarishhyanti maamalarka katha.nchana . {zrotra} \EN{0140300193}tavaiva marma bhetsyanti tato haasyasi jiivitam.h .. \SC.. \EN{0140300201}anyaan.h baaNaan.h samiikshasva yaistvaM maaM suudayishhyasi . \EN{0140300203}tat.h shrutvaa sa vichintyaatha tato vachanamabraviit.h .. \SC..20 \EN{0140300211}dR^ishhTvaa vai vividhaan.h bhaavaa.nstaan.h eva pratigR^idhyati . {a} \EN{0140300213}tasmaachchakshuH prati sharaan.h pratimokshyaamyahaM shitaan.h .. \SC.. \EN{0140300221}neme baaNaastarishhyanti maamaalarka katha.nchana . {c} \EN{0140300223}tavaiva marma bhetsyanti bhinna marmaa marishhyasi .. \SC.. \EN{0140300231}anyaan.h baaNaan.h samiikshasva yaistvaM maaM suudayishhyati . \hash \EN{0140300233}tat.h shrutvaa sa vichintyaatha tato vachanamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140300241}iyaM nishhThaa bahu vidhaa praGYayaa tvadhyavasyati . {a} \EN{0140300243}tasmaad.h buddhiM prati sharaan.h pratimokshyaamyahaM shitaan.. \SC.. \EN{0140300251}neme baaNaastarishhyanti maamalarka katha.nchana . {cakshus} \EN{0140300253}tavaiva marma bhetsyanti bhinna marmaa marishhyasi .. \SC.. \EN{0140300261}tato.alarkastapo ghoramaasthaayaatha su dushhkaram.h . {pitarah} \EN{0140300263}naadhyagachchhat.h paraM shaktyaa baaNameteshhu saptasu . \EN{0140300265}su samaahita chittaastu tato.achintayata prabhuH .. \SC.. \EN{0140300271}sa vichintya chiraM kaalamalarko dvija sattama . \EN{0140300273}naadhyagachchhat.h paraM shreyo yogaan.h matimataaM varaH .. \SC.. \EN{0140300281}saikaagraM manaH kR^itvaa nishchalo yogamaasthitaH . \hash \EN{0140300283}indriyaaNi jaghaanaashu baaNenaikena viiryavaan.h . \EN{0140300295}yogenaatmaanamaavishya sa.nsiddhiM paramaaM yayau .. \SC.. \EN{0140300291}vismitashchaapi raajarshhirimaaM gaathaaM jagaada ha . \EN{0140300293}aho kashhTaM yad.h asmaabhiH puurvaM raajyamanushhThitam.h . \EN{0140300295}iti pashchaan.h mayaa GYaataM yogaan.h naasti paraM sukham.h .. \SC.. \EN{0140300301}iti tvamapi jaaniihi raama maa kshatriyaan.h jahi . \EN{0140300303}tapo ghoraM upaatishhTha tataH shreyo.abhipatsyase .. \SC..30 \EN{0140300311}ityuktaH sa tapo ghoraM jaamadagnyaH pitaamahaiH . {br} \EN{0140300311}aasthitaH su mahaa bhaago yayau siddhiM cha durgamaam.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %31 \EN{0140310011}trayo vai ripavo loke nava vai guNataH smR^itaaH . {br} \EN{0140310013}harshhaH staMbho.abhimaanashcha trayaste saattvikaa guNaaH .. \SC.. \EN{0140310021}shokaH krodho.atisamraMbho raajasaaste guNaaH smR^itaaH . \EN{0140310023}svapnastandrii cha mohashcha trayaste taamasaa guNaaH .. \SC.. \EN{0140310031}etaan.h nikR^itya dhR^itimaan.h baaNa sa.ndhairatandritaH . \EN{0140310033}jetuM paraan.h utsahate prashaantaatmaa jitendriyaH .. \SC.. \EN{0140310041}atra gaathaaH kiirtayanti puraa kalpa vido janaaH . \EN{0140310043}aMbariishheNa yaa giitaa raaGYaa raajyaM prashaasataa .. \SC.. \EN{0140310051}samudiirNeshhu doshheshhu vadhyamaaneshhu saadhushhu . \EN{0140310053}jagraaha tarasaa raajyamaMbariishhaiti shrutiH .. \SC.. \hash \EN{0140310061}sa nigR^ihya mahaa doshhaan.h saadhuun.h samabhipuujya cha . \EN{0140310063}jagaama mahatiiM siddhiM gaathaaM chemaaM jagaada ha .. \SC.. \EN{0140310071}bhuuyishhThaM me jitaa doshhaa nihataaH sarva shatravaH . \EN{0140310073}eko doshho.avashishhTastu vadhyaH sa na hato mayaa .. \SC.. \EN{0140310081}yena yukto janturayaM vaitR^ishhNyaM naadhigachchhati . \EN{0140310083}tR^ishhNaa.a.artaiva nimnaani dhaavamaano na budhyate .. \SC.. \hash \EN{0140310091}akaaryamapi yeneha prayuktaH sevate naraH . \EN{0140310093}taM lobhamasibhistiikshNairnikR^intantaM nikR^intata .. \SC.. \EN{0140310101}lobhaadd.h hi jaayate tR^ishhNaa tatashchintaa prasajyate . \EN{0140310103}sa lipsamaano labhate bhuuyishhThaM raajasaan.h guNaan.h .. \SC..10 \EN{0140310111}sa tairguNaiH sa.nhata deha bandhanaH . punaH punarjaayati karma chehate . \EN{0140310113}janma kshaye bhinna vikiirNa dehaH . punarmR^ityuM gachchhati janmani sve .. \SC.. \EN{0140310121}tasmaad.h enaM samyag.h avekshya lobham.h . nigR^ihya dhR^ityaa.a.atmani raajyamichchhet.h . \EN{0140310123}etad.h raajyaM naanyad.h asti iti vidyaad.h . yastvatra raajaa vijito mamaikaH .. \SC.. \EN{0140310131}iti raaGYaa.aMbariishheNa gaathaa giitaa yashasvinaa . \EN{0140310133}aadhiraajyaM puraskR^itya lobhamekaM nikR^intataa .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %13 \EN{0140320011}atraapyudaaharanti imamitihaasaM puraatanam.h . {br} \EN{0140320013}braahmaNasya cha sa.vaadaM janakasya cha bhaamini .. \SC.. \EN{0140320021}braahmaNaM janako raajaa sannaM kasmi.nshchid.h aagame . \EN{0140320023}vishhaye me na vastavyamiti shishhTyarthamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140320031}ityuktaH pratyuvaachaatha braahmaNo raaja sattamam.h . \EN{0140320033}aachakshva vishhayaM raajan.h yaavaa.nstava vashe sthitaH .. \SC.. \EN{0140320041}so.anyasya vishhaye raaGYo vastumichchhaamyahaM vibho . \EN{0140320043}vachaste kartumichchhaami yathaa shaastraM mahii pate .. \SC.. \EN{0140320051}ityuktaH sa tadaa raajaa braahmaNena yashasvinaa . \EN{0140320053}muhurushhNaM cha niHshvasya na sa taM pratyabhaashhata .. \SC.. \EN{0140320061}tamaasiinaM dhyaayamaanaM raajaanamamita ojasam.h . \EN{0140320063}kashmalaM sahasaa.agachchhad.h bhaanumantamiva grahaH .. \SC.. \EN{0140320071}samaashvaasya tato raajaa vyapete kashmale tadaa . \EN{0140320073}tato muhuurtaad.h iva taM braahmaNaM vaakyamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140320081}pitR^i paitaamahe raajye vashye janapade sati . \EN{0140320083}vishhayaM naadhigachchhaami vichinvan.h pR^ithiviimimaam.h .. \SC.. \EN{0140320091}naadhyagachchhaM yadaa pR^ithvyaaM mithilaa maargitaa mayaa . \EN{0140320093}naadhyagachchhaM yadaa tasyaaM sva prajaa maargitaa mayaa .. \SC.. \EN{0140320101}naadhyagachchhaM yadaa taasu tadaa me kashmalo.abhavat.h . \EN{0140320103}tato me kashmalasyaante matiH punarupasthitaa .. \SC..10 \EN{0140320111}tayaa na vishhayaM manye sarvo vaa vishhayo mama . \EN{0140320113}aatmaa.api chaayaM na mama sarvaa vaa pR^ithivii mama . {\$} \EN{0140320115}ushhyataaM yaavad.h utsaaho bhujyataaM yaavad.h ishhyate .. \SC.. \EN{0140320121}pitR^i paitaamahe raajye vashye jana pade sati . \EN{0140320123}bruuhi kaaM buddhimaasthaaya mamatvaM varjitaM tvayaa .. \SC.. \EN{0140320131}kaaM vaa buddhiM vinishchitya sarvo vai vishhayastava . \EN{0140320133}naavaishhi vishhayaM yena sarvo vaa vishhayastava .. \SC.. \EN{0140320141}antavantaihaaraMbhaa viditaa sarva karmasu . \hash {j} \EN{0140320143}naadhyagachchhamahaM yasmaan.h mamedamiti yad.h bhavet.h .. \SC.. \EN{0140320151}kasyedamiti kasya svamiti veda vachastathaa . \EN{0140320153}naadhyagachchhamahaM buddhyaa mamedamiti yad.h bhavet.h .. \SC.. \EN{0140320161}etaaM buddhiM vinishchitya mamatvaM varjitaM mayaa . \EN{0140320163}shR^iNu buddhiM tu yaaM GYaatvaa sarvatra vishhayo mama .. \SC.. \EN{0140320171}naahamaatmaarthamichchhaami gandhaan.h ghraaNa gataan.h api . \EN{0140320173}tasmaan.h me nirjitaa bhuumirvashe tishhThati nityadaa .. \SC.. \EN{0140320181}naahamaatmaarthamichchhaami rasaan.h aasye api vartataH . \EN{0140320183}aapo me nirjitaastasmaad.h vashe tishhThanti nityadaa .. \SC.. \EN{0140320191}naahamaatmaarthamichchhaami ruupaM jyotishcha chakshushhaa . \EN{0140320193}tasmaan.h me nirjitaM jyotirvashe tishhThati nityadaa .. \SC..19 \EN{0140320201}naahamaatmaarthamichchhaami sparshaa.nstvachi gataashcha ye . \EN{0140320203}tasmaan.h me nirjito vaayurvashe tishhThati nityadaa .. \SC.. \EN{0140320211}naahamaatmaarthamichchhaami shabdaan.h shrotra gataan.h api . \EN{0140320213}tasmaan.h me nirjitaaH shabdaa vashe tishhThanti nityadaa .. \SC.. \EN{0140320221}naahamaatmaarthamichchhaami mano nityaM mano.antare . \EN{0140320223}mano me nirjitaM tasmaad.h vashe tishhThati nityadaa .. \SC.. \EN{0140320231}devebhyashcha pitR^ibhyashcha bhuutebhyo.atithibhiH saha . \EN{0140320233}ityarthaM sarvaiveme samaaraMbhaa bhavanti vai .. \SC.. \hash \EN{0140320241}tataH prahasya janakaM braahmaNaH punarabraviit.h . \EN{0140320243}tvajjiGYaasaa.arthamadyeha viddhi maaM dharmamaagatam.h .. \SC.. \EN{0140320251}tvamasya brahma naabhasya buddhyaarasyaanivartinaH .(buddhyaarasya) \hash \EN{0140320253}sattva nemi niruddhasya chakrasyaikaH pravartakaH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %25 \EN{0140330011}naahaM tathaa bhiiru charaami loke . tathaa tvaM maaM tarkayase sva buddhyaa . {br} \EN{0140330013}vipro.asmi mukto.asmi vane charo.asmi . gR^ihastha dharmaa brahma chaarii tathaa.asmi .. \SC.. \EN{0140330021}naahamasmi yathaa maaM tvaM pashyase chakshushhaa shubhe . \EN{0140330023}mayaa vyaaptamidaM sarvaM yat.h ki.nchijjagatii gatam.h .. \SC.. \EN{0140330031}ye kechijjantavo loke ja.ngamaaH sthaavaraashcha ha . \EN{0140330033}teshhaaM maamantakaM viddhi daaruuNaamiva paavakam.h .. \SC.. \EN{0140330041}raajyaM pR^ithivyaaM sarvasyaamatha vaa.api tri vishhTape . \EN{0140330043}tathaa buddhiriyaM vetti buddhireva dhanaM mama .. \SC.. \EN{0140330051}ekaH panthaa braahmaNaanaaM yena gachchhanti tadvidaH . \EN{0140330053}gR^iheshhu vana vaaseshhu guru vaaseshhu bhikshushhu . \EN{0140330055}li.ngairbahubhiravyagrairekaa buddhirupaasyate .. \SC.. \EN{0140330061}naanaa li.ngaashramasthaanaaM yeshhaaM buddhiH shamaatmikaa . \EN{0140330063}te bhaavamekamaayaanti saritaH saagaraM yathaa .. \SC.. \EN{0140330071}buddhyaa.ayaM gamyate maargaH shariireNa na gamyate . \EN{0140330073}aadyantavanti karmaaNi shariiraM karma bandhanam.h .. \SC.. \EN{0140330081}tasmaat.h te subhage naasti para loka kR^itaM bhayam.h . \EN{0140330083}mad.h bhaava bhaava nirataa mamaivaatmaanameshhyasi .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %8 \EN{0140340011}nedamalpaatmanaa shakyaM vedituM naakR^itaatmanaa . {br} \EN{0140340013}bahu chaalpaM cha sa.nkshiptaM viplutaM cha mataM mama .. \SC.. \EN{0140340021}upaayaM tu mama bruuhi yenaishhaa labhyate matiH . \EN{0140340023}tan.h manye kaaraNatamaM yataishhaa pravartate .. \SC.. \hash \EN{0140340031}araNiiM braahmaNiiM viddhi gururasyottaraaraNiH . {br} \EN{0140340033}tapaH shrute abhimathniito GYaanaagnirjaayate tataH .. \SC..(?) \hash \EN{0140340041}yad.h idaM brahmaNo li.ngaM kshetraGYamiti sa.nGYitam.h . {braahmaNii} \EN{0140340043}grahiituM yena tat.h shakyaM lakshaNaM tasya tat.h kva nu .. \SC.. \EN{0140340051}ali.ngo nirguNashchaiva kaaraNaM naasya vidyate . {br} \EN{0140340053}upaayameva vakshyaami yena gR^ihyeta vaa na vaa .. \SC.. \EN{0140340061}samyag.h apyupadishhTashcha bhramarairiva lakshyate . \EN{0140340063}karma buddhirabuddhitvaaj.h GYaana li.ngairivaashritam.h .. \SC.. \EN{0140340071}idaM kaaryamidaM neti na moksheshhu upadishyate . \EN{0140340073}pashyataH shR^iNvato buddhiraatmano yeshhu jaayate .. \SC.. \EN{0140340081}yaavantaiha shakyera.nstaavato.a.nshaan.h prakalpayet.h . \hash \EN{0140340083}vyaktaan.h avyakta ruupaa.nshcha shatasho.atha sahasrashaH .. \SC.. \EN{0140340091}sarvaan.h naanaatva yuktaa.nshcha sarvaan.h pratyaksha hetukaan.h . \EN{0140340093}yataH paraM na vidyeta tato.abhyaase bhavishhyati .. \SC.. \EN{0140340101}tatastu tasyaa braahmaNyaa matiH kshetraGYa sa.nkshaye . {vaa} \EN{0140340103}kshetraGYaad.h eva parataH kshetraGYo.anyaH pravartate .. \SC..10 \EN{0140340111}kva nu saa braahmaNii kR^ishhNa kva chaasau braahmaNa R^ishhabhaH . \hash {arjuna} \EN{0140340113}yaabhyaaM siddhiriyaM praaptaa taavubhau vada me achyuta .. \SC.. \EN{0140340121}mano me braahmaNaM viddhi buddhiM me viddhi braahmaNiim.h . %q {vaa} \EN{0140340123}kshetraGYaiti yashchoktaH so.ahameva dhana.njaya .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %12 \hash \EN{0140350011}brahma yat.h paramaM vedyaM tan.h me vyaakhyaatumarhasi . {arjuna} \EN{0140350013}bhavato hi prasaadena suukshme me ramate matiH .. \SC.. \EN{0140350021}atraapyudaaharanti imamitihaasaM puraatanam.h . {vaa} \EN{0140350023}sa.vaadaM moksha samyuktaM shishhyasya guruNaa saha .. \SC.. \EN{0140350031}kashchid.h braahmaNamaasiinamaachaaryaM sa.nshita vratam.h . \EN{0140350033}shishhyaH paprachchha medhaavii ki.nschit.h shreyaH para.ntapa .. \SC.. \EN{0140350041}bhagavantaM prapanno.ahaM niHshreyasa paraayaNaH . \EN{0140350043}yaache tvaaM shirasaa vipra yad.h bruuyaaM tad.h vichakshva me .. \SC.. \EN{0140350051}tamevaM vaadinaM paartha shishhyaM gururuvaacha ha . \EN{0140350053}kathayasva pravakshyaami yatra te sa.nshayo dvija .. \SC.. \EN{0140350061}ityuktaH sa kuru shreshhTha guruNaa guru vatsalaH . \EN{0140350063}praaJNjaliH paripaprachchha yat.h tat.h shR^iNu mahaa mate .. \SC.. \EN{0140350071}kutashchaahaM kutashcha tvaM tat.h satyaM bruuhi yat.h param.h . {zishhya} \EN{0140350073}kuto jaataani bhuutaani sthaavaraaNi charaaNi cha .. \SC.. \EN{0140350081}kena jiivanti bhuutaani teshhaamaayuH kimaatmakam.h . \EN{0140350083}kiM satyaM kiM tapo vipra ke guNaaH sadbhiriiritaaH . \EN{0140350085}ke panthaanaH shivaaH santi kiM sukhaM kiM cha dushhkR^itam.h .. \SC.. \EN{0140350091}etaan.h me bhagavan.h prashnaan.h yaathaatathyena sattama . \EN{0140350093}vaktumarhasi viprarshhe yathaavad.h iha tattvataH .. \SC.. \EN{0140350101}tasmai saMpratipannaaya yathaavat.h paripR^ichchhate . {vaa} \EN{0140350103}shishhyaaya guNa yuktaaya shaantaaya guru vartine . \EN{0140350105}chhaayaa bhuutaaya daantaaya yataye brahma chaariNe .. \SC..10 \EN{0140350111}taan.h prashnaan.h abraviit.h paarttha medhaavii sa dhR^ita vrataH . \EN{0140350113}guruH kuru kula shreshhTha samyak.h sarvaan.h ari.ndama .. \SC.. \EN{0140350121}brahma proktamidaM dharmaM R^ishhi pravara sevitam.h . \EN{0140350123}veda vidyaa samaavaapyaM tattva bhuutaartha bhaavanam.h .. \SC.. \EN{0140350131}bhuuta bhavya bhavishhyaadi dharma kaamaartha nishchayam.h . \EN{0140350133}siddha sa.ngha pariGYaataM puraa kalpaM sanaatanam.h .. \SC.. \EN{0140350141}pravakshye ahaM mahaa praaGYa padaM uttamamadya te . \EN{0140350143}buddhvaa yad.h iha sa.nshiddhaa bhavanti iha maniishhiNaH .. \SC.. \EN{0140350151}upagamya R^ishhayaH puurvaM jiGYaasantaH parasparam.h . \EN{0140350153}bR^ihaspati bharadvaajau gautamo bhaargavastathaa .. \SC.. \EN{0140350161}vasishhThaH kaashyapashchaiva vishvaamitro.atrireva cha . \EN{0140350163}maargaan.h sarvaan.h parikramya parishraantaaH sva karmabhiH .. \SC.. \EN{0140350171}R^ishhimaa.ngirasaM vR^iddhaM puraskR^itya tu te dvijaaH . \EN{0140350173}dadR^ishurbrahma bhavane brahmaaNaM viita kalmashham.h .. \SC.. \EN{0140350181}taM praNamya mahaatmaanaM sukhaasiinaM maharshhayaH . \EN{0140350183}paprachchhurvinayopetaa niHshreyasamidaM param.h .. \SC.. \EN{0140350191}kathaM karma kriyaat.h saadhu kathaM muchyeta kilbishhaat.h . \EN{0140350193}ke no maargaaH shivaashcha syuH kiM satyaM kiM cha dushhkR^itam.h .. \SC.. \EN{0140350201}kenobhau karma panthaanau mahattvaM kena vindati . \EN{0140350203}pralayaM chaapavargaM cha bhuutaanaaM prabhavaapyayau .. \SC..20 \EN{0140350211}ityuktaH sa muni shreshhThairyad.h aaha prapitaamahaH . \EN{0140350213}tat.h te ahaM saMpravakshyaami shR^iNu shishhya yathaa.a.agamam.h .. \SC.. \EN{0140350221}satyaad.h bhuutaani jaataani sthaavaraaNi charaaNi cha . {brahmaa} \EN{0140350223}tapasaa taani jiivanti . iti tad.h vitta su vrataaH .. \SC.. \hash \EN{0140350231}svaaM yoniM punaraagamya vartante svena karmaNaa . \EN{0140350233}satyaM hi guNa samyuktaM niyataM paJNcha lakshaNam.h .. \SC.. \EN{0140350241}brahma satyaM tapaH satyaM satyaM chaiva prajaa patiH . \EN{0140350243}satyaad.h bhuutaani jaataani bhuutaM satyamayaM mahat.h .. \SC.. \EN{0140350251}tasmaat.h satyaashrayaa vipraa nityaM yoga paraayaNaaH . \EN{0140350253}atiita krodha sa.ntaapaa niyataa dharma setavaH .. \SC.. \EN{0140350261}anyonya niyataan.h vaidyaan.h dharma setu pravartakaan.h . \EN{0140350263}taan.h ahaM saMpravakshyaami shaashvataan.h loka bhaavanaan.h .. \SC.. \EN{0140350271}chaaturvidyaM tathaa varNaa.nshchaturashchaashramaan.h pR^ithak.h . \EN{0140350273}dharmamekaM chatushhpaadaM nityamaahurmaniishhiNaH .. \SC.. \EN{0140350281}panthaanaM vaH pravakshyaami shivaM kshema karaM dvijaaH . \EN{0140350283}niyataM brahma bhaavaaya yaataM puurvaM maniishhibhiH .. \SC.. \EN{0140350291}gadatastaM mamaadyeha panthaanaM durvidaM param.h . \EN{0140350293}nibodhata mahaa bhaagaa nikhilena paraM param.h .. \SC.. \EN{0140350301}brahma chaarikamevaahuraashramaM prathamaM padam.h . \EN{0140350303}gaarhasthyaM tu dvitiiyaM syaad.h vaanaprasthamataH param.h . \EN{0140350305}tataH paraM tu viGYeyamadhyaatmaM paramaM padam.h .. \SC..30 \EN{0140350311}jyotiraakaashamaadityo vaayurindraH prajaa patiH . \EN{0140350313}nopaiti yaavad.h adhyaatmaM taavad.h etaan.h na pashyati . \EN{0140350315}tasyopaayaM pravakshyaami purastaat.h taM nibodhata .. \SC.. \EN{0140350321}phala muulaanila bhujaaM muniinaaM vasataaM vane . \EN{0140350323}vaanaprasthaM dvijaatiinaaM trayaaNaaM upadishyate .. \SC.. \EN{0140350331}sarveshhaameva varNaanaaM gaarhasthyaM tad.h vidhiiyate . \EN{0140350333}shraddhaa lakshaNamityevaM dharmaM dhiiraaH prachakshate .. \SC.. \EN{0140350341}ityete deva yaanaa vaH panthaanaH parikiirtitaaH . \EN{0140350343}sadbhiradhyaasitaa dhiiraiH karmabhirdharma setavaH .. \SC.. \EN{0140350351}eteshhaaM pR^ithag.h adhyaaste yo dharmaM sa.nshita vrataH . \EN{0140350353}kaalaat.h pashyati bhuutaanaaM sadaiva prabhavaapyayau .. \SC.. \EN{0140350361}atastattvaani vakshyaami yaathaatathyena hetunaa . \EN{0140350363}vishhayasthaani sarvaaNiv vartamaanaani bhaagashaH .. \SC.. \EN{0140350371}mahaan.h aatmaa tathaa.avyaktamahaM kaarastathaiva cha . \EN{0140350373}indriyaaNi dashaikaM cha mahaa bhuutaani paJNcha cha .. \SC.. \EN{0140350381}visheshhaaH paJNcha bhuutaanaamityeshhaa vaidikii shrutiH . \EN{0140350383}chaturvi.nshatireshhaa vastattvaanaaM saMprakiirtitaa .. \SC.. \EN{0140350391}tattvaanaamatha yo veda sarveshhaaM prabhavaapyayau . \EN{0140350393}sa dhiiraH sarva bhuuteshhu na mohamadhigachchhati .. \SC.. \EN{0140350401}tattvaani yo vedayate yathaatatham.h . guNaa.nshcha sarvaan.h akhilaashcha devataaH . \EN{0140350403}vidhuuta paapmaa pravimuchya bandhanam.h . sa sarva lokaan.h amalaan.h samashnute .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %40 \EN{0140360011}tad.h avyaktamanudriktaM sarva vyaapi dhruvaM sthiram.h . {br} \EN{0140360013}nava dvaaraM puraM vidyaat.h tri guNaM paJNcha dhaatukam.h .. \SC.. \EN{0140360021}ekaadasha parikshepaM mano vyaakaraNaatmakam.h . \EN{0140360023}buddhi svaamikamityetat.h paramekaadashaM bhavet.h .. \SC.. \EN{0140360031}triiNi srotaa.nsi yaanyasminn.h aapyaayante punaH punaH . \EN{0140360033}praNaaDyastisraivaitaaH pravartante guNaatmikaaH .. \SC.. \hash \EN{0140360041}tamo rajastathaa sattvaM guNaan.h etaan.h prachakshate . \EN{0140360043}anyonya mithunaaH sarve tathaa.anyonyaanujiivinaH .. \SC.. \EN{0140360051}anyonyaapaashrayaashchaiva tathaa.anyonyaanuvartinaH . \EN{0140360053}anyonya vyatishhaktaashcha tri guNaaH paJNcha dhaatavaH .. \SC.. \EN{0140360061}tamaso mithunaM sattvaM sattvasya mithunaM rajaH . \EN{0140360063}rajasashchaapi sattvaM syaat.h sattvasya mithunaM tamaH .. \SC.. \EN{0140360071}niyamyate tamo yatra rajastatra pravartate . \EN{0140360073}niyamyate rajo yatra sattvaM tatra pravartate .. \SC.. \EN{0140360081}naishaatmakaM tamo vidyaat.h tri guNaM moha sa.nGYitam.h . \EN{0140360083}adharma lakshaNaM chaiva niyataM paapa karmasu .. \SC.. \EN{0140360091}pravR^ittyaatmakamevaahuu rajaH paryaaya kaarakam.h . \EN{0140360093}pravR^ittaM sarva bhuuteshhu dR^ishyatotpatti lakshaNam.h .. \SC.. \EN{0140360101}prakaashaM sarva bhuuteshhu laaghavaM shraddadhaanataa . \EN{0140360103}saattvikaM ruupamevaM tu laaghavaM saadhu sammitam.h .. \SC..10 \EN{0140360111}eteshhaaM guNa tattvaM hi vakshyate hetvahetubhiH . \EN{0140360113}samaasa vyaasa yuktaani tattvatastaani vitta me .. \SC.. \EN{0140360121}sammoho.aGYaanamatyaagaH karmaNaamavinirNayaH . \EN{0140360123}svapnaH staMbho bhayaM lobhaH shokaH sukR^ita duushhaNam.h .. \SC.. \EN{0140360131}asmR^itishchaavipaakashcha naastikyaM bhinna vR^ittitaa . \EN{0140360133}nirvisheshhatvamandhatvaM jaghanya guNa vR^ittitaa .. \SC.. \EN{0140360141}akR^ite kR^ita maanitvamaGYaane GYaana maanitaa . \EN{0140360143}amaitrii vikR^ito bhaavo . ashraddhaa muuDha bhaavanaa .. \SC.. \hash \EN{0140360151}anaarjavamasa.nGYatvaM karma paapamachetanaa . \EN{0140360153}gurutvaM sanna bhaavatvamasitatvamavaag.h gatiH .. \SC.. \EN{0140360161}sarvaite guNaaH vipraastaamasaaH saMprakiirtitaaH . \hash \EN{0140360163}ye chaanye niyataa bhaavaa loke asmin.h moha sa.nGYitaaH .. \SC.. \EN{0140360171}tatra tatra niyamyante sarve te taamasaa guNaaH . \EN{0140360173}parivaada kathaa nityaM deva braahmaNa vaidikaaH .. \SC.. \EN{0140360181}atyaagashchaabhimaanashcha moho manyustathaa.akshamaa . \EN{0140360183}matsarashchaiva bhuuteshhu taamasaM vR^ittamishhyate .. \SC.. \EN{0140360191}vR^ithaa.a.araMbhaashcha ye kechid.h vR^ithaa daanaani yaani cha . \EN{0140360193}vR^ithaa bhakshaNamityetat.h taamasaM vR^ittamishhyate .. \SC.. \EN{0140360201}ativaado.atitikshaa cha maatsaryamatimaanitaa . \EN{0140360203}ashraddadhaanataa chaiva taamasaM vR^ittamishhyate .. \SC..20 \EN{0140360211}evaM vidhaastu ye kechil loke asmin.h paapa karmiNaH . \EN{0140360213}manushhyaa bhinna maryaadaaH sarve te taamasaa janaaH .. \SC.. \EN{0140360221}teshhaaM yoniM pravakshyaami niyataaM paapa karmaNaam.h . \EN{0140360223}avaan.h niraya bhaavaaya tiryan.h niraya gaaminaH .. \SC.. \EN{0140360231}sthaavaraaNi cha bhuutaani pashavo vaahanaani cha . \EN{0140360233}kravyaadaa danda shuukaashcha kR^imi kiiTa viha.ngamaaH .. \SC.. \EN{0140360241}aNDajaa jantavo ye cha sarve chaapi chatushhpadaaH . \EN{0140360243}unmattaa badhiraa muukaa ye chaanye paapa rogiNaH .. \SC.. \EN{0140360251}magnaastamasi durvR^ittaaH sva karma kR^ita lakshaNaaH . \EN{0140360253}avaak.h srotasaityete magnaastamasi taamasaaH .. \SC.. \hash \EN{0140360261}teshhaaM utkarshhaM udrekaM vakshyaamyahamataH param.h . \EN{0140360263}yathaa te sukR^itaam.h.N llokaam.h.N llabhante puNya karmiNaH .. \SC.. \EN{0140360271}anyathaa pratipannaastu vivR^iddhaa ye cha karmasu . \EN{0140360273}sva karma nirataanaaM cha braahmaNaanaaM shubhaishhiNaam.h .. \SC.. \EN{0140360281}sa.nskaareNordhvamaayaanti yatamaanaaH sa lokataam.h . \EN{0140360283}svargaM gachchhanti devaanaamityeshhaa vaidikii shrutiH .. \SC.. \EN{0140360291}anyathaa pratipannaastu vivR^iddhaaH sveshhu karmasu . \EN{0140360293}punaraavR^itti dharmaaNaste bhavanti iha maanushhaaH .. \SC.. \EN{0140360301}paapa yoniM samaapannaashchaNDaalaa muuka chuuchukaaH . \EN{0140360303}varNaan.h paryaayashashchaapi praapnuvantyuttarottaram.h .. \SC..30 \EN{0140360311}shuudra yonimatikramya ye chaanye taamasaa guNaaH . \EN{0140360313}sroto madhye samaagamya vartante taamase guNe .. \SC.. \EN{0140360321}abhishha.ngastu kaameshhu mahaa mohaiti smR^itaH . \hash \EN{0140360323}R^ishhayo munayo devaa muhyantyatra sukhepsavaH .. \SC.. \EN{0140360331}tamo moho mahaa mohastaamisraH krodha sa.nGYitaH . \EN{0140360333}maraNaM tvandha taamisraM taamisraM krodhochyate .. \SC.. \hash \EN{0140360341}bhaavato guNatashchaiva yonitashchaiva tattvataH . \EN{0140360343}sarvametat.h tamo vipraaH kiirtitaM vo yathaa vidhi .. \SC.. \EN{0140360351}ko nvetad.h budhyate saadhu ko nvetat.h saadhu pashyati . \EN{0140360353}atattve tattva darshii yastamasastattva lakshaNam.h .. \SC.. \EN{0140360361}tamo guNaa vo bahudhaa prakiirtitaa . yathaavad.h uktaM cha tamaH paraavaram.h . \EN{0140360363}naro hi yo veda guNaan.h imaan.h sadaa . sa taamasaiH sarva guNaiH pramuchyate .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %36 \EN{0140370011}rajo.ahaM vaH pravakshyaami yaathaa tathyena sattamaaH . {br} \EN{0140370013}nibodhata mahaa bhaagaa guNa vR^ittaM cha sarvashaH .. \SC.. \EN{0140370021}sa.nghaato ruupamaayaasaH sukha duHkhe himaatapau . \EN{0140370023}aishvaryaM vigrahaH sa.ndhirhetu vaado.aratiH kshamaa .. \SC.. \EN{0140370031}balaM shauryaM mado roshho vyaayaama kalahaavapi . \EN{0140370033}iirshhyepsaa paishunaM yuddhaM mamatvaM paripaalanam.h .. \SC.. \EN{0140370041}vadha bandha parikleshaaH krayo vikrayaiva cha . \hash \EN{0140370043}nikR^inta chhindhi bhindhi iti para marmaavakartanam.h .. \SC.. \EN{0140370051}ugraM daaruNamaakroshaH para vittaanushaasanam.h . \EN{0140370053}loka chintaa vichintaa cha matsaraH paribhaashhaNam.h .. \SC.. \EN{0140370061}mR^ishhaa vaado mR^ishhaa daanaM vikalpaH paribhaashhaNam.h . \EN{0140370063}nindaa stutiH prasha.nsaa cha prataapaH paritarpaNam.h .. \SC.. \EN{0140370071}paricharyaa cha shushruushhaa sevaa tR^ishhNaa vyapaashrayaH . \EN{0140370073}vyuuho.anayaH pramaadashcha paritaapaH parigrahaH .. \SC.. \EN{0140370081}sa.nskaaraa ye cha loke asmin.h pravartante pR^ithak.h pR^ithak.h . \EN{0140370083}nR^ishhu naariishhu bhuuteshhu dravyeshhu sharaNeshhu cha .. \SC.. \EN{0140370091}sa.ntaapo.apratyayashchaiva vrataani niyamaashcha ye . \EN{0140370093}pradaanamaashiiryuktaM cha satataM me bhavatviti .. \SC.. \EN{0140370101}svadhaa kaaro namaskaaraH svaahaa kaaro vashhaT kriyaa . \EN{0140370103}yaajanaadhyaapane chobhe tathaivaahuH parigraham.h .. \SC..10 \EN{0140370111}idaM me syaad.h idaM me syaat.h sneho guNa samudbhavaH . \EN{0140370113}abhidrohastathaa maayaa nikR^itirmaanaiva cha .. \SC.. \hash \EN{0140370121}stainyaM hi.nsaa pariivaadaH paritaapaH prajaagaraH . \EN{0140370123}staMbho daMbho.atha raagashcha bhaktiH priitiH pramodanam.h .. \SC.. \EN{0140370131}dyuutaM cha jana vaadashcha saMbandhaaH strii kR^itaashcha ye . \EN{0140370133}nR^itta vaaditra giitaani prasa.ngaa ye cha kechana . \EN{0140370135}sarvaite guNaa vipraa raajasaaH saMprakiirtitaaH .. \SC.. \hash \EN{0140370141}bhuuta bhavya bhavishhyaaNaaM bhaavaanaaM bhuvi bhaavanaaH . \EN{0140370143}tri varga nirataa nityaM dharmo.arthaH kaamaityapi .. \SC.. \hash \EN{0140370151}kaama vR^ittaaH pramodante sarva kaama samR^iddhibhiH . \EN{0140370153}arvaak.h srotasaityete taijasaa rajasaa.a.avR^itaaH .. \SC.. \hash \EN{0140370161}asmim.h.N lloke pramodante jaayamaanaaH punaH punaH . \EN{0140370163}pretya bhaavikamiihantaiha laukikameva cha . \hash \EN{0140370165}dadati pratigR^ihNanti japantyatha cha juhvati .. \SC.. \EN{0140370171}rajo guNaa vo bahudhaa.anukiirtitaa . yathaavad.h uktaM guNa vR^ittameva cha . \EN{0140370173}naro hi yo veda guNaan.h imaan.h sadaa . sa raajasaiH sarva guNairvimuchyate .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %17 \EN{0140380011}ataH paraM pravakshyaami tR^itiiyaM guNaM uttamam.h . {br} \EN{0140380013}sarva bhuuta hitaM loke sataaM dharmamaninditam.h .. \SC.. \EN{0140380021}aanandaH priitirudrekaH praakaashyaM sukhameva cha . \EN{0140380023}akaarpaNyamasamraMbhaH sa.ntoshhaH shraddadhaanataa .. \SC.. \EN{0140380031}kshamaa dhR^itirahi.nsaa cha samataa satyamaarjavam.h . \EN{0140380033}akrodhashchaanasuuyaa cha shauchaM daakshyaM paraakramaH .. \SC.. \EN{0140380041}mudhaa GYaanaM mudhaa MvR^ittaM mudhaa sevaa mudhaa shramaH . \EN{0140380043}evaM yo yukta dharmaH syaat.h so.amutraanantyamashnute .. \SC.. \EN{0140380051}nirmamo niraha.nkaaro niraashiiH sarvataH samaH . \EN{0140380053}akaama hataityeshha sataaM dharmaH sanaatanaH .. \SC.. \hash \EN{0140380061}vishraMbho hriistitikshaa cha tyaagaH shauchamatandritaa . \EN{0140380063}aanR^isha.nsyamasammoho dayaa bhuuteshhvapaishunam.h .. \SC.. \EN{0140380071}harshhastushhTirvismayashcha vinayaH saadhu vR^ittataa . \EN{0140380073}shaanti karma vishuddhishcha shubhaa buddhirvimochanam.h .. \SC.. \hash \EN{0140380081}upekshaa brahma charyaM cha parityaagashcha sarvashaH . \EN{0140380083}nirmamatvamanaashiistvamaparikriita dharmataa .. \SC.. \EN{0140380091}mudhaa daanaM mudhaa yaGYo mudhaa.adhiitaM mudhaa vratam.h . \EN{0140380093}mudhaa pratigrahashchaiva mudhaa dharmo mudhaa tapaH .. \SC.. \EN{0140380101}evaM vR^ittaastu ye kechil loke asmin.h sattva sa.nshrayaaH . \EN{0140380103}braahmaNaa brahma yonisthaaste dhiiraaH saadhu darshinaH .. \SC..10 \EN{0140380111}hitvaa sarvaaNi paapaani niHshokaa hyajaraamaraaH . \EN{0140380113}divaM praapya tu te dhiiraaH kurvate vai tatastataH .. \SC.. \EN{0140380121}iishitvaM cha vashitvaM cha laghutvaM manasashcha te . \EN{0140380123}vikurvate mahaatmaano devaastri divageva .. \SC.. \hash \EN{0140380131}uurdhva srotasaityete devaa vaikaarikaaH smR^itaaH . \hash \EN{0140380133}vikurvate prakR^ityaa vai divaM praaptaastatastataH . \EN{0140380135}yad.h yad.h ichchhanti tat.h sarvaM bhajante vibhajanti cha .. \SC.. \EN{0140380141}ityetat.h saattvikaM vR^ittaM kathitaM vo dvija R^ishhabhaaH . \EN{0140380143}etad.h viGYaaya vidhival labhate yad.h yad.h ichchhati .. \SC.. \EN{0140380151}prakiirtitaaH sattva guNaa visheshhato . yathaavad.h uktaM guNa vR^ittameva cha . \EN{0140380153}narastu yo veda guNaan.h imaan.h sadaa . guNaan.h sa bhu.nkte na guNaiH sa bhujyate .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %15 \EN{0140390011}naiva shakyaa guNaa vaktuM pR^ithaktveneha sarvashaH . {br} \EN{0140390013}avichchhinnaani dR^ishyante rajaH sattvaM tamastathaa .. \SC.. \EN{0140390021}anyonyamanushhajjante . anyonyaM chaanujiivinaH . \hash \EN{0140390023}anyonyaapaashrayaaH sarve tathaa.anyonyaanuvartinaH .. \SC.. \EN{0140390031}yaavat.h sattvaM tamastaavad.h vartate naatra sa.nshayaH . \EN{0140390033}yaavat.h tamashcha sattvaM cha rajastaavad.h ihochyate .. \SC.. \EN{0140390041}sa.nhatya kurvate yaatraaM sahitaaH sa.ngha chaariNaH . \EN{0140390043}sa.nghaata vR^ittayo hyete vartante hetvahetubhiH .. \SC.. \EN{0140390051}udreka vyatirekaaNaaM teshhaamanyonya vartinaam.h . \EN{0140390053}vartate tad.h yathaa nyuunaM vyatiriktaM cha sarvashaH .. \SC.. \EN{0140390061}vyatiriktaM tamo yatra tiryag.h bhaava gataM bhavet.h . \EN{0140390063}alpaM tatra rajo GYeyaM sattvaM chaalpataraM tataH .. \SC.. \EN{0140390071}udriktaM cha rajo yatra madhya sroto gataM bhavet.h . \EN{0140390073}alpaM tatra tamo GYeyaM sattvaM chaalpataraM tataH .. \SC.. \EN{0140390081}udriktaM cha yadaa sattvaM uurdhva sroto gataM bhavet.h . \EN{0140390083}alpaM tatra rajo GYeyaM tamashchaalpataraM tataH .. \SC.. \EN{0140390091}sattvaM vaikaarikaM yonirindriyaaNaaM prakaashikaa . \EN{0140390093}na hi sattvaat.h paro bhaavaH kashchid.h anyo vidhiiyate .. \SC.. \EN{0140390101}uurdhvaM gachchhanti sattvasthaa madhye tishhThanti raajasaaH . \EN{0140390103}jaghanya guNa samyuktaa yaantyadhastaamasaa janaaH .. \SC..10 \EN{0140390111}tamaH shuudre rajaH kshatre braahmaNe sattvaM uttamam.h . \EN{0140390113}ityevaM trishhu varNeshhu vivartante guNaastrayaH .. \SC.. \EN{0140390121}duuraad.h api hi dR^ishyante sahitaaH sa.ngha chaariNaH . \EN{0140390123}tamaH sattvaM rajashchaiva pR^ithaktvaM naanushushruma .. \SC.. \EN{0140390131}dR^ishhTvaa chaadityaM udyantaM kuchoraaNaaM bhayaM bhavet.h . \EN{0140390133}adhvagaaH paritapyera.nstR^ishhNaa.a.artaa duHkha bhaaginaH .. \SC.. \EN{0140390141}aadityaH sattvaM uddishhTaM kuchoraastu yathaa tamaH . \hash \EN{0140390143}paritaapo.adhvagaanaaM cha raajaso guNochyate .. \SC.. \hash \EN{0140390151}praakaashyaM sattvamaaditye sa.ntaapo raajaso guNaH . \EN{0140390153}upaplavastu viGYeyastaamasastasya parvasu .. \SC.. \EN{0140390161}evaM jyotiHshhu sarveshhu vivartante guNaastrayaH . \EN{0140390163}paryaayeNa cha vartante tatra tatra tathaa tathaa .. \SC.. \EN{0140390171}sthaavareshhu cha bhuuteshhu tiryag.h bhaava gataM tamaH . \EN{0140390173}raajasaastu vivartante sneha bhaavastu saattvikaH .. \SC.. \EN{0140390181}ahastridhaa tu viGYeyaM tridhaa raatrirvidhiiyate . \EN{0140390183}maasaardhamaasa varshhaaNi . R^itavaH sa.ndhayastathaa .. \SC.. \hash \EN{0140390191}tridhaa daanaani diiyante tridhaa yaGYaH pravartate . \EN{0140390193}tridhaa lokaastridhaa vedaastridhaa vidyaastridhaa gatiH .. \SC.. \EN{0140390201}bhuutaM bhavyaM bhavishhyachcha dharmo.arthaH kaamaityapi . \hash \EN{0140390203}praaNaapaanaavudaanashchaapyetaiva trayo guNaaH .. \SC..20 \hash \EN{0140390211}yat.h ki.nchid.h iha vai loke sarvameshhveva tantrishhu . \EN{0140390213}trayo guNaaH pravartante . avyaktaa nityameva tu . \hash \EN{0140390215}sattvaM rajastamashchaiva guNa sargaH sanaatanaH .. \SC.. \EN{0140390221}tamo.avyaktaM shivaM nityamajaM yoniH sanaatanaH . \EN{0140390223}prakR^itirvikaaraH pralayaH pradhaanaM prabhavaapyayau .. \SC.. \EN{0140390231}anudriktamanuunaM cha hyakaMpamachalaM dhruvam.h . \EN{0140390233}sad.h asachchaiva tat.h sarvamavyaktaM tri guNaM smR^itam.h . \EN{0140390235}GYeyaani naama dheyaani narairadhyaatma chintakaiH .. \SC.. \EN{0140390241}avyakta naamaani guNaa.nshcha tattvato . yo veda sarvaaNi gatiishcha kevalaaH . \EN{0140390243}vimukta dehaH pravibhaaga tattva vit.h . sa muchyate sara guNairniraamayaH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %24 \EN{0140400011}avyaktaat.h puurvaM utpanno mahaan.h aatmaa mahaa matiH . {br} \EN{0140400013}aadirguNaanaaM sarveshhaaM prathamaH sargochyate .. \SC.. \hash \EN{0140400021}mahaan.h aatmaa matirvishhNurvishvaH shaMbhushcha viiryavaan.h . \EN{0140400023}buddhiH praGYopalabdhishcha tathaa khyaatirdhR^itiH smR^itiH .. \SC.. \EN{0140400031}paryaaya vaachakaiH shabdairmahaan.h aatmaa vibhaavyate . \EN{0140400033}taM jaanan.h braahmaNo vidvaan.h na pramohaM nigachchhati .. \SC.. \EN{0140400041}sarvataH paaNi paadashcha sarvato.akshi shiro mukhaH . \EN{0140400043}sarvataH shrutimaam.h.N lloke sarvaM vyaapya sa tishhThati .. \SC.. \EN{0140400051}mahaa prabhaa.archiH purushhaH sarvasya hR^idi nishritaH . \EN{0140400053}aNimaa laghimaa praaptiriishaano jyotiravyayaH .. \SC.. \EN{0140400061}tatra buddhimataaM lokaaH sa.nnyaasa nirataashcha ye . \EN{0140400063}dhyaanino nitya yogaashcha satya sa.ndhaa jitendriyaaH .. \SC.. \EN{0140400071}GYaanavantashcha ye kechid.h alubdhaa jita manyavaH . \EN{0140400073}prasanna manaso dhiiraa nirmamaa niraha.nkR^itaaH . \EN{0140400075}vimuktaaH sarvaivaite mahattvaM upayaanti vai .. \SC.. \hash \EN{0140400081}aatmano mahato veda yaH puNyaaM gatiM uttamaam.h . \EN{0140400083}sa dhiiraH sarva lokeshhu na mohamadhigachchhati . \EN{0140400085}vishhNurevaadi sargeshhu svayaMbhuurbhavati prabhuH .. \SC.. \EN{0140400091}evaM hi yo veda guhaa shayaM prabhum.h . naraH puraaNaM purushhaM vishva ruupam.h . \EN{0140400093}hiraNmayaM buddhimataaM paraaM gatim.h . sa buddhimaan.h buddhimatiitya tishhThati .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %9 \EN{0140410011}yotpanno mahaan.h puurvamaha.nkaaraH sochyate . \hash {br} \EN{0140410013}ahamityeva saMbhuuto dvitiiyaH sargochyate .. \SC.. \hash \EN{0140410021}aha.nkaarashcha bhuutaadirvaikaarikaiti smR^itaH . \hash \EN{0140410023}tejasashchetanaa dhaatuH prajaa sargaH prajaa patiH .. \SC.. \EN{0140410031}devaanaaM prabhavo devo manasashcha tri loka kR^it.h . \EN{0140410033}ahamityeva tat.h sarvamabhimantaa sochyate .. \SC.. \hash \EN{0140410041}adhyaatma GYaana nityaanaaM muniinaaM bhaavitaatmanaam.h . \EN{0140410043}svaadhyaaya kratu siddhaanaameshha lokaH sanaatanaH .. \SC.. \EN{0140410051}aha.nkaareNaaharato guNaan.h imaan.h . bhuutaadirevaM sR^ijate sa bhuuta kR^it.h . \EN{0140410053}vaikaarikaH sarvamidaM vicheshhTate . sva tejasaa rajDjayate jagat.h tathaa .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %5 \EN{0140420011}aha.nkaaraat.h prasuutaani mahaa bhuutaani paJNcha vai . {br} \EN{0140420013}pR^ithivii vaayuraakaashamaapo jyotishcha paJNchamam.h .. \SC.. \EN{0140420021}teshhu bhuutaani muhyante mahaa bhuuteshhu paJNchasu . \EN{0140420023}shabda sparshana ruupeshhu rasa gandha kriyaasu cha .. \SC.. \EN{0140420031}mahaa bhuuta vinaashaante pralaye pratyupasthite . \EN{0140420033}sarva praaNa bhR^itaaM dhiiraa mahad.h utpadyate bhayam.h .. \SC.. \EN{0140420041}yadyasmaajjaayate bhuutaM tatra tat.h praviliiyate . \EN{0140420043}liiyante pratilomaani jaayante chottarottaram.h .. \SC.. \EN{0140420051}tataH praliine sarvasmin.h bhuute sthaavara ja.ngame . \EN{0140420053}smR^itimantastadaa dhiiraa na liiyante kadaachana .. \SC.. \EN{0140420061}shabdaH sparshastathaa ruupaM raso gandhashcha paJNchamaH . \EN{0140420063}kriyaa kaaraNa yuktaaH syuranityaa moha sa.nGYitaaH .. \SC.. \EN{0140420071}lobha prajana samyuktaa nirvisheshhaa hyaki.nchanaaH . \EN{0140420073}maa.nsa shoNita sa.nghaataa.anyonyasyopajiivinaH .. \SC.. \hash \EN{0140420081}bahiraatmaanaityete diinaaH kR^ipaNa vR^ittayaH . \hash \EN{0140420083}praaNaapaanaavudaanashcha samaano vyaanaiva cha .. \SC.. \hash \EN{0140420091}antaraatmeti chaapyete niyataaH paJNcha vaayavaH . \EN{0140420093}vaan.h mano buddhirityebhirsaardhamashhTaatmakaM jagat.h .. \SC.. \EN{0140420101}tvag.h ghraaNa shrotra chakshuu.nshhi rasanaM vaak.h cha sa.nyataa . \EN{0140420103}vishuddhaM cha mano yasya buddhishchaavyabhichaariNii .. \SC..10 \EN{0140420111}ashhTau yasyaagnayo hyete na dahante manaH sadaa . \EN{0140420113}sa tad.h brahma shubhaM yaati yasmaad.h bhuuyo na vidyate .. \SC.. \EN{0140420121}ekaadasha cha yaanyaahurindriyaaNi visheshhataH . \EN{0140420123}aha.nkaara prasuutaani taani vakshyaamyahaM dvijaaH .. \SC.. \hash \EN{0140420131}shrotraM tvak.h chakshushhii jihvaa naasikaa chaiva paJNchamii . \EN{0140420133}paadau paayurupasthaM cha hastau vaag.h dashamii bhavet.h .. \SC.. \EN{0140420141}indriya graamaityeshha manaikaadashaM bhavet.h . \hash \EN{0140420143}etaM graamaM jayet.h puurvaM tato brahma prakaashate .. \SC.. \EN{0140420151}buddhi indriyaaNi paJNchaahuH paJNcha karmendriyaaNi cha . \EN{0140420153}shrotraadiinyapi paJNchaahurbuddhi yuktaani tattvataH .. \SC.. \EN{0140420161}avisheshhaaNi chaanyaani karma yuktaani taani tu . \EN{0140420163}ubhayatra mano GYeyaM buddhirdvaadashamii bhavet.h .. \SC.. \EN{0140420171}ityuktaani indriyaaNi imaanyekaadasha mayaa kramaat.h . \EN{0140420173}manyante kR^itamityeva viditvaitaani paNDitaaH .. \SC.. \EN{0140420181}triiNi sthaanaani bhuutaanaaM chaturthaM nopapadyate . \EN{0140420183}sthalamaapastathaa.a.akaashaM janma chaapi chaturvidham.h .. \SC.. \hash \EN{0140420191}aNDajodbhijja sa.nsveda jaraayujamathaapi cha . \EN{0140420193}chaturdhaa janmaityetad.h bhuuta graamasya lakshyate .. \SC.. \hash \EN{0140420201}acharaaNyapi bhuutaani khe charaaNi tathaiva cha . \EN{0140420203}aNDajaani vijaaniiyaat.h sarvaa.nshchaiva sariisR^ipaan.h .. \SC..20 \EN{0140420211}sa.nsvedaaH kR^imayaH proktaa jantavashcha tathaa vidhaaH . \EN{0140420213}janma dvitiiyamityetajjaghanyataraM uchyate .. \SC.. \EN{0140420221}bhittvaa tu pR^ithiviiM yaani jaayante kaala paryayaat.h . \EN{0140420223}udbhijjaani iti taanyaahurbhuutaani dvija sattamaaH .. \SC.. \EN{0140420231}dvipaada bahupaadaani tiryag.h gatimatiini cha . \EN{0140420233}jaraayujaani bhuutaani vitta taanyapi sattamaaH .. \SC.. \EN{0140420241}dvividhaa.api iha viGYeyaa brahma yoniH sanaatanaa . \EN{0140420243}tapaH karma cha yat.h puNyamityeshha vidushhaaM nayaH .. \SC.. \EN{0140420251}dvividhaM karma viGYeyamijyaa daanaM cha yan.h makhe . \EN{0140420253}jaatasyaadhyayanaM puNyamiti vR^iddhaanushaasanam.h .. \SC.. \EN{0140420261}etad.h yo veda vidhivat.h sa mukhaH syaad.h dvija R^ishhabhaaH . \EN{0140420263}vimuktaH sarva paapebhyaiti chaiva nibodhata .. \SC.. \hash \EN{0140420271}aakaashaM prathamaM bhuutaM shrotramadhyaatmaM uchyate . \EN{0140420273}adhibhuutaM tathaa shabdo dishastatraadhidaivatam.h .. \SC.. \EN{0140420281}dvitiiyaM maaruto bhuutaM tvag.h adhyaatmaM cha vishrutam.h . \EN{0140420283}sprashhTavyamadhibhuutaM cha vidyut.h tatraadhidaivatam.h .. \SC.. \EN{0140420291}tR^itiiyaM jyotirityaahurchakshuradhyaatmaM uchyate . \EN{0140420293}adhibhuutaM tato ruupaM suuryastatraadhidaivatam.h .. \SC.. \EN{0140420301}chaturthamaapo viGYeyaM jihvaa chaadhyaatmamishhyate . \EN{0140420303}adhibhuutaM rasashchaatra somastatraadhidaivatam.h .. \SC..30 \EN{0140420311}pR^ithivii paJNchamaM bhuutaM ghraaNashchaadhyaatmamishhyate . \EN{0140420313}adhibhuutaM tathaa gandho vaayustatraadhidaivatam.h .. \SC.. \EN{0140420321}eshha paJNchasu bhuuteshhu chatushhTaya vidhiH smR^itaH . \EN{0140420323}ataH paraM pravakshyaami sarvaM trividhamindriyam.h .. \SC.. \EN{0140420331}paadaavadhyaatmamityaahurbraahmaNaastattva darshinaH . \EN{0140420333}adhibhuutaM tu gantavyaM vishhNustatraadhidaivatam.h .. \SC.. \EN{0140420341}avaag.h gatirapaanashcha paayuradhyaatmamishhyate . \EN{0140420343}adhibhuutaM visarvashcha mitrastatraadhidaivatam.h .. \SC.. \EN{0140420351}prajanaH sarva bhuutaanaaM upastho.adhyaatmaM uchyate . \EN{0140420353}adhibhuutaM tathaa shukraM daivataM cha prajaa patiH .. \SC.. \EN{0140420361}hastaavadhyaatmamityaahuradhyaatma vidushho janaaH . \EN{0140420363}adhibhuutaM tu karmaaNi shakrastatraadhidaivatam.h .. \SC.. \EN{0140420371}vaishvadevii manaH puurvaa vaag.h adhyaatmamihochyate . \EN{0140420373}vaktavyamadhibhuutaM cha vahnistatraadhidaivatam.h .. \SC.. \EN{0140420381}adhyaatmaM manaityaahuH paJNcha bhuutaanuchaarakam.h . \hash \EN{0140420383}adhibhuutaM cha manyavyaM chandramaashchaadhidaivatam.h .. \SC.. \EN{0140420391}adhyaatmaM buddhirityaahuH shhaD indriya vichaariNii . \EN{0140420393}adhibhuutaM tu viGYeyaM brahmaa tatraadhidaivatam.h .. \SC.. \EN{0140420401}yathaavad.h adhyaatma vidhireshha vaH kiirtito mayaa . \EN{0140420403}GYaanamasya hi dharmaGYaaH praaptaM buddhimataamiha .. \SC..40 \EN{0140420411}indriyaaNi indriyaarthaashcha mahaa bhuutaani paJNcha cha . \EN{0140420413}sarvaaNyetaani sa.ndhaaya manasaa saMpradhaarayet.h .. \SC.. \EN{0140420421}kshiiNe manasi sarvasmin.h na janma sukhamishhyate . \EN{0140420423}GYaana saMpanna sattvaanaaM tat.h sukhaM vidushhaaM matam.h .. \SC.. \EN{0140420431}ataH paraM pravakshyaami suukshma bhaava kariiM shivaam.h . \EN{0140420433}nivR^ittiM sarva bhuuteshhu mR^idunaa daaruNena vaa .. \SC.. \EN{0140420441}guNaaguNamanaasa.ngameka charyamanantaram.h . \EN{0140420443}etad.h braahmaNato vR^ittamaahureka padaM sukham.h .. \SC.. \EN{0140420451}vidvaan.h kuurmaivaa.ngaani kaamaan.h sa.nhR^itya sarvashaH . \hash \EN{0140420453}virajaaH sarvato mukto yo naraH sa sukhii sadaa .. \SC.. \EN{0140420461}kaamaan.h aatmani sa.nyamya kshiiNa tR^ishhNaH samaahitaH . \EN{0140420463}sarva bhuuta suhR^in.h maitro brahma bhuuyaM sa gachchhati .. \SC.. \EN{0140420471}indriyaaNaaM nirodhena sarveshhaaM vishhayaishhiNaam.h . \EN{0140420473}munerjanapada tyaagaad.h adhyaatmaagniH samidhyate .. \SC.. \EN{0140420481}yathaa.agnirindhanairiddho mahaa jyotiH prakaashate . \EN{0140420483}tathendriya nirodhena mahaan.h aatmaa prakaashate .. \SC.. \EN{0140420491}yadaa pashyati bhuutaani prasannaatmaa.a.atmano hR^idi . \EN{0140420493}svayaM yonistadaa suukshmaat.h suukshmamaapnotyanuttamam.h .. \SC.. \EN{0140420501}agnii ruupaM payaH sroto vaayuH sparshanameva cha . \EN{0140420503}mahii pa.nka dharaM ghoramaakaashaM shravaNaM tathaa .. \SC..50 \EN{0140420511}raaga shoka samaavishhTaM paJNcha srotaH samaavR^itam.h . \hash \EN{0140420513}paJNcha bhuuta samaayuktaM nava dvaaraM dvi daivatam.h .. \SC.. \EN{0140420521}rajasvalamathaadR^ishyaM triguNaM cha tri dhaatukam.h . \EN{0140420523}sa.nsargaabhirataM muuDhaM shariiramiti dhaaraNaa .. \SC.. \EN{0140420531}dushcharaM jiiva loke asmin.h sattvaM prati samaashritam.h . \EN{0140420533}etad.h eva hi loke asmin.h kaala chakraM pravartate .. \SC.. \EN{0140420541}etan.h mahaa.arNavaM ghoramagaadhaM moha sa.nGYitam.h . \EN{0140420543}visR^ijet.h sa.nkshipechchaiva bhodhayet.h saamaraM jagat.h .. \SC.. \EN{0140420551}kaama krodhau bhayaM mohamabhidrohamathaanR^itam.h . \EN{0140420553}indriyaaNaaM nirodhena sa taa.nstyajati dustyajaan.h .. \SC.. \EN{0140420561}yasyaite nirjitaa loke tri guNaaH paJNcha dhaatavaH . \EN{0140420563}vyomni tasya paraM sthaanamanantamatha lakshyate .. \SC.. \EN{0140420571}kaama kuulaamapaaraantaaM manaH sroto bhayaavahaam.h . \EN{0140420573}nadiiM durga hradaaM tiirNaH kaama krodhaavubhau jayet.h .. \SC.. \EN{0140420581}sa sarva doshha nirmuktastataH pashyati yat.h param.h . \EN{0140420583}mano manasi sa.ndhaaya pashyatyaatmaanamaatmani .. \SC.. \EN{0140420591}sarvavit.h sarva bhuuteshhu viikshatyaatmaanamaatmani . \EN{0140420593}ekadhaa bahudhaa chaiva vikurvaaNastatastataH .. \SC.. \EN{0140420601}dhruvaM pashyati ruupaaNi diipaad.h diipa shataM yathaa . \EN{0140420603}sa vai vishhNushcha mitrashcha varuNo.agniH prajaa patiH .. \SC..60 \EN{0140420611}sa hi dhaataa vidhaataa cha sa prabhuH sarvato mukhaH . \EN{0140420613}hR^idayaM sarva bhuutaanaaM mahaan.h aatmaa prakaashate .. \SC.. \EN{0140420621}taM vipra sa.nghaashcha suraasuraashcha . yakshaaH pishaachaaH pitaro vayaa.nsi . \EN{0140420623}raksho gaNaa bhuuta gaNaashcha sarve . maharshhayashchaiva sadaa stuvanti .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %62 \EN{0140430011}manushhyaaNaaM tu raajanyaH kshatriyo madhyamo guNaH . {br} \EN{0140430013}kuJNjaro vaahanaanaaM cha si.nhashchaaraNya vaasinaam.h .. \SC.. \EN{0140430021}aviH pashuunaaM sarveshhaamaakhushcha bila vaasinaam.h . \EN{0140430023}gavaaM go vR^ishhabhashchaiva striiNaaM purushhaiva cha .. \SC.. \hash \EN{0140430031}nyagrodho jaMbu vekshashcha pippalaH shaalmalistathaa . \EN{0140430033}shi.nshapaa meshha shR^i.ngashcha tathaa kiichaka veNavaH . \EN{0140430035}ete drumaaNaaM raajaano loke asmin.h naatra sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140430041}himavaan.h paariyaatrashcha sadyo vindhyastrikuuTavaan.h . \EN{0140430043}shveto niilashcha bhaasashcha kaashhThavaa.nshchaiva parvataH .. \SC.. \EN{0140430051}shubha skandho mahendrashcha maalyavaan.h parvatastathaa . \EN{0140430053}ete parvata raajaano gaNaanaaM marutastathaa .. \SC.. \EN{0140430061}suuryo grahaaNaamadhipo nakshatraaNaaM cha chandramaaH . \EN{0140430063}yamaH pitR^INaamadhipaH saritaamatha saagaraH .. \SC.. \EN{0140430071}aMbhasaaM varuNo raajaa sattvaanaaM mitrochyate . \hash \EN{0140430073}arko.adhipatirushhNaanaaM jyotishhaaminduruchyate .. \SC.. \EN{0140430081}agnirbhuuta patirnityaM braahmaNaanaaM bR^ihaspatiH . \EN{0140430083}oshhadhiinaaM patiH somo vishhNurbalavataaM varaH .. \SC.. \EN{0140430091}tvashhTaa.adhiraajo ruupaaNaaM pashuunaamiishvaraH shivaH . \EN{0140430093}dakshiNaanaaM tathaa yaGYo vedaanaaM R^ishhayastathaa .. \SC.. \EN{0140430101}dishaaM udiichii vipraaNaaM somo raajaa prataapavaan.h . \EN{0140430103}kuberaH sarva yakshaaNaaM devataanaaM pura.ndaraH . \EN{0140430105}eshha bhuutaadikaH sargaH prajaanaaM cha prajaa patiH .. \SC..10 \EN{0140430111}sarveshhaameva bhuutaanaamahaM brahmamayo mahaan.h . \EN{0140430113}bhuutaM parataraM matto vishhNorvaa.api na vidyate .. \SC.. \EN{0140430121}raajaadhiraajaH sarvaasaaM vishhNurbrahmamayo mahaan.h . \EN{0140430123}iishvaraM taM vijaaniimaH sa vibhuH sa prajaa patiH .. \SC.. \EN{0140430131}nara kimnara yakshaaNaaM gandharvoraga rakshasaam.h . \EN{0140430133}deva daanava naagaanaaM sarveshhaamiishvaro hi saH .. \SC.. \EN{0140430141}bhaga devaanuyaataanaaM sarvaasaaM vaama lochanaa . \EN{0140430143}maaheshvarii mahaa devii prochyate paarvatii iti yaa .. \SC.. \EN{0140430151}umaaM deviiM vijaaniita naariiNaaM uttamaaM shubhaam.h . \EN{0140430153}ratiinaaM vasumatyastu striiNaamapsarasastathaa .. \SC.. \EN{0140430161}dharma kaamaashcha raajaano braahmaNaa dharma lakshaNaaH . \EN{0140430163}tasmaad.h raajaa dvijaatiinaaM prayateteha rakshaNe .. \SC.. \EN{0140430171}raGYaaM hi vishhaye yeshhaamavasiidanti saadhavaH . \EN{0140430173}hiinaaste sva guNaiH sarvaiH pretyaavaan.h maarga gaaminaH .. \SC.. \EN{0140430181}raaGYaaM tu vishhaye yeshhaaM saadhavaH parirakshitaaH . \EN{0140430183}te asmim.h.N lloke pramodante pretya chaanantyameva cha . \EN{0140430185}praapnuvanti mahaatmaanaiti vitta dvija R^ishhabhaaH .. \SC.. \hash \EN{0140430191}atordhvaM pravakshyaami niyataM dharma lakshaNam.h . \hash \EN{0140430193}ahi.nsaa lakshaNo dharmo hi.nsaa chaadharma lakshaNaa .. \SC.. \EN{0140430201}prakaasha lakshaNaa devaa manushhyaaH karma lakshaNaaH . \EN{0140430203}shabda lakshaNamaakaashaM vaayustu sparsha lakshaNaH .. \SC..20 \EN{0140430211}jyotishhaaM lakshaNaM ruupamaapashcha rasa lakshaNaaH . \EN{0140430213}dharaNii sarva bhuutaanaaM pR^ithivii gandha lakshaNaa .. \SC.. \EN{0140430221}svara vyaJNjana sa.nskaaraa bhaaratii satya lakshaNaa . \EN{0140430223}manaso lakshaNaM chintaa tathoktaa buddhiranvayaat.h .. \SC.. \EN{0140430231}manasaa chintayaano.arthaan.h buddhyaa chaiva vyavasyati . \EN{0140430233}buddhirhi vyavasaayena lakshyate naatra sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140430241}lakshaNaM mahato dhyaanamavyaktaM saadhu lakshaNam.h . \EN{0140430243}pravR^itti lakshaNo yogo GYaanaM sa.nnyaasa lakshaNam.h .. \SC.. \EN{0140430251}tasmaaj.h GYaanaM puraskR^itya sa.nnyased.h iha buddhimaan.h . \EN{0140430253}sa.nnyaasii GYaana samyuktaH praapnoti paramaaM gatim.h . \EN{0140430255}atiito.adva.ndvamabhyeti tamo mR^ityu jaraa.atigam.h .. \SC.. \EN{0140430261}dharma lakshaNa samyuktaM uktaM vo vidhivan.h mayaa . \EN{0140430263}guNaanaaM grahaNaM samyag.h vakshyaamyahamataH param.h .. \SC.. \EN{0140430271}paarthivo yastu gandho vai ghraaNeneha sa gR^ihyate . \EN{0140430273}ghraaNasthashcha tathaa vaayurgandha GYaane vidhiiyate .. \SC.. \EN{0140430281}apaaM dhaatu raso nityaM jihvayaa sa tu gR^ihyate . \EN{0140430283}jihvaasthashcha tathaa somo rasa GYaane vidhiiyate .. \SC.. \EN{0140430291}jyotishhashcha guNo ruupaM chakshushhaa tachcha gR^ihyate . \EN{0140430293}chakshuHsthashcha tathaa.a.adityo ruupa GYaane vidhiiyate .. \SC.. \EN{0140430301}vaayavyastu tathaa sparshastvachaa praGYaayate cha saH . \EN{0140430303}tvaksthashchaiva tathaa vaayuH sparsha GYaane vidhiiyate .. \SC..30 \EN{0140430311}aakaashasya guNo ghoshhaH shrotreNa sa tu gR^ihyate . \EN{0140430313}shrotrasthaashcha dishaH sarvaaH shabda GYaane prakiirtitaaH .. \SC.. \EN{0140430321}manasastu guNashchintaa praGYayaa sa tu gR^ihyate . \EN{0140430323}hR^idistha chetanaa dhaaturmano GYaane vidhiiyate .. \SC.. \EN{0140430331}buddhiradhyavasaayena dhyaanena cha mahaa.nstathaa . \EN{0140430333}nishchitya grahaNaM nityamavyaktaM naatra sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140430341}ali.nga grahaNo nityaH kshetraGYo nirguNaatmakaH . \EN{0140430343}tasmaad.h ali.ngaH kshetraGYaH kevalaM GYaana lakshaNaH .. \SC.. \EN{0140430351}avyaktaM kshetraM uddishhTaM guNaanaaM prabhavaapyayam.h . \EN{0140430353}sadaa pashyaamyahaM liinaM vijaanaami shR^iNomi cha .. \SC.. \EN{0140430361}purushhastad.h vijaaniite tasmaat.h kshetraGYochyate . \hash \EN{0140430363}guNa vR^ittaM tathaa kR^itsnaM kshetraGYaH paripashyati .. \SC.. \EN{0140430371}aadi madhyaavasaanaantaM sR^ijyamaanamachetanam.h . \EN{0140430373}na guNaa viduraatmaanaM sR^ijyamaanaM punaH punaH .. \SC.. \EN{0140430381}na satyaM veda vai kashchit.h kshetraGYastveva vindati . \EN{0140430383}guNaanaaM guNa bhuutaanaaM yat.h paraM parato mahat.h .. \SC.. \EN{0140430391}tasmaad.h guNaa.nshcha tattvaM cha parityajyeha tattvavit.h . \EN{0140430393}kshiiNa doshho guNaan.h hitvaa kshetraGYaM pravishatyatha .. \SC.. \EN{0140430401}nirdva.ndvo nirnamaskaaro niH svadhaa kaaraiva cha . \hash \EN{0140430403}achalashchaaniketashcha kshetraGYaH sa paro vibhuH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %40 \EN{0140440011}yad.h aadi madhya paryantaM grahaNopaayameva cha . {br} \EN{0140440013}naama lakshaNa samyuktaM sarvaM vakshyaami tattvataH .. \SC.. \EN{0140440021}ahaH puurvaM tato raatrirmaasaaH shuklaadayaH smR^itaaH . \EN{0140440023}shravishhThaadiini . R^ikshaaNi . R^itavaH shishiraadayaH .. \SC.. \hash \EN{0140440031}bhuumiraadistu gandhaanaaM rasaanaamaapaiva cha . \hash \EN{0140440033}ruupaaNaaM jyotiraadistu sparshaadirvaayuruchyate . \EN{0140440035}shabdasyaadistathaa.a.akaashameshha bhuuta kR^ito guNaH .. \SC.. \EN{0140440041}ataH paraM pravakshyaami bhuutaanaamaadiM uttamam.h . \EN{0140440043}aadityo jyotishhaamaadiragnirbhuutaadirishhyate .. \SC.. \EN{0140440051}saavitrii sarva vidyaanaaM devataanaaM prajaapatiH . \EN{0140440053}oM kaaraH sarva vedaanaaM vachasaaM praaNaiva cha . \hash \EN{0140440055}yad.h yasmin.h niyataM loke sarvaM saavitraM uchyate .. \SC.. \EN{0140440061}gaayatrii chhandasaamaadiH pashuunaamajochyate . \hash \EN{0140440063}gaavashchatushhpadaamaadirmanushhyaaNaaM dvijaatayaH .. \SC.. \EN{0140440071}shyenaH patatriNaamaadiryaGYaanaaM hutaM uttamam.h . \EN{0140440073}parisarpiNaaM tu sarveshhaaM jyeshhThaH sarpo dvijottamaaH .. \SC.. \EN{0140440081}kR^itamaadiryugaanaaM cha sarveshhaaM naatra sa.nshayaH . \EN{0140440083}hiraNyaM sarva ratnaanaamoshhadhiinaaM yavaastathaa .. \SC.. \EN{0140440091}sarveshhaaM bhakshya bhojyaanaamannaM paramaM uchyate . \EN{0140440093}dravaaNaaM chaiva sarveshhaaM peyaanaamaapottamaaH .. \SC.. \hash \EN{0140440101}sthaavaraaNaaM cha bhuutaanaaM sarveshhaamavisheshhataH . \EN{0140440103}brahma kshetraM sadaa puNyaM plakshaH prathamajaH smR^itaH .. \SC..10 \EN{0140440111}ahaM prajaa patiinaaM cha sarveshhaaM naatra sa.nshayaH . \EN{0140440113}mama vishhNurachintyaatmaa svayaMbhuuriti sa smR^itaH .. \SC.. \EN{0140440121}parvataanaaM mahaa meruH sarveshhaamagrajaH smR^itaH . \EN{0140440123}dishaaM cha pradishaaM chordhvaa dig.h jaataa prathamaM tathaa .. \SC.. \EN{0140440131}tathaa tripathagaa ga.ngaa nadiinaamagrajaa smR^itaa . \EN{0140440133}tathaa saroda paanaanaaM sarveshhaaM saagaro.agrajaH .. \SC..(sa.ndhi saroda) \EN{0140440141}deva daanava bhuutaanaaM pishaachoraga rakshasaam.h . \EN{0140440143}nara kimnara yakshaaNaaM sarveshhaamiishvaraH prabhuH .. \SC.. \EN{0140440151}aadirvishvasya jagato vishhNurbrahmamayo mahaan.h . \EN{0140440153}bhuutaM parataraM tasmaat.h trailokye neha vidyate .. \SC.. \EN{0140440161}aashramaaNaaM cha gaarhasthyaM sarveshhaaM naatra sa.nshayaH . \EN{0140440163}lokaanaamaadiravyaktaM sarvasyaantastad.h eva cha .. \SC.. \EN{0140440171}ahaanyastamayaantaani . udayaantaa cha sharvarii . \hash \EN{0140440173}sukhasyaantaH sadaa duHkhaM duHkhasyaantaH sadaa sukham.h .. \SC.. \EN{0140440181}sarve kshayaantaa nichayaaH patanaantaaH samuchchhrayaaH . \hash \EN{0140440183}sa.nyogaa viprayogaantaa maraNaantaM hi jiivitam.h .. \SC.. \EN{0140440191}sarvaM kR^itaM vinaashaantaM jaatasya maraNaM dhruvam.h . \EN{0140440193}ashaashvataM hi loke asmin.h sarvaM sthaavara ja.ngamam.h .. \SC.. \EN{0140440201}ishhTaM dattaM tapo.adhiitaM vrataani niyamaashcha ye . \EN{0140440203}sarvametad.h vinaashaantaM GYaanasyaanto na vidyate .. \SC..20 \EN{0140440211}tasmaaj.h GYaanena shuddhena prasannaatmaa samaahitaH . \EN{0140440213}nirmamo niraha.nkaaro muchyate sarva paapmabhiH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %21 \EN{0140450011}buddhi saaraM mana staMbhamindriya graama bandhanam.h . {br} \EN{0140450013}mahaa bhuutaara vishhkaMbhaM nimeshha pariveshhTanam.h .. \SC.. \EN{0140450021}jaraa shoka samaavishhTaM vyaadhi vyasana sa.ncharam.h . \EN{0140450023}desha kaala vichaari idaM shrama vyaayaamanisvanam.h .. \SC.. \EN{0140450031}ahoraatra parikshepaM shiitoshhNa parimaNDalam.h . \EN{0140450033}sukha duHkhaanta sa.nkleshaM kshut.h pipaasaa.avakiilanam.h .. \SC.. \EN{0140450041}chhaayaa tapa vilekhaM cha nimeshhonmeshha vihvalam.h . \EN{0140450043}ghora moha janaakiirNaM vartamaanamachetanam.h .. \SC.. \EN{0140450051}maasaardha maasa gaNitaM vishhamaM loka sa.ncharam.h . \EN{0140450053}tamo nichaya pa.nkaM cha rajo vega pravartakam.h .. \SC.. \EN{0140450061}sattvaala.nkaara diiptaM cha guNa sa.nghaata maNDalam.h . \EN{0140450063}svara vigraha naabhiikaM shoka sa.nghaata vartanam.h .. \SC.. \EN{0140450071}kriyaa kaaraNa samyuktaM raaga vistaaramaayatam.h . \EN{0140450073}lobhepsaa parisa.nkhyaataM vivikta GYaana saMbhavam.h .. \SC.. \EN{0140450081}bhaya moha pariivaaraM bhuuta sammoha kaarakam.h . \EN{0140450083}aananda priiti dhaaraM cha kaama krodha parigraham.h .. \SC.. \EN{0140450091}mahad.h aadi visheshhaantamasakta prabhavaavyayam.h . \EN{0140450093}mano javanamashraantaM kaala chakraM pravartate .. \SC.. \EN{0140450101}etad.h dva.ndva samaayuktaM kaala chakramachetanam.h . \EN{0140450103}visR^ijet.h sa.nkshipechchaapi bodhayet.h saamaraM jagat.h .. \SC..10 \EN{0140450111}kaala chakra pravR^ittiM cha nivR^ittiM chaiva tattvataH . \EN{0140450113}kaala chakra pravR^ittiM cha nivR^ittiM chaiva tattvataH . \EN{0140450115}yastu veda naro nityaM na sa bhuuteshhu muhyati .. \SC.. \EN{0140450121}vimuktaH sarva sa.nkleshaiH sarva dva.ndvaatigo muniH . \EN{0140450123}vimuktaH sarva paapebhyaH praapnoti paramaaM gatim.h .. \SC.. \EN{0140450131}gR^ihastho brahma chaarii cha vaanaprastho.atha bhikshukaH . \EN{0140450133}chatvaaraashramaaH proktaaH sarve gaarhasthya muulakaaH .. \SC.. \hash \EN{0140450141}yaH kashchid.h iha loke cha hyaagamaH saMprakiirtitaH . \EN{0140450143}tasyaanta gamanaM shreyaH kiirtireshhaa sanaatanii .. \SC.. \EN{0140450151}sa.nskaaraiH sa.nskR^itaH puurvaM yathaavachcharita vrataH . \EN{0140450153}jaatua guNa vishishhTaayaaM samaavarteta vedavit.h .. \SC.. \EN{0140450161}sva daara nirato daantaH shishhTaachaaro jitendriyaH . \EN{0140450163}paJNchabhishcha mahaa yaGYaiH shraddadhaano yajeta ha .. \SC.. \EN{0140450171}devataa.atithi shishhTaashii nirato veda karmasu . \EN{0140450173}ijyaa pradaana yuktashcha yathaa shakti yathaa vidhi .. \SC.. \EN{0140450181}na paaNi paada chapalo na netra chapalo muniH . \EN{0140450183}na cha vaag.h a.nga chapalaiti shishhTasya gocharaH .. \SC.. \hash \EN{0140450191}nitya yaGYopaviitii syaat.h shukla vaasaaH shuchi vrataaH . \EN{0140450193}niyato dama daanaabhyaaM sadaa shishhTaishcha saMvishet.h .. \SC.. \EN{0140450201}jita shishnodaro maitraH shishhTaachaara samaahitaH . \hash \EN{0140450203}vaiNaviiM dhaarayed.h yashhTiM sodakaM cha kamaNDalum.h .. \SC..20 \EN{0140450211}adhiityaadhyaapanaM kuryaat.h tathaa yajana yaajane . \EN{0140450213}daanaM pratigrahaM chaiva shhaD guNaaM vR^ittimaacharet.h .. \SC.. \EN{0140450221}triiNi karmaaNi yaani iha braahmaNaanaaM tu jiivikaa . \EN{0140450223}yaajanaadhyaapane chobhe shuddhaachchaapi pratigrahaH .. \SC.. \EN{0140450231}avasheshhaaNi chaanyaani triiNi karmaaNi yaani tu . \EN{0140450233}daanamadhyayanaM yaGYo dharma yuktaani taani tu .. \SC.. \EN{0140450241}teshhvapramaadaM kurviita trishhu karmasu dharmavit.h . \EN{0140450243}daanto maitraH kshamaa yuktaH sarva bhuuta samo muniH .. \SC.. \EN{0140450251}sarvametad.h yathaa shakti vipro nirvartayan.h shuchiH . \EN{0140450253}evaM yukto jayet.h svargaM gR^ihasthaH sa.nshita vrataH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %25 \EN{0140460011}evametena maargeNa puurvoktena yathaa vidhi . {br} \EN{0140460013}adhiitavaan.h yathaa shakti tathaiva brahma charyavaan.h .. \SC.. \EN{0140460021}sva dharma nirato vidvaan.h sarvendriya yato muniH . \EN{0140460023}guroH priya hite yuktaH satya dharma paraH shuchiH .. \SC.. \EN{0140460031}guruNaa samanuGYaato bhuJNjiitaannamakutsayan.h . \EN{0140460033}havishhya bhaikshya bhuk.h chaapi sthaanaasana vihaara vaan.h .. \SC.. \EN{0140460041}dvi kaalamagniM juhvaanaH shuchirbhuutvaa samaahitaH . \EN{0140460043}dhaarayiita sadaa daNDaM bailvaM paalaashameva vaa .. \SC.. \EN{0140460051}kshaumaM kaarpaasikaM vaa.api mR^igaajinamathaapi vaa . \EN{0140460053}sarvaM kaashhaaya raktaM syaad.h vaaso vaa.api dvijasya ha .. \SC.. \EN{0140460061}mekhalaa cha bhaven.h mauJNjii jaTii nityodakastathaa . \EN{0140460063}yaGYopaviitii svaadhyaayii . alupta niyata vrataH .. \SC.. \hash \EN{0140460071}puutaabhishcha tathaivaadbhiH sadaa daivata tarpaNam.h . \EN{0140460073}bhaavena niyataH kurvan.h brahma chaarii prashasyate .. \SC.. \EN{0140460081}evaM yukto jayet.h svargaM uurdhva retaaH samaahitaH . \EN{0140460083}na sa.nsarati jaatiishhu paramaM sthaanamaashritaH .. \SC.. \EN{0140460091}sa.nskR^itaH sarva sa.nskaaraistathaiva brahma charyavaan.h . \EN{0140460093}graamaan.h nishhkramya chaaraNyaM muniH pravrajito vaset.h .. \SC.. \EN{0140460101}charma valkala saMviitaH svayaM praatarupaspR^ishet.h . \EN{0140460103}araNya gocharo nityaM na graamaM pravishet.h punaH .. \SC..10 \EN{0140460111}archayann.h atithiin.h kaale dadyaachchaapi pratishrayam.h . \EN{0140460113}phala patraavarairmuulaiH shyaamaakena cha vartayan.h .. \SC.. \EN{0140460121}pravR^ittaM udakaM vaayuM sarvaM vaaneyamaa tR^iNaat.h . \EN{0140460123}praashniiyaad.h aanupuurvyeNa yathaa diikshamatandritaH .. \SC.. \EN{0140460131}aa muula bhala bhikshaabhirarched.h atithimaagatam.h . \EN{0140460133}yad.h bhakshaH syaat.h tato dadyaad.h bhikshaaM nityamatandritaH .. \SC.. \EN{0140460141}devataa.atithi puurvaM cha sadaa bhuJNjiita vaag.h yataH . \EN{0140460143}askandita manaashchaiva laghvaashii devataa.a.ashrayaH .. \SC.. \EN{0140460151}daanto maitraH kshamaa yuktaH kesha shmashru cha dhaarayan.h . \EN{0140460153}juhvan.h svaadhyaaya shiilashcha satya dharma paraayaNaH .. \SC.. \EN{0140460161}tyakta dehaH sadaa daksho vana nityaH samaahitaH . \EN{0140460163}evaM yukto jayet.h svargaM vaana prastho jitendriyaH .. \SC.. \EN{0140460171}gR^ihastho brahma chaarii cha vaana prastho.atha vaa puaH . \EN{0140460173}yaichchhen.h mokshamaasthaatuM uttamaaM vR^ittimaashrayet.h .. \SC.. \hash \EN{0140460181}abhayaM sarva bhuutebhyo dattvaa naishhkarmyamaacharet.h . \EN{0140460183}sarva bhuuta hito maitraH sarvendriya yato muniH .. \SC.. \EN{0140460191}ayaachitamasa.nklR^iptaM upapannaM yadR^ichchhayaa . \EN{0140460193}joshhayeta sadaa bhojyaM graasamaagatamaspR^ihaH .. \SC.. \EN{0140460201}yaatraa maatraM cha bhuJNjiita kevalaM praaNa yaatrikam.h . \EN{0140460203}dharma labdhaM tathaa.ashniiyaan.h na kaamamanuvartayet.h .. \SC..20 \EN{0140460211}graasaad.h aachchhaadanaachchaanyan.h na gR^ihNiiyaat.h katha.nchana . \EN{0140460213}yaavad.h aahaarayet.h taavat.h pratigR^ihNiita naanyathaa .. \SC.. \EN{0140460221}parebhyo na pratigraahyaM na cha deyaM kadaachana . \EN{0140460223}dainya bhaavaachcha bhuutaanaaM saMvibhajya sadaa budhaH .. \SC.. \EN{0140460231}naadadiita para svaani na gR^ihNiiyaad.h ayaachitam.h . \EN{0140460233}na ki.nchid.h vishhayaM bhuktvaa spR^ihayet.h tasya vai punaH .. \SC.. \EN{0140460241}mR^idamaapastathaa.ashmaanaM patra pushhpa phalaani cha . \EN{0140460243}asaMvR^itaani gR^ihNiiyaat.h pravR^ittaani iha kaaryavaan.h .. \SC.. \EN{0140460251}na shilpa jiivikaaM jiived.h dvirannaM nota kaamayet.h . \EN{0140460253}na dveshhTaa nopadeshhTaa cha bhaveta nirupaskR^itaH . \EN{0140460255}shraddhaa puutaani bhuJNjiita nimittaani vivarjayet.h .. \SC.. \EN{0140460261}mudhaa vR^ittirasaktashcha sarva bhuutairasaMvidam.h . \EN{0140460263}kR^itvaa vahniM chared.h bhaikshyaM vidhuume bhuktavajjane .. \SC.. \EN{0140460271}vR^itte sharaavasaMpaate bhaikshyaM lipseta mokshavit.h . \EN{0140460273}laabhe na cha prahR^ishhyeta naalaabhe vimanaa bhavet.h .. \SC.. \EN{0140460281}maatraashii kaalamaakaa.nksha.nshchared.h bhaikshyaM samaahitaH . \EN{0140460283}laabhaM saadhaaraNaM nechchhen.h na bhuJNjiitaabhipuujitaH . \EN{0140460285}abhipuujita laabhaadd.h hi vijugupseta bhikshukaH .. \SC.. \hash \EN{0140460291}shuktaanyamlaani tiktaani kashhaaya kaTukaani cha . \EN{0140460293}naasvaadayiita bhuJNjaano rasaa.nshcha madhuraa.nstathaa . \EN{0140460295}yaatraa maatraM cha bhuJNjiita kevalaM praaNa yaatrikam.h .. \SC.. \EN{0140460301}asamrodhena bhuutaanaaM vR^ittiM lipseta mokshavit.h . \EN{0140460303}na chaanyamanubhiksheta bhikshamaaNaH katha.nchana .. \SC..30 \EN{0140460311}na sa.nnikaashayed.h dharmaM vivikte virajaashcharet.h . \EN{0140460313}shuunyaagaaramaraNyaM vaa vR^iksha muulaM nadiiM tathaa . \EN{0140460315}pratishrayaarthaM seveta paarvatiiM vaa punarguhaam.h .. \SC.. \EN{0140460321}graamaika raatriko griishhme varshhaasvekatra vaa vaset.h . \EN{0140460323}adhvaa suuryeNa nirdishhTaH kiiTavachcha charen.h mahiim.h .. \SC.. \EN{0140460331}dayaa.arthaM chaiva bhuutaanaaM samiikshya pR^ithiviiM charet.h . \EN{0140460333}sa.nchayaa.nshcha na kurviita sneha vaasaM cha varjayet.h .. \SC.. \EN{0140460341}puutena chaaMbhasaa nityaM kaaryaM kurviita mokshavit.h . \EN{0140460343}upaspR^ished.h uddhR^itaabhiradbhishcha purushhaH sadaa .. \SC.. \EN{0140460351}ahi.nsaa brahma charyaM cha satyamaarjavameva cha . \EN{0140460353}akrodhashchaanasuuyaa cha damo nityamapaishunam.h .. \SC.. \EN{0140460361}ashhTaasveteshhu yuktaH syaad.h vrateshhu niyatendriyaH . \EN{0140460363}apaapamashaThaM vR^ittamajihmaM nityamaacharet.h .. \SC.. \EN{0140460371}aashiiryuktaani karmaaNi hi.nsaa yuktaani yaani cha . \EN{0140460373}loka sa.ngraha dharmaM cha naiva kuryaan.h na kaarayet.h .. \SC.. \EN{0140460381}sarva bhaavaan.h atikramya laghu maatraH parivrajet.h . \EN{0140460383}samaH sarveshhu bhuuteshhu sthaavareshhu chareshhu cha .. \SC.. \EN{0140460391}paraM nodvejayet.h ka.nchin.h na cha kasyachid.h udvijet.h . \EN{0140460393}vishvaasyaH sarva bhuutaanaamagryo mokshavid.h uchyate .. \SC.. \EN{0140460401}anaagataM cha na dhyaayen.h naatiitamanuchintayet.h . \EN{0140460403}vartamaanaM upeksheta kaalaakaa.nkshii samaahitaH .. \SC..40 \EN{0140460411}na chakshushhaa na manasaa na vaachaa duushhayet.h kvachit.h . \EN{0140460413}na pratyakshaM parokshaM vaa ki.nchid.h dushhTaM samaacharet.h .. \SC.. \EN{0140460421}indriyaaNyupasa.nhR^itya kuurmo.a.ngaani iva sarvashaH . \EN{0140460423}kshiiNendriya mano buddhirniriiksheta nirindriyaH .. \SC.. \EN{0140460431}nirdva.ndvo nirnamaskaaro niHsvaahaa kaaraiva cha . \hash \EN{0140460433}nirmamo niraha.nkaaro niryoga kshemaiva cha .. \SC.. \hash \EN{0140460441}niraashiiH sarva bhuuteshhu niraasa.ngo niraashrayaH . \EN{0140460443}sarvaGYaH sarvato mukto muchyate naatra sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140460451}apaaNi paada pR^ishhThaM tamashiraskamanuudaram.h . \EN{0140460453}prahiiNa guNa karmaaNaM kevalaM vimalaM sthiram.h .. \SC.. \EN{0140460461}agandha rasamasparshamaruupaashabdameva cha . \hash \EN{0140460463}atvag.h asthyatha vaa.amajjamamaa.nsamapi chaiva ha .. \SC.. \EN{0140460471}nishchintamavyayaM nityaM hR^idisthamapi nityadaa . \EN{0140460473}sarva bhuutasthamaatmaanaM ye pashyanti na te mR^itaaH .. \SC.. \EN{0140460481}na tatra kramate buddhirnendriyaaNi na devataaH . \EN{0140460483}vedaa yaGYaashcha lokaashcha na tapo na paraakramaH . \EN{0140460485}yatra GYaanavataaM praaptirali.nga grahaNaa smR^itaa .. \SC.. \EN{0140460491}tasmaad.h ali.ngo dharmaGYo dharma vratamanuvrataH . \EN{0140460493}guuDha dharmaashrito vidvaan.h aGYaata charitaM charet.h .. \SC.. \EN{0140460501}amuuDho muuDha ruupeNa chared.h dharmamaduushhayan.h . \EN{0140460503}yathainamavamanyeran.h pare satatameva hi .. \SC..50 \EN{0140460511}tathaa vR^ittashchared.h dharmaM sataaM vartmaaviduushhayan.h . \EN{0140460513}yo hyevaM vR^itta saMpannaH sa muniH shreshhThochyate .. \SC.. \hash \EN{0140460521}indriyaaNi indriyaarthaa.nshcha mahaa bhuutaani paJNcha cha . \EN{0140460523}mano buddhirathaatmaanamavyaktaM purushhaM tathaa .. \SC.. \EN{0140460531}sarvametat.h prasa.nkhyaaya samyak.h sa.ntyajya nirmalaH . \EN{0140460533}tataH svargamavaapnoti vimukktaH sarva bandhanaiH .. \SC.. \EN{0140460541}etad.h evaanta velaayaaM parisa.nkhyaaya tattvavit.h . \EN{0140460543}dhyaayed.h ekaantamaasthaaya muchyate atha niraashrayaH .. \SC.. \EN{0140460551}nirmuktaH sarva sa.ngebhyo vaayuraakaashago yathaa . \EN{0140460553}kshiiNa kosho niraata.nkaH praapnoti paramaM padam.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %55 \EN{0140470011}sa.nnyaasaM tapaityaahurvR^iddhaa nishchita darshinaH . \hash {br} \EN{0140470013}braahmaNaa brahma yonisthaa GYaanaM brahma paraM viduH .. \SC.. \EN{0140470021}aviduuraat.h paraM brahma veda vidyaa vyapaashrayam.h . \EN{0140470023}nirdva.ndvaM nirguNaM nityamachintyaM guhyaM uttamam.h .. \SC.. \EN{0140470031}GYaanena tapasaa chaiva dhiiraaH pashyanti tat.h padam.h . \EN{0140470033}nirNikta tamasaH puutaa vyutkraanta rajaso.amalaaH .. \SC.. \EN{0140470041}tapasaa kshemamadhvaanaM gachchhanti paramaishhiNaH . \EN{0140470043}sa.nnyaasa nirataa nityaM ye brahma vidushho janaaH .. \SC.. \EN{0140470051}tapaH pradiipaityaahuraachaaro dharma saadhakaH . \hash \EN{0140470053}GYaanaM tveva paraM vidma sa.nnyaasastapottamam.h .. \SC.. \hash \EN{0140470061}yastu veda niraabaadhaM GYaanaM tattva vinishchayaat.h . \EN{0140470063}sarva bhuutasthamaatmaanaM sa sarva gatirishhyate .. \SC.. \EN{0140470071}yo vidvaan.h saha vaasaM cha vivaasaM chaiva pashyati . \EN{0140470073}tathaivaikatva naanaatve sa duHkhaat.h parimuchyate .. \SC.. \EN{0140470081}yo na kaamayate ki.nchin.h na ki.nchid.h avamanyate . \EN{0140470083}iha lokasthaivaishha brahma bhuuyaaya kalpate .. \SC.. \hash \EN{0140470091}pradhaana guNa tattvaGYaH sarva bhuuta vidhaanavit.h . \EN{0140470093}nirmamo niraha.nkaaro muchyate naatra sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140470101}nirdva.ndvo nirnamaskaaro niH svadhaa kaaraiva cha . \hash \EN{0140470103}nirguNaM nityamadva.ndvaM prashamenaiva gachchhati .. \SC..10 \EN{0140470111}hitvaa guNamayaM sarvaM karma jantuH shubhaashubham.h . \EN{0140470113}ubhe satyaanR^ite hitvaa muchyate naatra sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140470121}avyakta biija prabhavo buddhi skandhamayo mahaan.h . \EN{0140470123}mahaa.aha.nkaara viTapendriyaantara koTaraH .. \SC.. \hash \EN{0140470131}mahaa bhuuta vishaakhashcha visheshha pratishaakhavaan.h . \EN{0140470133}sadaa parNaH sapaa pushhpaH shubhaashubha phalodayaH . \EN{0140470135}aajiivaH sarva bhuutaanaaM brahma vR^ikshaH sanaatanaH .. \SC.. \EN{0140470141}etat.h chhittvaa cha bhittvaa cha GYaanena paramaasinaa . \EN{0140470143}hitvaa chaamarataaMpraapya jahyaad.h vai mR^ityu janmanii . \EN{0140470145}nirmamo niraha.nkaaro muchyate naatra sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140470151}dvaavetau pakshiNau nityau sakhaayau chaapyachetanau . \EN{0140470153}etaabhyaaM tu paro yasya chetanaavaan.h iti smR^itaH .. \SC.. \EN{0140470161}achetanaH sattva sa.nghaata yuktaH . sattvaat.h paraM chetayate antaraatmaa . \EN{0140470163}sa kshetraGYaH sattva sa.nghaata buddhiH . guNaatigo muchyate mR^ityu paashaat.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %16 \EN{0140480011}kechid.h brahmamayaM vR^ikshaM kechid.h brahmamayaM mahat.h . {br} \EN{0140480013}kechit.h purushhamavyaktaM kechit.h paramanaamayam.h . \EN{0140480015}manyante sarvamapyetad.h avyakta prabhavaavyayam.h .. \SC.. \EN{0140480021}uchchvaasa maatramapi ched.h yo.anta kaale samo bhavet.h . \EN{0140480023}aatmaanaM upasa.ngamya so.amR^itatvaaya kalpate .. \SC.. \EN{0140480031}nimeshha maatramapi chet.h sa.nyamyaatmaanamaatmani . \EN{0140480033}gachchhatyaatma prasaadena vidushhaaM praaptimavyayaam.h .. \SC.. \EN{0140480041}praaNaayaamairatha praaNaan.h sa.nyamya sa punaH punaH . \EN{0140480043}dasha dvaadashabhirvaa.api chaturvi.nshaat.h paraM tataH .. \SC.. \EN{0140480051}evaM puurvaM prasannaatmaa labhate yad.h yad.h ichchhati . \EN{0140480053}avyaktaat.h sattvaM udriktamamR^itatvaaya kalpate .. \SC.. \EN{0140480061}sattvaat.h parataraM naanyat.h prasha.nsanti iha tadvidaH . \EN{0140480063}anumaanaad.h vijaaniimaH purushhaM sattva sa.nshrayam.h . \EN{0140480065}na shakyamanyathaa gantuM purushhaM tamatho dvijaaH .. \SC.. \EN{0140480071}kshamaa dhR^itirahi.nsaa cha samataa satyamaarjavam.h . \EN{0140480073}GYaanaM tyaago.atha sa.nnyaasaH saattvikaM vR^ittamishhyate .. \SC.. \EN{0140480081}etenaivaanumaanena manyante atha maniishhiNaH . \EN{0140480083}sattvaM cha purushhashchaikastatra naasti vichaaraNaa .. \SC.. \EN{0140480091}aahureke cha vidvaa.nso ye GYaane su pratishhThitaaH . \EN{0140480093}kshetraGYa sattvayoraikyamityetan.h nopapadyate .. \SC.. \EN{0140480101}pR^ithag.h bhuutastato nityamityetad.h avichaaritam.h . \EN{0140480103}pR^ithag.h bhaavashcha viGYeyaH sahajashchaapi tattvataH .. \SC..10 \EN{0140480111}tathaivaikatva naanaatvamishhyate vidushhaaM nayaH . \EN{0140480113}mashakoduMbare tvaikyaM pR^ithaktvamapi dR^ishyate .. \SC.. \EN{0140480121}matsyo yathaa.anyaH syaad.h apsu saMprayogastathaa.anayoH . \EN{0140480123}saMbandhastoya binduunaaM parNe koka nadasya cha .. \SC.. \EN{0140480131}ityuktavantaM te vipraastadaa loka pitaamaham.h . {guru} \EN{0140480133}punaH sa.nshayamaapannaaH paprachchhurdvija sattamaaH .. \SC.. \EN{0140480141}ki.nschid.h eveha dharmaaNaamanushhTheyatamaM smR^itam.h . {R^ishhayah} \EN{0140480143}vyaahataamiva pashyaamo dharmasya vividhaaM gatim.h .. \SC.. \EN{0140480151}uurdhvaM dehaad.h vadantyeke naitad.h asti iti chaapare . \EN{0140480153}kechit.h sa.nshayitaM sarvaM niHsa.nshayamathaapare .. \SC.. \EN{0140480161}anityaM nityamityeke naastyastyityapi chaapare . \EN{0140480163}eka ruupaM dvidhetyeke vyaamishramiti chaapare . \EN{0140480165}ekameke pR^ithak.h chaanye bahutvamiti chaapare .. \SC.. \EN{0140480171}manyante braahmaNaaivaM praaGYaastattvaartha darshinaH . \hash \EN{0140480173}jaTaa.ajina dharaashchaanye muNDaaH kechid.h asaMvR^itaaH .. \SC.. \EN{0140480181}asnaanaM kechid.h ichchhanti snaanamityapi chaapare . \EN{0140480183}aahaaraM kechid.h ichchhanti kechichchaanashane rataaH .. \SC.. \EN{0140480191}karma kechit.h prasha.nsanti prashaantamapi chaapare . \EN{0140480193}desha kaalaavubhau kechin.h naitad.h asti iti chaapare . \EN{0140480195}kechin.h mokshaM prasha.nsanti kechid.h bhogaan.h pR^ithag.h vidhaan.h .. \SC.. \EN{0140480201}dhanaani kechid.h ichchhanti nirdhanatvaM tathaa.apare . \hash \EN{0140480203}upaasya saadhanaM tveke naitad.h asti iti chaapare .. \SC..20 \EN{0140480211}ahi.nsaa nirataashchaanye kechidd.h hi.nsaa paraayaNaaH . \EN{0140480213}puNyena yashasetyeke naitad.h asti iti chaapare .. \SC.. \EN{0140480221}sad.h bhaava nirataashchaanye kechit.h sa.nshayite sthitaaH . \EN{0140480223}duHkhaad.h anye sukhaad.h anye dhyaanamityapare sthitaaH .. \SC.. \EN{0140480231}yaGYamityapare dhiiraaH pradaanamiti chaapare . \EN{0140480233}sarvameke prasha.nsanti na sarvamiti chaapare .. \SC.. \EN{0140480241}tapastvanye prasha.nsanti svaadhyaayamapare janaaH . \EN{0140480243}GYaanaM sa.nnyaasamityeke svabhaavaM bhuuta chintakaaH .. \SC.. \EN{0140480251}evaM vyutthaapite dharme bahudhaa vipradhaavati . \EN{0140480253}nishchayaM naadhigachchhaamaH sammuuDhaaH sura sattama .. \SC.. \EN{0140480261}idaM shreyaidaM shreyaityevaM prasthito janaH . \hash \EN{0140480263}yo hi yasmin.h rato dharme sa taM puujayate sadaa .. \SC.. \EN{0140480271}tatra no vihataa praGYaa manashcha bahulii kR^itam.h . \EN{0140480273}etad.h aakhyaatumichchhaamaH shreyaH kimiti sattama .. \SC.. \EN{0140480281}ataH paraM cha yad.h guhyaM tad.h bhavaan.h vaktumarhati . \EN{0140480283}sattva kshatraGYayoshchaiva saMbandhaH kena hetunaa .. \SC.. \EN{0140480291}evaM uktaH sa tairviprairbhagavaam.h.N lloka bhaavanaH . \EN{0140480293}tebhyaH shasha.nsa dharmaatmaa yaathaa tathyena buddhimaan.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %29 \EN{0140490011}hanta vaH saMpravakshyaami yan.h maaM pR^ichchhatha sattamaaH . {br} \EN{0140490013}samastamiha tat.h shrutvaa samyag.h evaavadhaaryataam.h .. \SC.. \EN{0140490021}ahi.nsaa sarva bhuutaanaametat.h kR^ityatamaM matam.h . \EN{0140490023}etat.h padamanudvignaM varishhThaM dharma lakshaNam.h .. \SC.. \EN{0140490031}GYaanaM niHshreyaityaahurvR^iddhaa nishchaya darshinaH . \hash \EN{0140490033}tasmaaj.h GYaanena shuddhena muchyate sarva paatakaiH .. \SC.. \EN{0140490041}hi.nsaa paraashcha ye loke ye cha naastika vR^ittayaH . \EN{0140490043}lobha moha samaayuktaaste vai niraya gaaminaH .. \SC.. \EN{0140490051}aashiiryuktaani karmaaNi kurvate ya tvatandritaaH . \EN{0140490053}te asmim.h.N lloke pramodante jaayamaanaaH punaH punaH .. \SC.. \EN{0140490061}kurvate ye tu karmaaNi shraddadhaanaa vipashchitaH . \EN{0140490063}anaashiiryoga samyuktaaste dhiiraaH saadhu darshinaH .. \SC.. \EN{0140490071}ataH paraM pravakshyaami sattva kshetraGYayoryathaa . \EN{0140490073}sa.nyogo viprayogashcha tan.h nibodhata sattamaaH .. \SC.. \EN{0140490081}vishhayo vishhayitvaM cha saMbandho.ayamihochyate . \EN{0140490083}vishhayii purushho nityaM sattvaM cha vishhayaH smR^itaH .. \SC.. \EN{0140490091}vyaakhyaataM puurva kalpena mashakoduMbaraM yathaa . \EN{0140490093}bhujyamaanaM na jaaniite nityaM sattvamachetanam.h . \EN{0140490095}yastveva tu vijaaniite yo bhu.nkte yashcha bhujyate .. \SC.. \EN{0140490101}anityaM dva.ndva samyuktaM sattvamaahurguNaatmakam.h . \EN{0140490103}nirdva.ndvo nishhkalo nityaH kshetraGYo nirguNaatmakaH .. \SC..10 \EN{0140490111}samaH sa.nGYaa gatastvevaM yadaa sarvatra dR^ishyate . \EN{0140490113}upabhu.nkte sadaa sattvamaapaH pushhkara parNavat.h .. \SC.. \EN{0140490121}sarvairapi guNairvidvaan.h vyatishhakto na lipyate . \EN{0140490123}jala binduryathaa lolaH padminii patra sa.nsthitaH . \EN{0140490125}evamevaapyasa.nsaktaH purushhaH syaan.h na sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140490131}dravya maatramabhuut.h sattvaM purushhasyeti nishchayaH . \EN{0140490133}yathaa dravyaM cha kartaa cha sa.nyogo.apyanayostathaa .. \SC.. \EN{0140490141}yathaa pradiipamaadaaya kashchit.h tamasi gachchhati . \EN{0140490143}tathaa sattva pradiipena gachchhanti paramaishhiNaH .. \SC.. \EN{0140490151}yaavad.h dravya guNastaavat.h pradiipaH saMprakaashate . \EN{0140490153}kshiiNa dravya guNaM jyotirantardhaanaaya gachchhati .. \SC.. \EN{0140490161}vyaktaH sattva guNastvevaM purushho.avyaktaishhyate . \hash \EN{0140490163}etad.h vipraa vijaaniita hanta bhuuyo braviimi vaH .. \SC.. \EN{0140490171}sahasreNaapi durmedhaa na vR^iddhimadhigachchhati . \EN{0140490173}chaturthenaapyathaa.nshena vR^iddhimaan.h sukhamedhate .. \SC.. \EN{0140490181}evaM dharmasya viGYeyaM sa.nsaadhanaM upaayataH . \EN{0140490183}upaayaGYo hi medhaavii sukhamatyantamashnute .. \SC.. \EN{0140490191}yathaa.adhvaanamapaatheyaH prapanno maanavaH kvachit.h . \EN{0140490193}kleshena yaati mahataa vinashyatyantaraa.api vaa .. \SC.. \EN{0140490201}tathaa karmasu viGYeyaM phalaM bhavati vaa na vaa . \EN{0140490203}purushhasyaatma niHshreyaH shubhaashubha nidarshanam.h .. \SC..20 \EN{0140490211}yathaa cha diirghamadhvaanaM padbhyaameva prapadyate . \EN{0140490213}adR^ishhTa puurvaM sahasaa tattva darshana varjitaH .. \SC.. \EN{0140490221}tameva cha yathaa.adhvaanaM rathenehaashu gaaminaa . \EN{0140490223}yaayaad.h ashva prayuktena tathaa buddhimataaM gatiH .. \SC.. \EN{0140490231}uchchaM parvatamaaruhya naanvaveksheta bhuu gatam.h . \EN{0140490233}rathena rathinaM pashyet.h klishyamaanamachetanam.h .. \SC.. \EN{0140490241}yaavad.h ratha pathastaavad.h rathena sa tu gachchhati . \EN{0140490243}kshiiNe ratha pathe praaGYo rathaM utsR^ijya gachchhati .. \SC.. \EN{0140490251}evaM gachchhati medhaavii tattva yoga vidhaanavit.h . \EN{0140490253}samaaGYaaya mahaa buddhiruttaraad.h uttarottaram.h .. \SC.. \EN{0140490261}yathaa mahaa.arNavaM ghoramaplavaH saMpragaahate . \EN{0140490263}baahubhyaameva sammohaad.h vadhaM cha R^ichchhatyasa.nshayam.h .. \SC.. \EN{0140490271}naavaa chaapi yathaa praaGYo vibhaagaGYastaritrayaa . \EN{0140490273}aklaantaH salilaM gaahet.h kshipraM sa.ntarati dhruvam.h .. \SC.. \EN{0140490281}tiirNo gachchhet.h paraM paaraM naavaM utsR^ijya nirmamaH . \EN{0140490283}vyaakhyaataM puurva kalpena yathaa rathi padaatinau .. \SC.. \EN{0140490291}snehaat.h sammohamaapanno naavi daasho yathaa tathaa . \EN{0140490293}mamatvenaabhibhuutaH sa tatraiva parivartate .. \SC.. \EN{0140490301}naavaM na shakyamaaruhya sthale viparivartitum.h . \EN{0140490303}tathaiva rathamaaruhya naapsu charyaa vidhiiyate .. \SC..30 \EN{0140490311}evaM karma kR^itaM chitraM vishhayasthaM pR^ithak.h pR^ithak.h . \EN{0140490313}yathaa karma kR^itaM loke tathaa tad.h upapadyate .. \SC.. \EN{0140490321}yan.h naiva gandhino rasyaM na ruupa sparsha shabdavat.h . \EN{0140490323}manyante munayo buddhyaa tat.h pradhaanaM prachakshate .. \SC.. \EN{0140490331}tatra pradhaanamavyaktamavyaktasya guNo mahaan.h . \EN{0140490333}mahataH pradhaana bhuutasya guNo.aha.nkaaraiva cha .. \SC.. \EN{0140490341}aha.nkaara pradhaanasya mahaa bhuuta kR^ito guNaH . \EN{0140490343}pR^ithaktvena hi bhuutaanaaM vishhayaa vai guNaaH smR^itaaH .. \SC.. \EN{0140490351}biija dharmaM yathaa.avyaktaM tathaiva prasavaatmakam.h . \EN{0140490353}biija dharmaa mahaan.h aatmaa prasavashcheti naH shrutam.h .. \SC.. \EN{0140490361}biija dharmaa tvaha.nkaaraH prasavashcha punaH punaH . \EN{0140490363}biija prasava dharmaaNi mahaa bhuutaani paJNcha vai .. \SC.. \EN{0140490371}biija dharmiNaityaahuH prasavaM cha na kurvate . \hash \EN{0140490373}visheshhaaH paJNcha bhuutaanaaM teshhaaM vittaM visheshhaNam.h .. \SC.. \EN{0140490381}tatraika guNamaakaashaM dvi guNo vaayuruchyate . \EN{0140490383}tri guNaM jyotirityaahuraapashchaapi chaturguNaH .. \SC.. \EN{0140490391}pR^ithvii paJNcha guNaa GYeyaa trasa sthaavara sa.nkulaa . \EN{0140490393}sarva bhuuta karii devii shubhaashubha nidarshanaa .. \SC.. \EN{0140490401}shabdaH sparshastathaa ruupaM raso gandhashcha paJNchamaH . \EN{0140490403}ete paJNcha guNaa bhuumerviGYeyaa dvija sattamaaH .. \SC..40 \EN{0140490411}paarthivashcha sadaa gandho gandhashcha bahudhaa smR^itaH . \EN{0140490413}tasya gandhasya vakshyaami vistareNa bahuun.h guNaan.h .. \SC.. \EN{0140490421}ishhTashchaanishhTa gandhashcha madhuro.amlaH kaTustathaa . \EN{0140490423}nirhaarii sa.nhataH snigdho ruuksho vishadaiva cha . \hash \EN{0140490425}evaM dasha vidho GYeyaH paarthivo gandhaityuta .. \SC.. \hash \EN{0140490431}shabdaH sparshastathaa ruupaM rasashchaapaaM guNaaH smR^itaaH . \EN{0140490433}rasa GYaanaM tu vakshyaami rasastu bahudhaa smR^itaH .. \SC.. \EN{0140490441}madhuro.amlaH kaTustiktaH kashhaayo lavaNastathaa . \EN{0140490443}evaM shhaD vidha vistaaro raso vaarimayaH smR^itaH .. \SC.. \EN{0140490451}shabdaH sparshastathaa ruupaM tri guNaM jyotiruchyate . \EN{0140490453}jyotishhashcha guNo ruupaM ruupaM cha bahudhaa smR^itam.h .. \SC.. \EN{0140490461}shuklaM kR^ishhNaM tathaa raktaM niilaM piitaaruNaM tathaa . \EN{0140490463}hrasvaM diirghaM tathaa sthuulaM chaturasraaNu vR^ittakam.h .. \SC.. \EN{0140490471}evaM dvaadasha vistaaraM tejaso ruupaM uchyate . \hash \EN{0140490473}viGYeyaM braahmaNairnityaM dharmaGYaiH satya vaadibhiH .. \SC.. \EN{0140490481}shabda sparshau cha viGYeyau dvi guNo vaayuruchyate . \EN{0140490483}vaayoshchaapi guNaH sparshaH sparshashcha bahudhaa smR^itaH .. \SC.. \EN{0140490491}ushhNaH shiitaH sukho duHkhaH snigdho vishadaiva cha . \hash \EN{0140490493}kaThinashchikkaNaH shlakshNaH pichchhilo daaruNo mR^iduH .. \SC.. \hash \EN{0140490501}evaM dvaadasha vistaaro vaayavyo guNochyate . \hash \EN{0140490503}vidhivad.h brahmaNaiH siddhairdharmaGYaistattva darshibhiH .. \SC..50 \EN{0140490511}tatraika guNamaakaashaM shabdaityeva cha smR^itaH . \hash \EN{0140490513}tasya shabdasya vakshyaami vistareNa bahuun.h guNaan.h .. \SC.. \EN{0140490521}shhaDja R^ishhabhau cha gaandhaaro madhyamaH paJNchamastathaa . \EN{0140490523}ataH paraM tu viGYeyo nishhaado dhaivatastathaa .. \SC.. \EN{0140490531}ishhTo.anishhTashcha shabdastu sa.nhataH pravibhaagavaan.h . \EN{0140490533}evaM bahu vidho GYeyaH shabdaakaasha saMbhavaH .. \SC.. \hash \EN{0140490541}aakaashaM uttamaM bhuutamaha.nkaarastataH param.h . \EN{0140490543}aha.nkaaraat.h paraa buddhirbuddheraatmaa tataH param.h .. \SC.. \EN{0140490551}tasmaat.h tu paramavyaktamavyaktaat.h purushhaH paraH . \EN{0140490553}paraavaraGYo bhuutaanaaM yaM praapyaanantyamashnute .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %55 \EN{0140500011}bhuutaanaamatha paJNchaanaaM yathaishhaamiishvaraH manaH . {br} \EN{0140500013}niyame cha visarge cha bhuutaatmaa manaiva cha .. \SC.. \hash \EN{0140500021}adhishhThaataa mano nityaM bhuutaanaaM mahataaM tathaa . \EN{0140500023}buddhiraishvaryamaachashhTe kshetraGYaH sarvochyate .. \SC.. \hash \EN{0140500031}indriyaaNi mano yu.nkte sad.h ashvaan.h iva saarathiH . \EN{0140500033}indriyaaNi mano buddhiM kshetraGYo yuJNjate sadaa .. \SC.. \EN{0140500041}mahaa bhuuta samaayuktaM buddhi sa.nyamanaM ratham.h . \EN{0140500043}tamaaruhya sa bhuutaatmaa samantaat.h paridhaavati .. \SC.. \EN{0140500051}indriya graama samyukto manaH saarathireva cha . \EN{0140500053}buddhi sa.nyamano nityaM mahaan.h brahmamayo ratha .. \SC.. \EN{0140500061}evaM yo vetti vidvaan.h vai sadaa brahmamayaM ratham.h . \EN{0140500063}sa dhiiraH sarva lokeshhu na mohamadhigachchhati .. \SC.. \EN{0140500071}avyaktaadi visheshhaantaM trasa sthaavara sa.nkulam.h . \EN{0140500073}chandra suurya prabhaa.a.alokaM graha nakshatra maNDitam.h .. \SC.. \EN{0140500081}nadii parvata jaalaishcha sarvataH paribhuushhitam.h . \EN{0140500083}vividhaabiHstathaa.adbhishcha satataM samala.nkR^itam.h .. \SC.. \EN{0140500091}aajiivaH sarva bhuutaanaaM sarva praaNa bhR^itaaM gatiH . \EN{0140500093}etad.h brahma vanaM nityaM yasmi.nshcharati kshetravit.h .. \SC.. \EN{0140500101}loke asmin.h yaani bhuutaani sthaavaraaNi charaaNi cha . \EN{0140500103}taanyevaagre praliiyante pashchaad.h bhuuta kR^itaa guNaaH . \EN{0140500105}guNebhyaH paJNcha bhuutaani . eshha bhuuta samuchchhrayaH .. \SC..10 \hash \EN{0140500111}devaa manushhyaa gandharvaaH pishaachaasura raakshasaaH . \EN{0140500113}sarve svabhaavataH sR^ishhTaa na kriyaabhyo na kaaraNaat.h .. \SC.. \EN{0140500121}ete vishva kR^ito vipraa jaayante ha punaH punaH . \EN{0140500123}tebhyaH prasuutaasteshhveva mahaa bhuuteshhu paJNchasu . \EN{0140500125}praliiyante yathaa kaalaM uurmayaH saagare yathaa .. \SC.. \EN{0140500131}vishva sR^igbhyastu bhuutebhyo mahaa bhuutaani gachchhati . \EN{0140500133}bhuutebhyashchaapi paJNchabhyo mukto gachchhet.h prajaapatim.h .. \SC.. \EN{0140500141}prajaapatiridaM sarvaM tapasaivaasR^ijat.h prabhuH . \EN{0140500143}tathaiva vedaan.h R^ishhayastapasaa pratipedire .. \SC.. \EN{0140500151}tapasashchaanupuurvyeNa phala muulaashinastathaa . \EN{0140500153}trailokyaM tapasaa siddhaaH pashyanti iha samaahitaaH .. \SC.. \EN{0140500161}oshhadhaanyagadaadiinii naanaa vidyaashcha sarvashaH . \EN{0140500163}tapasaiva prasidhyanti tapo muulaM hi saadhanam.h .. \SC.. \EN{0140500171}yad.h duraapaM duraamnaayaM duraadharshhaM duranvayam.h . \EN{0140500173}tat.h sarvaM tapasaa saadhyaM tapo hi duratikramam.h .. \SC.. \EN{0140500181}suraapo brahmahaa steyii bhruuNahaa guru talpagaH . \EN{0140500183}tapasaiva su taptena muchyante kilbishhaat.h tataH .. \SC.. \EN{0140500191}manushhyaaH pitaro devaaH pashavo mR^iga pakshiNaH . \EN{0140500193}yaani chaanyaani bhuutaani trasaani sthaavaraaNi cha .. \SC.. \EN{0140500201}tapaH paraayaNaa nityaM sidhyante tapasaa sadaa . \EN{0140500203}tathaiva tapasaa devaa mahaa bhaagaa divaM gataaH .. \SC..20 \EN{0140500211}aashiiryuktaani karmaaNi kurvate ye tvatandritaaH . \EN{0140500213}aha.nkaara samaayuktaaste sakaashe prajaapateH .. \SC.. \EN{0140500221}dhyaana yogena shuddhena nirmamaa niraha.nkR^itaaH . \EN{0140500223}praapnuvanti mahaatmaano mahaantaM lokaM uttamam.h .. \SC.. \EN{0140500231}dhyaana yogaad.h upaagamya prasanna matayaH sadaa . \EN{0140500233}sukhopachayamavyaktaM pravishantyaatmavattayaa .. \SC..(\$) \EN{0140500241}dhyaana yogaad.h upaagamya nirmamaa niraha.nkR^itaaH . \EN{0140500243}avyaktaM pravishanti iha mahaantaM lokaM uttamam.h .. \SC.. \EN{0140500251}avyaktaad.h eva saMbhuutaH sama yaGYo gataH punaH . \EN{0140500253}tamo rajobhyaaM nirmuktaH sattvamaasthaaya kevalam.h .. \SC.. \EN{0140500261}vimuktaH sarva paapebhyaH sarvaM tyajati nishhkalaH . \EN{0140500263}kshetraGYaiti taM vidyaad.h yastaM veda sa vedavit.h .. \SC.. \hash \EN{0140500271}chittaM chittaad.h upaagamya muniraasiita sa.nyataH . \EN{0140500273}yachchittastan.h manaa bhuutvaa guhyametat.h sanaatanam.h .. \SC.. \EN{0140500281}avyaktaadi visheshhaantamavidyaa lakshaNaM smR^itam.h . \EN{0140500283}nibodhata yathaa hi idaM guNairlakshaNamityuta .. \SC.. \EN{0140500291}dvyaksharastu bhaven.h mR^ityustryaksharaM brahma shaashvatam.h . \EN{0140500293}mameti cha bhaven.h mR^ityurna mameti cha shaashvatam.h .. \SC.. \EN{0140500301}karma kechit.h prasha.nsanti manda buddhitaraa naraaH . \EN{0140500303}ye tu buddhaa mahaatmaano na prasha.nsanti karma te .. \SC..30 \EN{0140500311}karmaNaa jaayate janturmuurtimaan.h shhoDashaatmakaH . \EN{0140500313}purushhaM sR^ijate avidyaa.agraahyamamR^itaashinam.h .. \SC.. \hash \EN{0140500321}tasmaat.h karmasu niHsnehaa ye kechit.h paaradarshinaH . \EN{0140500323}vidyaamayo.ayaM purushho na tu karmamayaH smR^itaH .. \SC.. \EN{0140500331}apuurvamamR^itaM nityaM yainamavichaariNam.h . \hash \EN{0140500333}yainaM vindate aatmaanamagraahyamamR^itaashinam.h . \hash \EN{0140500341}agraahyo.amR^ito bhavati yaibhiH kaaraNairdhruvaH .. \SC.. \hash \EN{0140500343}apohya sarva sa.nkalpaan.h sa.nyamyaatmaanamaatmani . \EN{0140500345}sa tad.h brahma shubhaM vetti yasmaad.h bhuuyo na vidyate .. \SC.. \EN{0140500351}prasaadenaiva sattvasya prasaadaM samavaapnuyaat.h . \EN{0140500353}lakshaNaM hi prasaadasya yathaa syaat.h svapna darshanam.h .. \SC.. \EN{0140500361}gatireshhaa tu muktaanaaM ye GYaana parinishhThitaaH . \EN{0140500363}pravR^ittayashcha yaaH sarvaaH pashyanti paraNaamajaaH .. \SC.. \EN{0140500371}eshhaa gatirasaktaanaameshha dharmaH sanaatanaH . \EN{0140500373}eshhaa GYaanavataaM praaptiretad.h vR^ittamaninditam.h .. \SC.. \EN{0140500381}samena sarva bhuuteshhu niHspR^iheNa niraashishhaa . \EN{0140500383}shakyaa gatiriyaM gantuM sarvatra sama darshinaa .. \SC.. \EN{0140500391}etad.h vaH sarvamaakhyaataM mayaa vipra R^ishhi sattamaaH . \EN{0140500393}evamaacharata kshipraM tataH siddhimavaapsyatha .. \SC.. \EN{0140500401}ityuktaaste tu munayo brahmaNaa guruNaa tathaa . {guru} \EN{0140500403}kR^itavanto mahaatmaanastato lokaan.h avaapnuvan.h .. \SC..40 \EN{0140500411}tvamapyetan.h mahaa bhaaga yathoktaM brahmaNo vachaH . \EN{0140500413}samyag.h aachaara shuddhaatma.nstataH siddhimavaapsyasi .. \SC.. \EN{0140500421}ityuktaH sa tadaa shishhyo guruNaa dharmaM uttamam.h . {vaa} \EN{0140500423}chakaara sarvaM kaunteya tato mokshamavaaptavaan.h .. \SC.. \EN{0140500431}kR^ita kR^ityashcha sa tadaa shishhyaH kuru kulodvaha . \EN{0140500433}tat.h padaM samanupraapto yatra gatvaa na shochati .. \SC.. \EN{0140500441}ko nvasau braahmaNaH kR^ishhNa kashcha shishhyo janaardana . {arjuna} \EN{0140500443}shrotavyaM chen.h mayaitad.h vai tat.h tvamaachakshva me vibho .. \SC.. \EN{0140500451}ahaM gururmahaa baaho manaH shishhyaM cha viddhi me . {vaa} \EN{0140500453}tvat.h priityaa guhyametachcha kathitaM me dhana.njaya .. \SC.. \EN{0140500461}mayi ched.h asti te priitirnityaM kuru kulodvaha . \EN{0140500463}adhyaatmametat.h shrutvaa tvaM samyag.h aachara suvrata .. \SC.. \EN{0140500471}tatastvaM samyag.h aachiirNe dharme asmin.h kuru nandana . \EN{0140500473}sarva paapa vishuddhaatmaa mokshaM praapsyasi kevalam.h .. \SC.. \EN{0140500481}puurvamapyetad.h evoktaM yuddha kaalopasthite . \hash \EN{0140500483}mayaa tava mahaa baaho tasmaad.h atra manaH kuru .. \SC.. \EN{0140500491}mayaa tu bharata shreshhTha chira dR^ishhTaH pitaa vibho . \EN{0140500493}tamahaM drashhTumichchhaami sammate tava phalguna .. \SC.. \EN{0140500501}ityukta vachanaM kR^ishhNaM pratyuvaacha dhana.njayaH . {v} \EN{0140500503}gachchhaavo nagaraM kR^ishhNa gaja saahvayamadya vai .. \SC..50 \EN{0140500511}sametya tatra raajaanaM dharmaatmaanaM yudhishhThiram.h . \EN{0140500513}samanuGYaapya durdharshhaM svaaM puriiM yaatumarhasi .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %51 \EN{0140510011}tato.abhyachodayat.h kR^ishhNo yujyataamiti daarukam.h . {v} \EN{0140510013}muhuurtaad.h iva chaachashhTa yuktamityeva daarukaH .. \SC.. \EN{0140510021}tathaiva chaanuyaatraaNi chodayaamaasa paaNDavaH . \EN{0140510023}sajjayadhvaM prayaasyaamo nagaraM gaja saahvayam.h .. \SC.. \EN{0140510031}ityuktaaH sainikaaste tu sajjii bhuutaa vishaaM pate . \EN{0140510033}aachakhyuH sajjamityeva paarthaayaamita tejase .. \SC.. \EN{0140510041}tatastau rathamaasthaaya prayaatau kR^ishhNa paaNDavau . \EN{0140510043}vikurvaaNau kathaashchitraaH priiyamaaNau vishaaM pate .. \SC.. \EN{0140510051}rathasthaM tu mahaa tejaa vaasudevaM dhana.njayaH . \EN{0140510053}punarevaabraviid.h vaakyamidaM bharata sattama .. \SC.. \EN{0140510061}tvat.h prasaadaajjayaH praapto raaGYaa vR^ishhNi kulodvaha . \EN{0140510063}nihataaH shatravashchaapi praaptaM raajyamakaNTakam.h .. \SC.. \EN{0140510071}naathavantashcha bhavataa paaNDavaa madhu suudana . \EN{0140510073}bhavantaM plavamaasaadya tiirNaaH sma kuru saagaram.h .. \SC.. \EN{0140510081}vishva karman.h namaste astu vishvaatman.h vishva saMbhava . \EN{0140510083}yathaa.ahaM tvaa vijaanaami yathaa chaahaM bhavan.h manaaH .. \SC.. \EN{0140510091}tvat.h tejaH saMbhavo nityaM kutaasho madhu suudana . \EN{0140510093}ratiH kriiDaamayii tubhyaM maayaa te rodasii vibho .. \SC.. \EN{0140510101}tvayi sarvamidaM vishvaM yad.h idaM sthaaNu ja.ngamam.h . \EN{0140510103}tvaM hi sarvaM vikurushhe bhuuta graamaM sanaatanam.h .. \SC..10 \EN{0140510111}pR^ithiviiM chaantarikshaM cha tathaa sthaavara ja.ngamam.h . \EN{0140510113}hasitaM te amalaa jyotsnaaR^itavashchendriyaanvayaaH .. \SC.. \hash \EN{0140510121}praaNo vaayuH satatagaH krodho mR^ityuH sanaatanaH . \EN{0140510123}prasaade chaapi padmaa shriirnityaM tvayi mahaa mate .. \SC.. \EN{0140510131}ratistushhTirdhR^itiH kshaantistvayi chedaM charaacharam.h . \EN{0140510133}tvameveha yugaanteshhu nidhanaM prochyase anagha .. \SC.. \EN{0140510141}su diirgheNaapi kaalena na te shakyaa guNaa mayaa . \EN{0140510143}aatmaa cha paramo vaktuM namaste nalinekshaNa .. \SC.. \EN{0140510151}vidito me asi durdharshha naaradaad.h devalaat.h tathaa . \EN{0140510153}kR^ishhNa dvaipaayanaachchaiva tathaa kuru pitaamahaat.h .. \SC.. \EN{0140510161}tvayi sarvaM samaasaktaM tvamevaiko janeshvaraH . \EN{0140510163}yachchaanugraha samyuktametad.h uktaM tvayaa.anagha .. \SC.. \EN{0140510171}etat.h sarvamahaM samyag.h aacharishhye janaardana . \EN{0140510173}idaM chaadbhutamatyarthaM kR^itamasmat.h priyepsayaa .. \SC.. \EN{0140510181}yat.h paapo nihataH sa.nkhye kauravyo dhR^ita raashhTrajaH . \EN{0140510183}tvayaa dagdhaM hi tat.h saumnyaM mayaa vijitamaahave .. \SC.. \EN{0140510191}bhavataa tat.h kR^itaM karma yenaavaapto jayo mayaa . \EN{0140510193}duryodhanasya sa.ngraame tava buddhi paraakramaiH .. \SC.. \EN{0140510201}karNasya cha vadhopaayo yathaavat.h saMpradarshitaH . \EN{0140510203}sendhavasya cha paapasya bhuuri shravasaiva cha .. \SC..20 \hash \EN{0140510211}ahaM cha priiyamaaNena tvayaa devaki nandana . \EN{0140510213}yad.h uktastat.h karishhyaami na hi me atra vichaaraNaa .. \SC.. \EN{0140510221}raajaanaM cha samaasaadya dharmaatmaanaM yudhishhThiram.h . \EN{0140510223}chodayishhyaami dharmaGYa gamanaarthaM tavaanagha .. \SC.. \EN{0140510231}ruchitaM hi mamaitat.h te dvaarakaagamanaM prabho . \EN{0140510233}achiraachchaiva dR^ishhTaa tvaM maatulaM madhu suudana . \EN{0140510235}bala devaM cha durdharshhaM tathaa.anyaan.h vR^ishhNi pu.ngavaan.h .. \SC.. \EN{0140510241}evaM saMbhaashhamaaNau tau praaptau vaaraNa saahvayam.h . \EN{0140510243}tathaa vivishatushchobhau saMprahR^ishhTa naraakulam.h .. \SC.. \EN{0140510251}tau gatvaa dhR^itaraashhTrasya gR^ihaM shakra gR^ihopamam.h . \EN{0140510253}dadR^ishaate mahaa raaja dhR^ita raashhTraM janeshvaram.h .. \SC.. \EN{0140510261}viduraM cha mahaa buddhiM raajaanaM cha yudhishhThiram.h . \EN{0140510263}bhiima senaM cha durdharshhaM maadrii putrau cha paaNDavau . \EN{0140510265}dhR^itaraashhTraM upaasiinaM yuyutsuM chaaparaajitam.h .. \SC.. \EN{0140510271}gaandhaariiM cha mahaa praaGYaaM pR^ithaaM kR^ishhNaaM cha bhaaminiim.h . \EN{0140510273}subhadraa.a.adyaashcha taaH sarvaa bharataanaaM striyastathaa . \EN{0140510275}dadR^ishaate sthitaaH sarvaa gaandhaariiM parivaarya vai .. \SC.. \EN{0140510281}tataH sametya raajaanaM dhR^itaraashhTramari.ndamau . \EN{0140510283}nivedya naama dheye sve tasya paadaavagR^ihNataam.h .. \SC.. \EN{0140510291}gaandhaaryaashcha pR^ithaayaashcha dharma raaGYastathaiva cha . \EN{0140510293}bhiimasya cha mahaatmaanau tathaa paadaavagR^ihNataam.h .. \SC.. \EN{0140510301}kshattaaraM chaapi saMpuujya pR^ishhTvaa kushalamavyayam.h . \EN{0140510303}taiH saardhaM nR^ipatimM vR^iddhaM tatastaM paryupaasataam.h .. \SC..30 \EN{0140510311}tato nishi mahaa raaja dhR^ita raashhTraH kuru udvahaan.h . \EN{0140510313}janaardanaM cha medhaavii vyasarjayata vai gR^ihaan.h .. \SC.. \EN{0140510321}te anuGYaataa nR^ipatinaa yayuH svaM svaM niveshanam.h . \EN{0140510323}dhana.njaya gR^ihaan.h eva yayau kR^ishhNastu viiryavaan.h .. \SC.. \EN{0140510331}tatraarchito yathaa nyaayaM sarva kaamairupasthitaH . \hash \EN{0140510333}kR^ishhNaH sushhvaapa medhaavii dhana.njaya sahaayavaan.h .. \SC.. \EN{0140510341}prabhaataayaaM tu sharvaryaaM kR^ita puurvaahNika kriyau . \EN{0140510343}dharma raajasya bhavanaM jagmatuH paramaarchitau . \EN{0140510345}yatraaste sa sahaamaatyo dharma raajo mahaa manaaH .. \SC.. \EN{0140510351}tatastau tat.h pravishyaatha dadR^ishaate mahaa balau . \EN{0140510353}dharma raajaanamaasiinaM deva raajamivaashvinau .. \SC.. \EN{0140510361}tau samaasaadya raajaanaM vaarshhNeya kura pu.ngavau . \EN{0140510363}nishhiidaturanuGYaatau priiyamaaNena tena vai .. \SC.. \EN{0140510371}tataH sa raajaa medhaavii vivikshuu prekshya taavubhau . \EN{0140510373}provaacha vadataaM shreshhTho vachanaM raaja sattamaH .. \SC.. \EN{0140510381}vivikshuu hi yuvaaM manye viirau yadu kuru udvahau . \EN{0140510383}bruuta kartaa.asmi sarvaM vaaM na chiraan.h maa vichaaryataam.h .. \SC.. \EN{0140510391}ityukte phalgunastatra dharma raajaanamabraviit.h . \EN{0140510393}viniitavad.h upaagamya vaakyaM vaakya vishaaradaH .. \SC.. \EN{0140510401}ayaM chiroshhito raajan.h vaasudevaH prataapavaan.h . \EN{0140510403}bhavantaM samanuGYaapya pitaraM drashhTumichchhati .. \SC..40 \EN{0140510411}sa gachchhed.h abhyanuGYaato bhavataa yadi manyase . \EN{0140510413}aanarta nagariiM viirastad.h anuGYaatumarhasi .. \SC.. \EN{0140510421}puNDariikaaksha bhadraM te gachchha tvaM madhu suudana . {y} \EN{0140510423}puriiM dvaaravatiimadya drashhTuM shuura sutaM prabhum.h .. \SC.. \EN{0140510431}rochate me mahaa baaho gamanaM tava keshava . \EN{0140510433}maatulashchira dR^ishhTo me tvayaa devii cha devakii .. \SC.. \EN{0140510441}maatulaM vasudevaM tvaM bala devaM cha maadhava . \EN{0140510443}puujayethaa mahaa praaGYa mad.h vaakyena yathaa.arhataH .. \SC.. \EN{0140510451}smarethaashchaapi maaM nityaM bhiimaM cha balinaaM varam.h . \EN{0140510453}phalgunaM nakulaM chaiva saha devaM cha maadhava .. \SC.. \EN{0140510461}aanartaan.h avalokya tvaM pitaraM cha mahaa bhuja . \hash \EN{0140510463}vR^ishhNii.nshcha punaraagachchherhaya medhe mamaanagha .. \SC.. \EN{0140510471}sa gachchha ratnaanyaadaaya vividhaani vasuuni cha . \EN{0140510473}yachchaapyanyan.h manoGY . aM te tad.h apyaadatsva saatvata .. \SC.. \EN{0140510481}iyaM hi vasudhaa sarvaa prasaadaat.h tava maadhava . \EN{0140510483}asmaan.h upagataa viira nihataashchaapi shatravaH .. \SC.. \EN{0140510491}evaM bruvati kauravye dharma raaje yudhishhThire . \EN{0140510493}vaasudevo varaH pu.nsaamidaM vachanamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140510501}tavaiva ratnaani dhanaM cha kevalam.h . dharaa cha kR^itsnaa tu mahaa bhujaadya vai . \EN{0140510503}yad.h asti chaanyad.h draviNaM gR^iheshhu me . tvameva tasyeshvara nityamiishvaraH .. \SC..50 \EN{0140510511}tathetyathoktaH pratipuujitastadaa . gadaa.agrajo dharma sutena viiryavaan.h . \EN{0140510513}pitR^i shhvasaamabhyavadad.h yathaa vidhi . saMpuujitashchaapyagamat.h pradakshiNam.h .. \SC.. \EN{0140510521}tayaa sa samyak.h pratinanditastadaa . tathaiva sarvairviduraadibhistataH . \EN{0140510523}viniryayau naaga puraad.h gadaa.agrajo . rathena divyena chaturyujaa hariH .. \SC.. \EN{0140510531}rathaM subhadraamadhiropya bhaaminiim.h . yudhishhThirasyaanumate janaardanaH . \EN{0140510533}pitR^i shhvasaayaashcha tathaa mahaa bhujo . viniryayau paura janaabhisaMvR^itaH .. \SC.. \EN{0140510541}tamanvagaad.h vaanara varya ketanaH . sa saatyaktirmaadravatii sutaavapi . \EN{0140510543}agaadha buddhirvidurashcha maadhavam.h . svayaM cha bhiimo gaja raaja vikramaH .. \SC.. \EN{0140510551}nivartayitvaa kuru raashhTra vardhanaamH . tataH sa sarvaan.h viduraM cha viiryavaan.h . \EN{0140510553}janaardano daarukamaaha sa tvaraH . prachodayaashvaan.h iti saatyakistadaa .. \SC.. \EN{0140510561}tato yayau shatru gaNa pramardanaH . shini praviiraanugato janaardanaH . \EN{0140510563}yathaa nihatyaari gaNaan.h shata kratuH . divaM tathaa.a.anarta puriiM prataapavaan.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %56 \EN{0140520011}tathaa prayaaNtaM vaarshhNeyaM dvaarakaaM bharata R^ishhabhaaH . {v} \EN{0140520013}parishhvajya nyavartanta saanuyaatraaH paraM tapaaH .. \SC.. \EN{0140520021}punaH punashcha vaarshhNeyaM paryashhvajata phalgunaH . \EN{0140520023}aa chakshurvishhayaachchainaM dadarsha cha punaH punaH .. \SC.. \EN{0140520031}kR^ichchhreNaiva cha taaM paartho go vinde viniveshitaam.h . \EN{0140520033}sa.njahaara tadaa dR^ishhTiM kR^ishhNashchaapyaparaajitaH .. \SC.. \EN{0140520041}tasya prayaaNe yaanyaasan.h nimittaani mahaatmanaH . \EN{0140520043}bahuunyadbhuta ruupaaNi taani me gadataH shR^iNu .. \SC.. \EN{0140520051}vaayurvegena mahataa rathasya purato vavau . \EN{0140520053}kurvan.h niHsharkaraM maargaM virajaskamakaNTakam.h .. \SC.. \EN{0140520061}vavarshha vaasavashchaapi toyaM shuchi su gandhi cha . \EN{0140520063}divyaani chaiva pushhpaaNi purataH shaar.nga dhanvanaH .. \SC.. \EN{0140520071}sa prayaato mahaa baahuH sameshhu maru dhanvasu . \EN{0140520073}dadarshaatha muni shreshhThaM utta.nkamamita ojasam.h .. \SC.. \EN{0140520081}sa taM saMpuujya tejasvii muniM pR^ithula lochanaH . \EN{0140520083}puujitastena cha tadaa paryapR^ichchhad.h anaamayam.h .. \SC.. \EN{0140520091}sa pR^ishhTaH kushalaM tena saMpuujya madhu suudanam.h . \EN{0140520093}utta.nko braahmaNa shreshhThastataH paprachchha maadhavam.h .. \SC.. \EN{0140520101}kachchit.h shaure tvayaa gatvaa kuru paaNDava sadma tat.h . \EN{0140520103}kR^itaM saubhraatramachalaM tan.h me vyaakhyaatumarhasi .. \SC..10 \EN{0140520111}abhisa.ndhaaya taan.h viiraan.h upaavR^itto.asi keshava . \EN{0140520113}saMbandhinaH su dayitaan.h satataM vR^ishhNi pu.ngava .. \SC.. \EN{0140520121}kachchit.h paaNDu sutaaH paJNcha dhR^ita raashhTrasya chaatmajaaH . \EN{0140520123}lokeshhu viharishhyanti tvayaa saha paraM tapa .. \SC.. \EN{0140520131}sva raashhTreshhu cha raajaanaH kachchit.h praapsyanti vai sukham.h . \hash \EN{0140520133}kauraveshhu prashaanteshhu tvayaa naathena maadhava .. \SC.. \hash \EN{0140520141}yaa me saMbhaavanaa taata tvayi nityamavartata . \EN{0140520143}api saa sa phalaa kR^ishhNa kR^itaa te bharataan.h prati .. \SC.. \EN{0140520151}kR^ito yatno mayaa brahman.h saubhraatre kauravaan.h prati . {vaa} \EN{0140520153}na chaashakyanta sa.ndhaatuM te adharma ruchayo mayaa .. \SC.. \EN{0140520161}tataste nidhanaM praaptaaH sarve sa suta baandhavaaH . \EN{0140520163}na dishhTamabhyatikraantuM shakyaM buddhyaa balena vaa . \EN{0140520165}maharshhe viditaM nuunaM sarvametat.h tavaanagha .. \SC.. \EN{0140520171}te atyakraaman.h matiM mahyaM bhiishhmasya vidurasya cha . \EN{0140520173}tato yama kshayaM jagmuH samaasaadyetaretaram.h .. \SC.. \EN{0140520181}paJNcha vai paaNDavaaH shishhTaa hata mitraa hataatmajaaH . \EN{0140520183}dhaartaraashhTraashcha nihataaH sarve sa suta baandhavaaH .. \SC..18 \EN{0140520191}ityukta vachane kR^ishhNe bhR^ishaM krodha samanvitaH . \EN{0140520193}utta.nkaH pratyuvaachainaM roshhaad.h utphaalya lochane .. \SC.. \EN{0140520201}yasmaat.h shaktena te kR^ishhNa na traataaH kuru paaNDavaaH . \EN{0140520203}saMbandhinaH priyaastasmaat.h shapsye ahaM tvaamasa.nshayam.h .. \SC..20 \EN{0140520211}na cha te prasabhaM yasmaat.h te nigR^ihya nivartitaaH . \EN{0140520213}tasmaan.h manyu pariitastvaaM shapsyaami madhu suudana .. \SC.. \EN{0140520221}tvayaa hi shaktena sataa mithyaa.a.achaareNa maadhava . \EN{0140520223}upachiirNaaH kuru shreshhThaa yastvetaan.h samupekshathaaH .. \SC.. \EN{0140520231}shR^iNu me vistareNedaM yad.h vakshye bhR^igu nandana . {vaa} \EN{0140520233}gR^ihaaNaanunayaM chaapi tapasvii hyasi bhaargava .. \SC.. \EN{0140520241}shrutvaa tvametad.h adhyaatmaM muJNchethaaH shaapamadya vai . \EN{0140520243}na cha maaM tapasaa.alpena shakto.abhibhavituM pumaan.h .. \SC.. \EN{0140520251}na cha te tapaso naashamichchhaami japataaM vara . \EN{0140520253}tapaste su mahad.h diiptaM guravashchaapi toshhitaaH .. \SC.. \EN{0140520261}kaumaaraM vrahmacharyaM te jaanaami dvija sattama . \EN{0140520263}duHkhaarjitasya tapasastasmaan.h nechchhaami te vyayam.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %26 \EN{0140530011}bruuhi keshava tattvena tvamadhyaatmamaninditam.h . {u} \EN{0140530013}shrutvaa shreyo.adhidhaasyaami shaapaM vaa te janaardana .. \SC.. \EN{0140530021}tamo rajashcha sattvaM cha viddhi bhaavaan.h mad.h aashrayaan.h . {vaa} \EN{0140530023}tathaa rudraan.h vasuu.nshchaapi viddhi mat.h prabhavaan.h dvija .. \SC.. \EN{0140530031}mayi sarvaaNi bhuutaani sarva bhuuteshhu chaapyaham.h . \EN{0140530033}sthitaityabhijaaniihi maa te abhuud.h atra sa.nshayaH .. \SC.. \hash \EN{0140530041}tathaa daitya gaNaan.h sarvaan.h yaksha raakshasa pannagaan.h . \EN{0140530043}gandharvaapsarasashchaiva viddhi mat.h prabhavaan.h dvija .. \SC.. \EN{0140530051}sad.h asachchaiva yat.h praahuravyaktaM vyaktameva cha . \EN{0140530053}aksharaM cha ksharaM chaiva sarvametan.h mad.h aatmakam.h .. \SC.. \EN{0140530061}ye chaashrameshhu vai dharmaashchaturshhu vihitaa mune . \EN{0140530063}daivaani chaiva karmaaNi viddhi sarvaM mad.h aatmakam.h .. \SC.. \EN{0140530071}asachcha sad.h asachchaiva yad.h vishvaM sad.h asataH param.h . \EN{0140530073}tataH paraM naasti chaiva deva devaat.h sanaatanaat.h .. \SC.. \EN{0140530081}oM kaara pabhavaan.h vedaan.h viddhi maaM tvaM bhR^igu udvaha . \EN{0140530083}yuupaM somaM tathaiveha tridashaapyaayanaM makhe .. \SC.. \EN{0140530091}hotaaramapi havyaM cha viddhi maaM bhR^igu nandana . \EN{0140530093}adhvaryuH kalpakashchaapi haviH parama sa.nskR^itam.h .. \SC.. \EN{0140530101}udgaataa chaapi maaM stauti giita ghoshhairmahaa.adhvare . \EN{0140530103}praayashchitteshhu maaM brahman.h shaanti ma.ngala vaachakaaH . \EN{0140530105}stuvanti vishva karmaaNaM satataM dvija sattamaaH .. \SC..10 \EN{0140530111}viddhi mahyaM sutaM dharmamagrajaM dvija sattama . \EN{0140530113}maanasaM dayitaM vipra sarva bhuuta dayaa.a.atmakam.h .. \SC.. \EN{0140530121}tatraahaM vartamaanaishcha nivR^ittairshchaiva maanavaiH . \EN{0140530123}bahviiH sa.nsaramaaNo vai yoniirhi dvija sattama .. \SC.. \EN{0140530131}dharma samrakshaNaarthaaya dharma sa.nsthaapanaaya cha . \EN{0140530133}taistairveshhaishcha ruupaishcha trishhu lokeshhu bhaargava .. \SC.. \EN{0140530141}ahaM vishhNurahaM brahmaa shakro.atha prabhavaapyayaH . \EN{0140530143}bhuuta graamasya sarvasya srashhTaa sa.nhaaraiva cha .. \SC.. \hash \EN{0140530151}adharme vartamaanaanaaM sarveshhaamahamapyuta . \EN{0140530153}dharmasya setuM badhnaami chalite chalite yuge . \EN{0140530155}taastaa yoniiH pravishyaahaM prajaanaaM hita kaamyayaa .. \SC.. \EN{0140530161}yadaa tvahaM deva yonau vartaami bhR^igu nandana . \EN{0140530163}tadaa.ahaM devavat.h sarvamaacharaami na sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140530171}yadaa gandharva yonau tu vartaami bhR^igu nandana . \EN{0140530173}tadaa gandharvavachcheshhTaaH sarvaashcheshhTaami bhaargava .. \SC.. \EN{0140530181}naaga yonau yadaa chaiva tadaa vartaami naagavat.h . \EN{0140530183}yaksha raakshasa yoniishcha yathaavad.h vicharaamyaham.h .. \SC.. \EN{0140530191}maanushhye vartamaane tu kR^ipaNaM yaachitaa mayaa . \EN{0140530193}na cha te jaata sammohaa vacho gR^ihNanti me hitam.h .. \SC.. \EN{0140530201}bhayaM cha mahad.h uddishya traasitaaH kuravo mayaa . \EN{0140530203}kruddheva bhuutvaa cha punaryathaavad.h anudarshitaaH .. \SC..20 \EN{0140530211}te adharmeNeha samyuktaaH pariitaaH kaala dharmaNaa . \EN{0140530213}dharmeNa nihataa yuddhe gataaH svargaM na sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140530221}lokeshhu paaNDavaashchaiva gataaH khyaatiM dvijottama . \EN{0140530223}etat.h te sarvamaakhyaataM yan.h maaM tvaM paripR^ichchhasi .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %22 \EN{0140540011}abhijaanaami jagataH kartaaraM tvaaM janaardana . {u} \EN{0140540013}nuunaM bhavat.h prasaado.ayamiti me naasti sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140540021}chittaM cha su prasannaM me tvad.h bhaava gatamachyuta . \EN{0140540023}vinivR^ittashcha me kopaiti viddhi paraM tapa .. \SC.. \hash \EN{0140540031}yadi tvanugrahaM ka.nchit.h tvatto.arho.ahaM janaardana . \EN{0140540033}drashhTumichchhaami te ruupamaishvaraM tan.h nidarshaya .. \SC.. \EN{0140540041}tataH sa tasmai priitaatmaa darshayaamaasa tad.h vapuH . {v} \EN{0140540043}shaashvataM vaishhNavaM dhiimaan.h dadR^ishe yad.h dhanaM jayaH .. \SC.. \EN{0140540051}sa dadarsha mahaa.a.atmaanaM vishva ruupaM mahaa bhujam.h . \EN{0140540053}vismayaM cha yayau viprastad.h dR^ishhTvaa ruupamaishvaram.h .. \SC.. \EN{0140540061}vishva karman.h namaste astu yasya te ruupamiidR^isham.h . {u} \EN{0140540063}padbhyaaM te pR^ithivii vyaaptaa shirasaa chaavR^itaM nabhaH .. \SC.. \EN{0140540071}dyaavaa pR^ithivyoryan.h madhyaM jaThareNa tad.h aavR^itam.h . \EN{0140540073}bhujaabhyaamaavR^itaashchaashaastvamidaM sarvamachyuta .. \SC.. \EN{0140540081}sa.nharasva punardeva ruupamakshayyaM uttamam.h . \EN{0140540083}punastvaaM svena ruupeNa drashhTumichchhaami shaashvatam.h .. \SC.. \EN{0140540091}taM uvaacha prasannaatmaa go vindo janamejaya . {v} \EN{0140540093}varaM vR^iNiishhveti tadaa taM utta.nko.abraviid.h idam.h .. \SC..9 \EN{0140540101}paryaaptaishhaivaadya varastvatto mahaa dyute . \hash \EN{0140540103}yat.h te ruupamidaM kR^ishhNa pashyaami prabhavaapyayam.h .. \SC..10 \EN{0140540111}tamabraviit.h punaH kR^ishhNo maa tvamatra vichaaraya . \EN{0140540113}avashyametat.h kartavyamamoghaM darshanaM mama .. \SC..11 \EN{0140540121}avashya karaNiiyaM vai yadyetan.h manyase vibho . {u} \EN{0140540123}toyamichchhaami yatreshhTaM marushhvetadd.h hi durlabham.h .. \SC.. \EN{0140540131}tataH sa.nhR^itya tat.h tejaH provaachotta.nkamiishvaraH . {v} \EN{0140540133}eshhTavye sati chintyo.ahamityuktvaa dvaarakaaM yayau .. \SC.. \hash \EN{0140540141}tataH kadaachid.h bhagavaan.h utta.nkastoya kaa.nkshayaa . \EN{0140540143}tR^ishhitaH parichakraama marau sasmaara chaayutam.h .. \SC.. \EN{0140540151}tato dig.h vaasasaM dhiimaan.h maata.ngaM mala pa.nkinam.h . \EN{0140540153}apashyata marau tasmin.h shva yuutha parivaaritam.h .. \SC.. \EN{0140540161}bhiishhaNaM baddha nistri.nshaM baaNa kaarmuka dhaariNam.h . \EN{0140540163}tasyaadhaH srotaso.apashyad.h vaari bhuuri dvijottamaH .. \SC.. \EN{0140540171}smarann.h eva cha taM praaha maata.ngaH prahasann.h iva . \EN{0140540173}ehyutta.nka pratiichchhasva matto vaari bhR^igu udvaha . \EN{0140540175}kR^ipaa hime su mahatii tvaaM dR^ishhTvaa tR^iT samaahatam.h .. \SC.. \EN{0140540181}ityuktastena sa munistat.h toyaM naabhyanandata . \EN{0140540183}chikshepa cha sa taM dhiimaan.h vaagbhirugraabhirachyutam.h .. \SC.. \EN{0140540191}punaH punashcha maata.ngaH pibasveti tamabraviit.h . \EN{0140540193}na chaapibat.h sa sa krodhaH kshubhitenaantaraatmanaa .. \SC.. \EN{0140540201}sa tathaa nishchayaat.h tena pratyaakhyaato mahaatmanaa . \EN{0140540203}shvabhiH saha mahaa raaja tatraivaantaradhiiyata .. \SC..20 \EN{0140540211}utta.nkastaM tathaa dR^ishhTvaa tato vriiDita maanasaH . \EN{0140540213}mene pralabdhamaatmaanaM kR^ishhNenaamitra ghaatinaa .. \SC.. \EN{0140540221}atha tenaiva maargeNa sha.nkha chakra gadaa dharaH . \EN{0140540223}aajagaama mahaa baahurutta.nkashchainamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140540231}na yuktaM taadR^ishaM daatuM tvayaa purushha sattama . \EN{0140540233}salilaM vipra mukhyebhyo maata.nga srotasaa vibho .. \SC.. \EN{0140540241}ityukta vachanaM dhiimaan.h mahaa buddhirjanaardanaH . \EN{0140540243}utta.nkaM shlakshNayaa vaachaa saantvayann.h idamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140540251}yaadR^isheneha ruupeNa yogyaM daatuM vR^itena vai . \EN{0140540253}taadR^ishaM khalu me dattaM tvaM tu tan.h naavabudhyase .. \SC.. \EN{0140540261}mayaa tvad.h artha mukto hi vajra paaNiH puraM daraH . \EN{0140540263}utta.nkaayaamR^itaM dehi toya ruupamiti prabhuH .. \SC.. \EN{0140540271}sa maaM uvaacha devendro na martyo.amartyataaM vrajet.h . \EN{0140540273}anyamasmai varaM dehi ityasakR^id.h bhR^igu nandana .. \SC..27 \EN{0140540281}amR^itaM deyamityeva mayoktaH sa shachii patiH . \EN{0140540283}sa maaM prasaadya devendraH punarevedamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140540291}yadi deyamavashyaM vai maata.ngo.ahaM mahaa dyute . \EN{0140540293}bhuutvaa.amR^itaM pradaasyaami bhaargavaaya mahaatmane .. \SC.. \EN{0140540301}yadyevaM pratigR^ihNaati bhaargavo.amR^itamadya vai . \EN{0140540303}pradaatumeshha gachchhaami bhaargavaayaamR^itaM prabho . \EN{0140540305}pratyaakhyaatastvahaM tena na dadyaamiti bhaargava .. \SC..30 \EN{0140540311}sa tathaa samayaM kR^itvaa tena ruupeNa vaasavaH . \EN{0140540313}upasthitastvayaa chaapi pratyaakhyaato.amR^itaM dadat.h . \EN{0140540315}chaNDaala ruupii bhavagaan.h su mahaa.nste vyatikramaH .. \SC.. \EN{0140540321}yat.h tu shakyaM mayaa kartuM bhuuyaiva tavepsitam.h . \hash \EN{0140540323}toyepsaaM tava durdharshha karishhye sa phalaamaham.h .. \SC.. \EN{0140540331}yeshhvahaHsu tava brahman.h salilechchhaa bhavishhyati . \EN{0140540333}tadaa marau bhavishhyanti jala puurNaaH payo dharaaH .. \SC.. \EN{0140540341}rasavachcha pradaasyanti te toyaM bhR^igu nandana . \EN{0140540343}utta.nka medhetyuktaaH khyaatiM yaasyanti chaapi te .. \SC.. \hash \EN{0140540351}ityuktaH priitimaan.h vipraH kR^ishhNena sa babhuuva ha . \EN{0140540353}adyaapyutta.nka meghaashcha marau varshhanti bhaarata .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %35 \EN{0140550011}utta.nkaH kena tapasaa samyuktaH su mahaa tapaaH . {j} \EN{0140550013}yaH shaapaM daatu kaamo.abhuud.h vishhNave prabhavishhNave .. \SC.. \EN{0140550021}utta.nko mahataa yuktastapasaa janamejaya . {v} \EN{0140550023}guru bhaktaH sa tejasvii naanyaM ka.nchid.h apuujayat.h .. \SC.. \EN{0140550031}sarveshhaaM R^ishhi putraaNaameshha chaasiin.h mano rathaH . \EN{0140550033}autta.nkiiM guru vR^ittiM vai praapnuyaamiti bhaarata .. \SC.. \EN{0140550041}gautamasya tu shishhyaaNaaM bahuunaaM janamejaya . \EN{0140550043}utta.nke abhyadhikaa priitiH snehashchaivaabhavat.h tadaa .. \SC.. \EN{0140550051}sa tasya dama shauchaabhyaaM vikraantena cha karmaNaa . \EN{0140550053}samyak.h chaivopachaareNa gautamaH priitimaan.h abhuut.h .. \SC.. \EN{0140550061}atha shishhya sahasraaNi samanuGYaaya gautamaH . \EN{0140550063}utta.nkaM parayaa priityaa naabhyanuGYaatumaichchhata .. \SC.. \EN{0140550071}taM krameNa jaraa taata pratipede mahaa munim.h . \EN{0140550073}na chaanvabudhyata tadaa sa munirguru vatsalaH .. \SC.. \EN{0140550081}tataH kadaachid.h raajendra kaashhThaanyaanayituM yayau . \EN{0140550083}utta.nkaH kaashhTha bhaaraM cha mahaantaM samupaanayat.h .. \SC.. \EN{0140550091}sa tu bhaaraa.abhibhuutaatmaa kaashhTha bhaaramariM damam.h . \EN{0140550093}nishhpipeshha kshitau raajan.h parishraanto bubhukshitaH .. \SC.. \EN{0140550101}tasya kaashhThe vilagnaa.abhuujjaTaa ruupya sama prabhaa . \EN{0140550103}tataH kaashhThaiH saha tadaa papaata dharaNii tale .. \SC..10 \EN{0140550111}tataH sa bhaara nishhpishhTaH kshudhaa.a.avishhTashcha bhaargavaH . \EN{0140550113}dR^ishhTvaa taaM vayaso.avasthaaM rurodaarta svaraM tadaa .. \SC.. \EN{0140550121}tato guru sutaa tasya padma patra nibhekshaNaa . \EN{0140550123}jagraahaashruuNi su shroNii kareNa pR^ithu lochanaa . \EN{0140550125}piturniyogaad.h dharmaGYaa shirasaa.avanataa tadaa .. \SC.. \EN{0140550131}tasyaa nipetaturdagdhau karau tairashru bindubhiH . \EN{0140550133}na hi taan.h ashru paataan.h vai shaktaa dhaarayituM mahii .. \SC.. \EN{0140550141}gautamastvabraviid.h vipraM utta.nkaM priita maanasaH . \EN{0140550143}kasmaat.h taata tavaadyeha shokottaramidaM manaH . \EN{0140550145}sa svairaM bruuhi vipra R^ishhe shrotumichchhaami te vachaH .. \SC.. \EN{0140550151}bhavad.h gatena manasaa bhavat.h priya chikiirshhayaa . {u} \EN{0140550153}bhavad.h bhakti gateneha bhavad.h bhaavaanugena cha .. \SC.. \EN{0140550161}jareyaM naavabuddhaa me naabhiGYaataM sukhaM cha me . \EN{0140550163}shata varshhoshhitaM hi tvaM na maamabhyanujaanathaaH .. \SC.. \EN{0140550171}bhavataa hyabhyanuGYaataaH shishhyaaH pratyavaraa mayaa . \EN{0140550173}upapannaa dvija shreshhTha shatasho.atha sahasrashaH .. \SC.. \EN{0140550181}tvat.h priiti yuktena mayaa guru shushruushhayaa tava . {g} \EN{0140550183}vyatikraaman.h mahaan.h kaalo naavabuddho dvija R^ishhabha .. \SC.. \EN{0140550191}kiM tvadya yadi te shraddhaa gamanaM prati bhaargava . \EN{0140550193}anuGYaaM gR^ihya mattastvaM gR^ihaan.h gachchhasva maa chiram.h .. \SC.. \EN{0140550201}gurvarthaM kiM prayachchhaami bruuhi tvaM dvija sattama . {u} \EN{0140550203}taM upaakR^itya gachchheyamanuGYaatastvayaa vibho .. \SC..20 \EN{0140550211}dakshiNaa paritoshho vai guruuNaaM sadbhiruchyate . {g} \EN{0140550213}tava hyaacharato brahma.nstushhTo.ahaM vai na sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140550221}itthaM cha paritushhTaM maaM vijaaniihi bhR^igu udvaha . \EN{0140550223}yuvaa shhoDasha varshho hi yad.h adya bhavitaa bhavaan.h .. \SC.. \EN{0140550231}dadaami patniiM kanyaaM cha svaaM te duhitaraM dvija . \EN{0140550233}etaaM R^ite hi naanyaa vai tvat.h tejo.arhati sevitum.h .. \SC.. \EN{0140550241}tatastaaM pratijagraaha yuvaa bhuutvaa yashasviniim.h . \EN{0140550243}guruNaa chaabhyanuGYaato guru patniimathaabraviit.h .. \SC.. \EN{0140550251}kiM bhavatyai prayachchhaami gurvarthaM viniyu.nkshva maam.h . \EN{0140550253}priyaM hi tava kaa.nkshaami praaNairapi dhanairapi .. \SC.. \EN{0140550261}yad.h durlabhaM hi loke asmin.h ratnamatyadbhutaM bhavet.h . \EN{0140550263}tad.h aanayeyaM tapasaa na hi me atraasti sa.nshayaH .. \SC..26 \EN{0140550271}paritushhTaa.asmi te putra nityaM bhagavataa saha . {a} \EN{0140550273}paryaaptaye tad.h bhadraM te gachchha taata yathechchhakam.h .. \SC.. \EN{0140550281}utta.nkastu mahaa raaja punarevaabraviid.h vachaH . {v} \EN{0140550283}aaGYaapayasva maaM maataH kartavyaM hi priyaM tava .. \SC.. \EN{0140550291}saudaasa patnyaa vidite divye vai maNi kuNDale . {a} \EN{0140550293}te samaanaya bhadraM te gurvarthaH su kR^ito bhavet.h .. \SC.. \EN{0140550301}sa tatheti pratishrutya jagaama janamejaya . \EN{0140550303}guru patnii priyaarthaM vai te samaanayituM tadaa .. \SC..30 \EN{0140550311}sa jagaama tataH shiighraM utta.nko braahmaNa R^ishhabhaH . \EN{0140550313}saudaasaM purushhaadaM vai bhikshituM maNi kuNDale .. \SC.. \EN{0140550321}gautamastvabraviit.h patniiM utta.nko naadya dR^ishyate . \EN{0140550323}iti pR^ishhTaa tamaachashhTa kuNDalaarthaM gataM tu vai .. \SC.. \EN{0140550331}tataH provaacha patniiM sa na te samyag.h idaM kR^itam.h . \EN{0140550333}shaptaH sa paarthivo nuunaM braahmaNaM taM vadhishhyati .. \SC.. \EN{0140550341}ajaanantyaa niyuktaH sa bhagavan.h braahmaNo.adya me . {a} \EN{0140550343}bhavat.h prasaadaan.h na bhayaM ki.nchit.h tasya bhavishhyati .. \SC.. \EN{0140550351}ityuktaH praaha taaM patniimevamastviti gautamaH . \EN{0140550353}utta.nko.api vane shuunye raajaanaM taM dadarsha ha .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %35 \EN{0140560011}sa taM dR^ishhTvaa tathaa bhuutaM raajaanaM ghora darshanam.h . {v} \EN{0140560013}diirgha shmashru dharaM nR^INaaM shoNitena samukshitam.h .. \SC.. \EN{0140560021}chakaara na vyathaaM vipro raajaa tvenamathaabraviit.h . \EN{0140560023}pratyutthaaya mahaa tejaa bhaya kartaa yamopamaH .. \SC.. \EN{0140560031}dishhTyaa tvamasi kalyaaNa shhashhThe kaale mamaantikam.h . \EN{0140560033}bhakshaM mR^igayamaaNasya saMpraapto dvija sattama .. \SC.. \EN{0140560041}raajan.h gurvarthinaM viddhi charantaM maamihaagatam.h . {u} \EN{0140560043}na cha gurvarhtaM udyuktaM hi.nsyamaahurmaniishhiNaH .. \SC.. \EN{0140560051}shhashhThe kaale mamaahaaro vihito dvija sattama . {R^i} \EN{0140560053}na cha shakyaH samutsrashhTuM kshudhitena mayaa.adya vai .. \SC.. \EN{0140560061}evamastu mahaa raaja samayaH kriyataaM tu me . {u} \EN{0140560063}gurvarthamabhinirvartya punareshhyaami te vasham.h .. \SC.. \EN{0140560071}sa.nshrutashcha mayaa yo.artho gurave raaja sattama . \EN{0140560073}dadaasi vipra mukhyebhyastvaM hi ratnaani sarvashaH .. \SC.. \EN{0140560081}daataa tvaM cha nara vyaaghra paatra bhuutaH kshitaaviha . \EN{0140560083}paatraM pratigrahe chaapi viddhi maaM nR^ipa sattama .. \SC.. \EN{0140560091}upaakR^itya gurorarthaM tvad.h aayattamariM dama . \EN{0140560093}samayeneha raajendra punareshhyaami te vasham.h .. \SC..9 \EN{0140560101}satyaM te pratijaanaami naatra mithyaa.asti ki.nchana . \EN{0140560103}anR^itaM nokta puurvaM me svaireshhvapi kuto.anyathaa .. \SC..10 \EN{0140560111}yadi mattastvad.h aayatto gurvarthaH kR^itaiva saH . \hash {shh} \EN{0140560113}yadi chaasmi pratigraahyaH saaMprataM tad.h braviihi me .. \SC.. \EN{0140560121}pratigraahyo mato me tvaM sadaiva purushha R^ishhabha . {u} \EN{0140560123}so.ahaM tvaamanusaMpraapto bhikshituM maNi kuNDale .. \SC.. \EN{0140560131}patnyaaste mama vipra R^ishhe ruchire maNi kuNDale . {shh} \EN{0140560133}varayaarthaM tvamanyaM vai taM te daasyami su vrata .. \SC.. \EN{0140560141}alaM te vyapadeshena pramaaNaM yadi te vayam.h . {u} \EN{0140560143}prayachchha kuNDale me tvaM satya vaag.h bhava paarthiva .. \SC.. \EN{0140560151}ityuktastvabraviid.h raajaa taM utta.nkaM punarvachaH . {v} \EN{0140560153}gachchha mad.h vachanaad.h deviiM bruuhi dehi iti sattama .. \SC.. \EN{0140560161}saivaM uktaa tvayaa nuunaM mad.h vaakyena shuchi smitaa . \EN{0140560163}pradaasyati dvija shreshhTha kuNDale te na sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140560171}kva patnii bhavataH shakyaa mayaa drashhTuM nareshvara . {u} \EN{0140560173}svayaM vaa.api bhavaan.h patniiM kimarthaM nopasarpati .. \SC.. \EN{0140560181}drakshyate taaM bhavaan.h adya kasmi.nshchid.h vana nirjhare . {shh} \EN{0140560183}shhashhThe kaale na hi mayaa saa shakyaa drashhTumadya vai .. \SC.. \EN{0140560191}utta.nkastu tathoktaH sa jagaama bharata R^ishhabha . \EN{0140560193}madayantiiM cha dR^ishhTvaa so.aGYaapayat.h svaM prayojanam.h .. \SC..19 \EN{0140560201}saudaasa vachanaM shrutvaa tataH saa pR^ithu lochanaa . \EN{0140560203}pratyuvaacha mahaa buddhiM utta.nkaM janamejaya .. \SC..20 \EN{0140560211}evametan.h mahaa brahman.h naanR^itaM vadase anagha . \EN{0140560213}abhiGYaanaM tu ki.nchit.h tvaM samaanetumihaarhasi .. \SC.. \EN{0140560221}ime hi divye maNi kuNDale me . devaashcha yakshaashcha mahoragaashcha . \EN{0140560223}taistairupaayaiH parihartu kaamaash . chhidreshhu nityaM paritarkayanti .. \SC.. \EN{0140560231}nikshiptametad.h bhuvi pannagaastu . ratnaM samaasaadya paraamR^ishheyuH . \EN{0140560233}yakshaastathochchhishhTa dhR^itaM suraashcha . nidraa vashaM tvaa paridharshhayeyuH .. \SC.. \EN{0140560241}chhidreshhveteshhu hi sadaa hyadhR^ishhyeshhu dvija R^ishhabha . \EN{0140560243}deva raakshasa naagaanaamapramattena dhaaryate .. \SC.. \EN{0140560251}syandete hi divaa rukmaM raatrau cha dvija sattama . \EN{0140560253}naktaM nakshatra taaraaNaaM prabhaamaakshipya vartate .. \SC.. \EN{0140560261}ete hyaamuchya bhagavan.h kshut.h pipaasaa bhayaM kutaH . \EN{0140560263}vishhaagni shvaapadebhyashcha bhayaM jaatu na vidyate .. \SC.. \EN{0140560271}hrasvena chaite . aamukte bhavato hrasvake tadaa . \hash \EN{0140560273}anuruupeNa chaamukte tat.h pramaaNe hi jaayataH .. \SC.. \EN{0140560281}evaM vidhe mamaite vai kuNDale paramaarchite . \EN{0140560283}trishhu lokeshhu vikhyaate tad.h abhiGYaanamaanaya .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %28 \EN{0140570011}sa mitra sahamaasaadya tvabhiGYaanamayaachata . {v} \EN{0140570013}tasmai dadaavabhiGYaanaM sa chekshvaaku varastadaa .. \SC.. \EN{0140570021}na chaivaishhaa gatiH kshemyaa na chaanyaa vidyate gatiH . {shh} \EN{0140570023}etan.h me matamaaGYaaya prayachchha maNi kuNDale .. \SC.. \EN{0140570031}ityuktastaaM utta.nkastu bharturvaakyamathaabraviit.h . {v} \EN{0140570033}shrutvaa cha saa tataH praadaat.h tasmai te maNi kuNDale .. \SC.. \EN{0140570041}avaapya kuNDale te tu raajaanaM punarabraviit.h . \EN{0140570043}kimetad.h guhya vachanaM shrotumichchhaami paarthiva .. \SC.. \EN{0140570051}prajaa nisarvaad.h vipraan.h vai kshatriyaaH puujayanti ha . {shh} \EN{0140570053}viprebhyashchaapi bahavo doshhaaH praadurbhavanti naH .. \SC.. \EN{0140570061}so.ahaM dvijebhyaH praNato vipraad.h doshhamavaaptavaan.h . \EN{0140570063}gatimanyaaM na pashyaami madayantii sahaayavaan.h . \EN{0140570065}svarga dvaarasya gamane sthaane cheha dvijottama .. \SC..6 \EN{0140570071}na hi raaGYaa visheshheNa viruddhena dvijaatibhiH . \EN{0140570073}shakyaM nR^i loke sa.nsthaatuM pretya vaa sukhamedhitum.h .. \SC.. \EN{0140570081}tad.h ishhTe te mayaivaite datte sve maNi kuNDale . \EN{0140570083}yaH kR^itaste adya samayaH sa phalaM taM kurushhva me .. \SC.. \EN{0140570091}raaja.nstatheha kartaa.asmi punareshhyaami te vasham.h . {u} \EN{0140570093}prashnaM tu ka.nchit.h prashhTuM tvaaM vyavasishhye paraM tapa .. \SC.. \EN{0140570101}bruuhi vipra yathaa kaamaM prativaktaa.asmi te vachaH . {shh} \EN{0140570103}chhettaa.asmi sa.nshayaM te adya na me atraasti vichaaraNaa .. \SC..10 \hash \EN{0140570111}praahurvaak.h sa.ngataM mitraM dharma naipuNya darshinaH . {u} \EN{0140570113}mitreshhu yashcha vishhamaH stenaityeva taM viduH .. \SC.. \hash \EN{0140570121}sa bhavaan.h mitrataamadya saMpraapto mama paarthiva . \EN{0140570123}sa me buddhiM prayachchhasva samaaM buddhimataaM vara .. \SC.. \EN{0140570131}avaaptaartho.ahamadyeha bhavaa.nshcha purushhaadakaH . \EN{0140570133}bhavat.h sakaashamaagantuM kshamaM mama na veti vaa .. \SC.. \EN{0140570141}kshamaM ched.h iha vaktavyaM mayaa dvija varottama . {shh} \EN{0140570143}mat.h samiipaM dvija shreshhTha naagantavyaM katha.nchana .. \SC..14 \EN{0140570151}evaM tava prapashyaami shreyo bhR^igu kulodvaha . \EN{0140570153}aagachchhato hi te vipra bhaven.h mR^ityurasa.nshayam.h .. \SC.. \EN{0140570161}ityuktaH sa tadaa raaGYaa kshamaM buddhimataa hitam.h . {v} \EN{0140570163}samanuGYaapya raajaanamahalyaaM prati jagmivaan.h .. \SC.. \EN{0140570171}gR^ihiitvaa kuNDale divye guru patnyaaH priyaM karaH . \EN{0140570173}javena mahataa praayaad.h gautamasyaashramaM prati .. \SC.. \EN{0140570181}yathaa tayo rakshaNaM cha madayantyaa.abhibhaashhitam.h . \EN{0140570183}tathaa te kuNDale baddhvaa tathaa kR^ishhNaajine anayat.h .. \SC.. \EN{0140570191}sa kasmi.nshchit.h kshudhaa.a.avishhTaH phala bhaara samanvitam.h . \EN{0140570193}bilvaM dadarsha kasmi.nshchid.h aaruroha kshudhaa.anvitaH .. \SC.. \EN{0140570201}shaakhaasvaasajya tasyaiva kR^ishhNaajinamariM dama . \EN{0140570203}yasmi.nste kuNDale baddhe tadaa dvija vareNa vai .. \SC..20 \EN{0140570211}vishiirNa bandhane tasmin.h gate kR^ishhNaajine mahiim.h . \EN{0140570213}apashyad.h bhujagaH kashchit.h te tatra maNi kuNDale .. \SC.. \EN{0140570221}airaavata kulotpannaH shiighro bhuutvaa tadaa sa vai . \EN{0140570223}vidashyaasyena valmiikaM viveshaatha sa kuNDale .. \SC.. \EN{0140570231}hriyamaaNe tu dR^ishhTvaa sa kuNDale bhujagena ha . \EN{0140570233}papaata vR^ikshaat.h sodvego duHkhaat.h parama kopanaH .. \SC.. \EN{0140570241}sa daNDa kaashhThamaadaaya valmiikamakhanat.h tadaa . \EN{0140570243}krodhaamarshhaabhitaptaa.ngastato vai dvija pu.ngavaH .. \SC.. \EN{0140570251}tasya vegamasahyaM tamasahantii vasuM dharaa . \EN{0140570253}daNDa kaashhThaabhinunnaa.ngii chachaala bhR^ishamaaturaa .. \SC.. \EN{0140570261}tataH khanataivaatha vipra R^ishherdharaNii talam.h . \hash \EN{0140570263}naaga lokasya panthaanaM kartu kaamasya nishchayaat.h .. \SC.. \EN{0140570271}rathena hari yuktena taM deshaM upajagmivaan.h . \EN{0140570273}vajra paaNirmahaa tejaa dadarsha cha dvijottamam.h .. \SC.. \EN{0140570281}sa tu taM braahmaNo bhuutvaa tasya duHkhena duHkhitaH . \EN{0140570283}utta.nkamabraviit.h taata naitat.h shakyaM tvayeti vai .. \SC.. \EN{0140570291}ito hi naaga loko vai yojanaani sahasrashaH . \EN{0140570293}na daNDa kaashhTha saadhyaM cha manye kaaryamidaM tava .. \SC..29 \EN{0140570301}naaga loke yadi brahman.h na shakye kuNDale mayaa . {u} \EN{0140570303}praaptuM praaNaan.h vimokshyaami pashyataste dvijottama .. \SC..30 \EN{0140570311}yadaa sa naashakat.h tasya nishchayaM kartumanyathaa . \EN{0140570313}vajra paaNistadaa daNDaM vajraastreNa yuyoja ha .. \SC.. \EN{0140570321}tato vajra prahaaraistairdaaryamaaNaa vasuM dharaa . \EN{0140570323}naaga lokasya panthaanamakarojjanamejaya .. \SC.. \EN{0140570331}sa tena maargeNa tadaa naaga lokaM vivesha ha . \EN{0140570333}dadarsha naaga lokaM cha yojanaani sahasrashaH .. \SC.. \EN{0140570341}prakaara nichayairdivyairmaNi muktaabhyala.nkR^itaiH . \EN{0140570343}upapannaM mahaa bhaaga shaatakuMbha mayaistathaa .. \SC.. \EN{0140570351}vaapiiH sphaTika sopaanaa nadiishcha vimalodakaaH . \EN{0140570353}dadarsha vR^ikshaa.nshcha bahuun.h naanaa dvija gaNaayutaan.h .. \SC.. \EN{0140570361}tasya lokasya cha dvaaraM dadarsha sa bhR^igu udvahaH . \EN{0140570363}paJNcha yojana vistaaramaayataM shata yojanam.h .. \SC.. \EN{0140570371}naaga lokaM utta.nkastu prekshya diino.abhavat.h tadaa . \EN{0140570373}niraashashchaabhavat.h taata kuNDalaaharaNe punaH .. \SC.. \EN{0140570381}tatra provaacha turagastaM kR^ishhNa shveta vaaladhiH . \EN{0140570383}taamraasya netaH kauravya prajvalann.h iva tejasaa .. \SC.. \EN{0140570391}dhamasv(?) aapaanametan.h me tatastvaM vipra lalpsyase . \EN{0140570393}airaavata suteneha tavaaniite hi kuNDale .. \SC.. \EN{0140570401}maa jugupsaaM kR^ithaaH putra tvamatraarthe katha.nchana . \hash \EN{0140570403}tvayaitadd.h hi samaachiirNaM gautamasyaashrame tadaa .. \SC..40 \EN{0140570411}kathaM bhavantaM jaaniiyaaM upaadhyaayaashramaM prati . {u} \EN{0140570413}yan.h mayaa chiirNa puurvaM cha shrotumichchhaami tadd.h hyaham.h .. \SC..41 \EN{0140570421}gurorguruM maaM jaaniihi jvalitaM jaata vedasam.h . {ashva} \EN{0140570423}tvayaa hyahaM sadaa vatsa gurorarthe abhipuujitaH .. \SC.. \EN{0140570431}satataM puujito vipra shuchinaa bhR^igu nandana . \EN{0140570433}tasmaat.h shreyo vidhaasyaami tavaivaM kuru maa chiram.h .. \SC.. \EN{0140570441}ityuktaH sa tathaa.akaarshhiid.h utta.nkashchitra bhaanunaa . \EN{0140570443}ghR^itaarchiH priitimaa.nshchaapi prajajvaala didhakshayaa .. \SC.. \EN{0140570451}tato.asya roma kuupebhyo dhmaayamaanasya bhaarata . \EN{0140570453}ghanaH praadurabhuud.h dhuumo naaga loka bhayaavahaH .. \SC.. \EN{0140570461}tena dhuumena sahasaa vardhamaanena bhaarata . \EN{0140570463}naaga loke mahaa raaja na praGYaayata ki.nchana .. \SC.. \EN{0140570471}haahaa kR^itamabhuut.h sarvamairaavata niveshanam.h . \EN{0140570473}vaasuki pramukhaanaaM cha naagaanaaM janamejaya .. \SC.. \EN{0140570481}na prakaashanta veshmaani dhuuma ruddhaani bhaarata . \EN{0140570483}niihaara saMvR^itaani iva vanaani girayastathaa .. \SC.. \EN{0140570491}te dhuuma rakta nayanaa vahni tejo.abhitaapitaaH . \EN{0140570493}aajagmurnishchayaM GYaatuM bhaargavasyaati tejasaH .. \SC.. \EN{0140570501}shrutvaa cha nishchayaM tasya maharshhestigma tejasaH . \EN{0140570503}saMbhraanta manasaH sarve puujaaM chakruryathaa vidhi .. \SC..50 \EN{0140570511}sarve praaJNjalayo naagaa vR^iddha baala purogamaaH . \EN{0140570513}shirobhiH praNipatyochuH prasiida bhagavann.h iti .. \SC..51 \EN{0140570521}prasaadya braahmaNaM te tu paadyamarghyaM nivedya cha . \EN{0140570523}praayachchhan.h kuNDale divye pannagaaH paramaarchite .. \SC.. \EN{0140570531}tataH saMpuujito naagaistatrottanDkaH prataapavaan.h . \EN{0140570533}agniM pradakshiNaM kR^itvaa jagaama guru sadma tat.h .. \SC.. \EN{0140570541}sa gatvaa tvarito raajan.h gautamasya niveshanam.h . \EN{0140570543}praayachchhat.h kuNDale divye guru patnyai tadaa.anagha .. \SC.. \EN{0140570551}evaM mahaatmanaa tena triim.h.N llokaan.h janamejaya . \EN{0140570553}parikramyaahR^ite divye tataste maNi kuNDale .. \SC.. \EN{0140570561}evaM prabhaavaH sa munirutta.nko bharata R^ishhabha . \EN{0140570563}pareNa tapasaa yukto yan.h maaM tvaM paripR^ichchhasi .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %56 \EN{0140580011}utta.nkaaya varaM dattvaa govindo dvija sattama . {j} \EN{0140580013}atordhvaM mahaa baahuH kiM chakaara mahaa yashaaH .. \SC.. \hash \EN{0140580021}dattvaa varaM utta.nkaaya praayaat.h saatyakinaa saha . {v} \EN{0140580023}dvaarakaameva govindaH shiighra vegairmahaa hayaiH .. \SC.. \EN{0140580031}saraa.nsi cha nadiishchaiva vanaani vividhaani cha . \EN{0140580033}atikramya sasaadaatha ramyaaM dvaaravatiiM puriim.h .. \SC.. \EN{0140580041}vartamaane mahaa raaja mahe raivatakasya cha . \EN{0140580043}upaayaat.h puNDariikaaksho yuyudhaanaanugastadaa .. \SC.. \EN{0140580051}ala.nkR^itastu sa girirnaanaa ruupa vichitritaiH . \EN{0140580053}babhau rukmamayaiH kaashaiH sarvataH purushha R^ishhabha .. \SC.. \EN{0140580061}kaaJNchana sragbhiragryaabhiH sumanobhistathaiva cha . \EN{0140580063}vaaso bhishcha mahaa shailaH kalpa vR^ikshaishcha sarvashaH .. \SC.. \EN{0140580071}diipa vR^ikshaishcha sauvarNairabhiikshNaM upashobhitaH . \EN{0140580073}guhaa nirjjhara desheshhu divaa bhuuto babhuuva ha .. \SC.. \EN{0140580081}pataakaabhirvichitraabhiH sa ghaNTaabhiH samantataH . \EN{0140580083}puMbhiH striibhishcha sa.nghushhTaH pragiitaiva chaabhavat.h . \hash \EN{0140580085}atiiva prekshaNiiyo.abhuun.h merurmuni gaNairiva .. \SC.. \EN{0140580091}mattaanaaM hR^ishhTa ruupaaNaaM striiNaaM pu.nsaaM cha bhaarata . \EN{0140580093}gaayataaM parvatendrasya diva spR^ig.h iva nisvanaH .. \SC.. \EN{0140580101}pramatta matta sammatta kshveDitotkR^ishhTa sa.nkulaa . \EN{0140580103}tathaa kila kilaa shabdairbhuurabhuut.h su mano haraa .. \SC..10 \hash \EN{0140580111}vipaNaapaNavaan.h ramyo bhakshya bhojya vihaaravaan.h . \EN{0140580113}vastra maalyotkara yuto viiNaa veNu mR^ida.ngavaan.h .. \SC.. \EN{0140580121}su raamaaireya mishreNa bhakshya bhojyena chaiva ha . \EN{0140580123}diinaa.andha kR^ipaNaadibhyo diiyamaanena chaanisham.h . \EN{0140580125}babhau parama kalyaaNo mahastasya mahaa gireH .. \SC.. \EN{0140580131}puNyaavasathavaan.h viira puNya kR^idbhirnishhevitaH . \EN{0140580133}vihaaro vR^ishhNi viiraaNaaM mahe raivatakasya ha . \EN{0140580135}sa nago veshma sa.nkiirNo deva lokaivaababhau .. \SC.. \hash \EN{0140580141}tadaa cha kR^ishhNa saamnidhyamaasaadya bharata R^ishhabha . \EN{0140580143}shakra sadma pratiikaasho babhuuva sa hi shaila raaT .. \SC.. \EN{0140580151}tataH saMpuujyamaanaH sa vivesha bhavanaM shubham.h . \EN{0140580153}govindaH saatyakishchaiva jagaama bhavanaM svakam.h .. \SC.. \EN{0140580161}vivesha cha sa hR^ishhTaatmaa chira kaala pravaasakaH . \EN{0140580163}kR^itvaa na sukaraM karma daanaveshhviva vaasavaH .. \SC.. \EN{0140580171}upayaataM tu vaarshhNeyaM bhoja vR^ishhNyandhakaastadaa . \EN{0140580173}abhyagachchhan.h mahaatmaanaM deveva shata kratum.h .. \SC.. \hash \EN{0140580181}sa taan.h abhyarchya medhaavii pR^ishhTvaa cha kushalaM tadaa . \EN{0140580183}abhyavaadayata priitaH pitaraM maataraM tathaa .. \SC.. \EN{0140580191}taabhyaaM cha saMparishhvaktaH saantvitashcha mahaa bhujaH . \EN{0140580193}upopavishhTastaiH sarvairvR^ishhNibhiH parivaaritaH .. \SC.. \EN{0140580201}sa vishraanto mahaa tejaaH kR^ita paadaavasechanaH . \EN{0140580203}kathayaamaasa taM kR^ishhNaH pR^ishhTaH pitraa mahaa havam.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %20 \EN{0140590011}shrutavaan.h asmi vaarshhNeya sa.ngraamaM paramaadbhutam.h . {vaa} \EN{0140590013}naraaNaaM vadataaM putra kathodghaateshhu nityashaH .. \SC.. \EN{0140590021}tvaM tu pratyaksha darshii cha kaaryaGYashcha mahaabhuja . \hash \EN{0140590023}tasmaat.h prabruuhi sa.ngraamaM yaathaatathyena me anagha .. \SC.. \EN{0140590031}yathaa tad.h abhavad.h yuddhaM paaNDavaanaaM mahaatmanaam.h . \EN{0140590033}bhiishhma karNa kR^ipa droNa shalyaadibhiranuttamam.h .. \SC.. \EN{0140590041}anyeshhaaM kshatriyaaNaaM cha kR^itaastraaNaamanekashaH . \EN{0140590043}naanaa veshhaakR^itimataaM naanaa desha nivaasinaam.h .. \SC.. \EN{0140590051}ityuktaH puNDariikaakshaH pitraa maatustadantike . \EN{0140590053}shasha.nsa kuru viiraaNaaM sa.ngraame nidhanaM yathaa .. \SC.. \EN{0140590061}atyadbhutaani karmaaNi kshatriyaaNaaM mahaatmanaam.h . {vaa} \EN{0140590063}bahulatvaan.h na sa.nkhyaatuM shakyaanyadba shatairapi .. \SC.. \EN{0140590071}praadhaanyatastu gadataH samaasenaiva me shR^iNu . \EN{0140590073}karmaaNi pR^ithivii iishaanaaM yathaavad.h amara dyute .. \SC.. \EN{0140590081}bhiishhmaH senaa patirabhuud.h ekaadasha chamuu patiH . \EN{0140590083}kauravyaH kauraveyaaNaaM devaanaamiva vaasavaH .. \SC.. \EN{0140590091}shikhaNDii paaNDu putraaNaaM netaa sapta chamuu patiH . \EN{0140590093}babhuuva rakshito dhiimaan.h dhiimataa savya saachinaa .. \SC.. \EN{0140590101}teshhaaM tad.h abhavad.h yuddhaM dashaahaani mahaatmanaam.h . \EN{0140590103}kuruuNaaM paaNDavaanaaM cha su mahad.h roma harshhaNam.h .. \SC..10 \EN{0140590111}tataH shikhaNDii gaa.ngeyamayudhyantaM mahaa have . \EN{0140590113}jaghaana babhubhirbaaNaiH saha gaaNDiiva dhanvanaa .. \SC.. \EN{0140590121}akarot.h sa tataH kaalaM shara talpa gato muniH . \EN{0140590123}ayanaM dakshiNaM hitvaa saMpraapte chottaraayaNe .. \SC.. \EN{0140590131}tataH senaa patirabhuud.h droNo.astra vidushhaaM varaH . \EN{0140590133}praviiraH kauravendrasya kaavyo daitya pateriva .. \SC.. \EN{0140590141}akshauhiNiibhiH shishhTaabhirnavabhirdvija sattamaH . \EN{0140590143}saMvR^itaH samara shlaaghii guptaH kR^ipa vR^ishhaadibhiH .. \SC.. \EN{0140590151}dhR^ishhTa dyumnastvabhuun.h netaa paaNDavaanaaM mahaa.astra vit.h . \EN{0140590153}gupto bhiimena tejasvii mitreNa varuNo yathaa .. \SC.. \EN{0140590161}paJNcha senaa parivR^ito droNa prepsurmahaa manaaH . \EN{0140590163}piturnikaaraan.h sa.nsmR^itya raNe karmaakaron.h mahat.h .. \SC.. \EN{0140590171}tasmi.nste pR^ithivii paalaa droNa paarshhata sa.ngare . \EN{0140590173}naanaa dig.h aagataa viiraaH praayasho nidhanaM gataaH .. \SC..17 \EN{0140590181}dinaani paJNch . a tad.h yuddhamabhuut.h parama daaruNam.h . \EN{0140590183}tato droNaH parishraanto dhR^ishhTa dyumna vashaM gataH .. \SC.. \EN{0140590191}tataH senaa patirabhuut.h karNo dauryodhane bale . \EN{0140590193}akshauhiNiibhiH shishhTaabhirvR^itaH paJNchabhiraahave .. \SC.. \EN{0140590201}tisrastu paaNDu putraaNaaM chaMvo biibhatsu paalitaaH . \EN{0140590203}hata praviira bhuuyishhThaa babhuuvuH samavasthitaaH .. \SC..20 \EN{0140590211}tataH paarthaM samaasaadya pata.ngaiva paavakam.h . \hash \EN{0140590213}paJNchatvamagamat.h sautirdvitiiye ahani daaruNe .. \SC.. \EN{0140590221}hate karNe tu kauravyaa nirutsaahaa hata ojasaH . \EN{0140590223}akshauhiNiibhistisR^ibhirmadreshaM paryavaarayan.h .. \SC.. \EN{0140590231}hata vaahana bhuuyishhThaaH paaNDavaastu yudhishhThiram.h . \EN{0140590233}akshauhiNyaa nirutsaahaaH shishhTayaa paryavaarayan.h .. \SC.. \EN{0140590241}avadhiin.h madra raajaanaM kuru raajo yudhishhThiraH . \EN{0140590243}tasmi.nstathaa.ardha divase karma kR^itvaa su dushhkaram.h .. \SC..24 \EN{0140590251}hate shalye tu shakuniM sahadevo mahaa manaaH . \EN{0140590253}aahartaaraM kalestasya jaghaanaamita vikramaH .. \SC.. \EN{0140590261}nihate shakunau raajaa dhaartaraashhTraH su durmanaaH . \EN{0140590263}apaakraamad.h gadaa paaNirhata bhuuyishhTha sainikaH .. \SC.. \EN{0140590271}tamanvadhaavat.h sa.nkruddho bhiima senaH prataapavaan.h . \EN{0140590273}hrade dvaipaayane chaapi salilasthaM dadarsha tam.h .. \SC.. \EN{0140590281}tataH shishhTena sainyena samantaat.h parivaarya tam.h . \EN{0140590283}upopavivishurhR^ishhTaa hradasthaM paJNcha paaNDavaaH .. \SC.. \EN{0140590291}vigaahya salilaM tvaashu vaag.h baaNairbhR^isha vikshataH . \EN{0140590293}utthaaya sa gadaa paaNiryuddhaaya samupasthitaH .. \SC.. \EN{0140590301}tataH sa nihato raajaa dhaartaraashhTro mahaa mR^idhe . \EN{0140590303}bhiima senena vikramya pashyataaM pR^ithivii kshitaam.h .. \SC..30 \EN{0140590311}tatastat.h paaNDavaM sainyaM sa.nsuptaM shibire nishi . \EN{0140590313}nihataM droNa putreNa piturvadhamamR^ishhyataa .. \SC.. \EN{0140590321}hata putraa hata balaa hata mitraa mayaa saha . \EN{0140590323}yuyudhaana dvitiiyena paJNcha shishhTaaH sma paaNDavaaH .. \SC.. \EN{0140590331}sahaiva kR^ipa bhojaabhyaaM drauNiryuddhaad.h amuchyata . \EN{0140590333}yuyutsushchaapi kauravyo muktaH paaNDava sa.nshrayaat.h .. \SC.. \EN{0140590341}nihate kauravendre cha saanubandhe suyodhane . \EN{0140590343}viduraH sa.njayashchaiva dharma raajaM upasthitau .. \SC.. \EN{0140590351}evaM tad.h abhavad.h yuddhamahaanyashhTaadasha prabho . \EN{0140590353}yatra te pR^ithivii paalaa nihataaH svargamaavasan.h .. \SC.. \EN{0140590361}shR^iNvataaM tu mahaa raaja kathaaM taaM roma harshhaNiim.h . {v} \EN{0140590363}duHkha harshha parikleshaa vR^ishhNiinaamabhava.nstadaa .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %36 \EN{0140600011}kathayann.h eva tu tadaa vaasudevaH prataapavaan.h . \hash {v} \EN{0140600013}mahaa bhaarata yuddhaM tat.h kathaa.ante pituragrataH .. \SC.. \EN{0140600021}abhimanyorvadhaM viiraH so.atyakraamata bhaarata . \EN{0140600023}apriyaM vasudevasya maa bhuud.h iti mahaa manaaH .. \SC.. \EN{0140600031}maa dauhitra vadhaM shrutvaa vasu devo mahaa.atyayam.h . \EN{0140600033}duHkha shokaabhisa.ntapto bhaved.h iti mahaa matiH .. \SC.. \EN{0140600041}subhadraa tu taM utkraantamaatmajasya vadhaM raNe . \EN{0140600043}aachakshva kR^ishhNa suabhadra vadhamityapatad.h bhuvi .. \SC.. \EN{0140600051}taamapashyan.h nipatitaaM vasudevaH kshitau tadaa . \EN{0140600053}dR^ishhTvaiva cha papaatorvyaaM saapi duHkhena muurchhitaH .. \SC.. \EN{0140600061}tataH sa dauhitra vadhaad.h duHkha shoka samanvitaH . \EN{0140600063}vasudevo mahaa raaja kR^ishhNaM vaakyamathaabraviit.h .. \SC.. \EN{0140600071}nanu tvaM puNDariikaaksha satya vaag.h bhuvi vishrutaH . \EN{0140600073}yad.h dauhitra vadhaM me adya na kyaapayasi shatruhan.h .. \SC.. \EN{0140600081}tad.h bhaagineya nidhanaM tattvenaachakshva me vibho . \EN{0140600083}sadR^ishaakshastava kathaM shatrubhirnihato raNe .. \SC..8 \EN{0140600091}durmaraM bata vaarshhNeya kaale apraapte nR^ibhiH sadaa . \EN{0140600093}yatra me dR^idayaM duHkhaat.h shatadhaa na vidiiryate .. \SC.. \EN{0140600101}kimabraviit.h tvaa sa.ngraame subhadraaM maataraM prati . \EN{0140600103}maaM chaapi puNDariikaaksha chapalaakshaH priyo mama .. \SC..10 \EN{0140600111}aahavaM pR^ishhThataH kR^itvaa kachchin.h na nihataH paraiH . \EN{0140600113}kachchin.h mukhaM na govinda tenaajau vikR^itaM kR^itam.h .. \SC.. \EN{0140600121}sa hi kR^ishhNa mahaa tejaaH shlaaghann.h iva mamaagrataH . \EN{0140600123}baala bhaavena vijayamaatmano.akathayat.h prabhuH .. \SC.. \EN{0140600131}kachchin.h na vikR^ito baalo droNa karNa kR^ipaadibhiH . \EN{0140600133}dharaNyaaM nihataH shete tan.h mamaachakshva keshava .. \SC.. \EN{0140600141}sa hi droNaM cha bhiishhmaM cha karNaM cha rathinaaM varam.h . \EN{0140600143}spardhate sma raNe nityaM duhituH putrako mama .. \SC.. \EN{0140600151}evaM vidhaM bahu tadaa vilapantaM su duHkhitam.h . \EN{0140600153}pitaraM duHkhitataro govindo vaakyamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140600161}na tena vikR^itaM vaktraM kR^itaM sa.ngraama muurdhani . \EN{0140600163}na pR^ishhThataH kR^itashchaapi sa.ngraamastena dustaraH .. \SC.. \EN{0140600171}nihatya pR^ithivii paalaan.h sahasra shata sa.nghashaH . \EN{0140600173}khedito droNa karNaabhyaaM dauHshaasani vashaM gataH .. \SC.. \EN{0140600181}eko hyekena satataM yudhyamaano yadi prabho . \EN{0140600183}na sa shakyeta sa.ngraame nihantumapi vajriNaa .. \SC.. \EN{0140600191}samaahuute tu sa.ngraame paarthe sa.nshaptakaistadaa . \EN{0140600193}paryavaaryata sa.nkruddhaiH sa droNaadibhiraahave .. \SC.. \EN{0140600201}tataH shatru kshayaM kR^itvaa su mahaantaM raNe pituH . \EN{0140600203}dauhitrastava vaarshhNeya dauH shaasani vashaM gataH .. \SC..20 \EN{0140600211}nuunaM cha sa gataH svargaM jahi shokaM mahaa mate . \EN{0140600213}na hi vyasanamaasaadya siidante san.h naraaH kvachit.h .. \SC.. \EN{0140600221}droNa karNa prabhR^itayo yena pratisamaasitaaH . \EN{0140600223}raNe mahendra pratimaaH sa kathaM naapnuyaad.h divam.h .. \SC.. \EN{0140600231}sa shokaM jahi durdharshhaM maa cha manyu vashaM gamaH . \EN{0140600233}shastra puutaaM hi sa gatiM gataH para puraM jayaH .. \SC.. \EN{0140600241}tasmi.nstu nihate viire subhadreyaM svasaa mama . \EN{0140600243}duHkhaartaartho pR^ithaaM praapya kurarii iva nanaada ha .. \SC.. \EN{0140600251}draupadiiM cha samaasaadya paryapR^ichchhata duHkhitaa . \EN{0140600253}aarye kva daarakaaH sarve drashhTumichchhaami taan.h aham.h .. \SC.. \EN{0140600261}asyaastu vachanaM shrutvaa sarvaastaaH kuru yoshhitaH . \EN{0140600263}bhujaabhyaaM parigR^ihyainaaM chukrushuH paramaartavat.h .. \SC.. \EN{0140600271}uttaraaM chaabraviid.h bhadraa bhadre bhartaa kva te gataH . \EN{0140600273}kshipramaagamanaM mahyaM tasmai tvaM vedayasva ha .. \SC.. \hash \EN{0140600281}nanu naama sa vairaaTi shrutvaa mama giraM puraa . \EN{0140600283}bhavanaan.h nishhpatatyaashu kasmaan.h naabhyeti te patiH .. \SC.. \EN{0140600291}abhimanyo kushalino maatulaaste mahaa rathaaH . \EN{0140600293}kushalaM chaabruvan.h sarve tvaaM yuyutsumihaagatam.h .. \SC.. \EN{0140600301}aachakshva me adya sa.ngraamaM yathaa puurvamariM dama . \EN{0140600303}kasmaad.h eva vipalatiiM naadyeha pratibhaashhase .. \SC..30 \EN{0140600311}evamaadi tu vaarshhNeyyaastad.h asyaaH paridevitam.h . \hash \EN{0140600313}shrutvaa pR^ithaa su duHkhaartaa shanairvaakyamathaabraviit.h .. \SC.. \EN{0140600321}subhadre vaasudevena tathaa saatyakinaa raNe . \EN{0140600323}pitraa cha paalito baalaH sa hataH kaala dharmaNaa .. \SC.. \EN{0140600331}iidR^isho martya dharmo.ayaM maa shucho yadu nandini . \EN{0140600333}putro hi tava durdharshhaH saMpraaptaH paramaaM gatim.h .. \SC.. \EN{0140600341}kule mahati jaataa.asi kshatriyaaNaaM mahaatmanaam.h . \EN{0140600343}maa shuchashchapalaakshaM tvaM puNDariika nibhekshaNe .. \SC.. \EN{0140600351}uttaraaM tvamavekshasva garbhiNiiM maa shuchaH shubhe . \EN{0140600353}putrameshhaa hi tasyaashu janayishhyati bhaaminii .. \SC.. \EN{0140600361}evamaashvaasayitvainaaM kuntii yadu kulodvaha . \EN{0140600363}vihaaya shokaM durdharshhaM shraaddhamasya hyakalpayat.h .. \SC.. \EN{0140600371}samanuGYaapya dharmaGYaa raajaanaM bhiimameva cha . \EN{0140600373}yamau yamopamau chaiva dadau daanaanyanekashaH .. \SC.. \EN{0140600381}tataH pradaaya bahviirgaa braahmaNebhyo yadu udvaha . \EN{0140600383}samahR^ishhyata vaarshhNeyii vairaaTiiM chaabraviid.h idam.h .. \SC.. \EN{0140600391}vairaaTi neha sa.ntaapastvayaa kaaryo yashasvini . \EN{0140600393}bhartaaraM prati su shroNi garbhasthaM raksha me shishum.h .. \SC.. \EN{0140600401}evaM uktvaa tataH kuntii viraraama mahaa dyute . \EN{0140600403}taamanuGYaapya chaivemaaM subhadraaM samupaanayam.h .. \SC..40 \EN{0140600411}evaM sa nidhanaM praapto dauhitrastava maadhava . \EN{0140600413}sa.ntaapaM jahi durdharshha maa cha shoke manaH kR^ithaaH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %41 \EN{0140610011}etat.h shrutvaa tu putrasya vachaH shuuraatmajastadaa . {v} \EN{0140610013}vihaaya shokaM dharmaatmaa dadau shraaddhamanuttamam.h .. \SC.. \EN{0140610021}tathaiva vaasudevo.api svasriiyasya mahaatmanaH . \EN{0140610023}dayitasya piturnityamakarod.h aurdhva dehikam.h .. \SC.. \EN{0140610031}shhashhTiM shata sahasraaNi braahmaNaanaaM mahaa bhujaH . \EN{0140610033}vidhivad.h bhojayaamaasa bhojyaM sarva guNaanvitam.h .. \SC.. \EN{0140610041}aachchhaadya cha mahaa baahurdhana tR^ishhNDaamapaanudat.h . \EN{0140610043}braahmaNaanaaM tadaa kR^ishhNastad.h abhuud.h roma harshhaNam.h .. \SC.. \EN{0140610051}suvarNaM chaiva gaashchaiva shayanaachchhaadanaM tathaa . \EN{0140610053}diiyamaanaM tadaa vipraaH prabhuutamiti chaabruvan.h .. \SC.. \EN{0140610061}vaasudevo.atha daashaarho bala devaH sa saatyakiH . \EN{0140610063}abhimanyostadaa shraaddhamakurvan.h satyakastadaa . \EN{0140610065}atiiva duHkha sa.ntaptaa na shamaM chopalebhire .. \SC.. \EN{0140610071}tathaiva paaNDavaa viiraa nagare naaga saahvaye . \EN{0140610073}nopagachchhanti vai shaantimabhimanyu vinaa kR^itaaH .. \SC.. \EN{0140610081}su bahuuni cha raajendra divasaani viraaTajaa . \EN{0140610083}naabhu.nkta pati shokaartaa tad.h abhuut.h karuNaM mahat.h . \EN{0140610085}kukshisthaiva tasyaastu sa garbhaH saMpraliiyata .. \SC.. \hash \EN{0140610091}aajagaama tato vyaaso GYaatvaa divyena chakshushhaa . \EN{0140610093}aagamya chaabraviid.h dhiimaan.h pR^ithaaM pR^ithula lochanaam.h . \EN{0140610095}uttaraaM chamahaa tejaaH shokaH sa.ntyajyataamayam.h .. \SC.. \EN{0140610101}janishhyati mahaa tejaaH putrastava yashasvini . \EN{0140610103}prabhaavaad.h vaasudevasya mama vyaaharaNaad.h api . \EN{0140610105}paaNDavaanaamayaM chaante paalayishhyati mediniim.h .. \SC..10 \EN{0140610111}dhana.njayaM cha saMprekshya dharma raajasya pashyataH . \EN{0140610113}vyaaso vaakyaM uvaachedaM harshhayann.h iva bhaarata .. \SC.. \EN{0140610121}pautrastava mahaa baaho janishhyati mahaa manaaH . \EN{0140610123}pR^ithviiM saagara paryantaaM paalayishhyati chaiva ha .. \SC.. \EN{0140610131}tasmaat.h shokaM kuru shreshhTha jahi tvamari karshana . \EN{0140610133}vichaaryamatra na hi te satyametad.h bhavishhyati .. \SC.. \EN{0140610141}yachchaapi vR^ishhNi viireNa kR^ishhNena kuru nandana . \EN{0140610143}puroktaM tat.h tathaa bhaavi maa te atraastu vichaaraNaa .. \SC.. \EN{0140610151}vibudhaanaaM gato lokaan.h aksayaan.h aatma nirjitaan.h . \EN{0140610153}na sa shochyastvayaa taata na chaanyaiH kurubhistathaa .. \SC.. \EN{0140610161}evaM pitaamahenokto dharmaatmaa sa dhana.njayaH . \EN{0140610163}tyaktvaa shokaM mahaa raaja hR^ishhTa ruupo.abhavat.h tadaa .. \SC.. \EN{0140610171}pitaa.api tava dharmaGYa garbhe tasmin.h mahaa mate . \EN{0140610173}avardhata yathaa kaalaM shukla pakshe yathaa shashii .. \SC.. \EN{0140610181}tataH sa.nchodayaamaasa vyaaso dharmaatmajaM nR^ipam.h . \EN{0140610183}ashva medhaM prati tadaa tataH so.antarhito.abhavat.h .. \SC.. \EN{0140610191}dharma raajo.api medhaavii shrutvaa vyaasasya tad.h vachaH . \EN{0140610193}vittopanayane taata chakaara gamane matim.h . (iti)\medskip\hrule\medskip %19 \EN{0140620011}shrutvaitad.h vachanaM brahman.h vyaasenoktaM mahaatmanaa . {j} \EN{0140620013}ashva medhaM prati tadaa kiM nR^ipaH prachakaara ha .. \SC.. \EN{0140620021}ratnaM cha yan.h maruttena nihitaM pR^ithivii tale . \EN{0140620023}tad.h avaapa kathaM cheti tan.h me bruuhi dvijottama .. \SC.. \EN{0140620031}shrutvaa dvaipaayana vacho dharma raajo yudhishhThiraH . {v} \EN{0140620033}bhraatR^In.h sarvaan.h samaanaayya kaale vachanamabraviit.h . \EN{0140620035}arjunaM bhiima senaM cha maadrii putrau yamaavapi .. \SC.. \EN{0140620041}shrutaM vo vachanaM viiraaH sauhR^idaad.h yan.h mahaatmanaa . \EN{0140620043}kuruuNaaM hita kaamena proktaM kR^ishhNena dhiimataa .. \SC.. \EN{0140620051}tapo vR^iddhena mahataa suhR^idaaM bhuutimichchhataa . \EN{0140620053}guruNaa dharma shiilena vyaasenaadbhuta karmaNaa .. \SC.. \EN{0140620061}bhiishhmeNa cha mahaa praaGYa govindena cha dhiimataa . \EN{0140620063}sa.nsmR^itya tad.h ahaM samyak.h kartumichchhaami paaN . avaaH .. \SC.. \EN{0140620071}aayatyaaM cha tadaatve cha sarveshhaaM tadd.h hi no hitam.h . \EN{0140620073}anubandhe cha kalyaaNaM yad.h vacho brahma vaadinaH .. \SC.. \EN{0140620081}iyaM hi vasudhaa sarvaa kshiiNa ratnaa kuru udvahaaH . \EN{0140620083}tachchaachashhTa bahu vyaaso maruttasya dhanaM nR^ipaaH .. \SC.. \EN{0140620091}yadyetad.h vo bahu mataM manyadhvaM vaa kshamaM yadi . \EN{0140620093}tad.h aanayaamahe sarve kathaM vaa bhiima manyase .. \SC..9 \EN{0140620101}ityukta vaakye nR^i patau tadaa kuru kulodvaha . \EN{0140620103}bhiima seno nR^ipa shreshhThaM praaJNjalirvaakyamabraviit.h .. \SC..10 \EN{0140620111}rochate me mahaa baaho yad.h idaM bhaashhitaM tvayaa . \EN{0140620113}vyaasaakhyaatasya vittasya samupaanayanaM prati .. \SC.. \EN{0140620121}yadi tat.h praapnuyaameha dhanamaavikshitaM prabho . \EN{0140620123}kR^itameva mahaa raaja bhaved.h iti matirmama .. \SC.. \EN{0140620131}te vayaM praNipaatena giri iishasya mahaatmanaH . \EN{0140620133}tad.h aanayaama bhadraM te samabhyarchya kapardinam.h .. \SC.. \EN{0140620141}taM vibhuM deva deveshaM tasyaivaanucharaa.nshcha taan.h . \EN{0140620143}prasaadyaarthamavaapsyaamo nuunaM vaag.h buddhi karmabhiH .. \SC.. \EN{0140620151}rakshante ye cha tad.h dravyaM ki.nkaraa raudra darshanaaH . \EN{0140620153}te cha vashyaa bhavishhyanti prasanne vR^ishhabha dhvaje .. \SC.. \EN{0140620161}shrutvaivaM vadatastasya vaakyaM bhiimasya bhaarata . \EN{0140620163}priito dharmaatmajo raajaa babhuuvaatiiva bhaarata . \EN{0140620165}arjuna pramukhaashchaapi tathetyevaabruvan.h mudaa .. \SC.. \EN{0140620171}kR^itvaa tu paaNDavaaH sarve ratnaaharaNa nishchayam.h . \EN{0140620173}senaamaaGYaapayaamaasurnakshatre ahani cha dhruve .. \SC.. \EN{0140620181}tato yayuH paaNDu sutaa braahmaNaan.h svasti vaachya cha . \EN{0140620183}archayitvaa sura shreshhThaM puurvameva maheshvaram.h .. \SC.. \EN{0140620191}modakaiH paayasenaatha maa.nsaapuupaistathaiva cha . \EN{0140620193}aashaasya cha mahaatmaanaM prayayurmuditaa bhR^isham.h .. \SC.. \EN{0140620201}teshhaaM prayaasyataaM tatra ma.ngalaani shubhaanyatha . \EN{0140620203}praahuH prahR^ishhTa manaso dvijaagryaa naagaraashcha te .. \SC..20 \EN{0140620211}tataH pradakshiNii kR^itya shirobhiH praNipatya cha . \EN{0140620213}braahmaNaan.h agni sahitaan.h prayayuH paaNDu nandanaaH .. \SC.. \EN{0140620221}samanuGYaapya raajaanaM putra shoka samaahatam.h . \EN{0140620223}dhR^ita raashhTraM sa bhaaryaM vai pR^ithaaM pR^ithula lochanaam.h .. \SC.. \EN{0140620231}muule nikshipya kauravyamyuyutsuM dhR^ita raashhTrajam.h . \EN{0140620233}saMpuujyamaanaaH pauraishcha braahmaNaishcha maniishhibhiH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %23 \EN{0140630011}tataste prayayurhR^ishhTaaH prahR^ishhTa nara vaahanaaH . {v} \EN{0140630013}ratha ghoshheNa mahataa puurayanto vasuM dharaam.h .. \SC.. \EN{0140630021}sa.nstuuyamaanaaH stutibhiH suuta maagadha bandibhiH . \EN{0140630023}svena sainyena saMviitaa yathaa.a.adityaaH sva rashmibhiH .. \SC.. \EN{0140630031}paaNDureNaatapatreNa dhriyamaaNena muurdhani . \EN{0140630033}babhau yudhishhThirastatra paurNamaasyaamivoDu raaT .. \SC.. \EN{0140630041}jayaashishhaH prahR^ishhTaanaaM naraaNaaM pathi paaNDavaH . \EN{0140630043}pratyagR^ihNaad.h yathaa nyaayaM yathaavat.h purushha R^ishhabhaH .. \SC.. \EN{0140630051}tathaiva sainikaa raajan.h raajaanamanuyaanti ye . \EN{0140630053}teshhaaM hala halaa shabdo divaM stabdhvaa vyatishhThata .. \SC.. \EN{0140630061}sa saraa.nsi nadiishchaiva vanaanyupavanaani cha . \EN{0140630063}atyakraaman.h mahaa raajo giriM chaivaanvapadyata .. \SC.. \EN{0140630071}tasmin.h deshe cha raajendra yatra tad.h dravyaM uttamam.h . \EN{0140630073}chakre niveshanaM raajaa paaNDavaH saha sainikaiH . \EN{0140630075}shive deshe same chaiva tadaa bharata sattama .. \SC.. \EN{0140630081}agrato braahmaNaan.h kR^itvaa tapo vidyaa damaanvitaan.h . \EN{0140630083}purohitaM cha kauravya veda vedaa.nga paaragam.h .. \SC.. \EN{0140630091}praan.h niveshaat.h tu raajaanaM braahmaNaaH sa purodhasaH . \EN{0140630093}kR^itvaa shaantiM yathaa nyaayaM sarvataH paryavaarayan.h .. \SC.. \EN{0140630101}kR^itvaa cha madhye raajaanamamaatyaa.nshcha yathaa vidhi . \EN{0140630103}shhaT pathaM nava sa.nsthaanaM niveshaM chakrire dvijaaH .. \SC..10 \EN{0140630111}mattaanaaM vaaraNendraaNaaM niveshaM cha yathaa vidhi . \EN{0140630113}kaarayitvaa sa raajendro braahmaNaan.h idamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140630121}asmin.h kaarye dvija shreshhThaa nakshatre divase shubhe . \EN{0140630123}yathaa bhavanto manyante kartumarhatha tat.h tathaa .. \SC.. \EN{0140630131}na naH kaalaatyayo vai syaad.h ihaiva parilaMbataam.h . \EN{0140630133}iti nishchitya viprendraaH kriyataaM yad.h anantaram.h .. \SC.. \EN{0140630141}shrutvaitad.h vachanaM raaGYo braahmaNaaH sa purodhasaH . \EN{0140630143}idaM uuchurvacho hR^ishhTaa dharma raaja priyepsavaH .. \SC.. \EN{0140630151}adyaiva nakshatramahashcha puNyam.h . yataamahe shreshhThatamaM kriyaasu . \EN{0140630153}aMbhobhiradyeha vasaama raajann.h . uposhhyataaM chaapi bhavadbhiradya .. \SC.. \EN{0140630161}shrutvaa tu teshhaaM dvija sattamaanaam.h . kR^itopavaasaa rajaniiM narendraaH . \EN{0140630163}uushhuH pratiitaaH kusha sa.nstareshhu . yathaa.adhvareshhu jvalitaa havya vaahaaH .. \SC.. \EN{0140630171}tato nishaa saa vyagaman.h mahaatmanaam.h . sa.nshR^iNvataaM vipra samiiritaa giraH . \EN{0140630173}tataH prabhaate vimale dvija R^ishhabhaa . vacho.abruvan.h dharma sutaM naraadhipam.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %17 \EN{0140640011}kriyataaM upahaaro.adya tryaMbakasya mahaatmanaH . {braahmaNaah} \EN{0140640013}kR^itvopahaaraM nR^ipate tataH svaarthe yataamahe .. \SC.. \EN{0140640021}shrutvaa tu vachanaM teshhaaM braahmaNaanaaM yudhishhThiraH . {v} \EN{0140640023}niri iishasya yathaa nyaayaM upahaaraM upaaharat.h .. \SC.. \EN{0140640031}aajyena tarpayitvaa.agniM vidhivat.h sa.nskR^itena ha . \EN{0140640033}mantra siddhaM charuM kR^itvaa purodhaaH prayayau tadaa .. \SC.. \EN{0140640041}sa gR^ihiitvaa sumanaso mantra puutaa janaadhipa . \EN{0140640043}modakaiH paayasenaatha maa.nsaishchopaaharad.h balim.h .. \SC.. \EN{0140640051}sumanobhishcha chitraabhirjaalairuchchaavachairapi . \EN{0140640053}sarvaM svishhTa kR^itaM kR^itvaa vidhivad.h veda paaragaH . \EN{0140640055}ki.nkaraaNaaM tataH pashchaachchakaara baliM uttamam.h .. \SC.. \EN{0140640061}yakshendraaya kuberaaya maNi bhadraaya chaiva ha . \EN{0140640063}tathaa.anyeshhaaM cha yakshaaNaaM bhuutaadhipatayashcha ye .. \SC.. \EN{0140640071}kR^isareNa sa maa.nsena nivaapaistila samyutaiH . \EN{0140640073}shushubhe sthaanamatyarthaM deva devasya paarthiva .. \SC.. \EN{0140640081}kR^itvaa tu puujaaM rudrasya gaNaanaaM chaiva sarvashaH . \EN{0140640083}yayau vyaasaM puraskR^itya nR^ipo ratna nidhiM prati .. \SC.. \EN{0140640091}puujayitvaa dhanaadhyakshaM praNipatyaabhivaadya cha . \EN{0140640093}sumanobhirvichitraabhirapuupaiH kR^ishhareNa cha .. \SC.. \EN{0140640101}sha.nkhaadii.nshcha nidhiin.h sarvaan.h nidhi paalaa.nshcha sarvashaH . \EN{0140640103}archayitvaa dvijaagryaan.h sa svasti vaachya cha viiryavaan.h .. \SC..10 \EN{0140640111}teshhaaM puNyaaha ghoshheNa tejasaa samavasthitaH . \EN{0140640113}priitimaan.h sa kuru shreshhThaH khaanayaamaasa taM nidhim.h .. \SC.. \EN{0140640121}tataH paatryaH sa karakaaH saashmantaka mano ramaaH . \EN{0140640123}bhR^i.ngaaraaNi kaTaahaaNi kalashaan.h vardhamaanakaan.h .. \SC.. \EN{0140640131}vahuuni cha vichitraaNi bhaajanaani sahasrashaH . \EN{0140640133}uddhaarayaamaasa tadaa dharma raajo yudhishhThiraH .. \SC.. \EN{0140640141}teshhaaM lakshaNamapyaasiin.h mahaan.h kara puTastathaa . \EN{0140640143}tri lakshaM bhaajanaM raaja.nstulaardhamabhavan.h nR^ipa .. \SC.. \EN{0140640151}vaahanaM paaNDu putrasya tatraasiit.h tu vishaaM pate . \EN{0140640153}shhashhTirushhTra sahasraaNi shataani dvi guNaa hayaaH .. \SC.. \EN{0140640161}vaaraNaashcha mahaa raaja sahasra shata sammitaaH . \EN{0140640163}shakaTaani rathaashchaiva taavad.h eva kareNavaH . \EN{0140640165}kharaaNaaM purushhaaNaaM cha parisa.nkhyaa na vidyate .. \SC.. \EN{0140640171}etad.h vittaM tad.h abhavad.h yad.h uddadhre yudhishhThiraH . \EN{0140640173}shhoDashaashhTau chaturvi.nshat.h sahasraM bhaara lakshaNam.h .. \SC.. \EN{0140640181}eteshhvaadhaaya tad.h dravyaM punarabhyarchya paaNDavaH . \EN{0140640183}mahaa devaM rati yayau puraM naagaahvayaM prati .. \SC.. \EN{0140640191}dvaipaayanaabhyanuGYaataH puraskR^itya purohitam.h . \EN{0140640193}go yute go yute chaiva nyavasat.h purushha R^ishhabhaH .. \SC.. \EN{0140640201}saa puraa.abhimukhii raajan.h jagaama mahatii chamuuH . \EN{0140640203}kR^ichchhraad.h draviNa bhaaraartaa harshhayantii kuru udvahaan.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %20 \EN{0140650011}etasminn.h eva kaale tu vaasudevo.api viiryavaan.h . {v} \EN{0140650013}upaayaad.h vR^ishhNibhiH saardhaM puraM vaaraNa saahvayam.h .. \SC.. \EN{0140650021}samayaM vaaji medhasya viditvaa purushhaishhabhaH . \EN{0140650023}yathokto dharma putreNa vrajan.h sa sva puriiM prati .. \SC.. \EN{0140650031}raukmiNeyena sahito yuyudhaanena chaiva ha . \EN{0140650033}chaaru deshhNena saaMbena gadena kR^ita varmaNaa .. \SC.. \EN{0140650041}saaraNena cha viireNa nishaThenolmukena cha . \EN{0140650043}bala devaM puraskR^itya subhadraa sahitastadaa .. \SC.. \EN{0140650051}draupadiiM uttaraaM chaiva pR^ithaaM chaapyavalokakaH . \EN{0140650053}samaashvaasayituM chaapi kshatriyaa nihateshvaraaH .. \SC.. \EN{0140650061}taan.h aagataan.h samiikshyaiva dhR^ita raashhTro mahii patiH . \EN{0140650063}pratyagR^ihNaad.h yathaa nyaayaM vidurashchamahaa manaaH .. \SC.. \EN{0140650071}tatraiva nyavasat.h kR^ishhNaH svarchitaH purushha R^ishhabhaH . \EN{0140650073}virureNa mahaa tejaastathaiva cha yuyutsunaa .. \SC.. \EN{0140650081}vasatsu vR^ishhNi viireNshhu tatraatha janamejaya . \EN{0140650083}jaGYe tava pitaa raajan.h parikshit.h para viirahaa .. \SC.. \EN{0140650091}sa tu raajaa mahaa raaja brahmaastreNaabhipiiDitaH . \EN{0140650093}shavo babhuuva nishcheshhTo harshha shoka vivardhanaH .. \SC.. \EN{0140650101}hR^ishhTaanaaM si.nha naadena janaanaaM tatra nisvanaH . \EN{0140650103}aavishya pradishaH sarvaaH punareva vyupaaramat.h .. \SC..10 \EN{0140650111}tataH so.atitvaraH kR^ishhNo viveshaantaH puraM tadaa . \EN{0140650113}yuyudhaana dvitiiyo vai vyathitendriya maanasaH .. \SC.. \EN{0140650121}tatastvaritamaayaantiiM dadarsha svaaM pitR^i shhvasaam.h . \EN{0140650123}kroshantiimabhidhaaveti vaasudevaM punaH punaH .. \SC.. \EN{0140650131}pR^ishhThato draupadiiM chaiva subhadraaM cha yashasviniim.h . \EN{0140650133}sa vikroshaM sa karuNaM baandhavaanaaM striyo nR^ipa .. \SC.. \EN{0140650141}tataH kR^ishhNaM samaasaadya kuntii raaja sutaa tadaa . \EN{0140650143}provaacha raaja shaarduula baashhpa gadgadayaa giraa .. \SC.. \EN{0140650151}vaasudeva mahaa baaho su prajaa devakii tvayaa . \EN{0140650153}tvaM no gatiH pratishhThaa cha tvad.h aayattamidaM kulam.h .. \SC.. \hash \EN{0140650161}yadu praviira yo.ayaM te svasriiyasyaatmajaH prabho . \EN{0140650163}ashvatthaamnaa hato jaatastaM ujjiivaya keshava .. \SC.. \EN{0140650171}tvayaa hyetat.h pratiGYaatamaishhiike yadu nandana . \EN{0140650173}ahaM sa.njiivayishhyaami mR^itaM jaatamiti prabho .. \SC.. \EN{0140650181}so.ayaM jaato mR^itastaata pashyainaM purushha R^ishhabha . \EN{0140650183}uttaraaM cha subhadraa.ncha draupadiiM maaM chamaadhava .. \SC.. \EN{0140650191}dharma putraM cha bhiimaM cha phalgunaM nakulaM tathaa . \EN{0140650193}sahadevaM cha durdharshha sarvaan.h nastraatumarhasi .. \SC.. \EN{0140650201}asmin.h praaNaaH samaayattaaH paaNDavaanaaM mamaiva cha . \EN{0140650203}paaNDoshcha piNDo daashaarha tathaiva shvashurasya me .. \SC..20 \EN{0140650211}abhimanyoshcha bhadraM te priyasya sadR^ishasya cha . \EN{0140650213}priyaM utpaadayaadya tvaM pretasyaapi janaardana .. \SC.. \EN{0140650221}uttaraa hi priyoktaM vai kathayatyari suudana . \EN{0140650223}abhimanyorvachaH kR^ishhNa priyatvaat.h te na sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140650231}abraviit.h kila daashaarha vairaaTiimaarjuniH puraa . \EN{0140650233}maatulasya kulaM bhadre tava putro gamishhyati .. \SC.. \EN{0140650241}gatvaa vR^ishhNyandhaka kulaM dhanurvedaM grahiishhyati . \EN{0140650243}astraaNi cha vichitraaNi niiti shaastraM cha kevalam.h .. \SC.. \EN{0140650251}ityetat.h praNayaat.h taata saubhadraH para viirahaa . \EN{0140650253}kathayaamaasa durdharshhastathaa chaitna na sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140650261}taastvaaM vayaM praNamyeha yaachaamo madhu suudana . \EN{0140650263}kulasyaasya hitaarthaM tvaM kuru kalyaaNaM uttamam.h .. \SC.. \EN{0140650271}evaM uktvaa tu vaarshhNeyaM pR^ithaa pR^ithula lochanaa . \EN{0140650273}uchchhritya baahuu duHkhaartaa taashchaanyaaH praapatan.h bhuvi .. \SC.. \EN{0140650281}abruva.nshcha mahaa raaja sarvaaH saasraavilekshaNaaH . \EN{0140650283}svasriiyo vaasudevasya mR^ito jaataiti prabho .. \SC.. \hash \EN{0140650291}evaM ukte tataH kuntiiM pratyagR^ihNaajjanaardanaH . \EN{0140650293}bhuumau nipatitaaM chainaaM saantvayaamaasa bhaarata .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %29 \EN{0140660011}utthitaayaaM pR^ithaayaaM tu subhadraa bhraataraM tadaa . {v} \EN{0140660013}dR^ishhTvaa chukrosha duHkhaartaa vachanaM chedamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140660021}puNDariikaaksha pashyasva pautraM paarthasya dhiimataH . \EN{0140660023}parikshiiNeshhu kurushhu parikshiiNaM gataayushham.h .. \SC.. \EN{0140660031}ishhiikaa droNa putreNa bhiima senaarthaM udyataa . \EN{0140660033}sottaraayaaM nipatitaa vijaye mayi chaiva ha .. \SC.. \EN{0140660041}seyaM jvalantii hR^idaye mayi tishhThati keshava . \EN{0140660043}yan.h na pashyaami durdharshhaM mama putra sutaM vibho .. \SC.. \EN{0140660051}kiM nu vakshyati dharmaatmaa dharma raajo yudhishhThiraH . \EN{0140660053}bhiima senaarjunau chaapi maadravatyaaH sutau cha tau .. \SC.. \EN{0140660061}shrutvaa.abhimanyostanayaM jaataM cha mR^itameva cha . \EN{0140660063}mushhiteva vaarshhNeya droNa putreNa paaNDavaaH .. \SC.. \hash \EN{0140660071}abhimanyuH priyaH kR^ishhNa pitR^INaaM naatra sa.nshayaH . \hash \EN{0140660073}te shrutvaa kiM nu vakshyanti droNa putraastra nirjitaaH .. \SC.. \EN{0140660081}bhavitaa.ataH paraM duHkhaM kiM nu manye janaardana . \EN{0140660083}abhimanyoH sutaat.h kR^ishhNa mR^itaajjaataad.h ariM dama .. \SC.. \EN{0140660091}saa.ahaM prasaadaye kR^ishhNa tvaamadya shirasaa nataa . \EN{0140660093}pR^itheyaM draupadii chaiva taaH pashya purushhottama .. \SC.. \EN{0140660101}yadaa droNa suto garbhaan.h paaNDuunaaM hanti maadhava . \EN{0140660103}tadaa kila tvayaa drauNiH kruddhenokto.ari mardana .. \SC..10 \EN{0140660111}akaamaM tvaa karishhyaami brahma bandho naraadhama . \EN{0140660113}ahaM sa.njiivayishhyaami kiriiTi tanayaatmajam.h .. \SC..11 \EN{0140660121}ityetad.h vachanaM shrutvaa jaanamaanaa balaM tava . \EN{0140660123}prasaadaye tvaa durdharshha jiivataamabhimanyujaH .. \SC.. \hash \EN{0140660131}yadyevaM tvaM pratishrutya na karoshhi vachaH shubham.h . \EN{0140660133}sa phalaM vR^ishhNi shaarduula mR^itaaM maaM upadhaaraya .. \SC.. \EN{0140660141}abhimanyoH suto viira na sa.njiivati yadyayam.h . \EN{0140660143}jiivati tvayi durdharshha kiM karishhyaamyahaM tvayaa .. \SC.. \EN{0140660151}sa.njiivayainaM durdharshha mR^itaM tvamabhimanyujam.h . \EN{0140660153}sadR^ishaaksha sutaM viira sasyaMvarshhann.h ivaaMbudaH .. \SC.. \EN{0140660161}tvaM hi keshava dharmaatmaa satyavaan.h satya vikramaH . \EN{0140660163}sa taaM vaachaM R^itaaM kartumarhasi tvamariM dama .. \SC..16 \EN{0140660171}ichchhann.h api hi lokaa.nstriin.h jiivayethaa mR^itaan.h imaan.h . \EN{0140660173}kiM punardayitaM jaataM svasriiyasyaatmajaM mR^itam.h .. \SC.. \EN{0140660181}prabhaavaGYaa.asmi te kR^ishhNa tasmaad.h etad.h braviimi te . \hash \EN{0140660183}kurushhva paaNDu putraaNaamimaM paramanugraham.h .. \SC.. \EN{0140660191}svaseti vaa mahaa baaho hata putreti vaa punaH . \EN{0140660193}prapannaa maamiyaM veti dayaaM kartumihaarhasi .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %19 \EN{0140670011}evaM uktastu raajendra keshihaa duHkha muurchhitaH . {v} \EN{0140670013}tatheti vyaajahaarochchairhlaadayann.h iva taM janam.h .. \SC.. \EN{0140670021}vaakyena tena hi tadaa taM janaM purushha R^ishhabhaH . \EN{0140670023}hlaadayaamaasa sa vibhurgharmaartaM salilairiva .. \SC.. \EN{0140670031}tataH sa praavishat.h tuurNaM janma veshma pitustava . \EN{0140670033}architaM purushha vyaaghra sitairmaalyairyathaa vidhi .. \SC.. \EN{0140670041}apaaM kuMbhaiH su puurNaishcha vinyastaiH sarvato disham.h . \EN{0140670043}ghR^itena tindukaalaataiH sarshhapaishcha mahaa bhuja .. \SC.. \EN{0140670051}shastraishcha vimalairnyastaiH paavakaishcha samantataH . \EN{0140670053}vR^iddhaabhishchaabhiraamaa bhiH parichaaraarthamachyutaH .. \SC.. \EN{0140670061}dakshaishcha parito viira mishhagbhiH kushalaistathaa . \EN{0140670063}dadarsha cha sa tejasvii raksho ghnaanyapi sarvashaH . \EN{0140670065}dravyaaNi sthaapitaani sma vidhivat.h kushalairjanaiH .. \SC.. \EN{0140670071}tathaa yuktaM cha tad.h dR^ishhtvaa janma veshma pitustava . \EN{0140670073}hR^ishhTo.abhavadd.h hR^ishhii keshaH saadhu saadhviti chaabraviit.h .. \SC.. \EN{0140670081}tathaa bruvati vaarshhNeye prahR^ishhTa vadane tadaa . \hash \EN{0140670083}draupadii tvaritaa gatvaa vairaaTiiM vaakyamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140670091}ayamaayaati te bhadre shvashuro madhu suudanaH . \EN{0140670093}puraaNa R^ishhirachintyaatmaa samiipamaparaajitaH .. \SC.. \EN{0140670101}saa.api baashhpa kalaaM vaachaM nigR^ihyaashruuNi chaiva ha . \EN{0140670103}su saMviitaa.abhavad.h devii devavat.h kR^ishhNamiikshatii .. \SC..10 \EN{0140670111}saa tathaa duuyamaanena hR^idayena tapasvinii . \EN{0140670113}dR^ishhTvaa govindamaayaantaM kR^ipaNaM paryadevayat.h .. \SC.. \EN{0140670121}puNDariikaaksha pashyasva baalaaviha vinaa kR^itau . \EN{0140670123}abhimanyuM cha maaM chaiva hatau tulyaM janaardana .. \SC.. \EN{0140670131}vaarshhNeya madhuhan.h viira shirasaa tvaaM prasaadaye . \EN{0140670133}droNa putraastra nirdagdhaM jiivayainaM mamaatmajam.h .. \SC.. \EN{0140670141}yadi sma dharma raaGYaa vaa bhiima senena vaa punaH . \EN{0140670143}tvayaa vaa puNDariikaaksha vaakyaM uktamidaM bhavet.h .. \SC.. \EN{0140670151}ajaanatiimiishhikeyaM janitriiM jantviti prabho . \EN{0140670153}ahameva vinashhDaa syaaM nedamevaM gataM bhavet.h .. \SC.. \EN{0140670161}garbhasthasyaasya baalasya brahmaastreNa nipaatanam.h . \EN{0140670163}kR^itvaa nR^isha.nsaM durbuddhirdrauNiH kiM phalamashnute .. \SC.. \EN{0140670171}saa tvaa prasaadya shirasaa yaache shatru ni barhaNa . \EN{0140670173}praaNaa.nstyakshyaami govinda naayaM sa.njiivate yadi .. \SC..17 \EN{0140670181}asmin.h hi bahavaH saadho ye mamaasan.h mano rathaaH . \EN{0140670183}te droNa putreNa hataaH kiM nu jiivaami keshava .. \SC.. \EN{0140670191}aasiin.h mama matiH kR^ishhNa puurNotsa.ngaa janaardana . \EN{0140670193}abhivaadayishhye dishhTyeti tad.h idaM vitathii kR^itam.h .. \SC.. \EN{0140670201}chapalaakshasya daayaade mR^ite asmin.h purushha R^ishhabha . \EN{0140670203}viphalaa me kR^itaaH kR^ishhNa hR^idi sarve mano rathaaH .. \SC..20 \EN{0140670211}chalapaakshaH kilaatiiva priyaste madhu suudana . \EN{0140670213}sutaM pashyasva tasyemaM brahmaastreNa nipaatitam.h .. \SC.. \EN{0140670221}kR^itaghno.ayaM nR^isha.nso.ayaM yathaa.asya janakastathaa . \EN{0140670223}yaH paaNDaviiM shriyaM tyaktvaa gato.adya yama saadanam.h .. \SC.. \EN{0140670231}mayaa chaitat.h pratiGYaataM raNa muurdhani keshava . \EN{0140670233}abhimanyau hate viira tvaameshhyaamyachiraad.h iti .. \SC.. \EN{0140670241}tachcha naakaravaM kR^ishhNa nR^isha.nsaa jiivita priyaa . \EN{0140670243}idaaniimaagataaM tatra kiM nu vakshyati phaalguniH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %24 \EN{0140680011}saivaM vipalya karuNaM sonmaadeva tapasvinii . {v} \EN{0140680013}uttaraa nyapatad.h bhuumau kR^ipaNaa putra gR^iddhinii .. \SC.. \EN{0140680021}taaM tu dR^ishhTvaa nipatitaaM hata bandhu parichchhadaam.h . \EN{0140680023}chukrosha kuntii duHkhaartaa sarvaashcha bharata striyaH .. \SC.. \EN{0140680031}muhuurtamiva tad.h raajan.h paaNDavaanaaM niveshanam.h . \EN{0140680033}aprekshaNiiyamabhavad.h aarta svara ninaaditam.h .. \SC.. \EN{0140680041}saa muhuuta cha raajendra putra shokaabhipiiDitaa . \EN{0140680043}kashmalaabhihataa viira vairaaTii tvabhavat.h tadaa .. \SC.. \EN{0140680051}pratilabhya tu saa sa.nGYaaM uttaraa bharata R^ishhabha . \EN{0140680053}a.nkamaaropya taM putramidaM vachanamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140680061}dharmaGYasya sutaH sa.nstvamadharmamavabudhyase . \EN{0140680063}yastvaM vR^ishhNi praviirasya kurushhe naabhivaadanam.h .. \SC.. \EN{0140680071}putra gatvaa mama vacho bruuyaastvaM pitaraM tava . \EN{0140680073}durmaraM praaNinaaM viira kaale praapte katha.nchana .. \SC.. \EN{0140680081}yaa.ahaM tvayaa vihiinaa.adya patyaa putreNa chaiva ha . \EN{0140680083}martavye sati jiivaami hata svastiraki.nchanaa .. \SC.. \EN{0140680091}atha vaa dharma raaGYaa.ahamanuGYaataa mahaa bhuja . \EN{0140680093}bhakshayishhye vishhaM tiikshNaM pravekshye vaa hutaashanam.h .. \SC.. \EN{0140680101}atha vaa durmaraM taata yad.h idaM me sahasradhaa . \EN{0140680103}pati putra vihiinaayaa hR^idayaM na vidiiryate .. \SC..10 \EN{0140680111}uttishhTha putra pashyemaaM duHkhitaaM prapitaamahiim.h . \EN{0140680113}aartaaM upaplutaaM diinaaM nimagnaaM shoka saagare .. \SC.. \EN{0140680121}aaryaaM cha pashya paaJNchaaliiM saatvatiiM cha tapasviniim.h . \EN{0140680123}maaM cha pashya su suhkhaartaaM vyaadha viddhaaM mR^igiimiva .. \SC..(Tshht.h biddhaam) \hash \EN{0140680131}uttishhTha pashya vadanaM loka naathasya dhiimataH . \EN{0140680133}puNDariika palaashaakshaM pureva chapalekshaNam.h .. \SC.. \EN{0140680141}evaM vipralapantiiM tu dR^ishhTvaa nipatitaaM punaH . \EN{0140680143}uttaraaM taaH striyaH sarvaaH punarutthaapayantyuta .. \SC.. \EN{0140680151}utthaaya tu punardhairyaat.h tadaa matsya pateH sutaa . \EN{0140680153}praaJNjaliH punariikaakshaM bhuumaavevaabhyavaadayat.h .. \SC.. \EN{0140680161}shrutvaa sa tasyaa vipulaM vilaapaM purushha R^ishhabhaH . \EN{0140680163}upaspR^ishya tataH kR^ishhNo brahmaastraM sa.njahaara tat.h .. \SC.. \EN{0140680171}pratijaGYe cha daashaarhastasya jiivitamachyutaH . \EN{0140680173}abraviichcha vishuddhaatmaa sarvaM vishraavayan.h jagat.h .. \SC.. \EN{0140680181}na braviimyuttare mithyaa satyametad.h bhavishhyati . \EN{0140680183}eshha sa.njiivayaamyenaM pashyataaM sarva dehinaam.h .. \SC.. \EN{0140680191}nokta puurvaM mayaa mithyaa svaireshhvapi kadaachana . \EN{0140680193}na cha yuddhe paraa vR^ittastathaa sa.njiivataamayam.h .. \SC.. \EN{0140680201}yathaa me dayito dharmo braahmaNaashcha visheshhataH . \EN{0140680203}abhimanyoH suto jaato mR^ito jiivatvayaM tathaa .. \SC..20 \EN{0140680211}yathaa.ahaM naabhijaanaami vijayena kadaachana . \EN{0140680213}virodhaM tena satyena mR^ito jiivatvayaM shishuH .. \SC.. \EN{0140680221}yathaa satyaM cha dharmashcha mayi nityaM pratishhThitau . \EN{0140680223}tathaa mR^itaH shishurayaM jiivataamabhimanyujaH .. \SC.. \EN{0140680231}yathaa ka.nshashcha keshii cha dharmeNa nihatau mayaa . \EN{0140680233}tena satyena baalo.ayaM punarujjiivataamiha .. \SC.. \EN{0140680241}ityukto vaasudevena sa baalo bharata R^ishhabha . \EN{0140680243}shanaiH shanairmahaa raaja praaspandata sa chetanaH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %24 \EN{0140690011}brahmaastraM tu yadaa raajan.h kR^ishhNena pratisa.nhR^itam.h . {v} \EN{0140690013}tadaa tad.h veshma te vipraa tejasaa.abhividiipitam.h .. \SC.. \EN{0140690021}tato rakshaa.nsi sarvaaNi neshustyaktvaa gR^ihaM tu tat.h . \EN{0140690023}antarikshe cha vaag.h aasiit.h saadhu keshava saadhviti .. \SC.. \EN{0140690031}tad.h astraM jvalitaM chaapi pitaamahamagaat.h tadaa . \EN{0140690033}tataH praaNaan.h punarlebhe pitaa tava janeshvara . \EN{0140690035}vyacheshhTata cha baalo.asau yathotsaahaM yathaa balam.h .. \SC.. \EN{0140690041}babhuuvurmuditaa raaja.nstatastaa bharata striyaH . \EN{0140690043}braahmaNaan.h vaachayaamaasurgovindasya cha shaasanaat.h .. \SC.. \EN{0140690051}tatastaa muditaaH sarvaaH prashasha.nsurjanaardanam.h . \EN{0140690053}striyo bharata si.nhaanaaM naavaM labdhveva paaragaaH .. \SC.. \EN{0140690061}kuntii drupada putrii cha subhadraa chottaraa tathaa . \EN{0140690063}striyashchaanyaa nR^isi.nhaanaaM babhuuvurhR^ishhTa maanasaaH .. \SC.. \EN{0140690071}tatra mallaa naTaa jhallaa granthikaaH saukhashaayikaaH . \EN{0140690073}suuta maagadha sa.nghaashchaapyastuvan.h vai janaardanam.h . \EN{0140690075}kuru va.nshastavaakhyaabhiraashiirbhirbharata R^ishhabha .. \SC.. \EN{0140690081}utthaaya tu yathaa kaalaM uttaraa yadu nandanam.h . \EN{0140690083}abhyavaadayata priitaa saha putreNa bhaarata . \EN{0140690085}tatastasmai dadau priito bahu ratnaM visheshhataH .. \SC.. \EN{0140690091}tathaa.anye vR^ishhNi shaarduulaa naama chaasyaakarot.h prabhuH . \EN{0140690093}pitustava mahaa raaja satya sa.ndho janaardanaH .. \SC.. \EN{0140690101}parikshiiNe kule yasmaajjaato.ayamabhimanyujaH . \EN{0140690103}parikshid.h iti naamaasya bhavatvityabraviit.h tadaa .. \SC..10 \EN{0140690111}so.avardhata yathaa kaalaM pitaa tava naraadhipa . \EN{0140690113}manaH prahlaadanashchaasiit.h sarva lokasya bhaarata .. \SC.. \EN{0140690121}maasa jaatastu te viira pitaa bhavati bhaarata . \EN{0140690123}athaajagmuH su bahulaM ratnamaadaaya paaNDavaaH .. \SC..12 \EN{0140690131}taan.h samiipa gataan.h shrutvaa niryayurviR^ishhNi pu.ngavaaH . \EN{0140690133}ala.nchakrushcha maalya oghaiH purushhaa naaga saahvayam.h .. \SC.. \EN{0140690141}pataakaabhirvichitraabhirdhvajaishcha vividhairapi . \EN{0140690143}veshmaani samala.nchakruH pauraashchaapi janaadhipa .. \SC.. \EN{0140690151}devataa.a.ayatanaanaaM cha puujaa bahu vidhaastathaa . \EN{0140690153}sa.ndideshaatha viduraH paaNDu putra priyepsayaa .. \SC.. \EN{0140690161}raaja maargaashcha tatraasan.h sumanobhirala.nkR^itaaH . \EN{0140690163}shushubhe tat.h paraM chaapi samudra ogha nibha svanam.h .. \SC.. \EN{0140690171}nartakaishchaapi nR^ityadbhirgaayanaanaaM cha nisvanaiH . \EN{0140690173}aasiid.h vaishravaNasyeva nivaasastat.h puraM tadaa .. \SC.. \EN{0140690181}bandibhishcha narai raajan.h strii sahaayaiH sahasrashaH .(Tshht.h raaJNja) \hash \EN{0140690183}tatra tatra vivikteshhu samantaad.h upashobhitam.h .. \SC.. \EN{0140690191}pataakaa dhuuyamaanaashcha shvasataa maatarishvanaa . \EN{0140690193}adarshayann.h iva tadaa kuruun.h vai dakshiNottaraan.h .. \SC.. \EN{0140690201}aghoshhayat.h tadaa chaapi purushho raaja dhuurgataH . \EN{0140690203}sarva raatri vihaaro.adya ratnaabharaNa lakshaNaH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %20(Tshht.h bihaaro) \hash \EN{0140700011}taan.h samiipagataan.h shrutvaa paaNDavaan.h shatru karshanaH . \hash {v} \EN{0140700013}vaasudevaH sahaamaatyaH pratyudyaato didR^ikshayaa .. \SC.. \EN{0140700021}te sametya yathaa nyaayaM paaNDavaa vR^ishhNibhiH saha . \hash \EN{0140700023}vivishuH sahitaa raajan.h puraM vaaraNa saahvayam.h .. \SC.. \EN{0140700031}mahatastasya sainyasya khura nemi svanena cha . \EN{0140700033}dyaavaa pR^ithivyau khaM chaiva shabdenaasiit.h samaavR^itam.h .. \SC.. \EN{0140700041}te koshamagrataH kR^itvaa vivishuH sva puraM tadaa . \EN{0140700043}paaNDavaaH priita manasaH saamaatyaaH sa suhR^id.h gaNaaH .. \SC.. \EN{0140700051}te sametya yathaa nyaayaM dhR^ita raashhTraM janaadhipam.h . \EN{0140700053}kiirtayantaH sva naamaani tasya paadau vavandire .. \SC.. \EN{0140700061}dhR^ita raashhTraad.h anu cha te gaandhaariiM subalaatmajaam.h . \EN{0140700063}kuntiiM cha raaja shaarduula tadaa bharata sattamaaH .. \SC.. \EN{0140700071}viduraM puujayitvaa cha vaishyaa putraM sametya cha . \EN{0140700073}puujyamaanaaH sma te viiraa vyaraajanta vishaaM pate .. \SC.. \EN{0140700081}tatastat.h paramaashcharyaM vichitraM mahad.h adbhutam.h . \EN{0140700083}shushruvuste tadaa viiraaH pituste janma bhaarata .. \SC.. \EN{0140700091}tad.h upashrutya te karma vaasudevasya dhiimataH . \EN{0140700093}puujaa.arhaM puujayaamaasuH kR^ishhNaM devaki nandanam.h .. \SC.. \EN{0140700101}tataH kati payaahasya vyaasaH satyavatii sutaH . \EN{0140700103}aajagaama mahaa tejaa nagaraM naaga saahvayam.h .. \SC..10 \EN{0140700111}tasya sarve yathaa nyaayaM puujaaM chakruH kuru udvahaaH . \EN{0140700113}saha vR^ishhNyandhaka vyaaghrairupaasaaM chakrire tadaa .. \SC.. \EN{0140700121}tatra naanaa vidhaakaaraaH kathaaH samanukiirtya vai . \EN{0140700123}yudhishhThiro dharma suto vyaasaM vachanamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140700131}bhavat.h prasaadaad.h bhagavan.h yad.h idaM ratnamaahR^itam.h . \EN{0140700133}upayoktuM tad.h ichchhaami vaaji medhe mahaa kratau .. \SC.. \EN{0140700141}tad.h anuGYaatumichchhaami bhavataa muni sattama . \EN{0140700143}tvad.h adhiinaa vayaM sarve kR^ishhNasya cha mahaatmanaH .. \SC.. \EN{0140700151}anujaanaami raaja.nstvaaM kriyataaM yad.h anantaram.h . {v} \EN{0140700153}yajasva vaaji medhena vidhivad.h dakshiNaavataa .. \SC.. \EN{0140700161}ashva medho hi raajendra paavanaH sarva paapmanaam.h . \EN{0140700163}teneshhTvaa tvaM vipaapmaa vai bhavitaa naatra sa.nshayaH .. \SC..16 \EN{0140700171}ityuktaH sa tu dharmaatmaa kuru raajo yudhishhThiraH . {v} \EN{0140700173}ashva medhasya kauravya chakaaraaharaNe matim.h .. \SC.. \EN{0140700181}samanuGYaapya tu sa taM kR^ishhNa dvaipaayanaM nR^ipaH . \EN{0140700183}vaasudevamathaamantrya vaagmii vachanamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140700191}devakii suprajaa devii tvayaa purushha sattama . \EN{0140700193}yad.h bruuyaaM tvaaM mahaa baaho tat.h kR^ithaastvamihaachyuta .. \SC.. \EN{0140700201}tvat.h prabhaavaarjitaan.h bhogaan.h ashniima yadu nandana . \EN{0140700203}paraakrameNa buddhyaa cha tvayeyaM nirjitaa mahii .. \SC..20 \EN{0140700211}diikshayasva tvamaatmaanaM tvaM naH paramako guruH . \EN{0140700213}tvayi ishhTavati dharmaGYa vipaapmaa syaamahaM vibho . \EN{0140700215}tvaM hi yaGYo.aksharaH sarvastvaM dharmastvaM prajaa patiH .. \SC.. \EN{0140700221}tvamevaitan.h mahaa bhaaho vaktumarhasyariM dama . {v} \EN{0140700223}tvaM gatiH sarva bhuutaanaamiti me nishchitaa matiH .. \SC.. \EN{0140700231}tvaM chaadya kuru viiraaNaaM dharmeNaabhiviraajase . \EN{0140700233}guNa bhuutaaH sma te raaja.nstvaM no raajan.h mato guruH .. \SC.. \EN{0140700241}yajasva mad.h anuGYaataH praaptaiva kraturmayaa . \hash \EN{0140700243}yunaktu no bhavaan.h kaarye yatra vaaJNchhasi bhaarata . \EN{0140700245}satyaM te pratijaanaami sarvaM kartaa.asmi te anagha .. \SC.. \EN{0140700251}bhiima senaarjunau chaiva tathaa maadravatii sutau . \EN{0140700253}ishhTavanto bhavishhyanti tvayi ishhTavati bhaarata .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %25 \EN{0140710011}evaM uktastu kR^ishhNena dharma putro yudhishhThiraH . {v} \EN{0140710013}vyaasamaamantrya medhaavii tato vachanamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140710021}yathaa kaalaM bhavaan.h vetti haya medhasya tattvataH . \EN{0140710023}diikshayasva tadaa maa tvaM tvayyaayatto hi me kratuH .. \SC.. \EN{0140710031}ahaM pailo.atha kaunteya yaaGYavalkyastathaiva cha . {v} \EN{0140710033}vidhaanaM yadyathaakaalaM tat.h kartaaro na sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140710041}chaitryaaM hi paurNamaasyaaM cha tava diikshaa bhavishhyati . \EN{0140710043}saMbhaaraaH saMbhriyantaaM te yaGYaarthaM purushha R^ishhabha .. \SC.. \EN{0140710051}ashva vidyaa vidashchaiva suutaa vipraashcha tadvidaH . \EN{0140710053}medhyamashvaM pariikshantaaM tava yaGYaartha siddhaye .. \SC.. \EN{0140710061}taM utsR^ijya yathaa shaastraM pR^ithiviiM saagaraaMbaraam.h . \EN{0140710063}sa paryetu yasho naamnaa tava paarthiva vardhayan.h .. \SC.. \EN{0140710071}ityuktaH sa tathetyuktvaa paaNDavaH pR^ithivii patiH . {v} \EN{0140710073}chakaara sarvaM raajendra yathoktaM brahma vaadinaa . \EN{0140710075}saMbhaaraashchaiva raajendra sarve sa.nkalpitaa.abhavan.h .. \SC..(sa.ndhi) \hash \EN{0140710081}sa saMbhaaraan.h samaahR^itya nR^ipo dharmaatmajastadaa . \EN{0140710083}nyavedayad.h ameyaatmaa kR^ishhNa dvaipaayanaaya vai .. \SC.. \EN{0140710091}tato.abraviin.h mahaa tejaa vyaaso dharmaatmajaM nR^ipam.h . \EN{0140710093}yathaa kaalaM yathaa yogaM sajjaaH sma tava diikshaNe .. \SC.. \EN{0140710101}sphyashcha kuurchashcha sauvarNo yachchaanyad.h api kaurava . \EN{0140710105}tatra yogyaM bhavet.h ki.nchit.h tad.h raukmaM kriyataamiti .. \SC..10 \EN{0140710111}ashvashchotsR^ijyataamadya pR^ithvyaamatha yathaa kramam.h . \EN{0140710113}su guptashcha charatveshha yathaa shaastraM yudhishhThira .. \SC.. \EN{0140710121}ayamashvo mayaa brahmann.h utsR^ishhTaH pR^ithiviimimaam.h . {y} \EN{0140710123}charishhyati yathaa kaamaM tatra vai saMvidhiiyataam.h .. \SC.. \EN{0140710131}pR^ithiviiM paryaTantaM hi turagaM kaama chaariNam.h . \EN{0140710133}kaH paalayed.h iti mune tad.h bhavaan.h vaktumarhati .. \SC.. \EN{0140710141}ityuktaH sa tu raajendra kR^ishhNa dvaipaayano.abraviit.h . {v} \EN{0140710143}bhiimasenaad.h avarajaH shreshhThaH sarva dhanushhmataam.h .. \SC.. \EN{0140710151}jishhNuH sahishhNurdhR^ishhNushcha sainaM paalayishhyati . \hash \EN{0140710153}shaktaH sa hi mahiiM jetuM nivaata kavachaantakaH .. \SC..15 \EN{0140710161}tasmin.h hyastraaNi divyaani divyaM sa.nhananaM tathaa . \EN{0140710163}divyaM dhanushcheshhudhii cha sainamanuyaasyati .. \SC.. \hash \EN{0140710171}sa hi dharmaartha kushalaH sarva vidyaa vishaaradaH . \EN{0140710173}yathaa shaastraM nR^ipa shreshhTha chaarayishhyati te hayam.h .. \SC.. \EN{0140710181}raaja putro mahaa baahuH shyaamo raajiiva lochanaH . \EN{0140710183}abhimanyoH pitaa viiraH sainamanuyaasyati .. \SC.. \hash \EN{0140710191}bhiimaseno.api tejasvii kaunteyo.amita vikramaH . \EN{0140710193}samartho rakshituM raashhTraM nakulashcha vishaaM pate .. \SC.. \EN{0140710201}sahadevastu kauravya samaadhaasyati buddhimaan.h . \EN{0140710203}kuTuMba tantraM vidhivat.h sarvameva mahaa yashaaH .. \SC..20 \EN{0140710211}tat.h tu sarvaM yathaa nyaayaM uktaM kuru kulodvahaH . \EN{0140710213}chakaara phalgunaM chaapi sa.ndidesha hayaM prati .. \SC.. \EN{0140710221}ehyarjuna tvayaa viira hayo.ayaM paripaalyataam.h . {y} \EN{0140710223}tvamarho rakshituM hyenaM naanyaH kashchana maanavaH .. \SC.. \EN{0140710231}ye chaapi tvaaM mahaa baaho pratyudiiyurnaraadhipaaH . \EN{0140710233}tairvigraho yathaa na syaat.h tathaa kaaryaM tvayaa.anagha .. \SC.. \EN{0140710241}aakhyaatavyashcha bhavataa yaGYo.ayaM mama sarvashaH . \EN{0140710243}paarthivebhyo mahaa baaho samaye gamyataamiti .. \SC.. \EN{0140710251}evaM uktvaa sa dharmaatmaa bhraataraM savya saachinam.h . \EN{0140710253}bhiimaM cha nakulaM chaiva pura guptau samaadadhat.h .. \SC.. \EN{0140710261}kuTuMba tantre cha tathaa sahadevaM yudhaaM patim.h . \EN{0140710263}anumaanya mahii paalaM dhR^itaraashhTraM yudhishhThiraH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %26 \EN{0140720011}diikshaa kaale tu saMpraapte tataste su mahaa R^itvijaH . {v} \EN{0140720013}vidhivad.h diikshayaamaasurashvamedhaaya paarthivam.h .. \SC.. \EN{0140720021}kR^itvaa sa pashu bandhaa.nshcha diikshitaH paaNDu nandanaH . \EN{0140720023}dharma raajo mahaa tejaaH saha R^itvigbhirvyarochata .. \SC.. \EN{0140720031}hayashcha haya medhaarthaM svayaM sa brahma vaadinaa . \EN{0140720033}utsR^ishhTaH shaastra vidhinaa vyaasenaamita tejasaa .. \SC.. \EN{0140720041}sa raajaa dharmajo raajan.h diikshito vibabhau tadaa . \EN{0140720043}hema maalii rukma kaNThaH pradiiptaiva paavakaH .. \SC.. \hash \EN{0140720051}kR^ishhNaajinii daNDa paaNiH kshauma vaasaaH sa dharmajaH . \EN{0140720053}vibabhau dyutimaan.h bhuuyaH prajaa patirivaadhvare .. \SC.. \EN{0140720061}tathaivaasya R^itvijaH sarve tulya veshhaa vishaaM pate . \EN{0140720063}babhuuvurarjunashchaiva pradiiptaiva paavakaH .. \SC.. \hash \EN{0140720071}shvetaashvaH kR^ishhNa saaraM taM sa saaraashvaM dhanaM jayaH . \EN{0140720073}vidhivat.h pR^ithivii paala dharma raajasya shaasanaat.h .. \SC.. \EN{0140720081}vikshipan.h gaaNDivaM raajan.h baddha godhaa.a.nguli travaan.h . \EN{0140720083}tamashvaM pR^ithivii paala mudaa yuktaH sasaara ha .. \SC.. \EN{0140720091}aa kumaaraM tadaa raajann.h aagamat.h tat.h puraM vibho . \EN{0140720093}drashhTu kaamaM kuru shreshhThaM prayaasyantaM dhana.njayam.h .. \SC.. \EN{0140720101}teshhaamanyonya sammardaad.h uushhmeva samajaayata . \EN{0140720103}didR^ikshuuNaaM hayaM taM cha taM chaiva haya saariNam.h .. \SC..10 \EN{0140720111}tataH shabdo mahaa raaja dashaashaaH pratipuurayan.h . \EN{0140720113}babhuuva prekshataaM nR^INaaM kuntii putraM dhana.njayam.h .. \SC.. \EN{0140720121}eshha gachchhati kaunteyasturagashchaiva diiptimaan.h . \EN{0140720123}yamanveti mahaa baahuH sa.nspR^ishan.h dhanuruttamam.h .. \SC.. \EN{0140720131}evaM shushraava vadataaM giro jishhNurudaara dhiiH . \EN{0140720133}svasti te astu vrajaarishhTaM punashchaihi iti bhaarata .. \SC.. \EN{0140720141}athaapare manushhyendra purushhaa vaakyamabruvan.h . \EN{0140720143}nainaM pashyaama sammarde dhanuretat.h pradR^ishyate .. \SC.. \EN{0140720151}etadd.h hi bhiima nirhraadaM vishrutaM gaaNDivaM dhanuH . \EN{0140720153}svasti gachchhatvarishhTaM vai panthaanamakuto bhayam.h . \EN{0140720155}nivR^ittamenaM drakshyaamaH punarevaM cha te abruvan.h .. \SC.. \EN{0140720161}evamaadyaa manushhyaaNaaM striiNaaM cha bharata R^ishhabha . \EN{0140720163}shushraava madhuraa vaachaH punaH punarudiiritaaH .. \SC.. \EN{0140720171}yaaGYavalkyasya shishhyashcha kushalo yaGYa karmaNi . \EN{0140720173}praayaat.h paarthena sahitaH shaantyarthaM veda paaragaH .. \SC.. \EN{0140720181}braahmaNaashcha mahii paala bahavo veda paaragaaH . \EN{0140720183}anujagmurmahaatmaanaM kshatriyaashcha visho.api cha .. \SC.. \EN{0140720191}paaNDavaiH pR^ithiviimashvo nirjitaamastra tejasaa . \EN{0140720193}chachaara sa mahaa raaja yathaa.a.adeshaM sa sattama .. \SC.. \EN{0140720201}tatra yuddhaani vR^ittaani yaanyaasan.h paaNDavasya ha . \EN{0140720203}taani vakshyaami te viira vichitraaNi mahaanti cha .. \SC..20 \EN{0140720211}sa hayaH pR^ithiviiM raajan.h pradakshiNamariM dama . \EN{0140720213}sasaarottarataH puurvaM tan.h nibodha mahii pate .. \SC.. \EN{0140720221}avamR^idnan.h sa raashhTraaNi paarthivaanaaM hayottamaH . \EN{0140720223}shanaistadaa pariyayau shvetaashvashcha mahaa rathaH .. \SC.. \EN{0140720231}tatra sa.nkalanaa naasti raaGYaamayutashastadaa . \EN{0140720233}ye ayudhyanta mahaa raaja kshatriyaa hata baandhavaaH .. \SC.. \EN{0140720241}kiraataa vikR^itaa raajan.h bahavo.asi dhanurdharaaH . \EN{0140720243}mlechchhaashchaanye bahu vidhaaH puurvaM nivikR^itaa raNe .. \SC.. \EN{0140720251}aaryaashcha pR^ithivii paalaaH prahR^ishhTa nara vaahanaaH . \EN{0140720253}samiiyuH paaNDu putreNa bahavo yuddha durmadaaH .. \SC.. \EN{0140720261}evaM yuddhaani vR^ittaani tatra tatra mahii pate . \EN{0140720263}arjunasya mahii paalairnaanaa desha nivaasibhiH .. \SC.. \EN{0140720271}yaani tu ubhayato raajan.h prataptaani mahaanti cha . \EN{0140720273}taani yuddhaani vakshyaami kaunteyasya tavaanagha .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %27 \EN{0140730011}trigartairabhavad.h yuddhaM kR^ita vairaiH kiriiTinaH . {v} \EN{0140730013}mahaa ratha samaaGYaatiarhataanaaM putra naptR^ibhiH .. \SC.. \hash \EN{0140730021}te samaaGYaaya saMpraaptaM yaGYiyaM turagottamam.h . \EN{0140730023}vishhayaante tato viiraa da.nshitaaH paryavaarayan.h .. \SC.. \EN{0140730031}rathino baddha tuuNiiraaH sad.h ashvaiH samala.nkR^itaiH . \EN{0140730033}parivaarya hayaM raajan.h grahiituM saMprachakramuH .. \SC.. \EN{0140730041}tataH kiriiTii sa.nchintya teshhaaM raaGYaaM chikiirshhitam.h . \EN{0140730043}vaarayaamaasa taan.h viiraan.h saantva puurvamariM damaH .. \SC.. \EN{0140730051}tamanaadR^itya te sarve sharairabhyahana.nstadaa . \EN{0140730053}tamo rajobhyaaM sa.nchhannaa.nstaan.h kiriiTii nyavaarayat.h .. \SC.. \EN{0140730061}abraviichcha tato jishhNuH prahasann.h iva bhaarata . \EN{0140730063}nivartadhvamadharmaGYaaH shreyo jiivitameva vaH .. \SC.. \EN{0140730071}sa hi viiraH prayaasyan.h vai dharma raajena vaaritaH . \EN{0140730073}hata baandhavaa na te paartha hantavyaaH paarthiveti .. \SC.. \hash \EN{0140730081}sa tadaa tad.h vachaH shrutvaa dharma raajasya dhiimataH . \EN{0140730083}taan.h nivartadhvamityaaha na nyavartanta chaapi te .. \SC.. \EN{0140730091}tatastrigarta raajaanaM suurya varmaaNamaahave . \EN{0140730093}vitatya shara jaalena prajahaasa dhanaM jayaH .. \SC.. \EN{0140730101}tataste ratha ghoshheNa khura nemi svanena cha . \EN{0140730103}puurayanto dishaH sarvaa dhana.njayaM upaadravan.h .. \SC..10 \EN{0140730111}suurya varmaa tataH paarthe sharaaNaaM nata parvaNaam.h . \EN{0140730113}shataanyamuJNchad.h raajendra labhvastramabhidarshayan.h .. \SC.. \EN{0140730121}tathaivaanye maheshhvaasaa ye tasyaivaanuyaayinaH . \EN{0140730123}mumuchuH shara varshhaaNi dhana.njaya vadhaishhiNaH .. \SC.. \EN{0140730131}sa taan.h jyaa pu.nkha nirmuktairbahubhiH su bahuun.h sharaan.h . \EN{0140730133}chichchheda paaNDavo raaja.nste bhuumau nyapata.nstadaa .. \SC.. \EN{0140730141}ketu varmaa tu tejasvii tasyaivaavarajo yuvaa . \EN{0140730143}yuyudhe bhraaturarthaaya paaNDavena mahaatmanaa .. \SC..14 \EN{0140730151}tamaapatantaM saMprekshya ketu varmaaNamaahave . \EN{0140730153}abhyaghnan.h nishitairbaaNairbiibhatsuH para viirahaa .. \SC.. \EN{0140730161}ketu varmaNyabhihate dhR^ita varmaa mahaa rathaH . \EN{0140730163}rathenaashu samaavR^itya sharairjishhNumavaakirat.h .. \SC.. \hash \EN{0140730171}tasya taaM shiighrataamiikshya tutoshhaatiiva viiryavaan.h . \EN{0140730173}guDaakesho mahaa tejaa baalasya dhR^ita varmaNaH .. \SC.. \EN{0140730181}na sa.ndadhaanaM dadR^ishe naadadaanaM cha taM tadaa . \EN{0140730183}kirantameva sa sharaan.h dadR^ishe paaka shaasaniH .. \SC.. \EN{0140730191}sa tu taM puujayaamaasa dhR^ita varmaaNamaahave . \EN{0140730193}manasaa sa muhuurtaM vai raNe samabhiharshhayan.h .. \SC.. \EN{0140730201}taM pannagamiva kruddhaM kuru viiraH smayann.h iva . \EN{0140730203}priiti puurvaM mahaa raaja praaNairna vyaparopayat.h .. \SC..20 \EN{0140730211}sa tathaa rakshyamaaNo vai paarthenaamita tejasaa . \EN{0140730213}dhR^ita varmaa sharaM tiikshNaM mumocha vijaye tadaa .. \SC.. \EN{0140730221}sa tena vijayastuurNamasyan.h viddhaH kare bhR^isham.h . \EN{0140730223}mumocha gaaNDiivaM duHkhaat.h tat.h papaataatha bhuu tale .. \SC.. \EN{0140730231}dhanushhaH patatastasya savya saachi karaad.h vibho . \EN{0140730233}indrasyevaayudhasyaasiid.h ruupaM bharata sattama .. \SC.. \EN{0140730241}tasmin.h nipatite divye mahaa dhanushhi paarthiva . \EN{0140730243}jahaasa sa svanaM haasaM dhR^ita varmaa mahaa.a.ahave .. \SC.. \EN{0140730251}tato roshhaanvito jishhNuH pramR^ijya rudhiraM karaat.h . \EN{0140730253}dhanuraadatta tad.h divyaM shara varshhaM vavarshha cha .. \SC.. \EN{0140730261}tato hala halaa shabdo diva spR^ig.h abhavat.h tadaa . \EN{0140730263}naanaa vidhaanaaM bhuutaanaaM tat.h karmaatiiva sha.nsataam.h .. \SC.. \EN{0140730271}tataH saMprekshya taM kruddhaM kaalaantaka yamopamam.h . \EN{0140730273}jishhNuM traigartakaa yodhaastvaritaaH paryavaarayan.h .. \SC.. \EN{0140730281}abhisR^itya pariipsaa.arthaM tataste dhR^ita varmaNaH . \EN{0140730283}parivavrurguDaakeshaM tatraakrudhyad.h dhana.njayaH .. \SC.. \EN{0140730291}tato yodhaan.h jaghaanaashu teshhaaM sa dasha chaashhTa cha . \EN{0140730293}mahendra vajra pratimairaayasairnishitaiH sharaiH .. \SC.. \EN{0140730301}taa.nstu prabhagnaan.h saMprekshya tvaramaaNo dhana.njayaH . \EN{0140730303}sharairaashii vishhaakaarairjaghaana svanavadd.h hasan.h .. \SC..30 \EN{0140730311}te bhagna manasaH sarve traigartaka mahaa rathaaH . \EN{0140730313}disho vidudruvuH sarvaa dhana.njaya sharaarditaaH .. \SC.. \EN{0140730321}tochu purushha vyaaghraM sa.nshaptaka nishhuudanam.h . \hash \EN{0140730323}tava sma ki.nkaraaH sarve sarve cha vashagaastava .. \SC.. \EN{0140730331}aaGYaapayasva naH paartha prahvaan.h preshhyaan.h avasthitaan.h . \EN{0140730333}karishhyaamaH priyaM sarvaM tava kaurava nandana .. \SC.. \EN{0140730341}etad.h aaGYaaya vachanaM sarvaa.nstaan.h abraviit.h tadaa . \EN{0140730343}jiivitaM rakshata nR^ipaaH shaasanaM gR^ihyataamiti .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %34 \EN{0140740011}praagjyotishhamathaabhyetya vyacharat.h sa hayottamaH . {v} \EN{0140740013}bhaga dattaatmajastatra niryayau raNa karkashaH .. \SC.. \EN{0140740021}sa hayaM paaNDu putrasya vishhayaantaM upaagatam.h . \EN{0140740023}yuyudhe bharata shreshhTha vajra datto mahii patiH .. \SC.. \EN{0140740031}so.abhiniryaaya nagaraad.h bhaga datta suto nR^ipaH . \EN{0140740033}ashvamaayaantaM unmathya nagaraabhimukho yayau .. \SC.. \EN{0140740041}tamaalakshya mahaa baahuH kuruuNaaM R^ishhabhastadaa . \EN{0140740043}gaaNDiivaM vikshipa.nstuurNaM sahasaa samupaadravat.h .. \SC.. \EN{0140740051}tato gaaNDiiva nirmuktairishhubhirmohito nR^ipaH . \EN{0140740053}hayaM utsR^ijya taM viirastataH paarthaM upaadravat.h .. \SC.. \EN{0140740061}punaH pravishya nagaraM da.nshitaH sa nR^ipottamaH . \EN{0140740063}aaruhya naaga pravaraM niryayau yuddha kaa.nkshayaa .. \SC.. \EN{0140740071}paaNDureNaatapatreNa dhriyamaaNena muurdhani . \EN{0140740073}dodhuuyataa chaamareNa shvetena cha mahaa rathaH .. \SC.. \EN{0140740081}tataH paarthaM samaasaadya paaNDavaanaaM mahaa ratham.h . \EN{0140740083}aahvayaamaasa kauravyaM baalyaan.h mohaachcha samyuge .. \SC.. \hash \EN{0140740091}sa vaaraNaM naga prakhyaM prabhinna karaTaa mukham.h . \EN{0140740093}preshhayaamaasa sa.nkruddhastataH shveta hayaM prati .. \SC.. \EN{0140740101}viksharantaM yathaa meghaM para vaaraNa vaaraNam.h . \EN{0140740103}shaastravat.h kalpitaM sa.nkhye tri saahaM yuddha durmadam.h .. \SC..10 \EN{0140740111}prachodyamaanaH sa gajastena raaGYaa mahaa balaH . \EN{0140740113}tadaa.a.nkushena vibabhaavutpatishhyann.h ivaaMbaram.h .. \SC.. \EN{0140740121}tamaapatantaM saMprekshya kruddho raajan.h dhana.njayaH . \EN{0140740123}bhuumishhTho vaaraNa gataM yodhayaamaasa bhaarata .. \SC.. \EN{0140740131}vajra dattastu sa.nkruddho mumochaashu dhana.njaye . \EN{0140740133}tomaraan.h agni sa.nkaashaan.h shalabhaan.h iva vegitaan.h .. \SC.. \EN{0140740141}arjunastaan.h asaMpraaptaan.h gaaNDiiva preshhitaiH sharaiH . \EN{0140740143}dvidhaa tridhaa cha chichchheda khaiva kha gamaistadaa .. \SC.. \hash \EN{0140740151}sa taan.h dR^ishhTvaa tathaa chhinnaa.nstomaraan.h bhaga dattajaH . \EN{0140740153}ishhuun.h asaktaa.nstvaritaH praahiNot.h paaNDavaM prati .. \SC.. \EN{0140740161}tato.arjunastuurNataraM rukma pu.nkhaan.h ajihmagaan.h . \EN{0140740163}preshhayaamaasa sa.nkruddho bhaga dattaatmajaM prati .. \SC.. \EN{0140740171}sa tairviddho mahaa tejaa vajra datto mahaa.a.ahave . \EN{0140740173}bhR^ishaahataH papaatorvyaaM na tvenamajahaat.h smR^itiH .. \SC.. \EN{0140740181}tataH sa punaraaruhya vaaraNa pravaraM raNe . \EN{0140740183}avyagraH preshhayaamaasa jayaarthii vijayaM prati .. \SC.. \EN{0140740191}tasmai baaNaa.nstato jishhNurnirmuktaashii vishhopamaan.h . \EN{0140740193}preshhayaamaasa sa.nkruddho jvalitaan.h iva paavakaan.h .. \SC.. \EN{0140740201}sa tairviddho mahaa naago visravan.h rudhiraM babhau . \EN{0140740203}himavaan.h iva shailendro bahu prasravaNastadaa .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %20 \EN{0140750011}evaM tri raatramabhavat.h tad.h yuddhaM bharata R^ishhabha . {v} \EN{0140750013}arjunasya narendreNa vR^itreNeva shata kratoH .. \SC.. \EN{0140750021}tatashchaturthe divase vajra datto mahaa balaH . \EN{0140750023}jahaasa sa svanaM haasaM vaakyaM chedamathaabraviit.h .. \SC.. \EN{0140750031}arjunaarjuna tishhThasva na me jiivan.h vimokshyase . \EN{0140750033}tvaaM nihatya karishhyaami putustoyaM yathaa vidhi .. \SC.. \EN{0140750041}tvayaa vR^iddho mama pitaa bhaga dattaH pituH sakhaa . \EN{0140750043}hato vR^iddho.apachaayitvaat.h shishuM maamadya yodhaya .. \SC.. \EN{0140750051}ityevaM uktvaa sa.nkruddho vajra datto naraadhipaH . \EN{0140750053}preshhayaamaasa kauravya vaaraNaM paaNDavaM prati .. \SC.. \EN{0140750061}saMpreshhyamaaNo naagendro vajra dattena dhiimataa . \EN{0140750063}utpatishhyann.h ivaakaashamabhidudraava paaNDavam.h .. \SC.. \EN{0140750071}agra hasta pramuktena shiikareNa sa phalgunam.h . \EN{0140750073}samukshata mahaa raaja shailaM niilaivaaMbudaH .. \SC.. \hash \EN{0140750081}sa tena preshhito raaGYaa meghavan.h ninadan.h muhuH . \EN{0140750083}mukhaaDaMbara ghoshheNa samaadravata phalgunam.h .. \SC..( DaMbara) \hash \EN{0140750091}sa nR^ityann.h iva naagendro vajra datta prachoditaH . \EN{0140750093}aasasaada drutaM raajan.h kauravaaNaaM mahaa ratham.h .. \SC.. \EN{0140750101}tamaapatantaM saMprekshya vajra dattasya vaaraNam.h . \EN{0140750103}gaaNDiivamaashritya balii na vyakaMpata shatruhaa .. \SC..10 \EN{0140750111}chukrodha balavachchaapi paaNDavastasya bhuu pateH . \EN{0140750113}kaarya vighnamanusmR^itya puurva vairaM cha bhaarata .. \SC.. \EN{0140750121}tatastaM vaaraNaM kruddhaH shara jaalena paaNDavaH . \EN{0140750123}nivaarayaamaasa tadaa veleva makaraalayam.h .. \SC.. \EN{0140750131}sa naaga pravaro viiryaad.h arjunena nivaaritaH . \EN{0140750133}tasthau sharairvitunnaa.ngaH shvaavit.h shalalito yathaa .. \SC..(shvaa vidh) \EN{0140750141}nivaaritaM gajaM dR^ishhTvaa bhaga dattaatmajo nR^ipaH . \EN{0140750143}utsasarja shitaan.h baaNaan.h arjune krodha muurchhitaH .. \SC.. \EN{0140750151}arjunastu mahaa raaja sharaiH shara vighaatibhiH . \EN{0140750153}vaarayaamaasa taan.h astaa.nstad.h adbhutamivaabhavat.h .. \SC.. \EN{0140750161}tataH punaratikruddho raajaa praagjyotishhaadhipaH . \EN{0140750163}preshhayaamaasa naagendraM balavat.h shvasanopamam.h .. \SC.. \EN{0140750171}tamaapatantaM saMprekshya balavaan.h paaka shaasaniH . \EN{0140750173}naaraachamagni sa.nkaashaM praahiNod.h vaaraNaM prati .. \SC.. \EN{0140750181}sa tena vaaraNo raajan.h marmaaNyabhihato bhR^isham.h . \EN{0140750183}papaata sahasaa bhuumau vajra rugNaivaachalaH .. \SC.. \hash \EN{0140750191}sa patan.h shushubhe naago dhana.njaya sharaahataH . \EN{0140750193}vishann.h iva mahaa shailo mahiiM vajra prapiiDitaH .. \SC.. \EN{0140750201}tasmin.h nipatite naage vajra dattasya paaNDavaH . \EN{0140750203}taM na bhetavyamityaaha tato bhuumi gataM nR^ipam.h .. \SC..20 \EN{0140750211}abraviidd.h hi mahaa tejaaH prasthitaM maaM yudhishhThiraH . \EN{0140750213}raajaanaste na hantavyaa dhana.njaya katha.nchanan.h .. \SC.. \EN{0140750221}sarvametan.h nara vyaaghra bhavatvetaavataa kR^itam.h . \EN{0140750223}yodhaashcha pi na hantavyaa dhana.njaya raNe tvayaa .. \SC.. \EN{0140750231}vaktavyaashchaapi raajaanaH sarvaiH saha suhR^ijjanaiH . \EN{0140750233}yudhishhThirasyaashva medho bhavadbhiranubhuuyataam.h .. \SC.. \EN{0140750241}iti bhraatR^i vachaH shrutvaa na hanmi tvaaM janaadhipa . \EN{0140750243}uttishhTha na bhayaM te asti svastimaan.h gachchha paarthiva .. \SC.. \EN{0140750251}aagachchhethaa mahaa raaja paraaM chaitriiM upasthitaam.h . \EN{0140750253}tadaa.ashva medho bhavitaa dharma raajasya dhiimataH .. \SC.. \EN{0140750261}evaM uktaH sa raajaa tu bhaga dattaatmajastadaa . \EN{0140750263}tathetyevaabraviid.h vaakyaM paaNDavenaabhinirjitaH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %26 \EN{0140760011}sendhavairabhavad.h yuddhaM tatastasya kiriiTinaH . {v} \EN{0140760013}hata sheshhairmahaa raaja hataanaaM cha sutairapi .. \SC.. \EN{0140760021}te avatiirNaM upaashrutya vishhayaM shveta vaahanam.h . \EN{0140760023}pratyudyayuramR^ishhyanto raajaanaH paaNDava R^ishhabham.h .. \SC.. \EN{0140760031}ashvaM cha taM paraamR^ishya vishhayaante vishhopamaaH . \EN{0140760033}na bhayaM chakrire paarthaad.h bhiimasenaad.h anantaraat.h .. \SC.. \EN{0140760041}te aviduuraad.h dhanushh paaNiM yaj.h . iyasya hayasya cha . \EN{0140760043}biibhatsuM pratyapadyanta padaatinamavasthitam.h .. \SC.. \EN{0140760051}tataste tu mahaa viiryaa raajaanaH paryavaarayan.h . \EN{0140760053}jigiishhanto nara vyaaghraaH puurvaM vinikR^itaa yudhi .. \SC.. \EN{0140760061}te naamaanyatha gotraaNi karmaaNi vividhaani cha . \EN{0140760063}kiirtayantastadaa paarthaM shara varshhairavaakiran.h .. \SC.. \EN{0140760071}te kirantaH sharaa.nstiikshNaan.h vaaraNendra nivaaraNaan.h . \EN{0140760073}raNe jayamabhiipsantaH kaunteyaM paryavaarayan.h .. \SC.. \EN{0140760081}te asamiikshyaiva taM viiraM ugra karmaaNamaahave . \EN{0140760083}sarve yuyudhire viiraa rathasthaastaM padaatinam.h .. \SC.. \EN{0140760091}te tamaajaghnire viiraM nivaata kavachaantakam.h . \EN{0140760093}sa.nshaptaka nihantaaraM hantaaraM sendhavasya cha .. \SC.. \EN{0140760101}tato ratha sahasreNa hayaanaamayutena cha . \EN{0140760103}koshhThakii kR^itya kaunteyaM saMprahR^ishhTamayodhayan.h .. \SC..10 \EN{0140760111}sa.nsmaranto vadhaM viiraaH sindhu raajasya dhiimataH . \EN{0140760113}jayadrathasya kauravya samare savya saachinaa .. \SC.. \EN{0140760121}tataH parjanyavat.h sarve shara vR^ishhTimavaasR^ijan.h . \EN{0140760123}taiH kiirNaH shushubhe paartho ravirmeghaantare yathaa .. \SC.. \EN{0140760131}sa sharaiH samavachchhanno dadR^ishe paaNDava R^ishhabhaH . \EN{0140760133}paJNjaraantara sa.nchaarii shakuntaiva bhaarata .. \SC.. \hash \EN{0140760141}tato haahaa kR^itaM sarvaM kaunteye shara piiDite . \EN{0140760143}trailokyamabhavad.h raajan.h ravishchaasiid.h rajo.aruNaH .. \SC..(rajoruNah) \hash \EN{0140760151}tato vavau mahaa raaja maaruto roma harshhaNaH . \EN{0140760153}raahuragrasad.h aadityaM yugapat.h somameva cha .. \SC.. \EN{0140760161}ulkaashcha jaghnire suuryaM vikiiryantyaH samantataH . \EN{0140760163}vepathushchaabhavad.h raajan.h kailaasasya mahaa gireH .. \SC.. \EN{0140760171}mumuchushchaasramatyushhNaM duHkha shoka samanvitaaH . \EN{0140760173}sapta R^ishhayo jaata bhayaastathaa deva R^ishhayo.api cha .. \SC.. \EN{0140760181}shashashchaashu nivirbhidya maNDalaM shashino.apatat.h . \EN{0140760183}vipariitastadaa raaja.nstasminn.h utpaata lakshaNe .. \SC.. \EN{0140760191}raasabhaaruNa sa.nkaashaa dhanushhmantaH sa vidyutaH . \EN{0140760193}aavR^itya gaganaM meghaa mumuchurmaa.nsa shoNitam.h .. \SC.. \EN{0140760201}evamaasiit.h tadaa viire shara varshhaabhisaMvR^ite . \EN{0140760203}loke asmin.h bharata shreshhTha tad.h adbhutamivaabhavat.h .. \SC..20 \EN{0140760211}tasya tenaavakiirNasya shara jaalena sarvashaH . \EN{0140760213}mohaat.h papaata gaaNDiivamaavaapashcha karaad.h api .. \SC.. \hash \EN{0140760221}tasmin.h mohamanupraapte shara jaalaM mahattaram.h . \EN{0140760223}sendhavaa mumuchustuurNaM gata sattve mahaa rathe .. \SC.. \EN{0140760231}tato moha samaapannaM GYTaatvaa paarthaM diva okasaH . \EN{0140760233}sarve vitrastamanasastasya shaanti paraa.abhavan.h .. \SC..(sa.ndhi)23 \EN{0140760241}tato deva R^ishhayaH sarve tathaa sapta R^ishhayo.api cha . \EN{0140760243}brahma R^ishhayashcha vijayaM jepuH paarthasya dhiimataH .. \SC.. \EN{0140760251}tataH pradiipite devaiH paartha tejasi paarthiva . \EN{0140760253}tasthaavachalavad.h dhiimaan.h sa.ngraame paramaastravit.h .. \SC.. \EN{0140760261}vichakarshha dhanurdivyaM tataH kaurava nandanaH . \EN{0140760265}yantrasyeveha shabdo.abhuun.h mahaa.nstasya punaH punaH .. \SC.. \EN{0140760271}tataH sa shara varshhaaNi pratyamitraan.h prati prabhuH . \EN{0140760273}vavarshha dhanushhaa paartho varshhaaNi iva sureshvaraH .. \SC.. \EN{0140760281}tataste sendhavaa yodhaaH sarvaiva sa raajakaaH . \hash \EN{0140760283}naadR^ishyanta sharaiH kiirNaaH shalabhairiva paavakaaH .. \SC.. \EN{0140760291}tasya shabdena vitresurbhayaartaashcha vidudruvuH . \EN{0140760293}mumuchushchaashru shokaartaaH sushhupushchaapi sendhavaaH .. \SC.. \EN{0140760301}taa.nstu sarvaan.h nara shreshhThaH sarvato vicharan.h balii . \EN{0140760303}alaata chakravad.h raajan.h shara jaalaiH samarpayat.h .. \SC..30 \EN{0140760311}tad.h indra jaala pratimaM baaNa jaalamamitrahaa . \EN{0140760313}vyasR^ijad.h dishhku sarvaasu mahendraiva vajra bhR^it.h .. \SC.. \hash \EN{0140760321}megha jaala nibhaM sainyaM vidaarya sa ravi prabhaH . \EN{0140760323}vibabhau kaurava shreshhThaH sharadi iva divaa karaH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %32 \EN{0140770011}tato gaaNDiiva bhR^it.h shuuro yuddhaaya samavasthitaH . {v} \EN{0140770013}vibabhau yudhi durdharshho himavaan.h achalo yathaa .. \SC.. \EN{0140770021}tataH sendhava yodhaaste punareva vyavasthitaaH . \EN{0140770023}vimuJNchantaH su samrabdhaaH shara varshhaaNi bhaarata .. \SC.. \EN{0140770031}taan.h prasahya mahaa viiryaH punareva vyavasthitaan.h . \EN{0140770033}tataH provaacha kaunteyo mumuurshhan.h shlakshNayaa giraa .. \SC.. \EN{0140770041}yudhyadhvaM parayaa shaktyaa yatadhvaM cha vadhe mama . \EN{0140770043}kurudhvaM sarva kaaryaaNi mahad.h vo bhayamaagatam.h .. \SC.. \EN{0140770051}eshha yotsyaami vaH sarvaan.h nivaarya shara vaaguraam.h . \EN{0140770053}tishhThadhvaM yuddha manaso darpaM vinayitaa.asmi vaH .. \SC.. \EN{0140770061}etaavad.h uktvaa kauravyo rushhaa gaaNDiiva bhR^it.h tadaa . \EN{0140770063}tato.atha vachanaM smR^itvaa bhraaturjyeshhThasya bhaarata .. \SC.. \EN{0140770071}na hantavyaa raNe taata kshatriyaa vijigiishhavaH . \EN{0140770073}jetavyaashcheti yat.h proktaM dharma raaGYaa mahaatmanaa . \EN{0140770075}chintayaamaasa cha tadaa phalgunaH purushha R^ishhabhaH .. \SC.. \EN{0140770081}ityukto.ahaM narendreNa na hantavyaa nR^ipeti . \hash \EN{0140770083}kathaM tan.h na mR^ishheha syaad.h dharma raaja vachaH shubham.h .. \SC.. \EN{0140770091}na hanyera.nshcha raajaano raaGYashchaaGYaa kR^itaa bhavet.h . \EN{0140770093}iti sa.nchintya sa tadaa bhraatuH priya hite rataH . \EN{0140770095}provaacha vaakyaM dharmaGYaH sandhavaan.h yuddha durmadaan.h .. \SC.. \EN{0140770101}baalaan.h striyo vaa yushhmaakaM na hanishhye vyavasthitaan.h . \EN{0140770103}yashcha vakshyati sa.ngraame tavaasmi iti paraajitaH .. \SC..10 \EN{0140770111}etat.h shrutvaa vacho mahyaM kurudhvaM hitamaatmanaH . \EN{0140770113}ato.anyathaa kR^ichchhra gataa bhavishhyatha mahaa.arditaaH .. \SC.. \EN{0140770121}evaM uktvaa tu taan.h viiraan.h yuyudhe kuru pu.ngavaH . \EN{0140770123}atvaraavaan.h asamrabdhaH samrabdhairvijigiishhubhiH .. \SC.. \EN{0140770131}tataH shata sahasraaNi sharaaNaaM nata parvaNaam.h . \EN{0140770133}mumuchuH sendhavaa raaja.nstadaa gaaNDiiva dhanvani .. \SC.. \EN{0140770141}sa taan.h aatapataH kruuraan.h aashii vishha vishhopamaan.h . \EN{0140770143}chichchheda nishitairbaaNairantaraiva dhana.njayaH .. \SC.. \EN{0140770151}chhittvaa tu taan.h aashu gamaan.h ka.nka patraan.h shilaa shitaan.h . \EN{0140770153}ekaikameshha dashabhirbibheda samare sharaiH .. \SC.. \EN{0140770161}tataH praasaa.nshcha shaktii.nshcha punareva dhana.njaye . \EN{0140770163}jayadrathaM hataM smR^itvaa chikshipuH sendhavaa nR^ipaaH .. \SC.. \EN{0140770171}teshhaaM kiriiTii sa.nkalpaM moghaM chakre mahaa manaaH . \EN{0140770173}sarvaa.nstaan.h antaraa chhittvaa mudaa chukrosha paaNDavaH .. \SC.. \EN{0140770181}tathaivaapatataaM teshhaaM yodhaanaaM jaya gR^iddhinaam.h . \EN{0140770183}shiraa.nsi paatayaamaasa bhallaiH samnata parvabhiH .. \SC.. \EN{0140770191}teshhaaM pradravataaM chaiva punareva cha dhaavataam.h . \EN{0140770193}nivartataaM cha shabdo.abhuut.h puurNasyeva mahodadheH .. \SC.. \EN{0140770201}te vadhyamaanaastu tadaa paarthenaamita tejasaa . \EN{0140770203}yathaa praaNaM yathotsaahaM yodhayaamaasurarjunam.h .. \SC..20 \EN{0140770211}tataste phalgunenaajau sharaiH samnata parvabhiH . \EN{0140770213}kR^itaa visa.nGYaa bhuuyishhThaaH klaanta vaahana sainikaaH .. \SC.. \EN{0140770221}taa.nstu sarvaan.h pariglaanaan.h viditvaa dhR^ita raashhtrajaa . \EN{0140770223}duHshalaa baalamaadaaya naptaaraM prayayau tadaa . \EN{0140770225}surathasya sutaM viiraM rathenaanaagasaM tadaa .. \SC..22 \EN{0140770231}shaantyarthaM sarva yodhaanaamabhyagachchhata paaNDavam.h . \EN{0140770233}saa dhana.njayamaasaadya mumochaarta svaraM tadaa . \EN{0140770235}dhana.njayo.api taaM dR^ishhTvaa dhanurvisasR^ije prabhuH .. \SC.. \EN{0140770241}samutsR^ishhTa dhanuH paartho vidhivad.h bhaginiiM tadaa . \EN{0140770243}praaha kiM karavaaNi iti saa cha taM vaakyamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140770251}eshha te bharata shreshhTha svasriiyasyaatmajaH shishuH . \EN{0140770253}abhivaadayate viira taM pashya purushha R^ishhabha .. \SC.. \EN{0140770261}ityuktastasya pitaraM sa paprachchhaarjunastadaa . \EN{0140770263}kvaasaaviti tato raajan.h duHshalaa vaakyamabraviit.h .. \SC..26 \EN{0140770271}pitR^i shokaabhisa.ntapto vishhaadaarto.asya vai pitaa . \EN{0140770273}paJNchatvamagamad.h viira yathaa tan.h me nibodha ha .. \SC.. \EN{0140770281}sa puurvma pitaraM shrutvaa hataM yuddhe tvayaa.anagha . \EN{0140770283}tvaamaagataM cha sa.nshrutya yuddhaaya haya saariNam.h . \EN{0140770285}pitushcha mR^ityu duHkhaarto.ajahaat.h praaNaan.h dhana.njaya .. \SC.. \EN{0140770291}praapto biibhatsurityeva naama shrutvaiva te anagha . \EN{0140770293}vishhaadaartaH papaatorvyaa mamaara cha mamaatmajaH .. \SC.. \EN{0140770301}taM tu dR^ishhTvaa nipatitaM tatastasyaatmajaM vibho . \EN{0140770303}gR^ihiitvaa samanupraaptaa tvaamadya sharaNaishhiNii .. \SC..30 \EN{0140770311}ityuktvaa.a.arta svaraM saatu mumocha dhR^ita raashhTrajaa . \EN{0140770313}diinaa diinaM sthitaM paarthamabraviichchaapyadho mukham.h .. \SC.. \hash \EN{0140770321}svasaaraM maama vekshasva svasriiyaatmamameva cha . \EN{0140770323}kartumarhasi dharmaGYa dayaaM mayi kuru udvaha . \EN{0140770325}vismR^itya kuru raajaanaM taM cha mandaM jayad.h ratham.h .. \SC.. \EN{0140770331}abhimanyoryathaa jaataH parikshit.h para viira haa . \EN{0140770333}tathaa.ayaM surathaajjaato mama pautro mahaa bhuja .. \SC.. \EN{0140770341}tamaadaaya nara vyaaghra saMptaaptaa.asmi tavaantikam.h . \EN{0140770343}shamaarthaM sarva yodhaanaaM shR^iNu chedaM vacho mama .. \SC.. \EN{0140770351}aagato.ayaM mahaa baaho tasya mandasya pautrakaH . \EN{0140770353}prasaadamasya baalasya tasmaat.h tvaM kartumarhasi .. \SC.. \EN{0140770361}eshha prasaadya shirasaa mayaa saardhamariM dama . \EN{0140770363}yaachate tvaaM mahaa baaho shamaM gachchha dhanaM jaya .. \SC.. \EN{0140770371}baalasya hata bandhoshcha paartha ki.nchid.h ajaanataH . \EN{0140770373}prasaadaM kuru dharmaGYa maa manyu vashamanvagaaH .. \SC.. \EN{0140770381}tamanaaryaM nR^isha.nsaM cha vismR^ityaasya pitaamaham.h . \EN{0140770383}aagaskaariNamatyarthaM prasaadaM kartumarhasi .. \SC.. \EN{0140770391}evaM bruvatyaaM karuNaM duHshalaayaaM dhana.njayaH . \hash \EN{0140770393}sa.nsmR^itya deviiM gaandhaariiM dhR^ita raashhTraM cha paarthivam.h . \EN{0140770395}provaacha duHkha shokaartaH kshatra dharmaM vigarhayan.h .. \SC.. \EN{0140770401}dhik.h taM duryodhanaM kshudraM raajya lubdhaM cha maaninam.h . \EN{0140770403}yat.h kR^ite baandhavaaH sarve mayaa niitaa yama kshayam.h .. \SC..40 \EN{0140770411}ityuktvaa bahu saantvaadi prasaadamakarojjayaH . \EN{0140770413}parishhvajya cha taaM priito visasarja gR^ihaan.h prati .. \SC.. \EN{0140770421}duHshalaa chaapi taan.h yodhaan.h nivaarya mahato raNaat.h . \EN{0140770423}saMpuujya paarthaM prayayau gR^ihaan.h prati shubhaananaa .. \SC.. \EN{0140770431}tataH sendhavakaan.h yodhaan.h vinirjitya nara R^ishhabhaH . \EN{0140770433}punarevaanvadhaavat.h sa taM hayaM kaama chaariNam.h .. \SC.. \EN{0140770441}sasaara yaGYiyaM viiro vidhivat.h sa vishaaM pate . \EN{0140770443}taaraa mR^igamivaakaashe deva devaH pinaaka dhR^ik.h .. \SC.. \EN{0140770451}sa cha vaajii yatheshhTena taa.nstaan.h deshaan.h yathaa sukham.h . \EN{0140770453}vichachaara yathaa kaamaM karma paarthasya vardhayan.h .. \SC.. \EN{0140770461}krameNa sa hayastvevaM vicharan.h bharata R^ishhabha . \EN{0140770463}maNi puura paterdeshaM upaayaat.h saha paaNDavaH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %46 \EN{0140780011}shrutvaa tu nR^ipatirviiraM pitaraM babhru vaahanaH . {v} \EN{0140780013}niryayau vinayenaaryo braahmaNaarghya puraHsaraH .. \SC.. \EN{0140780021}maNipuureshvaraM tvevaM upayaataM dhanaM jayaH . \EN{0140780023}naabhyanandata medhaavii kshatra dharmamanusmaran.h .. \SC.. \EN{0140780031}uvaacha chainaM dharmaatmaa sa manyuH phalgunastadaa . \EN{0140780033}prakriyeyaM na te yuktaa bahistvaM kshatra dharmataH .. \SC.. \EN{0140780041}samrakshyamaaNaM turagaM yaudhishhThiraM upaagatam.h . \EN{0140780043}yaGYiyaM vishhayaante maaM naayotsiiH kiM nu putraka .. \SC.. \EN{0140780051}dhiktvaamastu sudurbuddhiM kshatra dharma vishaaradam.h . \EN{0140780053}yo maaM yuddhaaya saMpraaptaM saamnaivaatho tvamagrahiiH .. \SC.. \EN{0140780061}na tvayaa purushhaarthashcha kashchid.h asti iha jiivataa . \EN{0140780063}yastvaM striivad.h yudhaa praaptaM saamnaa maaM pratyagR^ihNathaaH .. \SC.. \EN{0140780071}yadyahaM nyasta shastrastvaamaagachchheyaM sudurmate . \EN{0140780073}prakriyeyaM tato yuktaa bhavet.h tava naraadhama .. \SC.. \EN{0140780081}tamevaM uktaM bhartraa tu viditvaa pannagaatmajaa . \EN{0140780083}amR^ishhyamaaNaa bhittvorviiM uluupii taM upaagamat.h .. \SC.. \EN{0140780091}saa dadarsha tataH putraM vimR^ishantamadho mukham.h . \EN{0140780093}sa.ntarjyamaanamasakR^id.h bhartraa yuddhaarthinaa vibho .. \SC.. \EN{0140780101}tataH saa chaaru sarvaa.ngii taM upetyoragaatmajaa . \EN{0140780103}uluupii praaha vachanaM kshatra dharma vishaaradaa .. \SC..10 \EN{0140780111}uluupiiM maaM nibodha tvaM maataraM pannagaatmajaam.h . \EN{0140780113}kurushhva vachanaM putra dharmaste bhavitaa paraH .. \SC.. \EN{0140780121}yudhyasvainaM kuru shreshhThaM dhana.njayamariM dama . \EN{0140780123}evameshha hi te priito bhavishhyati na sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140780131}evaM uddharshhito maatraa sa raajaa babhru vaahanaH . \EN{0140780133}manashchakre mahaa tejaa yuddhaaya bharata R^ishhabha .. \SC.. \EN{0140780141}samnahya kaaJNchanaM varma shirastraaNaM cha bhaanumat.h . \EN{0140780143}tuuNii rashata saMbaadhamaaruroha mahaa ratham.h .. \SC.. \EN{0140780151}sarvopakaraNairyuktaM yuktamashvairmano javaiH . \EN{0140780153}suchakropaskaraM dhiimaan.h hema bhaaNDa parishhkR^itam.h .. \SC..15 \EN{0140780161}paramaarchitaM uchchhritya dhvajaM si.nhaM hiraN mayam.h . \EN{0140780163}prayayau paarthaM uddishya sa raajaa babhru vaahanaH .. \SC.. \EN{0140780171}tato.abhyetya hayaM viiro yaGYiyaM paartha rakshitam.h . \EN{0140780173}graahayaamaasa purushhairhaya shikshaa vishaaradaiH .. \SC.. \EN{0140780181}gR^ihiitaM vaajinaM dR^ishhTvaa priitaatmaa sa dhana.njayaH . \EN{0140780183}putraM rathasthaM bhuumishhThaH sa.nnyavaarayad.h aahave .. \SC.. \EN{0140780191}tataH sa raajaa taM viiraM shara vraataiH sahasrashaH . \EN{0140780193}ardayaamaasa nishitairaashiivishha vishhopamaiH .. \SC.. \EN{0140780201}tayoH samabhavad.h yuddhaM pituH putrasya chaatulam.h . \EN{0140780203}devaasura raNa prakhyaM ubhayoH priiyamaaNayoH .. \SC..20 \EN{0140780211}kiriiTinaM tu vivyaadha shareNa nata parvaNaa . \EN{0140780213}jatru deshe nara vyaaghraH prahasan.h babhru vaahanaH .. \SC..21 \EN{0140780221}so.abhyagaat.h saha pu.nkhena valmiikamiva pannagaH . \EN{0140780223}vinirbhidya cha kaunteyaM mahii talamathaavishat.h .. \SC.. \EN{0140780231}sa gaaDha vedano dhiimaan.h aalaMbya dhanuruttamam.h . \EN{0140780233}divyaM tejaH samaavishya pramiitaiva saMbabhau .. \SC.. \hash \EN{0140780241}sa sa.nGYaaM upalabhyaatha prashasya purushha R^ishhabhaH . \EN{0140780243}putraM shakraatmajo vaakyamidamaaha mahii pate .. \SC.. \EN{0140780251}saadhu saadhu mahaa baaho vatsa chitraa.ngadaatmaja . \EN{0140780253}sadR^ishaM karma te dR^ishhTvaa priitimaan.h asmi putraka .. \SC.. \EN{0140780261}vimuJNchaamyeshha baaNaa.nste putra yuddhe sthiro bhava . \EN{0140780263}ityevaM uktvaa naaraachairabhyavarshhad.h amitrahaa .. \SC.. \EN{0140780271}taan.h sa gaaNDiiva nirmuktaan.h vajraashani sama prabhaan.h . \EN{0140780273}naaraachairachchhinad.h raajaa sarvaan.h eva tridhaa tridhaa .. \SC.. \EN{0140780281}tasya paarthaH sharairdivyairdhvajaM hema parishhkR^itam.h . \EN{0140780283}suvarNa taala pratimaM kshureNaapaaharad.h rathaat.h .. \SC.. \EN{0140780291}hayaa.nshchaasya mahaa kaayaan.h mahaa vega paraakramaan.h .. \SC.. \EN{0140780293}chakaara raaGYo nirjiivaan.h prahasan.h paaNDava R^ishhabhaH .. \SC.. \EN{0140780301}sa rathaad.h avatiiryaashu raajaa parama kopanaH . \EN{0140780303}padaatiH pitaraM kopaad.h yodhayaamaasa paaNDavam.h .. \SC..30 \EN{0140780311}saMpriiyamaaNaH paaNDuunaaM R^ishhabhaH putra vikramaat.h . \EN{0140780313}naatyarthaM piiDayaamaasa putraM vajra dharaathamaH .. \SC.. \EN{0140780321}sa hanyamaano vimukhaM pitaraM babhru vaahanaH . \EN{0140780323}sharairaashii vishhaakaaraiH punarevaardayad.h balii .. \SC.. \EN{0140780331}tataH sa baalyaat.h pitaraM vivyaadha hR^idi patriNaa . \EN{0140780333}nishitena su pu.nkhena balavad.h babhru vaahanaH .. \SC.. \EN{0140780341}sa baaNastejasaa diipto jvalann.h iva hutaashanaH . \EN{0140780343}vivesha paaNDavaM raajan.h marma bhittvaa.atiduHkha kR^it.h .. \SC.. \EN{0140780351}sa tenaatibhR^ishaM viddhaH putreNa kuru nandanaH . \EN{0140780353}mahiiM jagaama mohaartastato raajan.h dhanaM jayaH .. \SC.. \EN{0140780361}tasmin.h nipatite viire kauravaaNaaM dhuraM dhare . \EN{0140780363}saapi mohaM jagaamaashu tatashchitraa.ngadaa sutaH .. \SC.. \EN{0140780371}vyaayamya samyuge raajaa dR^ishhTvaa cha pitaraM hatam.h . \EN{0140780373}puurvameva cha baaNa oghairgaaDha viddho.arjunena saH .. \SC.. \EN{0140780381}bhartaaraM nihataM dR^ishhTvaa putraM cha patitaM bhuvi . \EN{0140780383}chitraa.ngadaa paritrastaa pravivesha raNaajiram.h .. \SC.. \EN{0140780391}shoka sa.ntapta hR^idayaa rudatii saa tataH shubhaa . \EN{0140780393}maNipuura patermaataa dadarsha nihataM patim.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %39 \EN{0140790011}tato babu vidhaM bhiirurvilapya kamalekshaNaa . {v} \EN{0140790013}mumoha duHkhaad.h durdharshhaa nipapaata cha bhuu tale .. \SC.. \EN{0140790021}pratilabhya cha saa sa.nGYaaM devii divya vapurdharaa . \EN{0140790023}uluupiiM pannaga sutaaM dR^ishhTvedaM vaakyamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140790031}uluupi pashya bhartaaraM shayaanaM nihataM raNe . \EN{0140790033}tvat.h kR^ite mama putreNa baalena samitiM jayam.h .. \SC.. \EN{0140790041}nanu tvamaarye dharmaGYaa nanu chaasi pati vrataa . \EN{0140790043}yat.h tvat.h kR^ite ayaM patitaH patiste nihato raNe .. \SC.. \EN{0140790051}kiM tu sarvaaparaadho.ayaM yadi te adya dhanaM jayaH . \EN{0140790053}kshamasva yaachyamaanaa me sa.njiivaya dhanaM jayam.h .. \SC.. \EN{0140790061}nanu tvamaarye dharmaGYaa trailokya viditaa shubhe . \EN{0140790063}yad.h ghaatayitvaa bhartaaraM puteNeha na shochasi .. \SC.. \EN{0140790071}naahaM shochaami tanayaM nihataM pannagaatmaje . \EN{0140790073}patimeva tu shochaami yasyaatithyamidaM kR^itam.h .. \SC.. \EN{0140790081}ityuktvaa saa tadaa deviiM uluupiiM pannagaatmajaam.h . \EN{0140790083}bhartaaramabhigamyedamityuvaacha yashasvinii .. \SC.. \EN{0140790091}uttishhTha kuru mukhyasya priya kaama mama priya . \EN{0140790093}ayamashvo mahaa baaho mayaa te parimokshitaH .. \SC.. \EN{0140790101}nanu naama tvayaa viira dharma raajasya yaGYiyaH . \EN{0140790103}ayamashvo.anusartavyaH sa sheshhe kiM mahii tale .. \SC..10 \EN{0140790111}tvayi praaNaaH samaayattaaH kuruuNaaM kuru nandana . \EN{0140790113}sa kasmaat.h praaNado.anyeshhaaM praaNaan.h sa.ntyaktavaan.h asi .. \SC.. \EN{0140790121}uluupi saadhu saMpashya bhartaaraM nihataM raNe . \EN{0140790123}putraM chainaM samutsaahya ghaatayitvaa na shochasi .. \SC.. \EN{0140790131}kaamaM svapitu baalo.ayaM bhuumau preta gatiM gataH . \EN{0140790133}lohitaaksho guDaakesho vijayaH saadhu jiivatu .. \SC.. \EN{0140790141}naaparaadho.asti subhage naraaNaaM bahu bhaaryataa . \EN{0140790143}naariiNaaM tu bhavatyetan.h maa te bhuud.h buddhiriidR^ishii .. \SC.. \EN{0140790151}sakhyaM hyetat.h kR^itaM dhaatraa shaashvataM chaavyayaM cha ha . \EN{0140790153}sakhyaM samabhijaaniihi satyaM sa.ngatamastu te .. \SC.. \EN{0140790161}putreNa ghaatayitvemaM patiM yadi na me adya vai . \EN{0140790163}jiivantaM darshayasyadya parityakshyaami jiivitam.h .. \SC.. \EN{0140790171}saa.ahaM duHkhaanvitaa bhiiru pati putra vinaa kR^itaa . \EN{0140790173}ihaiva praayamaashishhye prekshantyaaste na sa.nshayaH .. \SC.. \EN{0140790181}ityuktvaa pannaga sutaaM sapatniiM chaitra vaahinii . \EN{0140790183}tataH praayaM upaasiinaa tuushhNiimaasiijjanaadhipa .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %18 \EN{0140800011}tathaa vilapyoparataa bhartuH paadau pragR^ihya saa . {v} \EN{0140800013}upavishhTaa.abhavad.h devii sochchhvaasaM putramiikshatii .. \SC.. \EN{0140800021}tataH sa.nGYaaM punarlabdhvaa sa raajaa babhru vaahanaH . \EN{0140800023}maataraM taamathaalokya raNa bhuumaavathaavraviit.h .. \SC.. \EN{0140800031}ito duHkhataraM kiM nu yan.h me maataa sukhaidhitaa . \EN{0140800033}bhuumau nipatitaM viiramanushete mR^itaM patim.h .. \SC.. \EN{0140800041}nihantaaraM raNe ariiNaaM sarva shastra bhR^itaaM varam.h . \EN{0140800043}mayaa vinihataM sa.nkhye prekshate durmaraM bata .. \SC.. \EN{0140800051}aho.asyaa hR^idayaM devyaa dR^iDhaM yan.h na vidiiryate . \EN{0140800053}vyuuDhoraskaM mahaa baahuM prekshantyaa nihataM patim.h .. \SC.. \EN{0140800061}durmaraM purushheNeha manye hyadhvanyanaagate . \EN{0140800063}yatra naahaM na me maataa viprayujyeta jiivitaat.h .. \SC.. \EN{0140800071}aho dhik.h kuru viirasya hyuraH sthaM kaaJNchanaM bhuvi . \EN{0140800073}vyapaviddhaM hatasyeha mayaa putreNa pashyata .. \SC.. \EN{0140800081}bho bho pashyata me viiraM pitaraM braahmaNaa bhuvi . \EN{0140800083}shayaanaM viira shayane mayaa putreNa paatitam.h .. \SC.. \EN{0140800091}braahmaNaaH kuru mukhyasya prayuktaa haya saariNaH . \EN{0140800093}kurvantu shaantikaaM tvadya raNe yo.ayaM mahaa hataH .. \SC.. \EN{0140800101}vyaadishantu cha kiM vipraaH praayashchittamihaadya me . \EN{0140800103}su nR^isha.nsasya paapasya pitR^i hantuu raNaajire .. \SC..10 \EN{0140800111}dushcharaa dvaadasha samaa hatvaa pitaramadya vai . \EN{0140800113}mameha su nR^isha.nsasya saMviitasyaasya charmaNaa .. \SC.. \EN{0140800121}shiraH kapaale chaasyaiva bhuJNjataH pituradya me . \EN{0140800123}praayashchittaM hi naastyanyadd.h hatvaa.adya pitaraM mama .. \SC.. \EN{0140800131}pashya naagottama sute bhartaaraM nihataM mayaa . \EN{0140800133}kR^itaM priyaM mayaa te adya nihatya samare arjunam.h .. \SC.. \EN{0140800141}so.ahamapyadya yaasyaami gatiM pitR^i nishhevitaam.h . \EN{0140800143}na shaknomyaatmanaa.a.atmaanamahaM dhaarayituM shubhe .. \SC.. \EN{0140800151}saa tvaM mayi mR^ite maatastathaa gaaNDiiva dhanvini . \EN{0140800153}bhava priitimatii devi satyenaatmaanamaalabhe .. \SC.. \hash \EN{0140800161}ityuktvaa sa tadaa raajaa duHkha shoka samaahataH . \EN{0140800163}upaspR^ishya mahaa raaja duHkhaad.h vachanamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140800171}shR^iNvantu sarva bhuutaani sthaavaraaNi charaaNi cha . \EN{0140800173}tvaM cha maataryathaa satyaM braviimi bhujagottame .. \SC.. \EN{0140800181}yadi nottishhThati jayaH pitaa me bharata R^ishhabhaH . \EN{0140800183}asminn.h eva raNoddeshe shoshhayishhye kalevaram.h .. \SC.. \EN{0140800191}na hi me pitaraM hatvaa nishhkR^itirvidyate kvachit.h . \EN{0140800193}narakaM pratipatsyaami dhruvaM guru vadhaarditaH .. \SC.. \EN{0140800201}viiraM hi kshatriyaM hatvaa go shatena pramuchyate . \EN{0140800203}pitaraM tu nihatyaivaM dustaraa nishhkR^itirmayaa .. \SC..20 \EN{0140800211}eshha hyeko mahaa tejaaH paaNDu putro dhanaM jayaH . \EN{0140800213}pitaa cha mama dharmaatmaa tasya me nishhkR^itiH kR^itaH .. \SC.. \EN{0140800221}ityevaM uktvaa nR^ipate dhanaM jaya suto nR^ipaH . \EN{0140800223}upaspR^ishyaabhavat.h tuushhNiiM praayopeto mahaa matiH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %22 \EN{0140810011}praayopavishhTe nR^ipatau maNi puureshvare tadaa . {v} \EN{0140810013}pitR^i shoka samaavishhTe saha maatraa paraM tapa .. \SC.. \EN{0140810021}uluupii chintayaamaasa tadaa sa.njiivanaM maNim.h . \EN{0140810023}sa chopaatishhThata tadaa pannagaanaaM paraayaNam.h .. \SC.. \EN{0140810031}taM gR^ihiitvaa tu kauravya naaga raaja pateH sutaa . \EN{0140810033}manaH prahlaadaniiM vaachaM sainikaanaamathaabraviit.h .. \SC.. \EN{0140810041}uttishhTha maaM shuchaH putra naishha jishhNustvayaa hataH . \EN{0140810043}ajeyaH purushhaireshha devairvaa.api sa vaasavaiH .. \SC.. \EN{0140810051}mayaa tu mohinii naama maayaishhaa saMprayojitaa . \EN{0140810053}priyaarthaM purushhendrasya pituste adya yashasvinaH .. \SC.. \EN{0140810061}jiGYaasurhyeshha vai putra balasya tava kauravaH . \EN{0140810063}sa.ngraame yudhyato raajan.h naagataH para viirahaa .. \SC.. \EN{0140810071}tasmaad.h asi mayaa putra yuddhaarthaM parichoditaH . \EN{0140810073}maa paapamaatmanaH putra sha.nkethaastvaNvapi prabho .. \SC.. \EN{0140810081}R^ishhireshha mahaa tejaaH purushhaH shaashvato.avyayaH . \EN{0140810083}nainaM shakto hi sa.ngraame jetuM shakro.api putraka .. \SC.. \EN{0140810091}ayaM tu me maNirdivyaH samaaniito vishaaM pate . \EN{0140810093}mR^itaan.h mR^itaan.h pannagendraan.h yo jiivayati nityadaa .. \SC.. \EN{0140810101}etamasyorasi tvaM tu sthaapayasva pituH prabho . \EN{0140810103}sa.njiivitaM punaH putra tato drashhTaa.asi paaNDavam.h .. \SC..10 \EN{0140810111}ityuktaH sthaapayaamaasa tasyorasi maNiM tadaa . \EN{0140810113}paarthasyaamita tejaaH sa pituH snehaad.h apaaka kR^it.h .. \SC..11 \EN{0140810121}tasmin.h nyaste maNau viira jishhNurujjiivitaH prabhuH . \EN{0140810123}suptotthitaivottasthau mR^ishhTa lohita lochanaH .. \SC.. \hash \EN{0140810131}taM utthitaM mahaatmaanaM labdha sa.nGYaM manasvinam.h . \EN{0140810133}samiikshya pitaraM svasthaM vavande babhru vaahanaH .. \SC.. \EN{0140810141}utthite purushha vyaaghre punarlakshmiivati prabho . \EN{0140810143}divyaaH sumanasaH puNyaa vavR^ishhe paaka shaasanaH .. \SC.. \EN{0140810151}anaahataa dundubhayaH praNedurmegha nisvanaaH . \EN{0140810153}saadhu saadhviti chaakaashe babhuuva su mahaa svanaH .. \SC.. \EN{0140810161}utthaaya tu mahaa baahuH paryaashvasto dhanaM jayaH . \EN{0140810163}babhru vaahanamaali.ngya samaajighrata muurdhani .. \SC.. \EN{0140810171}dadarsha chaaviduure asya maataraM shoka karshitaam.h . \EN{0140810173}uluupyaa saha tishhThantiiM tato.apR^ichchhad.h dhana.njayaH .. \SC.. \EN{0140810181}kimidaM lakshyate sarvaM shoka vismaya harshhavat.h . \EN{0140810183}raNaajiramamitraghna yadi jaanaasi sha.nsa me .. \SC.. \EN{0140810191}jananii cha kimarthaM te raNa bhuumiM upaagataa . \EN{0140810193}naagendra duhitaa cheyaM uluupii kimihaagataa .. \SC.. \EN{0140810205}jaanaamyahamidaM yuddhaM tvayaa mad.h vachanaat.h kR^itam.h . \EN{0140810204}striiNaamaagamane hetumahamichchhaami veditum.h .. \SC..20 \EN{0140810211}taM uvaacha tataH pR^ishhTo maNi puura patistadaa . \EN{0140810213}prasaadya shirasaa vidvaan.h uluupii pR^ichchhyataamiti .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %21 \EN{0140820011}kimaagamana kR^ityaM te kauravya kula nandini . \hash {arjuna} \EN{0140820013}maNi puura patermaatustathaiva cha raNaajire .. \SC.. \EN{0140820021}kachchit.h kushala kaamaa.asi raaGYo.asya bhujagaatmaje . \EN{0140820023}mama vaa chaJNchalaapaa.nge kachchit.h tvaM shubhamichchhasi .. \SC.. \EN{0140820031}kachchit.h te pR^ithula shroNi naapriyaM shubha darshane . \EN{0140820033}akaarshhamahamaGYaanaad.h ayaM vaa babhru vaahanaH .. \SC.. \EN{0140820041}kachchichcha raaja putrii te sapatnii chaitra vaahinii . \EN{0140820043}chitraa.ngadaa varaarohaa naaparaadhyati ki.nchana .. \SC.. \EN{0140820051}taM uvaachoraga paterduhitaa prahasantyatha . \EN{0140820053}na me tvamaparaaddho.asi na nR^ipo babhru vaahanaH . \EN{0140820055}na janitrii tathaa.asyeyaM mama yaa preshhyavat.h sthitaa .. \SC.. \EN{0140820061}shruuyataaM yad.h yathaa chedaM mayaa sarvaM vicheshhTitam.h . \EN{0140820063}na me kopastvayaa kaaryaH shirasaa tvaaM prasaadaye .. \SC.. \EN{0140820071}tvat.h priityarthaM hi kauravya kR^itametan.h mayaa.anagha . \EN{0140820073}yat.h tat.h shR^iNu mahaa baaho nikhilena dhanaM jaya .. \SC.. \EN{0140820081}mahaa bhaarata yuddhe yat.h tvayaa shaa.ntanavo nR^ipaH . \EN{0140820083}adharmeNa hataH paartha tasyaishhaa nishhkR^itiH kR^itaa .. \SC.. \EN{0140820091}na hi bhiishhmastvayaa viira yudhyamaano nipaatitaH . \EN{0140820093}shikhaNDinaa tu sa.nsaktastamaashritya hatastvayaa .. \SC.. \EN{0140820101}tasya shaantimakR^itvaa tu tyajestvaM yadi jiivitam.h . \EN{0140820103}karmaNaa tena paapena patethaa niraye dhruvam.h .. \SC..10 \EN{0140820111}eshhaa tu vihitaa shaantiH putraad.h yaaM praaptavaan.h asi . \EN{0140820113}vasubhirvasudhaa paala ga.ngayaa cha mahaa mate .. \SC.. \EN{0140820121}puraa hi shrutametad.h vai vasubhiH kathitaM mayaa . \EN{0140820123}ga.ngaayaastiiramaagamya hate shaa.ntanave nR^ipe .. \SC.. \EN{0140820131}aaplutya devaa vasavaH sametya cha mahaa nadiim.h . \EN{0140820133}idaM uuchurvacho ghoraM bhaagiirathyaa mate tadaa .. \SC.. \EN{0140820141}eshha shaa.ntanavo bhiishhmo nihataH savya saachinaa . \EN{0140820143}ayudhyamaanaH sa.ngraame sa.nsakto.anyena bhaamini .. \SC.. \EN{0140820151}tad.h anenaabhishha.ngeNa vayamapyarjunaM shubhe . \hash \EN{0140820153}shaapena yojayaameti tathaa.astviti cha saa.abraviit.h .. \SC.. \EN{0140820161}tad.h ahaM pituraavedya bhR^ishaM pravyathitendriyaa . \EN{0140820163}abhavaM sa cha tat.h shrutvaa vishhaadamagamat.h param.h .. \SC.. \EN{0140820171}pitaa tu me vasuun.h gatvaa tvad.h arthaM samayaachata . \hash \EN{0140820173}punaH punaH prasaadyainaa.nstaivamidamabruvan.h .. \SC.. \hash \EN{0140820181}punastasya mahaa bhaaga maNipuureshvaro yuvaa . \EN{0140820183}sainaM raNa madhya sthaM sharaiH paatayitaa bhuvi .. \SC.. \hash \EN{0140820191}evaM kR^ite sa naagendra mukta shaapo bhavishhyati . \EN{0140820193}gachchheti vasubhishchokto mama chedaM shasha.nsa saH .. \SC.. \EN{0140820201}tat.h shrutvaa tvaM mayaa tasmaat.h shaapaad.h asi vimokshitaH . \EN{0140820203}na hi tvaaM deva raajo.api samareshhu paraajayet.h .. \SC..20 \EN{0140820211}aatmaa putraH smR^itastasmaat.h tenehaasi paraajitaH . \EN{0140820213}naatra doshho mama mataH kathaM vaa manyase vibho .. \SC.. \EN{0140820221}ityevaM ukto vijayaH prasannaatmaa.abraviid.h idam.h . \EN{0140820223}sarvaM me su priyaM devi yad.h etat.h kR^itavatyasi .. \SC.. \EN{0140820231}ityuktvaa.athaabraviit.h putraM maNi puureshvaraM jayaH . \EN{0140820233}chitraa.ngadaayaaH shR^iNvantyaaH kauravya duhitustathaa .. \SC.. \EN{0140820241}yudhishhThirasyaashvamedhaH paraaM chaitriiM bhavishhyati . \EN{0140820243}tatraagachchheH sahaamaatyo maatR^ibhyaaM sahito nR^ipa .. \SC.. \EN{0140820251}ityevaM uktaH paarthena sa raajaa babhru vaahanaH . \EN{0140820253}uvaacha pitaraM dhiimaan.h idamasraavilekshaNaH .. \SC.. \EN{0140820261}upayaasyaami dharmaGYa bhavataH shaasanaad.h aham.h . \EN{0140820263}ashvamedhe mahaa yaGYe dvijaati pariveshhakaH .. \SC.. \EN{0140820271}mama tvanugrahaarthaaya pravishasva puraM svakam.h . \EN{0140820273}bhaaryaabhyaaM saha shatrughna maa bhuut.h te atra vichaaraNaa .. \SC.. \EN{0140820281}ushhitveha vishalyastvaM sukhaM sve veshmani prabho . \EN{0140820283}punarashvaanugamanaM kartaa.asi jayataaM vara .. \SC.. \EN{0140820291}ityuktaH sa tu putreNa tadaa vaanara ketanaH . \EN{0140820293}smayan.h provaacha kaunteyastadaa chitraa.ngadaa sutam.h .. \SC.. \EN{0140820301}viditaM te mahaa baaho yathaa dikshaaM charaamyaham.h . \EN{0140820303}na sa taavat.h praveshhkyaami puraM te pR^ithu lochana .. \SC..30 \EN{0140820311}yathaa kaamaM prayaatyeshha yaGYiyashcha tura.ngamaH . \EN{0140820313}svasti te astu gamishhyaami na sthaanaM vidyate mama .. \SC.. \EN{0140820321}sa tatra vidhivat.h tena puujitaH paaka shaasaniH . \EN{0140820323}bhaaryaabhyaamabhyanuGYaataH praayaad.h bharata sattamaH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %32 \EN{0140830011}sa tu vaajii samudraantaaM paryetya pR^ithiviimimaam.h . {v} \EN{0140830013}nivR^itto.abhimukho raajanyena naagaahvayaM puram.h .. \SC.. \EN{0140830021}anugachchha.nshcha tejasvii nivR^itto.atha kiriiTa bhR^it.h . \EN{0140830023}yadR^ichchhayaa samaapede puraM raaja gR^ihaM tadaa .. \SC.. \EN{0140830031}tamabhyaasha gataM raajaa jaraa sa.ndhaatmajaatmajaH . \EN{0140830033}kshatra dharme sthito viiraH samaraayaajuhaava ha .. \SC.. \EN{0140830041}tataH puraat.h sa nishhkramya rathii dhanvii sharii talii . \EN{0140830043}megha sa.ndhiH padaatiM taM dhana.njayaM upaadravat.h .. \SC.. \EN{0140830051}aasaadya cha mahaa tejaa megha sa.ndhirdhana.njayam.h . \EN{0140830053}baala bhaavaan.h mahaa raaja provaachedaM na kaushalaat.h .. \SC.. \EN{0140830061}kimayaM chaaryate vaajii strii madhyaiva bhaarata . \hash \EN{0140830063}hayamenaM harishhyaami prayatasva vimokshaNe .. \SC.. \EN{0140830071}adattaanunayo yuddhe yadi tvaM pitR^ibhirmama . \EN{0140830073}karishhyaami tavaatithyaM prahara praharaami vaa .. \SC.. \EN{0140830081}ityuktaH pratyuvaachainaM paaNDavaH prahasann.h iva . \EN{0140830083}vighna kartaa mayaa vaaryaiti me vratamaahitam.h .. \SC.. \hash \EN{0140830091}bhraatraa jyeshhThena nR^ipate tavaapi viditaM dhruvam.h . \EN{0140830093}praharasva yathaa shakti na manyurvidyate mama .. \SC.. \EN{0140830101}ityuktaH praaharat.h puurvaM paaNDavaM magadheshvaraH . \EN{0140830103}kiran.h shara sahasraaNi varshhaaNi iva sahasra dR^ik.h .. \SC..10 \EN{0140830111}tato gaaNDiiva bhR^it.h shuuro gaaNDiiva preshhitaiH sharaiH . \EN{0140830113}chakaara moghaa.nstaan.h baaNaan.h ayatnaad.h bharata R^ishhabha .. \SC.. \EN{0140830121}sa moghaM tasya baaNa oghaM kR^itvaa vaanara ketanaH . \EN{0140830123}sharaan.h mumocha jvalitaan.h diiptaasyaan.h iva pannagaan.h .. \SC.. \EN{0140830131}dhvaje pataakaa daNDeshhu ratha yantre hayeshhu cha . \EN{0140830133}anyeshhu cha rathaa.ngeshhu na shariire na saarathau .. \SC.. \EN{0140830141}samrakshyamaaNaH paarthena shariire phalgunasya ha . \EN{0140830145}manyamaanaH sva viiryaM tan.h maagadhaH praahiNot.h sharaan.h .. \SC.. \EN{0140830151}tato gaaNDiiva bhR^it.h shuuro maagadhena samaahataH . \EN{0140830153}babhau vaasantikaiva palaashaH pushhpito mahaan.h .. \SC.. \hash \EN{0140830161}avadhyamaanaH so.abhyaghnan.h maagadhaH paaNDava R^ishhabham.h . \EN{0140830163}tena tasthau sa kauravya loka viirasya darshane .. \SC.. \EN{0140830171}savya saachii tu sa.nkruddho vikR^ishhya balavad.h dhanuH . \EN{0140830173}hayaa.nshchakaara nirdehaan.h saaratheshcha shiro.aharat.h .. \SC..17 \EN{0140830181}dhanushchaasya mahachchitraM kshureNa prachakarta ha . \EN{0140830183}hastaavaapaM pataakaaM cha dhvajaM chaasya nyapaatayat.h .. \SC.. \EN{0140830191}sa raajaa vyathito vyashvo vidhanurhata saarathiH . \EN{0140830193}gadaamaadaaya kaunteyamabhidudraava vegavaan.h .. \SC.. \EN{0140830201}tasyaapatataivaashu gadaaM hema parishhkR^itaam.h . \hash \EN{0140830203}sharaishchakarta bahudhaa bahubhirgR^idhra vaajitaiH .. \SC..20 \EN{0140830211}saa gadaa shakalii bhuutaa vishiirNa maNi bandhanaa . \EN{0140830213}vyaalii nirmuchyamaaneva papaataasya sahasradhaa .. \SC.. \EN{0140830221}virathaM taM vidhanvaanaM gadayaa parivarjitam.h . \EN{0140830223}naaichchhat.h taaDayituM dhiimaan.h arjunaH samaraagraNiiH .. \SC..22 \EN{0140830231}tatainaM vimanasaM kshatra dharme samaasthitam.h . \hash \EN{0140830233}saantva puurvamidaM vaakyamabraviit.h kapi ketanaH .. \SC.. \EN{0140830241}paryaaptaH kshatra dharmo.ayaM darshitaH putra gamyataam.h . \EN{0140830243}bahvetat.h samare karma tava baalasya paarthiva .. \SC.. \EN{0140830251}yudhishhThirasya sa.ndesho na hantavyaa nR^ipeti . \hash \EN{0140830253}tena jiivasi raaja.nstvamaparaaddho.api me raNe .. \SC.. \EN{0140830261}iti matvaa sa chaatmaanaM pratyaadishhTaM sma maagadhaH . \EN{0140830263}tathyamityavagamyainaM praaJNjaliH pratyapuujayat.h .. \SC.. \EN{0140830271}tamarjunaH samaashvaasya punarevedamabraviit.h . \EN{0140830273}aagantavyaM paraaM chaitriimashva medhe nR^ipasya naH .. \SC.. \EN{0140830281}ityuktaH sa tathetyuktvaa puujayaamaasa taM hayam.h . \EN{0140830283}phalgunaM cha yudhaaM shreshhThaM vidhivat.h sahadevajaH .. \SC.. \EN{0140830291}tato yatheshhTamagamat.h punareva sa kesarii . \EN{0140830293}tataH samudra tiireNa va.ngaan.h puNDraan.h sa keralaan.h .. \SC.. \EN{0140830301}tatra tatra cha bhuuriiNi mechchha sainyaanyanekashaH . \EN{0140830303}vijigye dhanushhaa raajan.h gaaNDiivena dhanaM jayaH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %30 \hash \EN{0140840011}maagadhenaarchito raajan.h paaNDavaH shveta vaahanaH . {v} \EN{0140840013}dakshiNaaM dishamaasthaaya chaarayaamaasa taM hayam.h .. \SC.. \EN{0140840021}tataH sa punaraavR^itya hayaH kaama charo balii . \EN{0140840023}aasasaada puriiM ramyaaM chediinaaM shukti saahvayaam.h .. \SC.. \EN{0140840031}sharabheNaarchitastatra shishu paalaatmajena saH . \hash \EN{0140840033}yuddha puurveNa maanena puujayaa cha mahaa balaH .. \SC.. \EN{0140840041}tatraarchito yayau raaja.nstadaa sa turagottamaH . \EN{0140840043}kaashiin.h andhraan.h kosalaa.nshcha kiraataan.h atha ta.nganaan.h .. \SC.. \EN{0140840051}tatra puujaaM yathaa nyaayaM pratigR^ihya sa paaNDavaH . \EN{0140840053}punaraavR^itya kaunteyo dashaarNaan.h agamat.h tadaa .. \SC.. \EN{0140840061}tatra chitraa.ngado naama balavaan.h vasudhaa.adhipaH . \EN{0140840063}tena yuddhamabhuut.h tasya vijayasyaati bhairavam.h .. \SC.. \EN{0140840071}taM chaapi vashamaaniiya kiriiTii purushha R^ishhabhaH . \EN{0140840073}nishhaada raaGYo vishhayameka lavyasya jagmivaan.h .. \SC.. \EN{0140840081}eka lavya sutashchainaM yuddhena jagR^ihe tadaa . \EN{0140840083}tatashchakre nishhaadaiH sa sa.ngraamaM roma harshhaNam.h .. \SC..8 \EN{0140840091}tatastamapi kaunteyaH samareshhvaparaajitaH . \EN{0140840093}jigaaya samare viiro yaGYa vighnaarthaM udyatam.h .. \SC.. \EN{0140840101}sa taM jitvaa mahaa raaja naishhaadiM paaka shaasaniH . \EN{0140840103}architaH prayayau bhuuyo dakshiNaM salilaarNavam.h .. \SC..10 \EN{0140840111}tatraapi draviDairandhrai raidrairmaahishhakairapi . \EN{0140840113}tathaa kolla gireyaishcha yuddhamaasiit.h kiriiTinaH .. \SC.. \hash \EN{0140840121}turagasya vashenaatha su raashhTraan.h abhito yayau . \EN{0140840123}go karNamapi chaasaadya prabhaasamapi jagmivaan.h .. \SC.. \EN{0140840131}tato dvaaravatiiM ramyaaM vR^ishhNi viiraabhirakshitaam.h . \EN{0140840133}aasasaada yahaH shriimaan.h kuru raajasya yaGYiyaH .. \SC.. \EN{0140840141}taM unmathya haya shreshhThaM yaadavaanaaM kumaarakaaH . \EN{0140840143}prayayustaa.nstadaa raajann.h ugra seno nyavaarayat.h .. \SC..14 \EN{0140840151}tataH puryaa vinishhkramya vR^ishhNyandhaka patistadaa . \EN{0140840153}sahito vasu devena maatulena kiriiTinaH .. \SC.. \EN{0140840161}tau sametya kuru shreshhThaM vidhivat.h priiti puurvakam.h . \EN{0140840163}parayaa bharata shreshhThaM puujayaa samavasthitau . \EN{0140840165}tatastaabhyaamanuGYaato yayau yena hayo gataH .. \SC.. \EN{0140840171}tataH sa pashchimaM deshaM samudrasya tadaa hayaH . \EN{0140840173}krameNa vyacharat.h sphiitaM tataH paJNcha nadaM yayau .. \SC.. \EN{0140840181}tasmaad.h api sa kauravya gaandhaara vishhayaM hayaH . \EN{0140840183}vichachaara yathaa kaamaM kaunteyaanugatastadaa .. \SC.. \EN{0140840191}tatra gaandhaara raajena yuddhamaasiin.h mahaatmanaH . \EN{0140840193}ghoraM shakuni putreNa puurva vairaanusaariNaa .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %19 \EN{0140850011}shakunestu suto viiro gaandhaaraaNaaM mahaa rathaH . {v} \EN{0140850013}prayudyayau guDaakeshaM sainyena mahataa vR^itaH . \EN{0140850015}hastyashva ratha puurNena pataakaa dhvaja maalinaa .. \SC.. \EN{0140850021}amR^ishhyamaaNaaste yodhaa nR^i pateH shakunervadham.h . \EN{0140850023}abhyayuH sahitaaH paarthaM pragR^ihiita sharaasanaaH .. \SC.. \EN{0140850031}taan.h uvaacha sa dharmaatmaa biibhatsuraparaajitaH . \EN{0140850033}yudhishhThirasya vachanaM na cha te jagR^ihurhitam.h .. \SC.. \hash \EN{0140850041}vaaryamaaNaastu paarthena saantva puurvamamarshhitaaH . \EN{0140850043}parivaarya hayaM jagmustatashchukrodha paaNDavaH .. \SC.. \EN{0140850051}tataH shiraa.nsi diiptaagraisteshhaaM chichchheda paaNDavaH . \EN{0140850053}kshurairgaaNDiiva nirmuktairnaatiyatnaad.h ivaarjunaH .. \SC.. \EN{0140850061}te vadhyamaanaaH paarthena hayaM utsR^ijya saMbhramaat.h . \EN{0140850063}nyavartanta mahaa raaja shara varshhaarditaa bhR^isham.h .. \SC.. \EN{0140850071}vitudyamaanastaishchaapi gaandhaaraiH paaNDava R^ishhabhaH . \EN{0140850073}aadishyaadishya tejasvii shiraa.nsyeshhaaM nyapaatayat.h .. \SC.. \EN{0140850081}vadhyamaaneshhu teshhvaajau gaandhaareshhu samantataH . \EN{0140850083}sa raajaa shakuneH putraH paaNDavaM pratyavaarayat.h .. \SC.. \EN{0140850091}taM yudhyamaanaM raajaanaM kshatra dharme vyavasthitam.h . \EN{0140850093}paartho.abraviin.h na me vadhyaa raajaano raaja shaasanaat.h . \EN{0140850095}alaM yuddhena te viira na te astyadya paraajayaH .. \SC.. \EN{0140850101}ityuktastad.h anaadR^itya vaakyamaGYaana mohitaH . \EN{0140850103}sa shakra sama karmaaNamavaakirata saayakaiH .. \SC..10 \EN{0140850111}tasya paarthaH shirastraaNamardha chandreNa patriNaa . \EN{0140850113}apaaharad.h asaMbhraanto jayad.h ratha shiro yathaa .. \SC.. \EN{0140850121}tad.h dR^ishhTvaa vismayaM jagmurgaandhaaraaH sarvaiva te . \hash \EN{0140850123}ichchhataa tena na hato raajetyapi cha te viduH .. \SC.. \EN{0140850131}gaandhaara raaja putrastu palaayana kR^ita kshaNaH . \EN{0140850133}babhau taireva sahitastrastaiH kshudra mR^igairiva .. \SC.. \EN{0140850141}teshhaaM tu tarasaa paarthastatraiva paridhaavataam.h . \EN{0140850143}vijahaarottamaa.ngaani bhallaiH samnata parvabhiH .. \SC.. \EN{0140850151}uchchhritaa.nstu bhujaan.h kechin.h naabudhyanta sharairhR^itaan.h . \EN{0140850153}sharairgaaNDiiva nirmuktaiH pR^ithubhiH paartha choditaiH .. \SC..15 \EN{0140850161}saMbhraanta nara naagaashvamatha tad.h vidrutaM balam.h . \EN{0140850163}hata vidhvasta bhuuyishhThamaavartata muhurmuhuH .. \SC.. \EN{0140850171}na hyadR^ishyanta viirasya kechid.h agre agrya karmaNaH . \EN{0140850173}ripavaH paatyamaanaa vai ye saheyurmahaa sharaan.h .. \SC.. \EN{0140850181}tato gaandhaara raajasya mantri vR^iddha puraHsaraa . \EN{0140850183}jananii niryayau bhiitaa puraskR^ityaarghyaM uttamam.h .. \SC.. \EN{0140850191}saa nyavaarayad.h avyagraa taM putraM yuddha durmadam.h . \EN{0140850193}prasaadayaamaasa cha taM jishhNumaklishhTa kaariNam.h .. \SC.. \EN{0140850201}taaM puujayitvaa kaunteyaH prasaadamakarot.h tadaa . \EN{0140850203}shakuneshchaapi tanayaM saantvayann.h idamabraviit.h .. \SC..20 \EN{0140850211}na me priyaM mahaa baaho yat.h te buddhiriyaM kR^itaa . \EN{0140850213}pratiyoddhumamitraghna bhraataiva tvaM mamaanagha .. \SC.. \EN{0140850221}gaandhaariiM maataraM smR^itvaa dhR^ita raashhTra kR^itena cha . \EN{0140850223}tena jiivasi raaja.nstvaM nihataastvanugaastava .. \SC.. \EN{0140850231}maivaM bhuuH shaamyataaM vairaM maa te bhuud.h buddhiriidR^ishii . \EN{0140850233}aagantavyaM paraaM chaitriimashva medhe nR^ipasya naH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %23 \EN{0140860011}ityuktvaa.anuyayau paarhto hayaM taM kaama chaariNam.h . {v} \EN{0140860013}nyavartata tato vaajii yena naagaahvayaM puram.h .. \SC.. \EN{0140860021}taM nivR^ittaM tu shushraava chaareNaiva yudhishhThiraH . \EN{0140860023}shrutvaa.arjunaM kushalinaM sa cha hR^ishhTa manaa.abhavat.h .. \SC.. \EN{0140860031}vijayasya cha tat.h karma gaandhaara vishhaye tadaa . \EN{0140860033}shrutvaa.anyeshhu cha desheshhu sa su priito.abhavan.h nR^ipaH .. \SC.. \EN{0140860041}etasminn.h eva kaale tu dvaadashiiM maagha paakshikiim.h . \EN{0140860043}ishhTaM gR^ihiitvaa nakshatraM dharma raajo yudhishhThiraH .. \SC.. \EN{0140860051}samaanaayya mahaa tejaaH sarvaan.h bhraatR^In.h mahaa manaaH . \EN{0140860053}bhiimaM cha nakulaM chaiva sahadevaM cha kauravaH .. \SC.. \EN{0140860061}provaachedaM vachaH kaale tadaa dharma bhR^itaaM varaH . \EN{0140860063}aamantya vadataaM shreshhTho bhiimaM bhiima paraakramam.h .. \SC.. \EN{0140860071}aayaati bhiimasenaasau sahaashvena tavaanujaH . \EN{0140860073}yathaa me purushhaaH praahurye dhana.njaya saariNaH .. \SC.. \EN{0140860081}upasthitashcha kaalo.ayamabhito vartate hayaH . \EN{0140860083}maaghii cha paurNamaasiiyaM maasaH sheshho vR^ikodara .. \SC..8 \EN{0140860091}tat.h prasthaapyantu vidvaa.nso braahmaNaa veda paaragaaH . \EN{0140860093}vaaji medhaartha siddhyarthaM deshaM pashyantu yaGYiyam.h .. \SC.. \EN{0140860101}ityuktaH sa tu tachchakre bhiimo nR^i pati shaasanam.h . \EN{0140860103}hR^ishhTaH shrutvaa nara pateraayaantaM savya saachinam.h .. \SC..10 \EN{0140860111}tato yayau bhiimasenaH praaGYaiH sthapatibhiH saha . \EN{0140860113}braahmaNaan.h agrataH kR^itvaa kushalaan.h yaGYa karmasu .. \SC.. \EN{0140860121}taM sa shaala chaya graamaM saMpratolii viTa.nkinam.h . \EN{0140860123}maapayaamaasa kauravyo yaGYa vaaTaM yathaa vidhi .. \SC.. \EN{0140860131}sadaH sapatnii sadanaM saagniidhramapi chottaram.h . \EN{0140860133}kaarayaamaasa vidhivan.h maNi hema vibhuushhitam.h .. \SC.. \EN{0140860141}staMbhaan.h kanaka chitraa.nshcha toraNaani bR^ihanti cha . \EN{0140860143}yaGYaayatana desheshhu dattvaa shuddhaM cha kaaJNchanam.h .. \SC.. \EN{0140860151}antaH puraaNi raaGYaaM cha naanaa desha nivaasinaam.h . \EN{0140860153}kaarayaamaasa dharmaatmaa tatra tatra yathaa vidhi .. \SC.. \EN{0140860161}braahmaNaanaaM cha veshmaani naanaa desha sameyushhaam.h . \EN{0140860163}kaarayaamaasa bhiimaH sa vividhaani hyanekashaH .. \SC.. \EN{0140860171}tathaa saMpreshhayaamaasa duutaan.h nR^ipati shaasanaat.h . \EN{0140860173}bhiimaseno mahaa raaja raaGYaamaklishhTa karmaNaam.h .. \SC.. \EN{0140860181}te priyaarthaM kuru pateraayayurnR^ipa sattamaaH . \EN{0140860183}ratnaanyanekaanyaadaaya striyo.ashvaan.h aayudhaani cha .. \SC.. \EN{0140860191}teshhaaM nivishataaM teshhu shibireshhu sahasrashaH . \EN{0140860193}nardataH saagarasyeva shabdo divamivaaspR^ishat.h .. \SC.. \EN{0140860201}teshhaamabhyaagataanaaM sa raajaa raajiiva lochanaH . \EN{0140860203}vyaadideshaanna paanaani shayyaashchaapyati maanushhaaH .. \SC..20 \EN{0140860211}vaahanaanaaM cha vividhaaH shaalaaH shaali ikshu go rasaiH . \EN{0140860213}upetaaH purushha vyaaghra vyaadidesha sa dharma raaT .. \SC..21 \EN{0140860221}tathaa tasmin.h mahaa yaGYe dharma raajasya dhiimataH . \EN{0140860223}samaajagmurmuni gaNaa bahavo brahma vaadinaH .. \SC.. \EN{0140860231}ye cha dvijaati pravaraastatraasan.h pR^ithivii pate . \EN{0140860233}samaajagmuH sa shishhyaa.nstaan.h patijagraaha kauravaH .. \SC.. \EN{0140860241}sarvaa.nshcha taan.h anuyayau yaavad.h aavasathaad.h iti . \EN{0140860243}svayameva mahaa tejaa daMbhaM tyaktvaa yudhishhThiraH .. \SC.. \EN{0140860251}tataH kR^itvaa sthapatayaH shilpino.anye cha ye tadaa . \EN{0140860253}kR^itsnaM yaGYa vidhiM raajan.h dharma raaGYe nyavedayan.h .. \SC.. \EN{0140860261}tat.h shrutvaa dharma raajaH sa kR^itaM sarvamaninditam.h . \EN{0140860263}hR^ishhTa ruupo.abhavad.h raajaa saha bhraatR^ibhirachyutaH .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %26 \EN{0140870011}tasmin.h yaGYe pravR^itte tu vaagmino hetu vaadinaH . {v} \EN{0140870013}hetu vaadaan.h bahuun.h praahuH paraspara jigiishhavaH .. \SC.. \EN{0140870021}dadR^ishustaM nR^ipatayo yaGYasya vidhiM uttamam.h . \EN{0140870023}devendrasyeva vihitaM bhiimena kuru nandana .. \SC.. \EN{0140870031}dadR^ishustoraNaanyatra shaata kuMbha mayaani te . \EN{0140870033}shayyaa.a.asana vihaaraa.nshcha su bahuun.h ratna bhuushhitaan.h .. \SC.. \EN{0140870041}ghaTaan.h paatriiH kaTaahaani kalashaan.h vardhamaanakaan.h . \EN{0140870043}na hi ki.nchid.h asauvarNamapashya.nstatra paarthivaaH .. \SC.. \EN{0140870051}yuupaa.nshcha shaastra paThitaan.h daaravaan.h hema bhuushhitaan.h . \EN{0140870053}upaklR^iptaan.h yathaa kaalaM vidhivad.h bhuuri varchasaH .. \SC.. \EN{0140870061}sthalajaa jalajaa ye cha pashavaH kechana prabho . \EN{0140870063}sarvaan.h eva samaaniitaa.nstaan.h apashyanta te nR^ipaaH .. \SC.. \EN{0140870071}gaashchaiva mahishhiishchaiva tathaa vR^iddhaaH striyo.api cha . \EN{0140870073}audakaani cha sattvaani shvaapadaani vayaa.nsi cha .. \SC.. \EN{0140870081}jaraayujaanyaNDajaani svedajaanyudbhidaani cha . \EN{0140870083}parvataanuupa vanyaani bhuutaani dadR^ishushcha te .. \SC.. \EN{0140870091}evaM pramuditaM sarvaM pashu go dhana dhaanyataH . \EN{0140870093}yaGYa vaaTaM nR^ipaa dR^ishhTvaa paraM vismayamaagaman.h . \EN{0140870095}braahmaNaanaaM vishaaM chaiva bahu mR^ishhTaannaM R^iddhimat.h .. \SC.. \EN{0140870101}puurNe shata sahasre tu vipraaNaaM tatra bhuJNjataam.h . \EN{0140870103}dundubhirmegha nirghoshho muhurmuhurataaDyata .. \SC..10 \EN{0140870111}vinanaadaasakR^it.h so.atha divase divase tadaa . \EN{0140870113}evaM sa vavR^ite yaGYo dharma raajasya dhiimataH .. \SC.. \EN{0140870121}annasya bahavo raajann.h utsargaaH parvatopamaaH . \EN{0140870123}dadhi kulyaashcha dadR^ishuH sarpishhashcha hradaaJNjanaaH .. \SC.. \EN{0140870131}jaMbuu dviipo hi sakalo naanaa jana padaayutaH . \EN{0140870133}raajann.h adR^ishyataikastho raaGYastasmin.h mahaa kratau .. \SC.. \EN{0140870141}tatra jaati sahasraaNi purushhaaNaaM tatastataH . \EN{0140870143}gR^ihiitvaa dhanamaajagmurbahuuni bharata R^ishhabha .. \SC.. \EN{0140870151}raajaanaH sragviNashchaapi sumR^ishhTa maNi kuNDalaaH . \EN{0140870153}paryaveshhan.h dvijaagryaa.nstaan.h shatasho.atha sahasrashaH .. \SC.. \EN{0140870161}vividhaanyanna paanaani purushhaa ye anuyaayinaH . \EN{0140870163}teshhaaM nR^ipopabhojyaani braahmaNebhyo daduH sma te .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %16 \EN{0140880011}samaagataan.h veda vido raaGYashcha pR^ithivii iishvaraan.h . {v} \EN{0140880013}dR^ishhTvaa yudhishhThiro raajaa bhiimasenamathaabraviit.h .. \SC.. \EN{0140880021}upayaataa nara vyaaghraa yaime jagad.h iishvaraaH . \hash \EN{0140880023}eteshhaaM kriyataaM puujaa puujaa.arhaa hi nareshvaraaH .. \SC.. \EN{0140880031}ityuktaH sa tathaa chakre narendreNa yashasvinaa . \EN{0140880033}bhiimaseno mahaa tejaa yamaabhyaaM saha bhaarata .. \SC.. \EN{0140880041}athaabhyagachchhad.h govindo vR^ishhNibhiH saha dharmajam.h . \EN{0140880043}bala devaM puraskR^itya sarva praaNa bhR^itaaM varaH .. \SC.. \EN{0140880051}yuyudhaanena sahitaH pradyumnena gadena cha . \EN{0140880053}nishaThenaatha saaMbena tathaiva kR^ita varmaNaa .. \SC.. \EN{0140880061}teshhaamapi paraaM puujaaM chakre bhiimo mahaa bhujaH . \EN{0140880063}vivishuste cha veshmaani ratnavanti nara R^ishhabhaaH .. \SC.. \EN{0140880071}yudhishhThira samiipe tu kathaa.ante madhu suudanaH . \EN{0140880073}arjunaM kathayaamaasa bahu sa.ngraama karshitam.h .. \SC.. \EN{0140880081}sa taM paprachchha kaunteyaH punaH punarariM damam.h . \EN{0140880083}dharma raaD bhraataraM jishhNuM samaachashhTa jagat.h patiH .. \SC.. \EN{0140880091}aagamad.h dvaarakaa vaasii mamaaptaH purushho nR^ipa . \EN{0140880093}yo.adraakshiit.h paaNDava shreshhThaM bahu sa.ngraama karshitam.h .. \SC.. \EN{0140880101}samiipe cha mahaa baahumaachashhTa cha mama prabho . \EN{0140880103}kuru kaaryaaNi kaunteya haya medhaartha siddhaye .. \SC..10 \EN{0140880111}ityuktaH pratyuvaachainaM dharma raajo yudhishhThiraH . \EN{0140880113}dishhTyaa sa kushalii jishhNurupayaati cha maadhava .. \SC.. \EN{0140880121}tava yat.h sa.ndideshaasau paaNDavaanaaM balaagraNiiH . \EN{0140880123}tad.h aakhyaatumihechchhaami bhavataa yadu nandana .. \SC.. \EN{0140880131}ityukte raaja shaarduula vR^ishhNyandhaka patistadaa . \EN{0140880133}provaachedaM vacho vaagmii dharmaatmaanaM yudhishhThiram.h .. \SC.. \EN{0140880141}idamaaha mahaa raaja paartha vaakyaM naraH sa maam.h . \EN{0140880143}vaachyo yudhishhThiraH kR^ishhNa kaale vaakyamidaM mama .. \SC..14 \EN{0140880151}aagamishhyanti raajaanaH sarvataH kauravaan.h prati . \EN{0140880153}teshhaamekaikashaH puujaa kaaryetyetat.h kshamaM hi naH .. \SC.. \EN{0140880161}ityetad.h vachanaad.h raajaa viGYaapyo mama maanada . \EN{0140880163}na tadaatyayikam(?) hi syaad.h yad.h arghyaanayane bhavet.h .. \SC.. \EN{0140880171}kartumarhati tad.h raajaa bhavaa.nshchaapyanumanyataam.h . \EN{0140880173}raaja dveshhaad.h vinashyeyurnemaa raajan.h prajaaH punaH .. \SC.. \EN{0140880181}idamanyachcha kaunteya vachaH sa purushho.abraviit.h . \EN{0140880183}dhana.njayasya nR^ipate tan.h me nigadataH shR^iNu .. \SC.. \EN{0140880191}upayaasyati yaGYaM no maNi puura patirnR^ipaH . \EN{0140880193}putro mama mahaa tejaa dayito babhru vaahanaH .. \SC.. \EN{0140880201}taM bhavaan.h mad.h apekshaa.arthaM vidhivat.h pratipuujayet.h . \EN{0140880203}sa hi bhakto.anuraktashcha mama nityamiti prabho .. \SC..20 \EN{0140880211}ityetad.h vachanaM shrutvaa dharma raajo yudhishhThiraH . \EN{0140880213}abhinandyaasya tad.h vaakyamidaM vachanamabraviit.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %21 \EN{0140890011}shrutaM priyamidaM kR^ishhNa yat.h tvamarhasi bhaashhitum.h . {y} \EN{0140890013}tan.h me amR^ita rasa prakhyaM mano hlaadayate vibho .. \SC.. \EN{0140890021}bahuuni kila yuddhaani vijayasya naraadhipaiH . \EN{0140890023}punaraasan.h hR^ishhiikesha tatra tatreti me shrutam.h .. \SC.. \EN{0140890031}man.h nimittaM hi sa sadaa paarthaH sukha vivarjitaH . \EN{0140890033}atiiva vijayo dhiimaan.h iti me duuyate manaH .. \SC.. \EN{0140890041}sa.nchintayaami vaarshhNeya sadaa kuntii sutaM rahaH . \EN{0140890043}kiM nu tasya shariire asti sarva lakshaNa puujite . \EN{0140890045}anishhTaM lakshaNaM kR^ishhNa yena duHkhaanyupaashnute .. \SC.. \EN{0140890051}atiiva duHkha bhaagii sa satataM kunti nandanaH . \EN{0140890053}na cha pashyaami biibhatsornindyaM gaatreshhu ki.nchana . \EN{0140890055}shrotavyaM chen.h mayaitad.h vai tan.h me vyaakhyaatumarhasi .. \SC.. \EN{0140890061}ityuktaH sa hR^ishhiikesho dhyaatvaa su mahad.h antaram.h . \EN{0140890063}raajaanaM bhoja raajanya vardhano vishhNurabraviit.h .. \SC.. \EN{0140890071}na hyasya nR^ipate ki.nchid.h anishhTaM upalakshaye . \EN{0140890073}R^ite purushha si.nhasya piNDike asyaatikaayataH .. \SC.. \EN{0140890081}taabhyaaM sa purushha vyaaghro nityamadhvasu yujyate . \EN{0140890083}na hyanyad.h anupashyaami yenaasau duHkha bhaag.h jayaH .. \SC.. \EN{0140890091}ityuktaH sa kuru shreshhThastathyaM kR^ishhNena dhiimataa . \EN{0140890093}provaacha vR^ishhNi shaarduulamevametad.h iti prabho .. \SC.. \EN{0140890101}kR^ishhNaa tu draupadii kR^ishhNaM tiryak.h saasuuyamaikshata . \EN{0140890103}pratijagraaha tasyaastaM praNayaM chaapi keshihaa . \EN{0140890105}sakhyuH sakhaa hR^ishhiikeshaH saakshaad.h iva dhana.njayaH .. \SC..10 \EN{0140890111}tatra bhiimaadayaste tu kuravo yaadavaastathaa . \EN{0140890113}remuH shrutvaa vichitraarthaa dhana.njaya kathaa vibho .. \SC.. \EN{0140890121}tathaa kathayataameva teshhaamarjuna sa.nkathaaH . \EN{0140890123}upaayaad.h vachanaan.h martyo vijayasya mahaatmanaH .. \SC.. \EN{0140890131}so.abhigamya kuru shreshhThaM namaskR^itya cha buddhimaan.h . \EN{0140890133}upaayaataM nara vyaaghramarjunaM pratyavedayat.h .. \SC.. \EN{0140890141}tat.h shrutvaa nR^ipatistasya harshha baashhpaakulekshaNaH . \EN{0140890143}priyaakhyaana nimittaM vai dadau bahu dhanaM tadaa .. \SC.. \EN{0140890151}tato dvitiiye divase mahaan.h shabdo vyavardhata . \EN{0140890153}aayaati purushha vyaaghre paaNDavaanaaM dura.ndhare .. \SC.. \EN{0140890161}tato reNuH samudbhuuto vibabhau tasya vaajinaH . \EN{0140890163}abhito vartamaanasya yathochchaiH shravasastathaa .. \SC.. \EN{0140890171}tatra harshha kalaa vaacho naraaNaaM shushruve arjunaH . \EN{0140890173}dishhTyaa.asi paartha kushalii dhanyo raajaa yudhishhThiraH .. \SC.. \EN{0140890181}ko.anyo hi pR^ithiviiM kR^itsnaamavajitya sa paarthivaam.h . \EN{0140890183}chaarayitvaa haya shreshhThaM upaayaayaad.h R^ite arjunam.h .. \SC.. \EN{0140890191}ye vyatiitaa mahaatmaano raajaanaH sa gadaa.a.adayaH . \EN{0140890193}teshhaamapi iidR^ishaM karma na ki.nchid.h anushushruma .. \SC.. \EN{0140890201}naitad.h anye karishhyanti bhavishhyaaH pR^ithivii kshitaH . \EN{0140890203}yat.h tvaM kuru kula shreshhTha dushhkaraM kR^itavaan.h iha .. \SC..20 \EN{0140890211}ityevaM vadataaM teshhaaM nR^INaaM shruti sukhaa giraH . \EN{0140890213}shR^iNvan.h vivesha dharmaatmaa phalguno yaGYa sa.nstaram.h .. \SC.. \EN{0140890221}tato raajaa sahaamaatyaH kR^ishhNashcha yadu nandanaH . \EN{0140890223}dhR^ita raashhTraM puraskR^itya te taM pratyudyayustadaa .. \SC.. \EN{0140890231}so.abhivaadya pituH paadau dharma raajasya dhiimataH . \EN{0140890233}bhiimaadii.nshchaapi saMpuujya paryashhvajata keshavam.h .. \SC.. \EN{0140890241}taiH sametyaarchitastaan.h sa pratyarchya cha yathaa vidhi . \EN{0140890243}vishashraamaatha dharmaatmaa tiiraM labdhveva paaragaH .. \SC..24 \EN{0140890251}etasminn.h eva kaale tu sa raajaa babhru vaahanaH . \EN{0140890253}maatR^ibhyaaM sahito dhiimaan.h kuruun.h abhyaajagaama ha .. \SC.. \EN{0140890261}sa sametya kuruun.h sarvaan.h sarvairtairabhinanditaH . \EN{0140890263}pravivesha pitaamahyaaH kuntyaa bhavanaM uttamam.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %26 \EN{0140900011}sa pravishya yathaa nyaayaM paaNDavaanaaM niveshanam.h . {v} \EN{0140900013}pitaamahiimabhyavadat.h saamnaa parama valgunaa .. \SC.. \EN{0140900021}tathaa chitraa.ngadaa devii kauravyasyaatmajaa.api cha . \EN{0140900023}pR^ithaaM kR^ishhNaaM cha sahite vinayenaabhijagmatuH . \EN{0140900025}subhadraaM cha yathaa nyaayaM yaashchaanyaaH kuru yoshhitaH .. \SC.. \EN{0140900031}dadau kuntii tatastaabhyaaM ratnaani vividhaani cha . \EN{0140900033}draupadii cha subhadraa cha yaashchaapyanyaa daduH striyaH .. \SC.. \EN{0140900041}uushhatustatra te devyau mahaa.arha shayanaasane . \EN{0140900043}su puujite svayaM kuntyaa paarthasya priya kaamyayaa .. \SC.. \EN{0140900051}sa cha raajaa mahaa viiryaH puujito babhru vaahanaH . \EN{0140900053}dhR^ita raashhTraM mahii paalaM upatasthe yathaa vidhi .. \SC.. \EN{0140900061}yudhishhThiraM cha raajaanaM bhiimaadii.nshchaapi paaNDavaan.h . \EN{0140900063}upagamya mahaa tejaa vinayenaabhyavaadayat.h .. \SC.. \EN{0140900071}sa taiH premNaa parishhvaktaH puujitashcha yathaa vidhi . \EN{0140900073}dhanaM chaasmai dadurbhuuri priiyamaaNaa mahaa rathaaH .. \SC.. \EN{0140900081}tathaiva sa mahii paalaH kR^ishhNaM chakra gadaa dharam.h . \EN{0140900083}pradyumnaiva govindaM vinayenopatasthivaan.h .. \SC.. \hash \EN{0140900091}tasmai kR^ishhNo dadau raaGYe mahaa.arhamabhipuujitam.h . \EN{0140900093}rathaM hema parishhkaaraM divyaashva yujaM uttamam.h .. \SC.. \EN{0140900101}dharma raajashcha bhiimashcha yamajau phalgunastathaa . \EN{0140900103}pR^ithak.h pR^ithag.h atiivainaM maanaarhaM samapuujayan.h .. \SC..10 \EN{0140900111}tatastR^itiiye divase satyavatyaaH suto muniH . \EN{0140900113}yudhishhThiraM samabhyetya vaagmii vachanamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140900121}adya prabhR^iti kaunteya yajasva samayo hi te . \EN{0140900123}muhuurto yaGYiyaH praaptashchodayanti cha yaajakaaH .. \SC.. \EN{0140900131}ahiino naama raajendra kratuste ayaM vikalpavaan.h . \EN{0140900133}bahutvaat.h kaaJNchanasyaasya khyaato bahu suvarNakaH .. \SC.. \EN{0140900141}evameva mahaa raaja dakshiNaaM tri guNaaM kuru . \EN{0140900143}tritvaM vrajatu te raajan.h braahmaNaa hyatra kaaraNam.h .. \SC.. \EN{0140900151}triin.h ashva medhaan.h atra tvaM saMpraapya bahu dakshiNaan.h . \hash \EN{0140900153}GYaati vadhyaa kR^itaM paapaM prahaasyasi naraadhipa .. \SC.. \EN{0140900161}pavitraM paramaM hyetat.h paavanaanaaM cha paavanam.h . \EN{0140900163}yad.h ashva medhaavabhR^ithaM praapsyase kuru nandana .. \SC.. \EN{0140900171}ityuktaH sa tu tejasvii vyaasenaamita tejasaa . \EN{0140900173}diikshaaM vivesha dharmaatmaa vaaji medhaaptaye tadaa . \EN{0140900175}naraadhipaH praayajata vaaji medhaM mahaa kratum.h .. \SC..17 \EN{0140900181}tatra veda vido raaja.nshchakruH karmaaNi yaajakaaH . \EN{0140900183}parikramantaH shaastraGYaa vidhivat.h saadhu shikshitaaH .. \SC.. \EN{0140900191}na teshhaaM skhalitaM tatra naasiid.h apahutaM tathaa . \EN{0140900193}krama yuktaM cha yuktaM cha chakrustatra dvija R^ishhabhaaH .. \SC.. \EN{0140900201}kR^itvaa pravargyaM dharmaGYaa yathaavad.h dvija sattamaaH . \EN{0140900203}chakruste vidhivad.h raaja.nstathaivaabhishhavaM dvijaaH .. \SC..20 \EN{0140900211}abhishhuuya tato raajan.h somaM somapa sattamaaH . \EN{0140900213}savanaanyaanupuurvyeNa chakruH shaastraanusaariNaH .. \SC.. \EN{0140900221}na tatra kR^ipaNaH kashchin.h na daridro babhuuva ha . \EN{0140900223}kshudhito duHkhito vaa.api praakR^ito vaa.api maanavaH .. \SC.. \EN{0140900231}bhojanaM bhojanaarthibhyo daapayaamaasa nityadaa . \EN{0140900233}bhiimaseno mahaa tejaaH satataM raaja shaasanaat.h .. \SC.. \EN{0140900241}sa.nstare kushalaashchaapi sarva karmaaNi yaajakaaH . \EN{0140900243}divase divase chakruryathaa shaastraartha chakshushhaH .. \SC.. \EN{0140900251}naashhad.h a.nga vid.h atraasiit.h sadasyastasya dhiimataH . \EN{0140900253}naavrato naanupaadhyaayo na cha vaadaakshamo dvijaH .. \SC.. \EN{0140900261}tato yuupochchhraye praapte shhad.h bailvaan.h bharata R^ishhabha . \hash \EN{0140900263}khaadiraan.h bilva samitaa.nstaavataH sarva varNinaH .. \SC.. \EN{0140900271}deva daaru mayau dvau tu yuupau kuru pateH kratau . \EN{0140900273}shleshhmaataka mayaM chaikaM yaajakaaH samakaarayan.h .. \SC.. \EN{0140900281}shobhaa.arthaM chaaparaan.h yuupaan.h kaaJNchanaan.h purushha R^ishhabha . \EN{0140900283}sa bhiimaH kaarayaamaasa dharma raajasya shaasanaat.h .. \SC.. \EN{0140900291}te vyaraajanta raaja R^ishhe vaasobhirupashobhitaaH . \EN{0140900293}narendraabhigataa devaan.h yathaa sapta R^ishhayo divi .. \SC.. \EN{0140900301}ishhTakaaH kaaJNchaniishchaatra chayanaarthaM kR^itaa.abhavan.h .(sa.ndhi) \EN{0140900303}shushubhe chayanaM tatra dakshasyeva prajaa pateH .. \SC..30 \EN{0140900311}chatushchityaH sa tasyaasiid.h ashhTaadasha karaatmakaH . \EN{0140900313}sa rukma paksho nichitastri guNo garuDaakR^itiH .. \SC.. \EN{0140900321}tato niyuktaaH pashavo yathaa shaastraM maniishhibhiH . \EN{0140900323}taM taM devaM samuddishya pakshiNaH pashavashcha ye .. \SC.. \EN{0140900331}R^ishhabhaaH shaastra paThitaastathaa jala charaashcha ye . \EN{0140900333}sarvaa.nstaan.h abhyajuJNja.nste tatraagni chaya karmaNi .. \SC.. \EN{0140900341}yuupeshhu niyataM chaasiit.h pashuunaaM trishataM tathaa . \EN{0140900343}ashva ratnottaraM raaGYaH kaunteyasya mahaatmanaH .. \SC.. \EN{0140900351}sa yaGYa . H shushubhe tasya saakshaad.h deva R^ishhi sa.nkulaH . \EN{0140900353}gandharva gaNa sa.nkiirNaH shobhito.apsarasaaM gaNaiH .. \SC.. \EN{0140900361}sa kiM purushha giitaishcha kimnarairupashobhitaH . \EN{0140900363}siddha vipra nivaasaishcha samantaad.h abhisaMvR^itaH .. \SC.. \EN{0140900371}tasmin.h sadasi nityaastu vyaasa shishhyaa dvijottamaaH . \EN{0140900373}sarva shaastra praNetaaraH kushalaa yaGYa karmasu .. \SC.. \EN{0140900381}naaradashcha babhuuvaatra tuMburushcha mahaa dyutiH . \EN{0140900383}vishvaavasushchitra senastathaa.anye giita kovidaaH .. \SC.. \EN{0140900391}gandharvaa giita kushalaa nR^itteshhu cha vishaaradaaH . \EN{0140900393}ramayanti sma taan.h vipraan.h yaGYa karmaantareshhvatha .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %39 \EN{0140910011}shamayitvaa pashuun.h anyaan.h vidhivad.h dvija sattamaaH . {v} \EN{0140910013}turagaM taM yathaa shaastramaalabhanta dvijaatayaH .. \SC.. \EN{0140910021}tataH sa.nGYaapya turagaM vidhivad.h yaajaka R^ishhabhaaH . \EN{0140910023}upasaMveshayan.h raaja.nstatastaaM drupadaatmajaam.h . \EN{0140910025}kalaabhistisR^ibhii raajan.h yathaa vidhi manasviniim.h .. \SC.. \EN{0140910031}uddhR^itya tu vapaaM tasya yathaa shaastraM dvija R^ishhabhaaH . \EN{0140910033}shrapayaamaasuravyagraaH shaastravad.h bharata R^ishhabha .. \SC.. \EN{0140910041}taM vapaa dhuuma gandhaM tu dharma raajaH sahaanujaH . \EN{0140910043}upaajighrad.h yathaa nyaayaM sarva paapmaa.apahaM tadaa .. \SC.. \EN{0140910051}shishhTaanya.ngaani yaanyaasa.nstasyaashvasya naraadhipa . \EN{0140910053}taanyagnau juhuvurdhiiraaH samastaaH shhoDasha R^itvijaH .. \SC.. \EN{0140910061}sa.nsthaapyaivaM tasya raaGYastaM kratuM shakra tejasaH . \EN{0140910063}vyaasaH sa shishhyo bhagavaan.h vardhayaamaasa taM nR^ipam.h .. \SC.. \EN{0140910071}tato yudhishhThiraH praadaat.h sadasyebhyo yathaa vidhi . \EN{0140910073}koTii sahasraM nishhkaaNaaM vyaasaaya tu vasuM dharaam.h .. \SC.. \EN{0140910081}pratigR^ihya dharaaM raajan.h vyaasaH satyavatii sutaH . \EN{0140910083}abraviid.h bharata shreshhThaM dharmaatmaanaM yudhishhThiram.h .. \SC.. \EN{0140910091}pR^ithivii bhavatastveshhaaM sa.nnyastaa raaja sattama . \EN{0140910093}nishhkrayo diiyataaM mahyaM braahmaNaa hi dhanaarthinaH .. \SC.. \EN{0140910101}yudhishhThirastu taan.h vipraan.h pratyuvaacha mahaa manaaH . \EN{0140910103}bhraatR^ibhiH sahito dhiimaan.h madhye raaGYaaM mahaatmanaam.h .. \SC..10 \EN{0140910111}ashva medhe mahaa yaGYe pR^ithivii dakshiNaa smR^itaa . \EN{0140910113}arjunena jitaa seyaM R^itvigbhyaH praapitaa mayaa .. \SC.. \EN{0140910121}vanaM pravekshye viprendro vibhajadhvaM mahiimimaam.h . \hash \EN{0140910123}chaturdhaa pR^ithiviiM kR^itvaa chaaturhotra pramaaNataH .. \SC.. \EN{0140910131}naahamaadaatumichchhaami brahma svaM muni sattamaaH . \EN{0140910133}idaM hi me mataM nityaM bhraatR^INaaM cha mamaanaghaaH .. \SC.. \EN{0140910141}ityuktavati tasmi.nste bhraataro draupadii cha saa . \EN{0140910143}evametad.h iti praahustad.h abhuud.h roma harshhaNam.h .. \SC.. \hash \EN{0140910151}tato.antarikshe vaag.h aasiit.h saadhu saadhviti bhaarata . \EN{0140910153}tathaiva dvija sa.nghaanaaM sha.nsataaM vibabhau svanaH .. \SC.. \EN{0140910161}dvaipaayanastathoktastu punareva yudhishhThiram.h . \EN{0140910163}uvaacha madhye vipraaNaamidaM saMpuujayan.h muniH .. \SC.. \EN{0140910171}dattaishhaa bhavataa mahyaM taaM te pratidadaamyaham.h . \EN{0140910173}hiraNyaM diiyataamebhyo dvijaatibhyo dharaastu te .. \SC.. \EN{0140910181}tato.abraviid.h vaasudevo dharma raajaM yudhishhThiram.h . \EN{0140910183}yathaa.a.aha bhagavaan.h vyaasastathaa tat.h kartumarhasi .. \SC..18 \EN{0140910191}ityuktaH sa kuru shreshhThaH priitaatmaa bhraatR^ibhiH saha . \EN{0140910193}koTo koTi kR^itaaM praadaad.h dakshiNaaM tri guNaaM kratoH .. \SC.. \EN{0140910201}na karishhyati tal loke kashchid.h anyo naraadhipaH . \EN{0140910203}yat.h kR^itaM kuru si.nhena maruttasyaanukurvataa .. \SC..20 \EN{0140910211}pratigR^ihya tu tad.h dravyaM kR^ishhNa dvaupaayanaH prabhuH . \EN{0140910213}R^itvigbhyaH pradadau vidvaa.nshchaturdhaa vyabhaja.nshcha te .. \SC.. \EN{0140910221}pR^ithivyaa nishhkrayaM dattvaa tadd.h hiraNyaM yudhishhThiraH . \EN{0140910223}dhuuta paapmaa jita svargo mumude bhraatR^ibhiH saha .. \SC.. \EN{0140910231}R^itvijastamaparyantaM suvarNa nichayaM tadaa . \EN{0140910233}vyabhajanta dvijaatibhyo yathotsaahaM yathaa balam.h .. \SC.. \EN{0140910241}yaGYa vaaTe tu yat.h ki.nchidd.h hiraNyamapi bhuushhaNam.h . \EN{0140910243}toraNaani cha yuupaa.nshcha ghaTaaH paatriistatheshhTakaaH . \EN{0140910245}yudhishhThiraabhyanuGYaataaH sarvaM tad.h vyabhajan.h dvijaaH .. \SC.. \EN{0140910251}anantaraM braahmaNebhyaH kshatriyaa jahrire vasu . \EN{0140910253}tathaa viT shuudra sa.nghaashcha tathaa.anye mlechchha jaatayaH . \EN{0140910255}kaalena mahataa jahrustat.h suvarNaM tatastataH .. \SC.. \EN{0140910261}tataste braahmaNaaH sarve muditaa jagmuraalayaan.h . \EN{0140910263}tarpitaa vasunaa tena dharma raaGYaa mahaatmanaa .. \SC.. \EN{0140910271}svama.nshaM bhagavaan.h vyaasaH kuntyai paadaabhivaadanaat.h . \hash \EN{0140910273}pradadau tasya mahato hiraNyasya mahaa dyutiH .. \SC.. \EN{0140910281}shvashuraat.h priiti daayaM taM praapya saa priiti maanasaa . \EN{0140910283}chakaara puNyaM loke tu su mahaantaM pR^ithaa tadaa .. \SC.. \EN{0140910291}gatvaa tvavabhR^ithaM raajaa vipaapmaa bhraatR^ibhiH saha . \EN{0140910293}sabhaajyamaanaH shushubhe mahendro daivatairiva .. \SC.. \EN{0140910301}paaNDavaashcha mahii paalaiH sametaiH saMvR^itaastadaa . \EN{0140910303}ashobhanta mahaa raaja grahaastaaraa gaNairiva .. \SC..30 \EN{0140910311}raajabhyo.api tataH praadaad.h ratnaani vividhaani cha . \EN{0140910313}gajaan.h ashvaan.h ala.nkaaraan.h striyo vastraaNi kaaJNchanam.h .. \SC.. \EN{0140910321}tad.h dhana oghamaparyantaM paarthaH paarthiva maNDale . \EN{0140910323}visR^ijan.h shushubhe raajaa yathaa vaishravaNastathaa .. \SC.. \EN{0140910331}aanaayya cha tathaa viiraM raajaanaM babhru vaahanam.h . \EN{0140910333}pradaaya vipulaM vittaM gR^ihaan.h prasthaapayat.h tadaa .. \SC.. \EN{0140910341}duHshalaayaashcha taM pautraM baalakaM paarthiva R^ishhabha . \EN{0140910343}sva raajye pitR^ibhirgupte priityaa samabhishhechayat.h .. \SC.. \EN{0140910351}raaGYashchaivaapi taan.h sarvaan.h su vibhaktaan.h su puujitaan.h . \EN{0140910353}prasthaapayaamaasa vashii kuru raajo yudhishhThiraH .. \SC.. \EN{0140910361}evaM babhuuva yaGYaH sa dharma raajasya dhiimataH . \EN{0140910363}bahvanna dhana ratna oghaH suraa maireya saagaraH .. \SC.. \EN{0140910371}sarpiH pa.nkaa hradaa yatra bahavashchaanna parvataaH . \EN{0140910373}rasaalaa kardamaaH kulyaa babhuuvurbharata R^ishhabha .. \SC.. \EN{0140910381}bhakshya shhaaNDava raagaaNaaM kriyataaM bhujyataamiti . \EN{0140910383}pashuunaaM vadhyataaM chaapi naantastatra sma dR^ishyate .. \SC.. \EN{0140910391}mattonmatta pramuditaM pragiita yuvatii janam.h . \EN{0140910393}mR^ida.nga sha.nkha shabdaishcha manoramamabhuut.h tadaa .. \SC.. \EN{0140910401}diiyataaM bhujyataaM cheti divaa raatramavaaritam.h . \EN{0140910403}taM mahotsava sa.nkaashamatihR^ishhTa janaakulam.h . \EN{0140910405}kathayanti sma purushhaa naanaa desha nivaasinaH .. \SC..40 \EN{0140910411}varshhitvaa dhana dhaaraabhiH kaamai ratnairdhanaistathaa . \EN{0140910413}vipaapmaa bharata shreshhThaH kR^itaartha praavishat.h puram.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %41 \EN{0140920011}pitaamahasya me yaGYe dharma putrasya dhiimataH . {j} \EN{0140920013}yad.h aashcharyamabhuut.h ki.nchit.h tad.h bhavaan.h vaktumarhati .. \SC.. \EN{0140920021}shruuyataaM raaja shaarduula mahad.h aashcharyaM uttamam.h . {v} \EN{0140920023}ashva medhe mahaa yaGYe nivR^itte yad.h abhuud.h vibho .. \SC.. \EN{0140920031}tarpiteshhu dvijaagryeshhu GYaati saMbandhi bandhushhu . \EN{0140920033}diinaandha kR^ipaNe chaapi tadaa bharata sattama .. \SC.. \EN{0140920041}ghushhyamaaNe mahaa daane dikshu sarvaasu bhaarata . \EN{0140920043}patatsu pushhpa varshheshhu dharma raajasya muurdhani .. \SC.. \EN{0140920051}bilaan.h nishhkramya nakulo rukma paarshvastadaa.anagha . \EN{0140920053}vajraashani samaM naadamamuJNchata vishaaM pate .. \SC.. \EN{0140920061}sakR^id.h utsR^ijya taM naadaM traasayaano mR^iga dvijaan.h . \EN{0140920063}maanushhaM vachanaM praaha dhR^ishhTo bila shayo mahaan.h .. \SC.. \EN{0140920071}saktu prasthena vo naayaM yaGYastulyo naraadhipaaH . \EN{0140920073}uJNchha vR^ittervadaanyasya kuru kshetra nivaasinaH .. \SC..7 \EN{0140920081}tasya tad.h vachanaM shrutvaa nakulasya vishaaM pate . \EN{0140920083}vismayaM paramaM jagmuH sarve te braahmaNa R^ishhabhaaH .. \SC.. \EN{0140920091}tataH sametya nakulaM paryapR^ichchhanta te dvijaaH . \EN{0140920093}kutastvaM samanupraapto yaGYaM saadhu samaagamam.h .. \SC.. \EN{0140920101}kiM balaM paramaM tubhyaM kiM shrutaM kiM paraayaNam.h . \EN{0140920103}kathaM bhavantaM vidyaama yo no yaGYaM vigarhase .. \SC..10 \EN{0140920111}avilupyaagamaM kR^itsnaM vidhiGYairyaajakaiH kR^itam.h . \EN{0140920113}yathaa.a.agamaM yathaa nyaayaM kartavyaM cha yathaa kR^itam.h .. \SC.. \EN{0140920121}puujaa.arhaaH puujitaashchaatra vidhivat.h shaastra chakshushhaa . \EN{0140920123}mantra puutaM hutashchaagnirdattaM deyamamatsaram.h .. \SC.. \EN{0140920131}tushhTaa dvija R^ishhabhaashchaatra daanairbahu vidhairapi . \EN{0140920133}kshatriyaashcha su yuddhena shraaddhairapi pitaamahaaH .. \SC..13 \EN{0140920141}paalanena vishastushhTaaH kaamaistushhTaa vara striyaH . \EN{0140920143}anukroshaistathaa shuudraa daana sheshhaiH pR^ithag.h janaaH .. \SC.. \EN{0140920151}GYaati saMbandhinastushhTaaH shauchena cha nR^ipasya naH . \EN{0140920153}devaa havirbhiH puNyaishcha rakshaNaiH sharaNaa gataaH .. \SC.. \EN{0140920161}yad.h atra tathyaM tad.h bruuhi satya sa.ndha dvijaatishhu . \EN{0140920163}yathaa shrutaM yathaa dR^ishhTaM pR^ishhTo braahmaNa kaamyayaa .. \SC.. \EN{0140920171}shraddheya vaakyaH praaGYastvaM divyaM ruupaM bibharshhi cha . \EN{0140920173}samaagatashcha vipraistvaM tattvato vaktumarhasi .. \SC.. \EN{0140920181}iti pR^ishhTo dvijaistaiH sa prahasya nakulo.abraviit.h . \EN{0140920183}naishhaa.anR^itaa mayaa vaaNii proktaa darpeNa vaa dvijaaH .. \SC.. \EN{0140920191}yan.h mayoktamidaM ki.nchid.h yusmaabhishchaapyupashrutam.h . \EN{0140920193}saktu prasthena vo naayaM yaGYastulyo naraadhipaaH . \EN{0140920195}uJNchha vR^ittervadaanyasya kuru kshetra nivaasinaH .. \SC.. \EN{0140920201}ityavashyaM mayaitad.h vo vaktavyaM dvija pu.ngavaaH . \EN{0140920203}shR^iNutaavyagra manasaH sha.nsato me dvija R^ishhabhaaH .. \SC..20 \EN{0140920211}anubhuutaM cha dR^ishhTaM cha yan.h mayaa.adbhutaM uttamam.h . \EN{0140920213}uJNchha vR^itteryathaa vR^ittaM kuru kshetra nivaasinaH .. \SC.. \EN{0140920221}svargaM yena dvijaH praaptaH sa bhaaryaH sa suta snushhaH . \EN{0140920223}yathaa chaardhaM shariirasya mamedaM kaaJNchanii kR^itam.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %22 \EN{0140930011}hanta vo vartayishhyaami daanasya paramaM phalam.h . {Nakula} \EN{0140930013}nyaaya labdhasya suukshmasya vipradattasya yad.h dvijaaH .. \SC.. \EN{0140930021}dharma kshetre kuru kshetre dharmaGYairbahubhirvR^ite . \EN{0140930023}uJNchha vR^ittirdvijaH kashchit.h kaapotirabhavat.h puraa .. \SC.. \EN{0140930031}sa bhaaryaH saha putreNa sa snushhastapasi sthitaH . \EN{0140930033}vadhuu chaturtho vR^iddhaH sa dharmaatmaa niyatendriyaH .. \SC.. \EN{0140930041}shhashhThe kaale tadaa vipro bhu.nkte taiH saha su vrataH . \EN{0140930043}shhashhThe kaale kadaachichcha tasyaahaaro na vidyate . \EN{0140930045}bhu.nkte anyasmin.h kadaachit.h sa shhashhThe kaale dvijottamaH .. \SC.. \EN{0140930051}kapota dharmiNastasya durbhikshe sati daaruNe . \EN{0140930053}naavidyata tadaa vipraaH sa.nchayastaan.h nibodhata . \EN{0140930055}kshiiNa oshhadhi samaavaayo dravya hiino.abhavat.h tadaa .. \SC.. \EN{0140930061}kaale kaale asya saMpraapte naiva vidyeta bhojanam.h . \EN{0140930063}kshudhaa parigataaH sarve praatishhThanta tadaa tu te .. \SC.. \EN{0140930071}uJNchha.nstadaa shukla pakshe madhyaM tapati bhaaskare . \EN{0140930073}ushhNaartashcha kshudhaa.a.artashcha sa viprastapasi sthitaH . \EN{0140930075}uJNchhamapraaptavaan.h eva saardhaM parijanena ha .. \SC.. \EN{0140930081}sa tathaiva kshudhaa.a.avishhTaH spR^ishhTvaa toyaM yathaa vidhi . \EN{0140930083}kshapayaamaasa taM kaalaM kR^ichchhra praaNo dvijottamaH .. \SC.. \EN{0140930091}atha shhashhThe gate kaale yava prasthaM upaarjayat.h . \EN{0140930093}yavaprasthaM cha te saktuun.h akurvanta tapasvinaH .. \SC.. \EN{0140930101}kR^ita pajyaa.a.ahvikaas(?) te tu hutvaa vahniM yathaa vidhi . \EN{0140930103}kuDavaM kuDavaM sarve vyabhajanta tapasvinaH .. \SC..10 \EN{0140930111}athaagachchhad.h dvijaH kashchid.h atithirbhuJNjataaM tadaa . \EN{0140930113}te taM dR^ishhTvaa.atithiM tatra prahR^ishhTa manaso.abhavan.h .. \SC.. \EN{0140930121}te abhivaadya sukha prashnaM pR^ishhTvaa tamatithiM tadaa . \EN{0140930123}vishuddha manaso daantaaH shraddhaa dama samanvitaaH .. \SC.. \EN{0140930131}anasuuyavo gata krodhaaH saadhavo gata matsaraaH . \hash \EN{0140930133}tyakta maanaa jita krodhaa dharmaGYaa dvija sattamaaH .. \SC..13 \EN{0140930141}sa brahmacharyaM svaM gotraM samaakhyaaya parasparam.h . \EN{0140930143}kuTiiM praveshayaamaasuH kshudhaa.a.artamatithiM tadaa .. \SC.. \EN{0140930151}idamarghyaM cha paadyaM cha bR^ishhii cheyaM tavaanagha . \EN{0140930153}shuchayaH saktavashcheme niyamopaarjitaaH prabho .. \SC.. \EN{0140930161}pratigR^ihNiishhva bhadraM te saktuunaaM kuDavaM dvijaH . \EN{0140930163}bhakshayaamaasa raajendra na cha tushhTiM jagaama saH .. \SC.. \EN{0140930171}soJNchha vR^ittiH taM prekshya kshudhaa parigataM dvijam.h . \hash \EN{0140930173}aahaaraM chintayaamaasa kathaM tushhTo bhaved.h iti .. \SC.. \EN{0140930181}tasya bhaaryaa.abraviid.h raajan.h mad.h bhaagoNDiiyataamiti . \EN{0140930183}gachchhatveshha yathaa kaamaM sa.ntushhTo dvija sattamaH .. \SC.. \EN{0140930191}iti bruvantiiM taaM saadhviiM dharmaatmaa sa dvija R^ishhabhaH . \EN{0140930193}kshudhaa parigataaM GYaatvaa saktuu.nstaan.h naabhyanandata .. \SC.. \EN{0140930201}jaanan.h vR^iddhaaM kshudhaa.a.artaaM cha shraantaaM glaanaaM tapasviniim.h . \EN{0140930203}tvag.h asthi bhuutaaM vepantiiM tato bhaaryaaM uvaacha taam.h .. \SC..20 \EN{0140930211}api kiiTa pata.ngaanaaM mR^igaaNaaM chaiva shobhane . \EN{0140930213}striyo rakshyaashcha poshhyaashcha naivaM tvaM vaktumarhasi .. \SC.. \EN{0140930221}anukaMpito naro naaryaa pushhTo rakshitaiva cha . \EN{0140930223}prapated.h yashaso diiptaan.h na cha lokaan.h avaapnuyaat.h .. \SC.. \hash \EN{0140930231}ityuktaa saa tataH praaha dharmaarthau nau samau dvija . \EN{0140930233}saktu prastha chaturbhaagaM gR^ihaaNemaM prasiida me .. \SC.. \EN{0140930241}satyaM ratishcha dharmashcha svargashcha guNa nirjitaH . \EN{0140930243}striiNaaM pati samaadhiinaM kaa.nkshitaM cha dvijottama .. \SC.. \EN{0140930251}R^iturmaatuH piturbiijaM daivataM paramaM patiH . \EN{0140930253}bhartuH prasaadaat.h striiNaaM vai ratiH putra phalaM tathaam.h .. \SC.. \EN{0140930261}paalanaadd.h hi patistvaM me bhartaa.asi bharaNaan.h mama . \EN{0140930263}putra pradaanaad.h varadastasmaat.h saktuun.h gR^ihaaNa me .. \SC.. \EN{0140930271}jaraa parigato vR^iddhaH kshudhaa.a.artho durbalo bhR^isham.h . \EN{0140930273}upavaasa parishraanto yadaa tvamapi karshitaH .. \SC.. \EN{0140930281}ityuktaH sa tayaa saktuun.h pragR^ihyedaM vacho.abraviit.h . \EN{0140930283}dvija saktuun.h imaan.h bhuuyaH pratigR^ihNiishhva sattama .. \SC..28 \EN{0140930291}sa taan.h pragR^ihya bhuktvaa cha na tushhTimagamad.h dvijaH . \EN{0140930293}taM uJNchha vR^ittiraalakshya tatashchintaa paro.abhavat.h .. \SC.. \EN{0140930301}saktuun.h imaan.h pragR^ihya tvaM dehi vipraaya sattama . {putra} \EN{0140930303}ityevaM sukR^itaM manye tasmaad.h etat.h karomyaham.h .. \SC..30 \EN{0140930311}bhavaan.h hi paripaalyo me sarva yatnairdvijottama . \EN{0140930313}saadhuunaaM kaa.nkshitaM hyetat.h piturvR^iddhasya poshhaNam.h .. \SC.. \EN{0140930321}putrartho vihito hyeshha sthaavirye paripaalanam.h . \EN{0140930323}shrutireshhaa hi vipra R^ishhe trishhu lokeshhu vishrutaa .. \SC.. \EN{0140930331}praaNa dhaaraNa maatreNa shakyaM kartuM tapastvayaa . \EN{0140930333}praaNo hi paramo dharmaH sthito deheshhu dehinaam.h .. \SC.. \EN{0140930341}api varshha sahasrii tvaM baalaiva mato mama . \hash {pitaa} \EN{0140930343}utpaadya putraM hi pitaa kR^ita kR^ityo bhavatyuta .. \SC.. \EN{0140930351}baalaanaaM kshud.h balavatii jaanaamyetad.h ahaM vibho . \EN{0140930353}vR^iddho.ahaM dhaarayishhyaami tvaM balii bhava putraka .. \SC.. \EN{0140930361}jiirNena vayasaa putra na maa kshud.h baadhate api cha . \EN{0140930363}diirgha kaalaM tapastaptaM na me maraNato bhayam.h .. \SC.. \EN{0140930371}apatyamasmi te putrastraaNaat.h putro hi vishrutaH . {putra} \EN{0140930373}aatmaa putraH smR^itastasmaat.h traahyaatmaanamihaatmanaa .. \SC.. \EN{0140930381}ruupeNa sadR^ishastvaM me shiilena cha damena cha . {pitaa} \EN{0140930383}pariikshitashcha bahudhaa saktuun.h aadadmi te tataH .. \SC.. \EN{0140930391}ityuktvaa.a.adaaya taan.h saktuun.h priitaatmaa dvija sattamaH . \EN{0140930393}prahasann.h iva vipraaya sa tasmai pradadau tadaa .. \SC.. \EN{0140930401}bhuktvaa taan.h api saktuun.h sa naiva tushhTo babhuuva ha . \EN{0140930403}uJNchha vR^ittistu sa vriiDo babhuuva dvija sattamaH .. \SC..40 \EN{0140930411}taM vai vadhuuH sthitaa saadhvii braahmaNa priya kaamyayaa . \EN{0140930413}saktuun.h aadaaya sa.nhR^ishhTaa guruM taM vaakyamabraviit.h .. \SC.. \EN{0140930421}sa.ntaanaat.h tava sa.ntaanaM mama vipra bhavishhyati . \EN{0140930423}saktuun.h imaan.h atithaye gR^ihiitvaa tvaM prayachchha me .. \SC.. \EN{0140930431}tava prasava nirvR^ityaa mama lokaaH kilaakshayaaH . \EN{0140930433}pautreNa taan.h avaapnoti yatra gatvaa na shochati .. \SC.. \EN{0140930441}dharmaadyaa hi yathaa tretaa vahni tretaa tathaiva cha . \EN{0140930443}tathiavaputra pautraaNaaM svarge tretaa kilaakshayaa .. \SC.. \EN{0140930451}pitR^I.nstraaNaat.h taarayati putraityanushushruma . \hash \EN{0140930453}putra pautraishcha niyataM saadhu lokaan.h upaashnute .. \SC.. \hash \EN{0140930461}vaataatapa vishiirNaa.ngiiM tvaaM vivarNaaM niriikshya vai . \hash {zvashura} \EN{0140930463}karshitaaM suvrataachaare kshudhaa vihvala chetasam.h .. \SC..46 \EN{0140930471}kathaM saktuun.h grahiishhyaami bhuutvaa dharmopaghaatakaH . \EN{0140930473}kalyaaNa vR^itte kalyaaNi naivaM tvaM vaktumarhasi .. \SC.. \EN{0140930481}shhashhThe kaale vratavatiiM shiila shaucha samanvitaam.h . \EN{0140930483}kR^ichchhra vR^ittiM niraahaaraaM drakshyaami tvaaM kathaM nvaham.h .. \SC.. \EN{0140930491}baalaa kshudhaa.a.artaa naarii cha rakshyaa tvaM satataM mayaa . \EN{0140930493}upavaasa parishraantaa tvaM hi baandhava nandinii .. \SC.. \EN{0140930501}gurormama gurustvaM vai yato daivata daivatam.h . {shhnushhaa} \EN{0140930503}devaatidevastasmaat.h tvaM saktuun.h aadatsva me vibho .. \SC..50 \EN{0140930511}dehaH praaNashcha dharmashcha shushruushhaa.arthamidaM guroH . \EN{0140930513}tava vipra prasaadena lokaan.h praapsyaamyabhiipsitaan.h .. \SC.. \EN{0140930521}avekshyeti kR^itvaa tvaM dR^iDha bhaktyeti vaa dvija . \hash \EN{0140930523}chintyaa mameyamiti vaa saktuun.h aadaatumarhasi .. \SC.. \EN{0140930531}anena nityaM saadhvii tvaM shiila vR^ittena shobhase . {zvashura} \EN{0140930533}yaa tvaM dharma vratopetaa guru vR^ittimavekshase .. \SC.. \EN{0140930541}tasmaat.h saktuun.h grahiishhyaami vadhuurnaarhasi vaJNchanaam.h . \EN{0140930543}gaNayitvaa mahaa bhaage tvaM hi dharma bhR^itaaM varaa .. \SC.. \EN{0140930551}ityuktvaa taan.h upaadaaya saktuun.h praadaad.h dvijaataye . \EN{0140930553}tatastushhTo.abhavad.h viprastasya saadhormahaatmanaH .. \SC.. \EN{0140930561}priitaatmaa sa tu taM vaakyamidamaaha dvija R^ishhabham.h . \EN{0140930563}vaagmii tadaa dvija shreshhTho dharmaH purushha vigrahaH .. \SC.. \EN{0140930571}shuddhena tava daanena nyaayopaattena yatnataH . \EN{0140930573}yathaa shakti vimuktena priito.asmi dvija sattama .. \SC.. \EN{0140930581}aho daanaM ghushhyate te svarge svarga nivaasibhiH . \EN{0140930583}gaganaat.h pushhpa varshhaM cha pashyasva patitaM bhuvi .. \SC.. \EN{0140930591}sura R^ishhi deva gandharvaa ye cha deva puraHsaraaH . \EN{0140930593}stuvanto deva duutaashcha sthitaa daanena vismitaaH .. \SC.. \EN{0140930601}brahma R^ishhayo vimaanasthaa brahma loka gataashcha ye . \EN{0140930603}kaa.nkshante darshanaM tubhyaM divaM gachchha dvija R^ishhabha .. \SC..60 \EN{0140930611}pitR^i loka gataaH sarve taaritaaH pitarastvayaa . \EN{0140930613}anaagataashcha bahavaH su bahuuni yugaani cha .. \SC.. \EN{0140930621}brahma charyeNa yaGYena daanena tapasaa tathaa . \EN{0140930623}agahvareNa dharmeNa tasmaad.h gachchha divaM dvija .. \SC.. \EN{0140930631}shraddhayaa parayaa yastvaM tapashcharasi su vrata . \EN{0140930633}tasmaad.h devaastavaanena priitaa dvija varottama .. \SC.. \EN{0140930641}sarva svametad.h yasmaat.h te tyaktaM shuddhena chetasaa . \EN{0140930643}kR^ichchhra kaale tataH svargo jito.ayaM tava karmaNaa .. \SC.. \EN{0140930651}kshudhaa nirNudati praGYaaM dharmyaM buddhiM vyapohati . \EN{0140930653}kshudhaa parigata GYaano dhR^itiM tyajati chaiva ha .. \SC..65 \EN{0140930661}bubhukshaaM jayate yastu sa svargaM jayate dhruvam.h . \EN{0140930663}yadaa daana ruchirbhavati tadaa dharmo na siidati .. \SC.. \EN{0140930671}anavekshya suta snehaM kalatra snehameva cha . \EN{0140930673}dharmameva guruM GYaatvaa tR^ishhNaa na gaNitaa tvayaa .. \SC.. \EN{0140930681}dravyaagamo nR^iNaaM suukshmaH paatre daanaM tataH param.h . \EN{0140930683}kaalaH parataro daanaat.h shraddhaa chaapi tataH paraa .. \SC.. \EN{0140930691}svarga dvaaraM su suukshmaM hi narairmohaan.h na dR^ishyate . \EN{0140930693}svargaargalaM lobha biijaM raaga guptaM duraasadam.h .. \SC.. \EN{0140930701}tat.h tu pashyanti purushhaa jita krodhaa jitendriyaaH . \EN{0140930703}braahmaNaastapasaa yuktaa yathaa shakti pradaayinaH .. \SC..70 \EN{0140930711}sahasra shaktishcha shataM shata shaktirdashaapi cha . \EN{0140930713}dadyaad.h apashcha yaH shaktyaa sarve tulya phalaaH smR^itaaH .. \SC.. \EN{0140930721}ranti devaa hi nR^ipatirapaH praadaad.h aki.nchanaH . \EN{0140930723}shuddhena manasaa vipra naaka pR^ishhThaM tato gataH .. \SC.. \EN{0140930731}na dharmaH priiyate taata daanairdattairmahaa phalaiH . \EN{0140930733}nyaaya labdhairyathaa suukshmaiH shraddhaa puutaiH sa tushhyati .. \SC.. \EN{0140930741}go pradaana sahasraaNi dvijebhyo.adaan.h nR^igo nR^ipaH . \EN{0140930743}ekaaM dattvaa sa paarakyaaM narakaM samavaaptavaan.h .. \SC.. \EN{0140930751}aatma maa.nsa pradaanena shibiraushiinaro nR^ipaH . \EN{0140930753}praapya puNya kR^itaam.h.N llokaan.h modate divi suvrataH .. \SC.. \EN{0140930761}vibhave na nR^iNaaM puNyaM sva shaktyaa svarjitaM sataam.h . \EN{0140930763}na yaGYairvividhairvipra yathaa nyaayena sa.nchitaiH .. \SC.. \EN{0140930771}krodho daana phalaM hanti lobhaat.h svargaM na gachchhati . \EN{0140930773}nyaaya vR^ittirhi tapasaa daanavit.h svargamashnute .. \SC.. \EN{0140930781}na raaja suuryairbahubhirishhTvaa vipula dakshiNaiH . \hash \EN{0140930783}na chaashva medhairbahubhiH phalaM samamidaM tavam.h .. \SC.. \EN{0140930791}saktu prasthena hi jito brahma lokastvayaa.anagha . \EN{0140930793}virajo brahma bhavanaM gachchha vipra yathechchhakam.h .. \SC.. \EN{0140930801}sarveshhaaM vo dvija shreshhTha divyaM yaanaM upasthitam.h . \EN{0140930803}aarohata yathaa kaamaM dharmo.asmi dvija pashya maam.h .. \SC..80 \EN{0140930811}paavito hi tvayaa deho loke kiirtiH sthiraa cha te . \EN{0140930813}sa bhaaryaH saha putrashcha sa snushhashcha divaM vraja .. \SC.. \EN{0140930821}ityukta vaakyo dharmeNa yaanamaaruhya sa dvijaH . \EN{0140930823}sa bhaaryaH sa sutashchaapi sa snushhashcha divaM yayau .. \SC.. \EN{0140930831}tasmin.h vipre gate svargaM sa sute sa snushhe tadaa . \EN{0140930833}bhaaryaa chaturthe dharmaGYe tato.ahaM niHsR^ito bilaat.h .. \SC.. \EN{0140930841}tatastu saktu gandhena kledena salilasya cha . \EN{0140930843}divya pushhpaavamardaachcha saadhordaana labaishcha taiH . \EN{0140930845}viprasya tapasaa tasya shiro me kaaJNchanii kR^itam.h .. \SC.. \EN{0140930851}tasya satyaabhisa.ndhasya suukshma daanena chaiva ha . \EN{0140930853}shariiraardhaM cha me vipraaH shaata kuMbha mayaM kR^itam.h . \EN{0140930855}pashyatedaM su vipulaM tapasaa tasya dhiimataH .. \SC.. \EN{0140930861}kathamevaM vidhaM me syaad.h anyat.h paarshvamiti dvijaaH . \EN{0140930863}tapo vanaani yaGYaa.nshcha hR^ishhTo.abhyemi punaH punaH .. \SC..86 \EN{0140930871}yaGYaM tvahamimaM shrutvaa kuru raajasya dhiimataH . \EN{0140930873}aashayaa parayaa praapto na chaahaM kaaJNchanii kR^itaH .. \SC.. \EN{0140930881}tato mayoktaM tad.h vaakyaM prahasya dvija sattamaaH . \EN{0140930883}saktu prasthena yaGYo.ayaM sammito neti sarvathaa .. \SC.. \EN{0140930891}saktu prasthalavaistairhi tadaa.ahaM kaaJNchanii kR^itaH . \EN{0140930893}na hi yaGYo mahaan.h eshha sadR^ishastairmato mama .. \SC.. \EN{0140930901}ityuktvaa nakulaH sarvaan.h yaGYe dvija varaa.nstadaa . {v} \EN{0140930903}jagaamaadarshanaM raajan.h vipraaste cha yayurgR^ihaan.h .. \SC..90 \EN{0140930911}etat.h te sarvamaakhyaataM mayaa para pura.njaya . \EN{0140930913}yad.h aashcharyamabhuut.h tasmin.h vaaji medhe mahaa kratau .. \SC.. \EN{0140930921}na vismayaste nR^ipate yaGYe kaaryaH katha.nchana . \EN{0140930923}R^ishhi koTo sahasraaNi tapobhirye divaM gataaH .. \SC.. \EN{0140930931}adrohaH sarva bhuuteshhu sa.ntoshhaH shiilamaarjavam.h . \EN{0140930933}tapo damashcha satyaM cha daanaM cheti samaM matam.h .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %93 \EN{0140940011}yaGYe saktaa nR^ipatayastapaH saktaa maharshhayaH . {j} \EN{0140940013}shaanti vyavasitaa vipraaH shamo damaiti prabho .. \SC.. \hash \EN{0140940021}tasmaad.h yaGYa phalaistulyaM na ki.nchid.h iha vidyate . \EN{0140940023}iti me vartate buddhistathaa chaitad.h asa.nshayam.h .. \SC.. \EN{0140940031}yaGYairishhTvaa hi bahavo raajaano dvija sattama . \EN{0140940033}iha kiirtiM paraaM praapya pretya svargamito gataaH .. \SC.. \EN{0140940041}deva raajaH sahasraakshaH kratubhirbhuuri dakshiNaiH . \EN{0140940043}deva raajyaM mahaa tejaaH praaptavaan.h akhilaM vibhuH .. \SC.. \EN{0140940051}yathaa yudhishhThiro raajaa bhiimaarjuna puraH saraH . \EN{0140940053}sadR^isho deva raajena samR^iddhyaa vikrameNa cha .. \SC.. \EN{0140940061}atha kasmaat.h sa nakulo garhayaamaasa taM kratum.h . \EN{0140940063}ashva medhaM mahaa yaGYaM raaGYastasya mahaatmanaH .. \SC.. \EN{0140940071}yaGYasya vidhimagryaM vai phalaM chaiva nara R^ishhabha . {v} \EN{0140940073}gadataH shR^iNu me raajan.h yathaavad.h iha bhaarata .. \SC.. \EN{0140940081}puraa shakrasya yajataH sarvochurmaharshhayaH . \hash \EN{0140940083}R^itvikshu karma vyagreshhu vitato yaGYa karmaNi .. \SC.. \EN{0140940091}huuyamaane tathaa vahnau hotre bahu guNaanvite . \EN{0140940093}deveshhvaahuuyamaaneshhu sthiteshhu parama R^ishhishhu .. \SC..9 \EN{0140940101}su pratiitaistadaa vipraiH svaagamaiH su svanairnR^ipa . \EN{0140940103}ashraantaishchaapi laghubhiradhvaryu vR^ishhabhaistathaa .. \SC..10 \EN{0140940111}aalaMbha samaye tasmin.h gR^ihiiteshhu pashushhvatha . \EN{0140940113}maharshhayo mahaa raaja saMbabhuuvuH kR^ipaa.anvitaaH .. \SC.. \EN{0140940121}tato diinaan.h pashuun.h dR^ishhTvaaR^ishhayaste tapo dhanaaH . \hash \EN{0140940123}uuchuH shakraM samaagamya naayaM yaGYa vidhiH shubhaH .. \SC.. \EN{0140940131}apaviGYaanametat.h te mahaantaM dharmamichchhataH . \EN{0140940133}na hi yaGYe pashu gaNaa vidhi dR^ishhTaaH puraM dara .. \SC.. \EN{0140940141}dharmopaghaatakastveshha samaaraMbhastava prabho . \EN{0140940143}naayaM dharma kR^ito dharmo na hi.nsaa dharmochyate .. \SC.. \hash \EN{0140940151}aagamenaiva te yaGYaM kurvantu yadi hechchhasi . \EN{0140940153}vidhi dR^ishhTena yaGYena dharmaste su mahaan.h bhavet.h .. \SC.. \EN{0140940161}yaja biijaiH sahasraaksha tri varshha paramoshhitaiH . \EN{0140940163}eshha dharmo mahaan.h shakra chintyamaano.adhigamyate .. \SC.. \EN{0140940171}shata kratustu tad.h vaakyaM R^ishhibhistattva darshibhiH . \EN{0140940173}uktaM na pratijagraaha maana moha vashaanugaH .. \SC.. \EN{0140940181}teshhaaM vivaadaH su mahaan.h jaGYe shakra maharshhiNaam.h . \EN{0140940183}ja.ngamaiH sthaavarairvaa.api yashhTavyamiti bhaarata .. \SC.. \EN{0140940191}te tu khinnaa vivaadena R^ishhayastattva darshinaH . \hash \EN{0140940193}tataH sa.ndhaaya shakreNa paprachchhurnR^ipatiM vasum.h .. \SC.. \EN{0140940201}mahaa bhaaga kathaM yaGYeshhvaagamo nR^ipate smR^itaH . \EN{0140940203}yashhTavyaM pashubhirmedhyairatho biijairajairapi .. \SC..20 \EN{0140940211}tat.h shrutvaa tu vachasteshhaamavichaarya balaabalam.h . \EN{0140940213}yathopaniitairyashhTavyamiti provaacha paarthivaH .. \SC.. \EN{0140940221}evaM uktvaa sa nR^ipatiH pravivesha rasaa talam.h . \EN{0140940223}uktveha vitathaM raaja.nshchediinaamiishvaraH prabhuH .. \SC.. \EN{0140940231}anyaayopagataM dravyamatiitaM yo hyapaNDitaH . \EN{0140940233}dharmaabhikaa.nkshii yajate na dharma phalamashnute .. \SC..23 \EN{0140940241}dharma vaita.nsiko yastu paapaatmaa purushhastathaa . \EN{0140940243}dadaati daanaM viprebhyo loka vishvaasa kaarakam.h .. \SC.. \EN{0140940251}paapena karmaNaa vipro dhanaM labdhvaa nira.nkushaH . \EN{0140940253}raaga mohaanvitaH so.ante kalushhaaM gatimaapnute .. \SC.. \EN{0140940261}tena dattaani daanaani paapena hata buddhinaa . \EN{0140940263}taani sattvamanaasaadya nashyanti vipulaanyapi .. \SC.. \EN{0140940271}tasyaadharma pravR^ittasya hi.nsakasya duraatmanaH . \EN{0140940273}daane na kiirtirbhavati pretya cheha cha durmateH .. \SC.. \EN{0140940281}api sa.nchaya buddhirhi lobha moha vashaM gataH . \EN{0140940283}udvejayati bhuutaani hi.nsayaa paapa chetanaH .. \SC.. \EN{0140940291}evaM labdhvaa dhanaM lobhaad.h yajate yo dadaati cha . \EN{0140940293}sa kR^itvaa karmaNaa tena na sidhyati duraagamaat.h .. \SC.. \EN{0140940301}uJNchhaM muulaM phalaM shaakaM uda paatraM tapo dhanaaH . \hash \EN{0140940303}daanaM vibhavato dattvaa naraaH svaryaanti dharmiNaH .. \SC..30 \EN{0140940311}eshha dharmo mahaa.nstyaago daanaM bhuuta dayaa tathaa . \EN{0140940313}brahma charyaM tathaa satyamanukrosho dhR^itiH kshamaa . \EN{0140940315}sanaatanasya dharmasya muulametat.h sanaatanam.h .. \SC.. \EN{0140940321}shruuyante hi puraa vipraa vishvaamitraadayo nR^ipaaH . \EN{0140940323}vishvaamitro.asitashchaiva janakashcha mahii patiH . \EN{0140940325}kaksha senaarshhTishheNo cha sindhu dviipashcha paarthivaH .. \SC.. \EN{0140940331}ete chaanye cha bahavaH siddhiM paramikaaM gataaH . \EN{0140940333}nR^ipaaH satyashcha daanashcha nyaaya labdhaistapo dhanaaH .. \SC.. \EN{0140940341}braahmaNaaH kshatriyaa vaishyaaH shuudraa ye chaashritaastapaH . \EN{0140940343}daana dharmaagninaa shuddhaaste svargaM yaanti bhaarata .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %34 \EN{0140950011}dharmaagatena tyaagena bhagavan.h sarvamasti chet.h . {j} \EN{0140950013}etan.h me sarvamaachakshva kushalo hyasi bhaashhitum.h .. \SC.. \EN{0140950021}tato uJNchha vR^itteryad.h vR^ittaM saktu daane phalaM mahat.h . \EN{0140950023}kathitaM me mahad.h brahma.nstathyametad.h asa.nshayam.h .. \SC.. \EN{0140950031}kathaM hi sarva yaGYeshhu nishchayaH paramo bhavet.h . \EN{0140950033}etad.h arhasi me vaktuM nikhilena dvija R^ishhabha .. \SC.. \EN{0140950041}atraapyudaaharanti imamitihaasaM puraatanam.h . \EN{0140950043}agastyasya mayaa yaGYe puraavR^ittamariM dama .. \SC.. \EN{0140950051}puraa.agastyo mahaa tejaa diikshaaM dvaadasha vaarshhikiim.h . \EN{0140950053}pravivesha mahaa raaja sarva bhuuta hite rataH .. \SC.. \EN{0140950061}tatraagni kalpaa hotaaraasan.h satre mahaatmanaH . \hash \EN{0140950063}muulaahaaraa niraahaaraaH saashma kuTTaa mariichipaaH .. \SC.. \EN{0140950071}parighR^ishhTikaa vaighasikaaH saMprakshaalaastathaiva cha . \EN{0140950073}yatayo bhikshavashchaatra babhuuvuH paryavasthitaaH .. \SC.. \EN{0140950081}sarve pratyaksha dharmaaNo jita krodhaa jitendriyaaH . \EN{0140950083}dame sthitaashcha te sarve daMbha moha vivarjitaaH .. \SC.. \EN{0140950091}vR^itte shuddhe sthitaa nityamindriyaishchaapyavaahitaaH . \EN{0140950093}upaasate sma taM yaGYaM bhuJNjaanaaste maharshhayaH .. \SC.. \EN{0140950101}yathaa shaktyaa bhagavataa tad.h annaM samupaarjitam.h . \EN{0140950103}tasmin.h satre tu yat.h ki.nchid.h ayogyaM tatra naabhavat.h . \EN{0140950105}tathaa hyanekairmunibhirmahaantaH kratavaH kR^itaaH .. \SC..10 \EN{0140950111}evaM vidhestvagastyasya vartamaane mahaa.adhvare . \EN{0140950113}na vavarshha sahasraakshastadaa bharata sattama .. \SC.. \EN{0140950121}tataH karmaantare raajann.h agastyasya mahaatmanaH . \EN{0140950123}katheyamabhinirvR^ittaa muniinaaM bhaavitaatmanaam.h .. \SC.. \EN{0140950131}agastyo yajamaano.asau dadaatyannaM vimatsaraH . \EN{0140950133}na cha varshhati parjanyaH kathamannaM bhavishhyati .. \SC.. \EN{0140950141}satraM chedaM mahad.h vipraa munerdvaadasha vaarshhikam.h . \EN{0140950143}na varshhishhyati devashcha varshhaaNyetaani dvaadasha .. \SC.. \EN{0140950151}etad.h bhavantaH sa.nchintya maharshherasya dhiimataH . \EN{0140950153}agastyasyaatitapasaH kartumarhantyanugraham.h .. \SC.. \EN{0140950161}ityevaM ukte vachane tato.agastyaH prataapavaan.h . \EN{0140950163}provaachedaM vacho vaagmii prasaadya shirasaa muniin.h .. \SC.. \EN{0140950171}yadi dvaadasha varshhaaNi na varshhishhyati vaasavaH . \EN{0140950173}chintaa yaGYaM karishhyaami vidhireshha sanaatanaH .. \SC.. \EN{0140950181}yadi dvaadasha varshhaaNi na varshhishhyati vaasavaH . \EN{0140950183}vyaayaamenaaharishhyaami yaGYaan.h anyaan.h ativrataan.h .. \SC.. \EN{0140950191}biija yaGYo mayaa.ayaM vai bahu varshha samaachitaH . \EN{0140950193}biijaiH kR^itaiH karishhye cha naatra vighno bhavishhyati .. \SC.. \EN{0140950201}nedaM shakyaM vR^ithaa kartuM mama satraM katha.nchana . \EN{0140950203}varshhishhyati iha vaa devo na vaa devo bhavishhyati .. \SC..20 \EN{0140950211}atha vaa.abhyarthanaamindraH kuryaan.h na tviha kaamataH . \EN{0140950213}svayamindro bhavishhyaami jiivayishhyaami cha prajaaH .. \SC.. \EN{0140950221}yo yad.h aahaara jaatashcha sa tathaiva bhavishhyati . \EN{0140950223}visheshhaM chaiva kartaa.asmi punaH punaratiiva hi .. \SC.. \EN{0140950231}adyeha svarNamabhyetu yachchaanyad.h vasu durlabham.h . \EN{0140950233}trishhu lokeshhu yachchaasti tad.h ihaagachchhataaM svayam.h .. \SC.. \EN{0140950241}divyaashchaapsarasaaM sa.nghaaH sa gandharvaaH sa kimnaraaH . \EN{0140950243}vishvaavasushcha ye chaanye te apyupaasantu vaH sadaa .. \SC.. \EN{0140950251}uttarebhyaH kurubhyashcha yat.h ki.nchid.h vasu vidyate . \EN{0140950253}sarvaM tad.h iha yaGYe me svayamevopatishhThatu . \EN{0140950255}svargaM svarga sadashchaiva dharmashcha svayameva tu .. \SC.. \EN{0140950261}ityukte sarvamevaitad.h abhavat.h tasya dhiimataH . \EN{0140950263}tataste munayo dR^ishhTvaa munestasya tapo balam.h . \EN{0140950265}vismitaa vachanaM praahuridaM sarve mahaa.arthavat.h .. \SC.. \EN{0140950271}priitaaH sma tava vaakyena na tvichchhaamastapo vyayam.h . \EN{0140950273}svaireva yaGYaistushhTaaH smo nyaayenechchhaamahe vayam.h .. \SC.. \EN{0140950281}yaGYaan.h diikshaastathaa homaan.h yachchaanyan.h mR^igayaamahe . \EN{0140950283}tan.h no.astu sva kR^itairyaGYairnaanyato mR^igayaamahe .. \SC.. \EN{0140950291}nyaayenopaarjitaahaaraaH sva karma nirataa vayam.h . \EN{0140950293}vedaashcha brahma charyeNa nyaayataH praarthayaamahe .. \SC.. \EN{0140950301}nyaayenottara kaalaM cha gR^ihebhyo niHsR^itaa vayam.h . \EN{0140950303}dharma dR^ishhTairvidhid.h vaaraistapastapsyaamahe vayam.h .. \SC..30 \EN{0140950311}bhavataH samyag.h eshhaa hi buddhirhi.nsaa vivarjitaa . \EN{0140950313}evaamahi.nsaaM yaGYeshhu bruuyaastvaM satataM prabho .. \SC.. \EN{0140950321}priitaastato bhavishhyaamo vayaM dvija varottama . \EN{0140950323}visarjitaaH samaaptau cha satraad.h asmaad.h vrajaamahe .. \SC.. \EN{0140950331}tathaa kathayataameva deva raajaH puraM daraH . {v} \EN{0140950333}vavarshha su mahaa tejaa dR^ishhTvaa tasya tapo balam.h .. \SC.. \EN{0140950341}asamaaptau cha yaGYasya tasyaamita paraakramaH . \EN{0140950343}nikaama varshhii devendro babhuuva janamejaya .. \SC.. \EN{0140950351}prasaadayaamaasa cha tamagastyaM tri dasheshvaraH . \EN{0140950353}svayamabhyetya raaja R^ishhe puraskR^itya bR^ihaspatim.h .. \SC.. \EN{0140950361}tato yaGYa samaaptau taan.h visasarja mahaa muniin.h . \EN{0140950363}agastyaH parama priitaH puujayitvaa yathaa vidhi .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %36 \EN{0140960011}ko.asau nakula ruupeNa shirasaa kaaJNchanena vai . {j} \EN{0140960013}praaha maanushhavad.h vaachametat.h pR^ishhTo vadasva me .. \SC.. \EN{0140960021}etat.h puurvaM na pR^ishhTo.ahaM na chaasmaabhiH prabhaashhitam.h . {v} \EN{0140960023}shruuyataaM nakulo yo.asau yathaa vaag.h asya maanushhii .. \SC.. \EN{0140960031}shraaddhaM sa.nkalpayaamaasa jamadagniH puraa kila . \EN{0140960033}homa dhenustamaagaachcha svayaM chaapi dudoha taam.h .. \SC.. \EN{0140960041}tat.h kshiiraM sthaapayaamaasa nave bhaaNDe dR^iDhe shuchau . \EN{0140960043}tachcha krodhaH svaruupeNa piTharaM paryavartayat.h .. \SC.. \EN{0140960051}jiGYaasustaM R^ishhi shreshhThaM kiM kuryaad.h vipriye kR^ite . \EN{0140960053}iti sa.nchintya durmedhaa dharshhayaamaasa tat.h payaH .. \SC.. \EN{0140960061}tamaaGYaaya muniH krodhaM naivaasya chukupe tataH . \EN{0140960063}sa tu krodhastamaahedaM praaJNjalirmuurtimaan.h sthitaH .. \SC.. \EN{0140960071}jito.asmi iti bhR^igu shreshhTha bhR^igavo hyatiroshhaNaaH . \EN{0140960073}loke mithyaa pravaado.ayaM yat.h tvayaa.asmi paraajitaH .. \SC.. \EN{0140960081}so.ahaM tvayi sthito hyadya kshamaavati mahaatmani . \EN{0140960083}bibhemi tapasaH saadho prasaadaM kuru me vibho .. \SC.. \EN{0140960091}saakshaad.h dR^ishhTo.asi me krodha gachchha tvaM vigata jvaraH . {j} \EN{0140960093}na mamaapakR^itaM te adya na manyurvidyate mama .. \SC.. \EN{0140960101}yaan.h uddhishya tu sa.nkalpaH payaso.asya kR^ito mayaa . \EN{0140960103}pitaraste mahaa bhaagaastebhyo budhyasva gamyataam.h .. \SC..10 \EN{0140960111}ityukto jaata sa.ntraasaH sa tatraantaradhiiyata . \EN{0140960113}pitR^INaamabhishha.ngaat.h tu nakulatvaM upaagataH .. \SC.. \EN{0140960121}sa taan.h prasaadayaamaasa shaapasyaanto bhaved.h iti . \EN{0140960123}taishchaapyukto yadaa dharmaM kshepsyase mokshyase tadaa .. \SC.. \EN{0140960131}taishchokto yaGYiyaan.h deshaan.h dharmaaraNyaani chaiva ha . \EN{0140960133}jugupsan.h paridhaavan.h sa yaGYaM taM samupaasadat.h .. \SC.. \EN{0140960141}dharma putramathaakshipya saktu prasthena tena saH . \EN{0140960143}muktaH shaapaat.h tataH krodho dharmo hyaasiid.h yudhishhThiraH .. \SC.. \EN{0140960151}evametat.h tadaa vR^ittaM tasya yaGYe mahaatmanaH . \EN{0140960153}pashyataaM chaapi nastatra nakulo.antarhitastadaa .. \SC.. (iti)\medskip\hrule\medskip %15 %samaaptaM ashvamedhika parva.n % .. iti mahaabhaarataM bhaaga 1 $:$ aadiparva.n .. % .. iti mahaabhaarataM bhaaga 2 $:$ sabhaaparva.n .. % .. iti mahaabhaarataM bhaaga 3 $:$ vanaparva.n .. % .. iti mahaabhaarataM bhaaga 4 $:$ viraaTaparva.n .. % .. iti mahaabhaarataM bhaaga 5 $:$ udyogaparva.n .. % .. iti mahaabhaarataM bhaaga 6 $:$ bhiishhmaparva.n .. % .. iti mahaabhaarataM bhaaga 7 $:$ droNaparva.n .. % .. iti mahaabhaarataM bhaaga 8 $:$ karNaparva.n .. % .. iti mahaabhaarataM bhaaga 9 $:$ shalyaparva.n .. % .. iti mahaabhaarataM bhaaga 10 $:$ sauptikaparva.n .. % .. iti mahaabhaarataM bhaaga 11 $:$ striiparva.n .. % .. iti mahaabhaarataM bhaaga 12 $:$ shaa.ntiparva.n .. % .. iti mahaabhaarataM bhaaga 13 $:$ anushaasanaparva.n .. .. iti mahaabhaarataM bhaaga 14 $:$ ashvamedhikaparva.n .. % .. iti mahaabhaarataM bhaaga 15 $:$ aashramavaasikaparva.n .. % .. iti mahaabhaarataM bhaaga 16 $:$ mausalaparva.n .. % .. iti mahaabhaarataM bhaaga 17 $:$ mahaaprasthaanikaparva.n .. % .. iti mahaabhaarataM bhaaga 18 $:$ svargaarohaNaparva.n .. % .. iti mahaabhaarataM .. #endindian \endsong \end{document}